Ο σπόρος, ο Λόγος του Θεού - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΚΥΡΙΑΚΗ  ΤΕΤΑΡΤΗ  ΛΟΥΚΑ  (14  ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ  2018)

"ὁ σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ" (Λουκ. Η΄ 11).

Ὁ σπείρων καὶ ὁ ἀγρός.

Ἕνας γεωργὸς ποὺ βγῆκε νὰ σπείρῃ τὸ χωράφι του, εἶναι ἡ εἰκόνα ποὺ μᾶς παρουσιάζει ἡ παραβολὴ τῆς σημερινῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς. Ἡ προσοχή μας, ὅμως, στρέφεται περισσότερο - καὶ ἴσως ἔτσι πρέπει - στὸν ἀγρὸ καὶ κατ' ἐπέκτασιν, στὸ ἔδαφος ποὺ πέφτει ὁ κάθε σπόρος. Τέσσερις σπόρους ποὺ πέφτουν σὲ διαφορετικὸ ἔδαφος, μᾶς δείχνει ἐνδεικτικά, ὁ Θεῖος Λόγος καὶ τὰ τέσσαρα αὐτὰ ἐδάφη, δείχνουν ἀντίστοιχα τέσσερις καρδιὲς ἀνθρώπων ποὺ δέχονται τὸν σπόρο τοῦ Λόγου Τοῦ Θεοῦ. Ὅπως ὁ κάθε σπόρος τοῦ κάθε φυτοῦ, δὲν βλαστάνει ὅπουδήποτε καὶ ἂν τὸν φυτέψωμε, ἀλλὰ θέλει χῶμα συγκεκριμμένο καὶ εἰδικὴ καλλιέργεια, ἴδιες ἀπαιτήσεις ἔχει καὶ ὁ Θεῖος Λόγος. Ἂς δοῦμε λοιπόν ...

Ὁ πρῶτος σπόρος ἔπεσε ἔξω ἀπὸ τὸ χωράφι, κοντὰ στὸ δρόμο ποὺ περνοῦν οἱ ἄνθρωποι. Δὲν πέρασε ὅμως πολλὴ ὥρα καὶ οἱ περαστικοὶ τὸν κατεπάτησαν καὶ τὸν συνέθλιψαν ἀλλὰ καὶ τὰ πουλιὰ τοῦ οὐρανοῦ τὸν κατέφαγον. Ρίχνοντας ὁ γεωργός, ἕνας δεύτερος σπόρος ἔπεσεν σὲ κάποιο πετρῶδες ἔδαφος. "Ξεγελάστηκε" γιὰ λίγο καιρὸ ὁ σπόρος ἀπὸ τὸ λίγο χῶμα τοῦ βράχου καὶ τὴν κάποια ὑγρασία, "βιάστηκε" νὰ βγάλῃ ρίζα, ἀλλὰ "φυὲν ἐξηράνθη διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα" (Λουκ. Η΄ 6). Ἄλλος, τρίτος σπόρος ἔπεσε ἀνάμεσα σὲ φυτρωμένα ἀγκαθωτὰ βάτα. Βέβαια, φθάνοντας στὸ ἔδαφος καὶ ρίζωσε καὶ ἄρχισε νὰ ἀναπτύσσεται. Ὄχι, ὅμως γιὰ πολύ, ἀφοῦ σὲ λίγο καιρό, "συμφυεῖσαι αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτό" (Λουκ. Η΄ 7). Ὁ τέταρτος, ὅμως, σπόρος, κατὰ τὴν Θείαν ἀφήγησιν, ἔπεσεν "εἰς τὴν γῆν τὴν ἀγαθὴν", δηλαδὴ εἰς τὸ εὔφορον ἔδαφος. Εἰς τὸ ἔδαφος ἐκεῖνο, ποὺ θὰ ηὔχετο ὁ γεωργός, νὰ πέσουν ὅλοι οἱ σπόροι˙ καὶ φυσικά, "φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα" (Λουκ. Η΄ 8).

Πρὶν ἐπεκταθοῦμε καὶ ἴδωμεν τοὺς σπόρους, ἢ μᾶλλον, τὰς καρδίας ποὺ ἀντιστοιχοῦν εἰς καθένα ἐξ αὐτῶν, ἂς ἴδωμεν δι' ὀλίγον, τὸν γεωργόν. Ποῖος εἶναι, ἆραγε, ὁ σπείρων; Εὐκόλως ἀντιλαμβάνεται ὁ καθένας, ὅτι Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος δίδει τὸν σπόρον δηλαδή τὸν Λόγον τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ πρῶτος ἔσπειρε καὶ σπείρει αὐτόν, εἶναι ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος. Αὐτὸς ὁ ὁποῖος ἐσαρκώθη καὶ ἐγένετο ἄνθρωπος, "ἵνα τὸν ἄνθρωπον θεὸν ἀπεργάσηται", κατὰ τὸν Μέγα Ἀθανάσιον καὶ ὁ ὁποῖος εἰς τὰ σωτηριώδη μέσα ποὺ χρησιμοποίησε, ἦτο ἀναμφιβόλως, ὁ σωτήριος Λόγος Του καὶ ἡ ἀθάνατος Διδασκαλία Του. Μετὰ Τοῦτον, ὅμως, τὸν πρῶτον Σπορέα τοῦ Θείου Λόγου, σπορεῖς, κατὰ τὴν ἐντολήν Του, ὑπῆρξαν, οἱ Ἅγιοι καὶ Θεοφόροι Ἀπόστολοι, οἱ, μετ' αὐτούς, Πατέρες καὶ Διδάσκαλοι καὶ ἐν συνεχείᾳ, ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία μετὰ τῶν Ἁγίων καὶ Οἰκουμενικῶν Συνόδων.

Καὶ ὁ μὲν σπόρος ... Ἅγιος καὶ οἱ Σπορεῖς ... Ἅγιοι! Τὸ ἔδαφος ὅμως; Αἱ καρδίαι τῶν ἀνθρώπων, δηλαδή, ἐφάνησαν ἀντάξιαι τοῦ Σπείροντος ἀλλὰ καὶ τοῦ Σπόρου; Κατὰ τὴν Εὐαγγελικὴν περικοπήν, τὸ μεγαλύτερον ποσοστὸν τῶν καρδιῶν τῶν ἀνθρώπων, δὲν ἀπεδείχθησαν κατάλληλοι διὰ τὴν εὐδοκίμησιν τοῦ Θείου Λόγου καὶ φυσικὰ ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ ... ἐξηράνθη! Εἶναι βαρεία αὐτὴ ἡ λέξις, ἀλλὰ δὲν ἀφορᾷ εἰς τὴν ἀνικανότητα τοῦ Λόγου, ἀλλὰ εἰς τὴν δεκτικότητα τῆς κάθε καρδιᾶς. Ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, εἶναι ὁ Ἴδιος ὁ παντοδύναμος Κύριος˙ ὅταν, ὅμως, ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀκατάλληλος νὰ τὸν δεχθῇ, τότε συμβαίνει ἐκεῖνο ποὺ λέγει ὁ Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν εἰς τοὺς Κορινθίους, ἀναφερόμενος εἰς τὴν Θ. Κοινωνίαν˙ "ὁ γὰρ ἐσθίων καὶ πίνων ἀναξίως κρῖμα ἑαυτῷ ἐσθίει καὶ πίνει, μὴ διακρίνων τὸ σῶμα τοῦ Κυρίου. Διὰ τοῦτο ἐν ὑμῖν πολλοὶ ἀσθενεῖς καὶ ἄρρωστοι καὶ κοιμῶνται ἱκανοί" (Α΄ Κορ. ΙΑ΄ 29-30). Ποῖος τολμᾷ νὰ ἀμφισβητήσῃ τὴν ἀξίαν τῆς Θείας Κοινωνίας, τὴν ἀξίαν αὐτοῦ τοῦ Παναχράντου καὶ Πανακηράτου Σώματος καὶ Αἵματος τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ; Καὶ ὅμως ... ! Εἰς τοὺς ἀναξίως προσερχομένους καὶ μεταλαμβάνοντας, ὁ ἄρτος καὶ ὁ οἶνος, ἀντὶ Σώματος καὶ  Αἵματος τοῦ Δεσπότου, γίνεται "ἄνθραξ τοὺς ἀναξίους φλέγων"! Κάτι ἀντίστοιχον συμβαίνει καὶ εἰς τὴν περίπτωσιν τοῦ Σπόρου. Ὁ Σπόρος τοῦ Θείου Λόγου, γίνεται ἀνενεργός, διότι ἡ καρδία δὲν εἶναι ἀξία καὶ κατάλληλος διὰ τὴν αὔξησιν καὶ ἀπόδοσίν του.

Ἡ τετάρτη περίπτωσις.

Ἂς μείνωμεν, ὅμως, καὶ ἂς ἐρευνήσωμεν τὴν τετάρτην περίπτωσιν, δηλαδή, τὴν καρδίαν ἐκείνη εἰς τὴν ὁποίαν εὐδοκιμεῖ ἡ Θεία διδασκαλία. Ποῖος δὲν θὰ ἤθελε νὰ συγκαταριθμῇται ἡ καρδία του, μετὰ τούτων τῶν ἐκλεκτῶν καὶ εὐγενῶν καρδιῶν; Ἀκόμη καὶ ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι προτιμοῦν καὶ ἐπιλέγουν νὰ ἀνήκουν εἰς τὰς ἄλλας τρεῖς ἀρνητικὰς κατηγορίας, ἀκόμη καὶ ἐκεῖνοι, λέγω, δὲν εἶναι δυνατὸν, παρὰ νὰ θέλγονται καὶ νὰ εὔχονται, κάποια στιγμὴ νὰ ἀξιωθοῦν αὐτῆς τῆς εὐλογίας, τῆς καλλιεργείας δηλαδή, τοῦ Θείου Λόγου! Ὅμως, ἂς δοῦμε, πῶς ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος, ἑρμηνεύει τὴν τετάρτην αὐτὴν περίπτωσιν. "οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ" (Λουκ. Η΄ 15).

Δύο εἶναι τὰ σημεῖα στὰ ὁποῖα θὰ πρέπῃ νὰ σταθοῦμε καὶ νὰ συλλογισθοῦμε, εἰς τὴν συγκεκριμμένην ἑρμηνείαν. Τὸ πρῶτον εἶναι, ἡ "κατοχὴ καὶ καρποφορία". Ἐδῶ ἔγκειται ἡ διαφορὰ μὲ τὰς ἄλλας τρεῖς περιπτώσεις. Στὶς δύο αὐτὲς λέξεις βλέπει κανείς, τὴν ἀγάπην καὶ τὸν πόθον, ἀλλὰ καὶ τὴν ἐκτίμησιν ποὺ ἀπαιτεῖται. Δὲν φθάνει νὰ ἀκούομεν τὸ Λόγον τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ νὰ τὸν ἀγαπήσωμεν, νὰ τὸν προστατεύσωμεν καὶ νὰ τὸν καλλιεργήσωμεν μὲ πολλὴν ἐπιμέλειαν. Ἀντίστοιχος δὲν εἶναι, ἆραγε, καὶ ἡ μέριμνα τοῦ κάθε γεωργοῦ διὰ τὸν σπόρον ποὺ σπείρει; Ἂν δὲν ὑπάρχῃ ἀγάπη, δὲν θὰ ὑπάρξῃ οὔτε ἐκτίμησις καὶ οὔτε πολὺ περισσότερον, καλλιέργεια καὶ καρποφορία.

Τὸ δεύτερον, ὅμως, σημεῖον εἶναι ἀκόμη σοβαρότερον καὶ οὐσιαστικότερον καὶ τοῦτο εἶναι ἡ "ὑπομονή". Λέγει δέ τοῦτο ὁ Κύριος καὶ θέτει ὡς βασικὴν προϋπόθεσιν τῆς καρποφορίας, τὴν συγκεκριμμένην ἀρετήν, διότι, ὄντως, ὅλος ὁ Θεῖος Νόμος προκειμένου νὰ γίνῃ βίωμα εἰς τὸν κάθε ἀγωνιστὴν χριστιανόν, θὰ πρέπῃ οὗτος νὰ ὑπομένῃ καὶ νὰ ἐπιμένῃ. Εἶναι ἀκριβῶς τὸ ἀντίστοιχον μὲ τὴν ὑπομονὴν καὶ ἐπιμονὴν τοῦ γεωργοῦ, ὁ ὁποῖος ἀναμένει τὴν βλάστησιν καὶ καρποφορίαν καὶ συγκομιδήν, ἀρκετοὺς μήνας καὶ διατηρεῖ τὴν βεβαιότητα τῆς ἐπιτυχίας. Ὄχι δέ μόνον ὁ γεωργός, ἀλλὰ καὶ κάθε ἄνθρωπος, οἵανδήποτε προσπάθειαν καταβάλει εἰς τὴν ζωήν του καὶ εἰς κάθε κοσμικὴν του ἐπιδίωξιν, ὀφείλει νὰ ὑπομένῃ. Μίαν ὑπομονήν, ποὺ ἄλλοτε ἐπιβάλει τὸν πόνον, - ψυχικὸν καὶ σωματικόν - ἄλλοτε τὰ ὀγκώδη ἔξοδα καὶ ἀλλοτε τοὺς ἐξευτελισμοὺς καὶ τὶς ταπεινώσεις.

Ἂν γιὰ ὅλα τὰ ἀνωτέρω, προτιθέμεθα καὶ εἴμεθα δεκτικοὶ εἰς κάθε θυσίαν, πόσον θὰ πρέπῃ νὰ μάθουμε εἰς τὴν ὑπομονὴν καὶ ταπείνωσιν, προκειμένου περὶ τῆς Θείας Διδασκαλίας !!!

                                                                                                      Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

                                                                                                 Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν    

ΛΟΥΚ. Η΄ 5-15

5 ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ. καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό·

6 καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐπὶ τὴν πέτραν, καὶ φυὲν ἐξηράνθη διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα·

7 καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐν μέσῳ τῶν ἀκανθῶν, καὶ συμφυεῖσαι αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτό.

8 Καὶ ἕτερον ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν ἀγαθήν, καὶ φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα. Ταῦτα λέγων ἐφώνει· ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω.

9 Ἐπηρώτων δὲ αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· τίς εἴη ἡ παραβολὴ αὕτη.

10 Ὁ δὲ εἶπεν· ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν.

11 Ἔστι δὲ αὕτη ἡ παραβολή· ὁ σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ·

12 οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, εἶτα ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν.

13 Οἱ δὲ ἐπὶ τῆς πέτρας οἳ ὅταν ἀκούσωσι, μετὰ χαρᾶς δέχονται τὸν λόγον, καὶ οὗτοι ρίζαν οὐκ ἔχουσιν, οἳ πρὸς καιρὸν πιστεύουσι καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ ἀφίστανται.

14 Τὸ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, καὶ ὑπὸ μεριμνῶν καὶ πλούτου καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καὶ οὐ τελεσφοροῦσι.

15 Τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ.