"Μείναμε ορφανοί" π. Πασχάλης Γρίβας - Κοίμηση π. Βασιλείου Βολουδάκη

 

"Δεν μπορούσαμε να περπατήσουμε πλάι του, σε αυτούς τους ρυθμούς (που προχωρούσε ο π. Βασίλειος) γιατί είχε πάντα νεανική καρδιά".

"Εδώ είχε πικρά ποτήρια και έβλεπε και την κατάντια αυτής της πατρίδας".

"Ήρθε και η δική του σειρά (να φύγει) δεν το περιμέναμε τόσο σύντομα να γίνει".

"Αυτή την στιγμή το μόνο που μπορούμε να καταθέσουμε είναι τη συγνώμη μας για ότι τον πικράναμε. Και είναι πολλά τα πικρά ποτήρια που ήπιε κι από εμάς.

Και τώρα θα καταλάβουμε περισσότερο ποιον είχαμε δίπλα μας, θα καταλάβουμε περισσότερο τι χάσαμε. ΜΕΙΝΑΜΕ ΟΡΦΑΝΟΙ! σαν ενορία, σαν πνευματικά παιδιά.

Επικαλούμενοι την ευχή του θα είναι και πάλι κοντά μας".

Ο ίδιος παρών… ( + Γ.Εφραίμ Σεραγιώτης)

 

Όταν μιλούσε ο Άγιος Γέροντας, είχες μονίμως την αίσθηση ότι σε αυτό που περιέγραφε ήταν ο ίδιος παρών! Όχι γιατί διέθετε το τάλαντο της αφήγησης ή της παραστατικότητας! Δεν φτιασίδωνε τίποτα! Ήταν η βαθιά ανέκπτωτη και αταλάντευτη πίστη του, η αδίσταχτη στην θεοπνευστία του Ευαγγελικού Λόγου και στην ερμηνεία του από τους Αγίους Πατέρες! Ό,τι λέει είναι αποκεκαλυμμένο στους καθαρούς τη καρδία! Δεν μπορεί κάποιος με καλή προαίρεση λοιπόν, ακούγοντάς τον να αμφιβάλλει! Έχει μια…ταπεινή απολυτότητα ο πατήρ Εφραίμ! Μεταφέρεται στον καιρό εκείνο, αλλά ως τώρα και πάντοτε και εις τους αιώνες!

Είναι Μεγάλη Παρασκευή 17 Απριλίου 2009 μ.Χ ! Στην τράπεζα κάτω από το καθολικό, την τόσο αρμονικά και με ευλάβεια ενωμένη με το πανέμορφο και καλοδιατηρημένο παρεκκλήσιο του Αγίου Αλεξάνδρου του Νιέφσκυ, μια κούπα τσάι και ένα παξιμάδι, για όσους δεν κάνουν το ευλογημένο τριμέρι! Ο Γέροντας ξεκινά να μιλά! Άλλος ένας μνημειώδης του λόγος χαρίζεται στις ψυχές μας τις τόσο άνυδρες και διψασμένες για το Ζωντανό νερό του Κυρίου μας! Απομαγνητοφωνήσαμε την πλειονότητα όσων τότε είπε! Πόσο τον συγκινούσε εκείνη η προσφώνηση του Χριστού μας…Τεκνία μου! Παιδάκια μου! Εκχέει όλα τα σπλάχνα της απείρου Θεϊκής Πατρικής αγάπης του στους μαθητές του και σε όλους μας! Αυτήν την προσφώνηση φώναζε κάθε ματιά του Ευλογημένου Εργάτη και στρατιώτη του Χριστού μας! Το Άγιον Ευαγγέλιο δεν είναι βιβλίο! Δεν το διαβάζουμε! Το μελετάμε με φόβο Θεού και πίστη αδίσταχτη ότι όλα είναι παναληθέστατα για να λάβουμε φωτισμό! Είναι ο ίδιος ο Χριστός μας! 

Στους 8 λόγους της Εσταυρωμένης Αγάπης αδολέσχησε σε όλην του τη ζωή ο Γέροντας Εφραίμ! Η συγχώρεση των σταυρωτών Του Χριστού μας! Ο λόγος προς τον ευγνώμονα και Θεολόγο ληστή, η υιοθεσία του ηγαπημένου και έπειτα  όλων ημών από Την ενδοξότερη Γυναίκα του κόσμου, το διψώ, το ίνα τι με εγκατέλιπες, το τελειωθέν σχέδιο σωτηρίας, η Καινή διαθήκη που μόλις υπεγράφη…Η επαναφορά της χάριτος του Αγίου Πνεύματος που οι ψυχές είχαν χάσει! Πόσο αχάριστοι είμαστε γιατί ενώ έγιναν αυτά τα γεγονότα, πάλιν και πολλάκις και συνέχεια αμαρτάνουμε, λιθοβολούμε και μαστιγώνουμε και εμπαίζουμε με γνώση και επίγνωση τον Χριστό μας! Αλλά πρέπει να πάρουμε και το χάρισμα του μη αμαρτάνειν…Της απολύτου μετανοίας! Όχι αφ’ εαυτού! Δεν μπορούμε! Γονυπετίς μετά δακρύων θα το ζητήσουμε! Τέλειον μίσος κατά της αμαρτίας , των παθών και των δαιμονικών λογισμών! Αυτό να ευχόμαστε να μας χαρίσει ο Χριστός μας!

Όλα συνταρακτικά! Συμπεπυκνωμένη Θεία Χάρις!

Κάθε λέξη σταλάζει ένα αστείρευτο ποτάμι!

Ατέλειωτος ωκεανός! Κάθε του ομίλημα!

Συνέχισε πάτερ Εφραίμ…Ειπέ λόγον!

Αναστάσιμη κηδεία; - Οἱ πραγματικοί χριστιανοί εἶναι κατεξοχήν ἀκατανόητα ὄντα, στά μάτια τοῦ κόσμου.

Ὑπόκλιση στό μεγαλεῖο τῆς πίστης: Ἡ οἰκογένεια τοῦ Κυπριανοῦ μας ἔδειξε πῶς ὁ σταυρός τοῦ πένθους γίνεται ἐλπίδα ἀνάστασης!

Γράφει ὁ Ἐλευθέριος Ἀνδρώνης

Ἡ Ἀναστάσιμη εἰκόνα στήν κηδεία τοῦ Κυπριανοῦ πού ἔχασε τή ζωή του στά Τέμπη, εἶναι μιά δυνατή «σφαλιάρα» σέ ὅσους μᾶς καταπλάκωσε ἡ σκιά τοῦ θανάτου.

Τραγωδία στά Τέμπη: Μέσα σέ αὐτές τίς μαῦρες μέρες γιά τόν λαό μας, ἀξιωθήκαμε νά γίνουμε μάρτυρες ἑνός μεγάλου θαύματος πού μᾶς γέμισε ἀναστάσιμη ἐλπίδα. Τό νά θεραπεύεται θαυματουργικῶς τό σῶμα ἀπό μιά σοβαρή ἀρρώστια, μπορεῖ νά μοιάζει μέ μεγάλο θαῦμα στό κοσμικό πνεῦμα, ἄλλα δέν εἶναι μεγάλο θαῦμα στή συνείδηση τῆς ἐκκλησίας. Τά μεγαλύτερα θαύματα εἶναι τά θαύματα τῆς πίστης. Τό νά σηκώνει ἕνας γονιός τόν βαρύ σταυρό τοῦ... χαμοῦ τοῦ παιδιοῦ του μέ δοξολογία πρός τόν Θεό, αὐτό εἶναι θαῦμα θαυμάτων. Μιά ὄαση ἀναστάσιμης εὐφροσύνης, μέσα σέ μιά ἔρημο ἀπιστίας καί ὀλιγοπιστίας. Μιά σταυροαναστάσιμη ἀχτίνα ἐλπίδας πού ξεπάγωσε τίς ψυχές μας.

Αὐτοῦ τοῦ ὑπερκόσμιου θαύματος γίναμε μάρτυρες, στήν ἐξόδιο ἀκολουθία τοῦ Κυπριανοῦ. Μιά ἀκολουθία πού περισσότερο ἔμοιαζε μέ γάμο, παρά μέ κηδεία. Γάμος μιᾶς ἁγνῆς ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό, πού βρῆκε τόν Κυπριανό γρηγοροῦντα καί τόν στεφάνωσε ὡς ἀθλητῆ,ἀθλητή τῆς πίστης.

Ὁ 23χρονος Κυπριανός Παπαϊωάννου μέ καταγωγή ἀπό τήν Κύπρο ἦταν ἕνας ἀπό τούς φοιτητές πού ἔχασαν τή ζωή τους στό φρικτό δυστύχημα στά Τέμπη. Ἄριστος μαθητής, ἀφοσιωμένος ψάλτης καί λαμπρός φοιτητής τῆς Νομικῆς, πού ἐπρόκειτο νά παντρευτεῖ τήν ἀγαπημένη του στίς 27 Αὐγούστου. Ἦταν ἕνα ἀπό τά ἕξι παιδιά τοῦ πατέρα Χριστόδουλου, ἑνός ἱερέα μέ πύρινη πίστη πού μαζί μέ μιά πανάξια πρεσβυτέρα γαλούχησαν τήν οἰκογένεια τους στά ἀστείρευτα νάματα τῆς Ὀρθοδοξίας.

Σύσσωμος ὁ κλῆρος τῆς Κύπρου βρέθηκε στήν ἐκκλησία Πέτρου καί Παύλου τοῦ Αὐγόρου Κύπρου γιά νά στηρίξει τήν οἰκογένεια τοῦ ἀδικοχαμένου Κυπριανοῦ. Καί τελικά αὐτή ἡ ἁγιασμένη οἰκογένεια λιγότερο ἔλαβε στήριξη καί ἀσυγκρίτως περισσότερο στήριξε ὅλους ἐμᾶς, ἀνοίγοντας τά θολωμένα μάτια μας πού τά ἔχει σκιάξει τό κράτος τοῦ θανάτου.

Ἡ Ἀνάσταση «ἔσβησε» τόν θάνατο

Ἕνα φωτογραφικό στιγμιότυπο, πού ἀντιστοιχεῖ σέ χιλιάδες νοήματα παρηγοριᾶς καί οὐράνιας ἐλπίδας. Μιά εἰκόνα πού μοσχοβολᾶ αἰωνιότητα, πού ζωντανεύει συναξάρια ἁγίων, πού ἰσοπεδώνει τό κοσμικό φρόνημα καί πλημμυρίζει τίς καρδιές μέ τό μήνυμα τῆς Ἀνάστασης. Χαμόγελα! Φωτεινά πρόσωπα! Πουθενά ἡ ἀντάρα τοῦ θανάτου!

Παραφροσύνη μοιάζει στό κοσμικό μάτι μιά τέτοια παράδοξη εἰκόνα. «Ἀπρέπεια» θά ἔλεγε κανείς! Παράταιρη! Ἀφύσικη! Καί πράγματι, μοιάζει πολύ μακρινή κοιτῶντας τήν μέσα ἀπό τό φάσμα τῆς ἐλεεινότητας μᾶς. Ἡ πίστη στήν ἀνάσταση, ἡ βεβαιότητα γιά τόν παράδεισο πού βρίσκεται πέρα ἀπό τό κατώφλι τοῦ θανάτου, εἶναι βίωμα. Εἶναι προσωπική ἀποκάλυψη. Δέν μεταφέρεται μέ λόγια. Ἀντανακλᾶ τό μεγαλεῖο της ὅμως σέ τέτοιες στάσεις ζωῆς, ἀνεκτίμητες γιά ὅποιους διαβάζουν τά νοήματα τούς.

Ποτέ ἡ ἁγιότητα δέν ἦταν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου. Οἱ πραγματικοί χριστιανοί εἶναι κατεξοχήν ἀκατανόητα ὄντα, στά μάτια τοῦ κόσμου.

Μήπως ἡ χοϊκή ἀντίληψη μᾶς μπορεῖ νά «χωνέψει» τίς θυσίες τῶν μαρτύρων τῆς Ὀρθοδοξίας, πού ἔπεφταν στή φωτιά καί στό σπαθί καί στά ἄγρια θηρία, δοξολογῶντας τόν Θεό;

Μήπως τό κοσμικό πνεῦμα τῆς ἐποχῆς μας μπορεῖ νά «χωνέψει» τούς ἡρωικούς θανάτους τῶν ἐθνομαρτύρων μας, πού ἔστηναν γιορτές καί πανηγύρια πρίν ἀνταμωθοῦν μέ τόν Χάρο;

Ἄλλα καί ἀπό τόν ἴδιο τόν Χριστό οἱ Ἰουδαῖοι δέν ζητοῦσαν κοσμική δικαιοσύνη; Καί Ἐκεῖνος τούς ἐξόργιζε γιατί ἀντιπαρέθετε τόν δρόμο τῆς μακροθυμίας καί τῆς συγχώρεσης.

Δέν εἶναι αὐτά ἀκατανόητα γιά τήν ὑλιστική ἐποχή μας; Δέν φαντάζουν παράλογα; Κι ὅμως ἔγιναν. Καί τό αἷμα τῶν μαρτύρων ἄλλαξε τόν κόσμο. Ἡ πίστη ἀλλάζει τόν κόσμο καί δίνει λόγο ὕπαρξης στήν γῆ γιά νά συνεχίσει νά γυρίζει. Πέρα καί πάνω ἀπό τή κοσμική δικαιοσύνη ὑπάρχει τό ὑπερκόσμιο μήνυμα τοῦ «ἐσφαγμένου ἀρνίου», τοῦ πάναγνου Χριστοῦ πού θυσιάστηκε γιά ἐμᾶς. Καί μέ τήν ἐπανάσταση τοῦ ἀπέναντι στούς ἀνθρώπινους κώδικες ὑπερέβη τή λογική τοῦ κόσμου καί μετουσίωσε τόν ἑκούσιο θάνατο σέ πηγή ἀτελεύτητης ζωῆς. Εἴτε μποροῦμε νά τό κατανοήσουμε - εἴτε ὄχι, αὐτή ἡ Θεία ἀρχή ὑφίσταται καί παραμένει στό κέντρο τῶν πνευματικῶν νόμων.

Ποιά ἄλλη δύναμη στόν κόσμο μπορεῖ νά σοῦ δώσει λόγο εὐφροσύνης μπροστά στό σκότος τοῦ θανάτου; Κανένας πλοῦτος, καμία δόξα, καμία κοσμική ἰδεολογία δέν εἶναι ἱκανή νά σοῦ προσφέρει ἐλπίδα καί χαρά μπροστὰ σέ ἕνα παγωμένο φέρετρο. Ὅλοι οἱ μεγάλοι τῆς γῆς μπροστά στό σαρωτικό χτύπημα τοῦ θανάτου, γίνονται ἕνα ταπεινωμένο κουρέλι, μιά δυστυχισμένη ὕπαρξη γεμάτη ἀγωνία καί ἐρωτηματικά. Μόνο ἡ πίστη, καί συγκεκριμένα ἡ Ὀρθόδοξη πίστη μπορεῖ νά φυσήξει σέ ἕναν πενθοῦντα πνοή ἀνάστασης καί ζωῆς αἰώνιας.

Αὐτή τήν ὑπερκόσμια αὔρα, νοιώσαμε νά χαϊδεύει λίγο τίς ψυχές μας, βλέποντας τήν πίστη αὐτῆς τῆς οἰκογένειας. Ἕνα γραμμάριο ἄν εἴχαμε ἀπό τήν πίστη αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων, θά εἶχε δοξαστεῖ ἡ Ἑλλάδα στά πέρατα τῆς οἰκουμένης.

Αὐτό πού βλέπουμε ἐμεῖς, εἶναι μόνο ἕνα στιγμιότυπο ἀπό τόν σταυρό πού σηκώνουν αὐτοί οἱ ἄνθρωποι, ὅπως καί οἱ δεκάδες οἰκογένειες πού βιώνουν ἕναν πόνο πού ἐμεῖς δέν μποροῦμε οὔτε κατά διάνοια νά ψηλαφίσουμε. Μήπως αὐτοί οἱ ἄνθρωποι δέν πόνεσαν ἐπειδή τούς βλέπουμε ἐμεῖς νά χαμογελοῦν; Καί πόνεσαν καί ἔκλαψαν καί ἔνιωσαν μέσα τους τό σαράκι τῆς ἀδικίας, ἀναρωτώμενοι τό ἀμείλικτο «γιατί». Βάρος φοβερό θά σηκώνουν σέ ὅλη τή ζωή τους. Ἐπέλεξαν ὅμως νά μετατρέψουν αὐτό τό πένθος σέ ἀμόνι γιά νά σφυρηλατήσουν τήν πίστη τους, τώρα πού εἶναι τόσο καυτός ὁ πόνος. Ἀσύλληπτο καί ὅμως τό καταφέρνουν, μέ τή δύναμη τοῦ Θεοῦ. Μόνο ἔτσι γίνεται.

Ἐμεῖς ζητοῦμε δικαιοσύνη - Ἐκεῖνοι συγχωροῦν

Ὁ πατέρας Χριστόδουλος ἐμπιστεύτηκε τόν γιο του στήν ἑλληνική πολιτεία γιά τίς σπουδές του καί ἡ ἑλληνική πολιτεία του ἐπέστρεψε ἕνα φέρετρο μέ ἕνα μαρτυρικό σῶμα. Ἦταν ἕνας ἀπό τούς δεκάδες μάρτυρες πού ἔχασαν τήν ζωή τους, ἐπειδή ὁ δρόμος τους διασταυρώθηκε μέ τά γρανάζια μιᾶς διεφθαρμένης πολιτείας.

«Εἶναι δύσκολο γιά ἕναν γονιό νά χάνει τό παιδάκι του πού τό μεγαλώνει ὥρα τῆς ὥρας, μέρα τή μέρα. Ὁ χειρότερος ἐφιάλτης τῆς ζωῆς μου ἦταν νά χάσω παιδί. Κι ὅμως τό βιώνω τώρα, καί δέν μπορῶ νά ἀκούω αὐτό τό κυνηγητό πού γίνεται. Ἄνθρωποι εἶναι ὅλοι. Ὅλοι μπορεῖ νά κάνουμε λάθη. Ἄν τούς συγχωροῦμε, ἐκεῖ βρίσκω μέσα μου στήριγμα», εἶπε ὁ πατέρας Χριστόδουλος.

Ὅλοι ἐμεῖς, ἀκόμη καί ἐνῶ δέν χάσαμε κάποιο στενό πρόσωπο μᾶς στά Τέμπη, διψᾶμε γιά ἀνθρώπινη δικαιοσύνη, βράζει τό αἷμα μᾶς ἀπό ἀγανάκτηση καί ἀπαιτοῦμε δικαίωση γιά ὅλα αὐτά τά θύματα. Ἐκεῖνος καίτοι ἔχασε τό σπλάχνο του, εἶναι προσηλωμένος στόν δρόμο τοῦ Σταυροῦ, τῆς αὐταπάρνησης καί τῆς συγγνώμης. Σέ αὐτούς πού τοῦ στέρησαν τό παιδί του, ἔδωσε ἔλεος ἀπό τό περίσσευμα τῆς ἀστείρευτης ἀγάπης του. Μιμήθηκε ἄξια αὐτόν τόν οὐράνιο λόγο πού ἀκούστηκε πρίν ἀπό δύο χιλιάδες χρόνια στόν Γολγοθᾶ: «Συγχώρεσε τους γιατί δέν ξέρουν τί κάνουν».

Τί νά πεῖ κανείς γι' αὐτό τό ἄφταστο μεγαλεῖο ψυχῆς; Ἁπλά σαστίζει καί τό ἀτενίζει μέ δέος. Εἶναι πέρα ἀπό τή σαρκική λογική μας. Μοιάζει βγαλμένο ἀπό τόν βίο τοῦ Ἁγίου Διονυσίου, πού συγχώρεσε τόν φονιᾶ τοῦ κατά σάρκα ἀδερφοῦ του.

Τί θά λέγατε στόν γιο σας ἄν μπορούσατε νά τοῦ πεῖτε μιά τελευταία κουβέντα, ρώτησε ἕνας δημοσιογράφος τόν πατέρα Χριστόδουλο. «Καλή ἀνάσταση, αὐτό θά τοῦ ἔλεγα», ἀπάντησε. Ἐκεῖ ξεκινοῦν, ἐκεῖ καί τελειώνουν ὅλα. Στό «προσδοκῶ ἀνάσταση νεκρῶν καί ζωήν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος». Στό μεγάλο ἀντάμωμα τῆς ἀνθρωπότητας, πού θά ἔρθει νά συμπληρώσει τό παιάνισμα τοῦ «Χριστός Ἀνέστη».

Θά ἀναρωτηθεῖ κανείς, μέ τή συγχώρεση τελειώνουν ὅλα σέ αὐτόν τόν κόσμο; Οἱ ὑπεύθυνοι θά μείνουν ἀτιμώρητοι; Δέν θά ζητήσουμε ἀποκατάσταση αὐτῆς τῆς ἀβάσταχτης ἀδικίας; Δέν θά ζητήσουμε δικαιοσύνη; Ἀσφαλῶς καί θά ζητήσουμε, δεδομένου ὅτι δέν ἔχουμε ἐκείνη τήν πίστη νά ἀφεθοῦμε στούς πνευματικούς νόμους, θά καταφύγουμε στή σκιά τους, τούς ἀνθρώπινους νόμους. Ἤ μᾶλλον ὅτι ἔχει ἀπομείνει ἀπό αὐτούς, δηλαδή τή σκιά τῆς σκιᾶς.

Ἡ λύπη, ἡ κραυγή, ἡ ὀργή καί το πένθος εἶναι ἀπολύτως ἀνθρώπινα καί ἡ κάθε οἰκογένεια περνᾶ διαφορετικά τόν σταυρό της, μετά ἀπό αὐτήν τήν ἐθνική τραγωδία. Ἰδιαίτερα ἡ λύπη χωρίς Θεό εἶναι ἡ πιό ἀβάσταχτη. Καί κάθε λύπη, ὅπως καί ἄν βιώνεται αὐτή, ὀφείλουμε νά τήν βλέπουμε μέ συντριβή, μέ σιωπή καί μέ δέος.

Ὅμως μέ τήν στάση αὐτῆς τῆς ἁγιασμένης οἰκογένειας, θά θυμόμαστε πώς κάπου πέρα ἀπό τά ἀνθρώπινα ὅρια, μᾶς καρτερεῖ τό ὑπέρλογο. Αὐτό πού φωτίζει τίς ζωές μας, ὅσο ἐμεῖς κοιτοῦμε χαμηλά, στή γῆ.

sportime

Γέροντας Ισίδωρος ο τυφλός - Σήμερα Κυριακή 27 Νοεμβρίου είμαστε φτωχότεροι πνευματικά...

 

Γράφει ο  π. Γεώργιος Χριστοδούλου

 Θυμάμαι την πρώτη φορά που επισκέφθηκα το Άγιον Όρος σε ηλικία 18 ετών, παρέα με τις έντονες υπαρξιακές μου αναζητήσεις. 

Μου είπαν πως θα άξιζε να επισκεφθώ έναν τυφλό μοναχό στην Ιερά Μονή Φιλοθέου. 

Μα τι θα μπορούσε να μου πει ένας τυφλός άνθρωπος αν δεν με κοίταζε στα μάτια, στο σώμα, στις κινήσεις μου, έτσι ώστε να με χαρτογραφήσει, σκέφτηκα...

Μόλις τον συνάντησα, μου πρότεινε να πάμε μια βόλτα έξω από το μοναστήρι. 

Με κράτησε από το ένα χέρι και στο άλλο είχε τη μαγκουρίτσα του.

Καθίσαμε στο έδαφος κάτω από έναν μεγάλο πλάτανο. 

Άρχισε να μου μιλάει για τον Θεό και με ρωτούσε αν συμφωνώ. 

Εγώ τότε του εκμυστηρεύτηκα πως έχω πρόβλημα με την πίστη. 

Με την πίστη;;; 

Και μου δίνει τρία δυνατά χτυπήματα με τη μαγκούρα όπου έβρισκε. 

Θύμωσα και πληγώθηκε ο εγωισμός μου. 

Μετά μαλάκωσε η φωνή του και με ένα ζεστό γεμάτο γλυκύτατο ύφος μου λέει...

"Γιώργο...εμένα η Παναγία κάποια στιγμή μου έδωσε το φως μου, αλλά όταν είδα ότι δεν με συνέφερε, της ζήτησα να μου το πάρει πίσω. 

Και με άκουσε. 

Έλα το βράδυ μετά την τράπεζα στο κελί μου".

Τι μυστήριος παππούλης, σκέφτηκα.

Πήγα στο κελί του και το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να μου βάλει ένα παλιό χαλάκι στη μούρη. 

"Μύρισε καλά μου είπε". 

Ευωδίαζε. 

Ήταν το χαλάκι που έβρεχε με τα δάκρυά του ο γέροντάς του Εφραίμ της Αριζόνα. 

"Αυτό δεν είναι θαύμα";

Κάποια στιγμή περιεργαζόμουν το κελάκι του. Κοίταζα αριστερά δεξιά και δεν μου φαινόταν χώρος τυφλού ανθρώπου. 

Είχε ως διακονία να αντιγράφει κασέτες και να τις ταχυδρομεί σε ανθρώπους έξω στον κόσμο για πνευματική ενίσχυση.

Επίσης ταξίδευε μόνος και συχνά στην Αμερική, άλλαζε δύο αεροδρόμια, μόνο και μόνο για να εξομολογηθεί στον γέροντά του. 

Όταν μας μιλούσε για εκείνον, έκλαιγε, του έλειπε η αγία πατρική παρουσία του. 

Τον αγαπούσε πολύ. 

Όποτε ανέβαινα στο Άγιον Όρος επεδίωκα να τον συναντήσω και να γεμίσω την ψυχή μου με την γεμάτη χάρη παρουσία του και τον πνευματοφόρο λόγο του.

Πιστεύω πως σήμερα ξεκίνησε να τον βρει στην Ουράνια Βασιλεία και πως θα είναι για πάντα αχώριστοι μαζί και με τον Ουράνιο Πατέρα και Δημιουργό μας.

Αιωνία του η μνήμη! Άγιος!

Γέροντας Γερβάσιος ο εκ Πατρών

Εκοιμήθη στην Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου ο γέροντας Γερβάσιος ο κατά κόσμον (Νικόλαος Παπαδόπουλος) σε ηλικία 102 ετών, πνευματικό παιδί του οσίου Πατρός Γερβασίου Παρασκευοπούλου. 

Εκάρη μοναχός στην ιερά μονή Ομπλού και μετά πήγε για περισσότερη ησυχία στην Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου.

Λειψανοθήκη μακαρίου Ιερέως Νικολάου Πέττα

 

Ἀρχιμανδρίτης Νεκτάριος Πέττας 

Ἐφημέριος  Ἱ. Ν. Ἀναλήψεως.

Παναγίτσα Γορτυνίας.

4η Ἰανουαρίου 2022

Πρός 

τόν Αἰδ. Πρωτοπρεσβύτερον π. Μιχαήλ Καραγιάννην,

Προϊστάμενον Ἱ. Ν. Παναγίας Ἀλεξιωτίσσης Πατρῶν. 

ΔΗΛΩΤΙΚΟΝ ΓΡΑΜΜΑ

Αἰδεσιμολογιώτατε,

Διά τοῦ παρόντος ἡμετέρου Δηλωτικοῦ Γράμματος βεβαιοῦμεν, ὅτι ἐδωρήσαμεν εἰς τόν ὑμέτερον ἱστορικόν Ναόν, εἰς διηνεκῆ εὐλογίαν καί ἁγιασμόν τῶν ἐν αὐτῷ διακονούντων Πατέρων, τῶν εὐλαβῶν αὐτοῦ ἐνοριτῶν καί τῶν ἐπισκεπτῶν τοῦ ἐν αὐτῷ Κοιμητηρίου, ὀρθογώνιον ἐλεφαντίνην Λειψανοθήκην, ἐντός τῆς ὁποίας ἐγκολποῦται τεμάχιον ἐκ τῶν Ἱερῶν Λειψάνων τῆς Ἁγίας Θεοπρομήτορος Ἄννης.

Ἡ ἐν λόγῳ Λειψανοθήκη ἐγένετο μέν μερίμνῃ καί δαπάνῃ τῆς οἰκογενείας τοῦ μακαρίου Ἱερέως Νικολάου Ἀ. Πέττα, τό δέ Ἱερόν τῆς Ἁγίας Ἄννης Λείψανον προέρχεται ἐκ τοῦ κειμηλιαρχείου τοῦ ὡς ἄνω Ἱερέως, κατά σάρκα πατρός μου, ὅπου φυλάσσεται καί τό Ἀρχιερατικόν Παραχωρητήριον Γράμμα, εἰς τό ὁποῖον ἀναγράφεται καί ἡ πηγή αὐτοῦ.

Ἡ Λειψανοθήκη δέον ὅπως φυλάσσεται ἐν τῷ Σκευοφυλακίῳ τοῦ παρ’ ὑμῖν Παρεκκλησίου τῆς Ἁγίας Ἄννης. 

Παρακαλοῦμεν δέ ὅπως μνημονεύονται ἐς ἀεί τά ὀνόματα τῶν οἰκείων ἡμῶν, μετά τῶν κεκοιμημένων Νικολάου Ἱερέως, Ἀνθίας Πρεσβυτέρας καί Σοφίας.

Εὐχόμενοι πλουσίαν τήν εὐλογίαν τῆς Ἁγίας Θεοπρομήτορος ἐπί τῷ Νέῳ Ἔτει 2022, διατελοῦμεν μετά τῆς ἐν Κυρίῳ τιμῆς.

Ὁ Παραδούς

Ἀρχιμανδρίτης Νεκτάριος Πέττας

Ὁ Παραλαβών

Πρωτοπρεσβύτερος Μιχαήλ Καραγιάννης

Ο νέος ισαπόστολος της Εκκλησίας μας! (βίντεο)

 

Η αγιότητα είναι για όλους!  Μας το ζητά ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός. Το διαβάζουμε μέσα στο ευαγγέλιο.

Η αγιότητα δεν βρίσκεται μόνο στο ράσο, αλλά και στους λαϊκούς. 

Πόσους αγίους αγαπάμε και παρακαλούμε να μας βοηθήσουν; Είναι όλοι μοναχοί; Είναι όλοι ιερείς, επίσκοποι; Όχι.

Ο Δημήτριος Παναγόπουλος είναι ένας από τους μεγαλύτερους κήρυκες των νεότερων χρόνων της Εκκλησίας μας.

Και ποιος δεν έχει ακούσει έστω μία ομιλία του στο διαδίκτυο!

Είναι πολύ ενδιαφέρον να ακούσουμε τον βίο αυτού του μεγάλου ισαπόστολου.

Θα ακούσουμε για κωφάλαλους που άκουσαν κατά την διάρκεια κάποιας ομιλίας του.

Θα ακούσουμε για συνανθρώπους μας που δεν γνώριζαν ελληνικά και άκουγαν τις ομιλίες του στην γλώσσα τους όπως την Πεντηκοστή!!!

Θα παραθέσω παρακάτω τα 5 βίντεο που μιλούν για την εξαιρετική ζωή του.

Ένα από τα πιο ιδιαίτερα σημεία του βίου του είναι το πόσες!!! φορές τον κάλεσε ο ίδιος ο Χριστός να κηρύξει τον Λόγο Του και ο Δημήτριος αρνιόταν συνεχώς. 

Καλή ακρόαση.

ΑΚΟΥΣΤΕ ΕΔΩ ΤΟ Α΄ ΜΕΡΟΣ

ΑΚΟΥΣΤΕ ΕΔΩ ΤΟ Β΄ ΜΕΡΟΣ

ΑΚΟΥΣΤΕ ΕΔΩ ΤΟ Γ΄ ΜΕΡΟΣ

ΑΚΟΥΣΤΕ ΕΔΩ ΤΟ Δ΄ ΜΕΡΟΣ

ΑΚΟΥΣΤΕ ΕΔΩ ΤΟ Ε΄ ΜΕΡΟΣ

90 Χρόνια από τη Συνοδική καταδίκη ενός Αγίου!!!

Πρωτοπρεσβύτερος

π. Ἀναστάσιος  Κ.  Γκοτσόπουλος

Ἐφημέριος Ἱ. Ν. Ἁγ. Νικολάου Πατρῶν

6945-377621,  agotsopo@gmail.com

Πάτρα  17 . 3 . 2021

Σκέψεις περὶ «ἐκκλησιαστικοῦ φρονήματος» μὲ ἀφορμὴ μία ἐπέτειο

 

90  ΧΡΟΝΙΑ

ἀπὸ τὴ Συνοδικὴ καταδίκη ἑνὸς Ἁγίου …

(17 Μαρτίου 1931) 

Σύμφωνα μέ τόν Ἀπ. Παῦλο στούς Χριστιανούς «ἐχαρίσθη τὸ ὑπὲρ Χριστοῦ, οὐ μόνον τὸ εἰς αὐτὸν πιστεύειν, ἀλλὰ καὶ τὸ ὑπὲρ αὐτοῦ πάσχειν» (Φιλ. 1, 7).  Αὐτή εἶναι ἡ μοῖρα καὶ ἡ δόξα τῶν ἀνθρώπων τοῦ Θεοῦ. Ἀπὸ αὐτὴ τὴ δόξα τοῦ διὰ Χριστὸν ὀνειδισμοῦ καὶ διωγμοῦ δὲν μπορεῖ νὰ ξεφύγουν οἱ Ἃγιοι. Θὰ τολμούσαμε νὰ ποῦμε ὅτι αὐτὸς ὁ ὀνειδισμὸς καὶ ἡ δίωξη γιὰ τὴν Ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ μία ἀπὸ τὶς ἐγκυρότερες μαρτυρίες ὅτι ὁ ἄνθρωπος πορεύεται κατὰ Χριστόν.

Αὐτῆς τῆς δόξας μετέσχε καί ὁ κατὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας Ἅγιος Γέροντας τῶν Πατρῶν, ὁ ἀείμνηστος π. Γερβάσιος Παρασκευόπουλος (1877-1964).

Ἄνθρωπος ἐγνωσμένης ἀρετῆς καὶ ἀποστολικοῦ ζήλου στὴ διακονία τοῦ Λαοῦ τοῦ Θεοῦ δὲν θὰ μποροῦσε νὰ μὴν ἑλκύσει ἐπάνω του τὴν κακία καὶ τὸν φθόνο τοῦ πονηροῦ καὶ τῶν ὀργάνων του.

Καθόλου παράξενο, μᾶλλον δὲ ἀναμενόμενο… Ἄλλωστε ἦταν μαθητὴς τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου καὶ πνευματικὸς ἀπόγονος τῶν Κολλυβάδων Πατέρων Ἁγ. Ἀθανασίου Παρίου, Ἁγ. Νικοδήμου Ἁγιορείτου, ποὺ καὶ αὐτοὶ ἔτυχαν τῆς ἴδιας τιμῆς καὶ δόξας νὰ συκοφαντηθοῦν, νὰ διωχθοῦν, νὰ ἐκδιωχθοῦν καὶ νὰ καταδικαστοῦν ἀκόμα καὶ μὲ Πατριαρχικὲς καὶ Συνοδικὲς καταδίκες, ἐπειδὴ δὲν θέλησαν νὰ συμβιβαστοῦν μὲ τὸν κόσμο ἀλλὰ νὰ ἀγωνιστοῦν ὑπὲρ τῆς Ἀληθείας. 

Ἂς δοῦμε πολὺ συνοπτικὰ τὸ ἔνδοξο ἀγώνισμα τοῦ Γέροντος καὶ συγχρόνου Ἁγίου τῶν Πατρῶν π. Γερβασίου . 

Σύντομη βιογραφία.

Ὁ π. Γερβάσιος ἀποτελεῖ τὸ σύγχρονο καύχημα τῆς Ἐκκλησίας τῶν Πατρῶν, διότι ἐπὶ μισὸ καὶ πλέον αἰῶνα ὑπῆρξε οὐσιαστικὰ ὁ πνευματικὸς ἀναμορφωτὴς της.

Ὁ π. Γερβάσιος Παρασκευόπουλος γεννήθηκε στὴ Νυμφασία τῆς Γορτυνίας τὴν 1.1.1877. Τὸ κοσμικὸ του ὄνομα ἦταν Γεώργιος. Σὲ ἡλικία τριῶν ἐτῶν ἔμεινε ὀρφανὸς ἀπὸ μητέρα καὶ ἀντιμετώπισε τὴν ἄσχημη συμπεριφορὰ τῆς μητριᾶς του. Ἡ ἀγάπη του γιὰ τὸν Χριστὸ τὸν ὁδήγησε σὲ ἡλικία 13 ἐτῶν νὰ ἐγγραφεῖ ὡς δόκιμος μοναχὸς στὴν πλησίον τοῦ χωριοῦ του Ἱ. Μ. Κερνίτσης ἐνῶ ὁ ζῆλος του νὰ σπουδάσει τὸν ἀνάγκασε σὲ ἡλικία 15 ἐτῶν νὰ πεζοπορήσει μέχρι τὴν Ἱ. Μ. Μεγ. Σπηλαίου Καλαβρύτων, ὅπου λειτουργοῦσε Σχολαρχεῖο. Δὲν βρῆκε ὅμως τὸ κατάλληλο πνευματικὸ περιβάλλον καὶ ἐνδιαφέρον καὶ ἔτσι ἒφυγε πάλι πεζὸς γιὰ τὴν Ἱ. Μ. Ταξιαρχῶν Αἰγιαλείας.

Στὰ τέλη τοῦ 19ου αἰ. στὴν Πάτρα δέσποζε ἡ μορφὴ τοῦ συμπατριώτη του Ἀρχιεπισκόπου Πατρῶν καί Ἠλείας Ἰεροθέου (Μητροπούλου), ὁ ὁποῖος περιβαλλόταν ἀπὸ πλῆθος ἐμπνευσμένων ἀνδρῶν (Εὐσέβιος Ματθόπουλος, Ἠλίας Βλαχόπουλος, Πανάρετος Λουληγέρης, Γαβριήλ Φραγκούλης, κ.ἂ.). Ἡ πνευματικὴ ἀκτινοβολία τοῦ Πατρῶν Ἰεροθέου  τὸν ἐπηρέασε βαθύτατα καὶ τὸν ὁδήγησε νὰ παραμείνει πλέον στὴν ἀχαϊκὴ γῆ.

Ἔτσι, τὸ 1897 ἔφτασε στὴν Πάτρα καὶ ἐγκαταβίωσε στὴν Ἱ. Μ. Παναγίας Γηροκομητίσσης. Τὸ 1903 ἐκάρη μοναχὸς μὲ τὸ ὄνομα Γερβάσιος. Μετὰ τὴν ὁλοκλήρωση τοῦ Σχολαρχείου ἐγράφη στὴ Ριζάρειο Ἐκκλησιαστικὴ Σχολή, στὴν ὁποία ἦταν Διευθυντὴς ὁ Ἃγ. Νεκτάριος, ὁ ὁποῖος τὸν ἐκτιμοῦσε καὶ ἀγαποῦσε ἰδιαίτερα διαβλέποντας σὲ αὐτὸν -ὅπως εἶχε πεῖ - "τὸν αὐριανὸ πνευματικὸ ἡγέτη τῆς Ἐκκλησίας" καὶ στὴ συνέχεια σπούδασε στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ Ἀθηνῶν ἀπὸ ὅπου ἀποφοίτησε τὸ 1914. Τὸ 1910 σὲ ἡλικία 33 ἐτῶν χειροτονήθηκε ἱερέας. Τὸ 1912 λόγῳ τῶν Βαλκανικῶν Πολέμων διέκοψε τὶς σπουδὲς του καὶ ἐπιστρατεύτηκε ὡς στρατιωτικὸς ἱερέας στὸ Α΄ Εὐζωνικὸ Σύνταγμα.

Ἐπιστρέφοντας στὴν Πάτρα ἐξελέγη τὸ 1919 ἡγούμενος τῆς ἱστορικῆς Μονῆς Γηροκομείου Πατρῶν. Ἡ θεοφιλὴς προσπάθειά του νὰ ἀναμορφώσει τὴν Ἱ. Μονὴ μετατρέποντάς την ἀπὸ ἰδιόρρυθμη σὲ κοινοβιακὴ βρῆκε σφοδρὴ ἀντίδραση ἀπὸ μερίδα τῶν μοναχῶν της. Παράλληλα διορίστηκε ὡς τακτικὸς ἐφημέριος στὸν ἐνοριακὸ Ἱ. Ν. Ἁγ. Δημητρίου Πατρῶν, ὅπου ἐκδήλωσε τὰ ἰδιαίτερα ποιμαντικὰ χαρίσματά του στὴ διακονία τοῦ Λαοῦ τοῦ Θεοῦ ὁλόκληρης τῆς πόλεως τῶν Πατρῶν.

Ἐκοιμήθη ἐν εἰρήνῃ στὶς 30 Ἰουνίου 1964, ἑορτὴ τῶν Ἁγ. Ἀποστόλων, διότι ἦταν πραγματικὰ ἀποστολικοῦ ζήλου πεπληρωμένος καὶ ἐτάφη πίσω ἀπὸ τὴν κόγχη τοῦ Ἱ. Ν. Ἁγ. Παρασκευῆς στὴν Κατασκήνωση τῆς Ἀναπλαστικῆς Σχολῆς Πατρῶν στὰ Συχαινά Πατρῶν.  Ἡ ἀνακομιδὴ τῶν Λειψάνων του ἔγινε ὑπὸ τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Πατρῶν Χρυσοστόμου στὶς 29 Ἰουνίου 2014. Ἐπίσης, διὰ τῆς Ἱ. Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ὑπεβλήθη στὶς 26.8.2019 αἴτημα στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο γιὰ τὴν ἀναγραφὴ τοῦ ὀνόματός του στὶς δέλτους τῶν Ἁγίων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

Ἡ κατηχητικὴ καὶ λειτουργικὴ διακονία τοῦ π. Γερβασίου.

Ὑπερβαίνει τὶς δυνατότητες τοῦ συντάκτου τοῦ παρόντος, ἀλλὰ καὶ δὲν εἶναι δυνατὸν στὰ πλαίσια ἑνὸς ἄρθρου νὰ μπορέσουμε νὰ σκιαγραφήσουμε ἔστω καὶ σὲ ἁδρὲς γραμμὲς τὴν ἱερατικὴ διακονία καὶ τὸ ποιμαντικὸ ἔργο τοῦ π. Γερβασίου καθὼς καὶ τὴ συνεισφορὰ του στὴν πνευματικὴ ἀνόρθωση τῆς πόλεως τῶν Πατρῶν.

Ἂς προσπαθήσουμε ἀκροθιγῶς νὰ δώσουμε κάποιες ἐλάχιστες νύξεις ἀπὸ τὸ πολυσχιδὲς ποιμαντικὸ ἔργο τοῦ Παπούλη, ὅπως τὸν ἀποκαλοῦμε στὴν Πάτρα.  

Κέντρο τῆς ποιμαντικῆς διακονίας τοῦ π. Γερβασίου ἦταν ἡ λειτουργικὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ Γέροντας λειτουργοῦσε 4-5 φορὲς τὴν ἑβδομάδα σὲ πολὺ πρωινὲς Θ. Λειτουργίες (3:00-6:00 πμ) στὸν Ἱ. Ν. Ἁγ. Δημητρίου καὶ στὸ Ἱ. Ν. Ἁγ. Αἰκατερίνης  (παρεκκλήσιο τῆς ἐνορίας), ὥστε νὰ προλαβαίνουν οἱ ἐργαζόμενοι νὰ λειτουργοῦνται πρὶν μεταβοῦν στή δουλειά τους. Ὁ Ναὸς γέμιζε ἀσφυκτικά, ἐνῶ οἱ μαρτυρίες τῶν ἐκκλησιαζομένων γιὰ τὴ λειτουργικὴ ἀτμόσφαιρα εἶναι συγκλονιστικές. Ὁ π. Γερβάσιος ἦταν ὡς λειτουργὸς πραγματικὸς μύστης καὶ μυσταγωγός .  

Ταυτόχρονα μὲ τὴν λειτουργικὴ διακονία ὑπηρέτησε μὲ ἀποστολικὸ ζῆλο τὸ κήρυγμα. Κήρυττε κάθε Κυριακὴ, Τετάρτη καί Παρασκευὴ ἀπόγευμα, ἀνελλιπῶς ὅλο τὸ χρόνο, χωρὶς διακοπὴ λόγῳ διακοπῶν, διότι, ὅπως χαρακτηριστικὰ ἔλεγε, «ὁ διάβολος δὲν κάνει διακοπές, πὼς θὰ κάνω ἐγὼ καὶ νὰ σταματήσω τὸ κήρυγμα;»!  Τὰ κηρύγματά του ἦταν συστηματικὴ κατήχηση τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ καὶ παρακολουθοῦνταν ἀπὸ ἑκατοντάδες πιστούς, ποὺ γέμιζαν ἀσφυκτικὰ τοὺς Ναούς. Ἐκτὸς τῶν προφορικῶν κηρυγμάτων ἀρθρογραφοῦσε πολὺ τακτικὰ στὸν τοπικὸ τύπο καθὼς καὶ σὲ ἐκκλησιαστικὰ περιοδικὰ τῶν Ἀθηνῶν.

Τὸ κήρυγμά του ὡς πρὸς τὸ περιεχόμενο ἦταν πάντοτε ἁγιογραφικό καὶ ἁγιοπατερικό, ὡς πρὸς τὸ ὕφος γνήσια προφητικό, μακριὰ ἀπὸ συμβιβασμοὺς καὶ ὡραιοποιήσεις, δὲν κολάκευε τὸ λαὸ, ἀλλὰ ἔλεγχε τὴν ἁμαρτία καὶ τὴν ἀποστασία ἀπὸ τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ, κηρύσσοντας μετάνοια καὶ ἐπιστροφή. Τὸ πάθος μὲ τὸ ὁποῖο κήρυττε καθήλωνε τὸ λαὸ ὁ ὁποῖος τὸν ἄκουγε μὲ ἱερὸ σεβασμὸ καὶ δέος καὶ τοῦ δημιουργοῦσε τὶς κατάλληλες προϋποθέσεις γιὰ μετάνοια. Συνέχεια καὶ καρπὸς τοῦ κηρύγματος ἦταν τὸ Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως, στὸ ὁποῖο ἀναδείχθηκε ἀνυπέρβλητος διάκονος, πραγματικὸς πατέρας καὶ ἰατρὸς τῶν πονεμένων ψυχῶν.

Παράλληλα μὲ τὴν κατήχηση τῶν ἐνηλίκων ὁ π. Γερβάσιος ἔδειξε ἰδιαίτερη μέριμνα γιὰ τὴν ἐν Χριστῷ κατήχηση τῶν παιδιῶν, ἀπὸ νηπιακῆς ἀκόμα ἡλικίας καί ἀναδείχθηκε ὁ ἱδρυτὴς τῶν Κατηχητικῶν Σχολείων στὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος. Τὸ 1923 ἵδρυσε καὶ ὀργάνωσε τὰ «Κατηχητικὰ Σχολεῖα Ἁγ. Δημητρίου» ‒μετέπειτα καί μέχρι σήμερα «Ἀναπλαστικὴ Σχολὴ Πατρῶν»‒ ποὺ λειτουργοῦσαν μὲ αὐστηρὸ Ἐσωτερικὸ Κανονισμὸ ποὺ ὁ ἴδιος εἶχε συντάξει καὶ συγκεκριμένη διδακτικὴ ὕλη ποὺ περιλάμβανε Παλαιὰ καὶ Καινὴ Διαθήκη, Πατερικὴ Θεολογία, Δογματική, Ἠθική, ἀπολογητικοὺς καὶ σύγχρονους προβληματισμούς. Μὲ κέντρο τὴν ἐνορία Ἁγ. Δημητρίου ὀργανώθηκαν ὑπὸ τὴν εὐθύνη τοῦ Παπούλη Κατηχητικὰ Σχολεῖα σὲ  15 ἐνορίες καὶ Ἱδρύματα τῶν Πατρῶν μὲ τὸν ἀριθμὸ τῶν κατηχητοπαίδων νὰ ὑπερβαίνει τὰ 4.000 παιδιά! Ὅπως καὶ ἡ κατήχηση τῶν ἐνηλίκων ἔτσι καὶ τὰ Κατηχητικὰ Σχολεία τοῦ π. Γερβασίου ἦταν ἄρρηκτα συνδεδεμένα μὲ τὴ λειτουργικὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας.

Γιὰ τὸν π. Γερβάσιο τὸ ποιμαντικὸ ἔργο δὲν περιοριζόταν στὴ λειτουργικὴ καὶ κατηχητικὴ διακονία. Ἔτσι μετά τὸ 1923 ἀνήγειρε στὴ φτωχογειτονιὰ τῶν Προσφυγικῶν Πατρῶν τὸ “στρατηγεῖο” του. Δὲν ἦταν τυχαία ἡ ἐπιλογὴ τῆς περιοχῆς. Δυστυχῶς οἱ 7.000 πρόσφυγες ποὺ ἐγκαταστάθηκαν στὴν Πάτρα μετὰ τὸ 1922 δὲν ἔτυχαν καὶ τῆς καλύτερης ὑποδοχῆς ἀπὸ ὁλόκληρη τὴν κοινωνία τῶν Πατρῶν. Γράφει ὁ π. Γερβάσιος ἐπ’ αὐτοῦ: «ἀπομονώνονται εἰς ἕνα γκέτο ἀπὸ τὴν ὑπόλοιπη Πατραϊκή κοινωνία καὶ γιὰ κάθε ἀναταραχή, πολιτικὴ ἢ κοινωνική, τοὺς θεωροῦν ὕποπτους καὶ ὑπεύθυνους, μὲ συνέπεια συλλήψεις, ἐξορίες, φυλακίσεις». Μέσα σὲ αὐτὴ τὴ δύσκολη κατάσταση ὁ Γέροντας Γερβάσιος στάθηκε δίπλα στοὺς πρόσφυγες καὶ  ἐκεῖ ἀνάμεσά τους, στὴν ὁδὸ Ἰωνίας 47, μὲ κέντρο τὸν Ἱ. Ναὸ τῆς Ἁγ. Ταβιθᾶς τῆς Ἐλεήμονος, ἐγκατέστησε τό κέντρο τῆς διακονίας του ἱδρύοντας τὴ Σχολὴ Βιοτεχνίας καὶ Χειροτεχνίας (1931), τὸ νηπιαγωγεῖο (1932), καὶ τὸ 1934  τὴ Νυκτερινή Σχολὴ ἀναλφαβήτων. Παράλληλα δὲν πρέπει νὰ λησμονεῖται ἡ μεγάλη του φιλανθρωπικὴ προσπάθεια πρὸς ἐνίσχυση τῶν φτωχῶν Πατρινῶν.

Τὸ 1934  πίσω ἀπὸ τὸ παρεκκλήσιο τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ (μετέπειτα Ἱ. Μονὴ Πρ. Ἠλιοῦ) ὀργάνωσε ἐκκλησιαστικὴ κατασκήνωση, ἡ ὁποία τὸ 1950 μεταφέρθηκε σὲ νέες ἐγκαταστάσεις στὰ Συχαινά Πατρῶν (Ἱ. Ν. Ἁγ. Παρασκευῆς), ὅπου λειτουργεῖ ἀνελλιπῶς μέχρι σήμερα.

Ὁ π. Γερβάσιος ἔτυχε καὶ θεοσημείου μὲ τὸ ὁποῖο ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ θέλησε νὰ ἐπιβραβεύσει τὴν ποιμαντική του διακονία λίγα χρόνια πρὸ τῆς κοιμήσεώς του: στὸ χῶρο τῆς πρώτης κατασκήνωσης στὸν Ἱ. Ν. Προφ. Ἠλιοῦ στὶς 20.7.1960 κατὰ τὴ κοπὴ  τῶν πεύκων, βρέθηκε ἀχειροποίητος Σταυρὸς ἐγγεγραμμένος σὲ κορμὸ πεύκου. Τὰ πεῦκα αὐτὰ εἶχαν φυτευτεῖ στὶς 17.2.1929 στὸ πλαίσιο δεντροφύτευσης  ἀπὸ παιδιὰ τῶν Κατηχητικῶν κατόπιν εὐχῆς ποὺ ἀνέπεμψε ὁ π. Γερβάσιος.

Ὁ διωγμὸς τοῦ ἐργάτου τοῦ Εὐαγγελίου.

Ἦταν ἀναμενόμενο μία τέτοια πνευματικὴ προσπάθεια ἀναγεννήσεως μιᾶς ὁλόκληρης μεγαλούπολης νὰ ἑλκύσει τὸ φθόνο καὶ τὴν κακία τῶν δαιμόνων, ποὺ ἀναζητούσαν κάποιον νὰ διεκπεραιώσει τὶς ἐπιθυμίες τους. Τὸ τραγικὸ ὅμως ἦταν ὅτι ἐκτελεστὴς τῶν δαιμονικῶν σχεδίων ἀναδείχθηκε αὐτὸς ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ ἦταν ὁ προστάτης καὶ ὑπερασπιστὴς τοῦ ζηλωτοῦ κληρικοῦ, αὐτὸς ποὺ ἐκ τῆς θέσεως καὶ ἀποστολῆς του ὢφειλε νὰ ἐπισκοπεῖ γιὰ νὰ προλαβαίνει τὶς ἐπιθέσεις τοῦ ἐχθροῦ. Δυστυχῶς ἡ ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία μᾶς ἔχει δώσει πολλὲς τέτοιες περιπτώσεις.

Ἔτσι, λοιπόν, ἐνῶ τὰ κηρύγματα τοῦ π. Γερβασίου εἶχαν ἀρχίσει ἀπὸ τὶς 4.8.1919 στὸν Ἱ. Ν. Ἁγ. Δημητρίου, ὅπου εἶχε διορισθεῖ ὡς ἐφημέριος, ἕντεκα χρόνια ἀργότερα, στὶς 25.9.1930, ὁ Μητροπολίτης Πατρῶν Ἀντώνιος (Παράσχης) ἐξέδωσε τὴν ὑπ’  ἀριθμ. 2111/25.9.1930 ἐγκύκλιο μὲ τὴν ὁποία θέλησε μὲ ἔμμεσο τρόπο νὰ σταματήσει τὴν κηρυκτική καὶ κατηχητικὴ διακονία τοῦ Γέροντος καὶ νὰ διαλύσει τὴν πνευματικὴ καὶ ποιμαντικὴ του προσπάθεια! Πιὸ συγκεκριμένα ἡ “ποιμαντορικὴ” ἐγκύκλιος ἀνέφερε: «Πληροφορηθέντες μετὰ λύπης ὅτι ἐντισι ἱεροῖς Ναοῖς κατὰ τὰ ἑσπερινὰ κηρύγματα συμβαίνουσιν ἀτοπήματα τινα, ἅπερ ἀντιβαίνουσιν τὴν ἱερότητα καὶ ἁγιότητα τοῦ τόπου, ἀπαγορεύομεν τοῦ λοιποῦ ἑσπερινὰ κηρύγματα καὶ ὁρίζομεν ὥραν κηρύγματος τὴν 4ην μ.μ.  διὰ τὴν χειμερινὴν περίοδον, τὴν δὲ 6ην μ.μ. διὰ τὴν θερινή, μετὰ δὲ τὴν δύσιν τοῦ ἡλίου πάντες οἱ Ναοὶ πρέπει νὰ ὦσι κεκλεισμένοι. Πρὸς τούτοις ἀπαγορεύομεν τὰς νυκτολειτουργίας καὶ ὁρίζομεν διὰ τοὺς ἱεροὺς ναοὺς ἐν οἷς τελοῦνται κατὰ τὰς Κυριακὰς δύο λειτουργίαι, ὅπως ἡ ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου ἄρχεται τὴν 5ην πρωινήν, καὶ αἱ κωδωνοκρουσίαι κατὰ τὰς νυκτερινάς ὥρας ὦσιν μικρᾶς διαρκείας»!

Εἶναι προφανὲς ὅτι ἡ ἐγκύκλιος φωτογράφιζε τὸν π. Γερβάσιο, διότι ἦταν ὁ μοναδικὸς ἐν Πάτραις ποὺ ἱερουργοῦσε καὶ κήρυττε τὶς “ἀπαγορευμένες” αὐτὲς ὧρες!  Ὅμως τὸ σοβαρότερο ζήτημα ἦταν ὅτι οἱ νέες ὧρες ἔναρξης τοῦ κηρύγματος (4η ἢ 6η μμ) καὶ τῶν πρωινῶν Θ. Λειτουργιῶν (5 πμ) ποὺ ὅριζε ἡ ἐγκύκλιος στόχευαν στὴν οὐσιαστικὴ κατάργηση τῶν κηρυγμάτων, διότι ποιὸς μποροῦσε τὶς καθημερινὲς στὶς 4:00 ἢ στὶς 6:00 μμ (χειμῶνα ἢ καλοκαίρι) νὰ ἀφήσει τὴν ἐργασία του γιὰ νὰ παρακολουθήσει τὸ κήρυγμα;  Ἢ ποιὸς ἐργαζόμενος θὰ μποροῦσε νὰ λειτουργηθεῖ τὶς καθημερινὲς ὅταν ἡ ἀκολουθία ἄρχιζε στὶς 5:00 πμ καὶ τελείωνε στὶς 8:00 πμ ὅπως διέταζε ὁ Μητροπολίτης;  

Ὁ πιστὸς λαὸς τῆς πόλεως κατάλαβε ὅτι μοναδικὸς στόχος τῆς “ποιμαντορικῆς” ἐγκυκλίου ἦταν τὸ πρόσωπο καὶ τὸ πνευματικὸ ἔργο τοῦ π. Γερβασίου στὸν Ἱ. Ν. Ἁγ. Δημητρίου Πατρῶν, διότι, ὅπως ἤδη ἀναφέραμε, σὲ κανένα ἄλλο Ναὸ τῆς πόλεως δὲν γίνονταν ἀπογευματινὰ κηρύγματα οὔτε “νυκτολειτουργίαι”!  Ὁ Μητροπολίτης, δυστυχῶς, θέλησε νὰ διαλύσει τὸ πνευματικὸ ἔργο τοῦ Ἁγίου Γέροντος! Ὅμως ἡ προκλητικὴ καὶ συκοφαντικὴ ἐγκύκλιος ἔφερε τὰ ἀντίθετα ἀποτελέσματα ἔτσι ὥστε ὁ πιστὸς λαὸς ἔτι πλέον σὲ ἔνδειξη διαμαρτυρίας ἀλλὰ καὶ συμπαραστάσεως νὰ κατακλύζει τὸ Ναὸ τοῦ Ἁγ. Δημητρίου στὰ κηρύγματα τοῦ Παπούλη.

Ὁ λαὸς τῶν Πατρῶν ξεσηκώθηκε καὶ ἐπιτροπὴ ἐπισκέφθηκε (30.9.30) τὸν Μητροπολίτη. «Ὁ Δεσπότης ὅμως νευριασθείς ἀπήντησε: «Πηγαίνετε, πηγαίνετε. Σᾶς ἐπαναλαμβάνω ὅτι αἱ ἐκκλησίαι πρέπει νὰ μείνωσιν κλεισταὶ»!

Στὶς 5.10.30 ἀπευθύνθηκε ὑπόμνημα πρὸς τὴν Ἱ. Σύνοδο ποὺ συνοδευόταν ἀπὸ 400 ὑπογραφὲς Πατρινῶν ποὺ παρακολουθοῦσαν τὰ κηρύγματα τοῦ Παπούλη, ἐνῶ  τὴν ἑπομένη 6.10.30 ἐπιτροπὲς ἀπὸ τὴν ἐνορία Ἁγ. Δημητρίου καὶ τοὺς προσφυγικοὺς συνοικισμοὺς ἐπισκέφθηκαν τὸν Νομάρχη Ἀχαΐας καὶ διαμαρτυρήθηκαν.  

Ὁ Μητροπολίτης ὅμως ἀντὶ νὰ ἔλθει εἰς ἑαυτὸν στίς 6.10.1930 ἀπευθύνθηκε ἐγγράφως στὸν Εἰσαγγελέα καὶ κατήγγειλε τὸν π. Γερβάσιο καὶ τοὺς Ἐκκλησιαστικοὺς Ἐπιτρόπους τοῦ Ἱ. Ν. Ἁγ. Δημητρίου διότι «ἐξακολουθοῦσιν ὁ μὲν πρῶτος νὰ κηρύσσῃ, ὁ αὐτὸς δὲ καὶ οἱ λοιποὶ ἐπίτροποι νὰ ἒχωσι τὸν ναὸν ἀνοικτὸν καὶ μετὰ τὴν δύσιν τοῦ ἡλίου» καὶ κατέληγε μὲ αἴτημα πρὸς τὸν Εἰσαγγελέα: «παρακαλοῦμεν ὅπως διατάξητε ὅ,τι δεῖ πρὸς ἐκτέλεσιν τῶν ἐν τῇ ὡς ἄνω ἐγκυκλίῳ ἡμῶν διαλαμβανομένων»!

Ἡ κατακραυγὴ ὅμως τοῦ λαοῦ μεγάλωνε καὶ γι’ αὐτὸ ὁ Μητροπολίτης στὶς 8.10.1930 παραχώρησε συνέντευξη στὴν ἐφημερίδα τῶν Πατρῶν «Νεολόγος» στὴν ὁποία προσπάθησε νὰ δικαιολογήσει τὴν ἀπαγόρευσή του λέγοντας ὅτι δὲν καταργεῖ τὸ κήρυγμα, ἀλλὰ τὸ μεταθέτει νωρὶς τὸ ἀπόγευμα. Μάλιστα, ὅταν τοῦ ζητήθηκε ἀπὸ τὸ δημοσιογράφο νὰ διευκρινίσει τί ἐννοεῖ μὲ τὴ φράση στὴν ἐγκύκλιο ὅτι «κατὰ τὰ ἑσπερινὰ κηρύγματα συμβαίνουσιν ἀτοπήματα τινα» ὄξυνε τὴν κατάσταση λέγοντας: «Μετεχειρίσθην τὴν λέξιν αὐτήν, ἐνῶ θὰ ἔπρεπε νὰ μεταχειριστῶ ἄλλην βαρυτέραν. Εἰς γνῶσιν μου περιῆλθον πολλὰ τοιαῦτα ἀτοπήματα, προστατευόμενα ὑπὸ τοῦ σκιόφωτος τῆς ἑσπέρας… Οἱ ναοὶ τὸ ἑσπέρας μετεβάλλοντο εἰς κέντρα συνεντεύξεων, ἐνῶ ἄλλος εἶναι ὁ προορισμὸς των»!

Ἐπίσης, τόνισε μὲ ἔμφαση γιὰ τὸν π. Γερβάσιο ὅτι μεταδίδει «φανατισμὸν» στοὺς πιστοὺς καὶ τελικὰ  «τὸ σύστημα τῆς διδασκαλίας καὶ τῆς ἐν γένει τακτικῆς ἀντὶ νὰ ὠφελήσῃ, ὄχι μόνο ἔβλαψεν, ἀλλ’ ἐπέφερε καὶ καταστρεπτικὰ ἀποτελέσματα»! Δυστυχῶς, αὐτή ἦταν ἡ ἀξιολόγηση τοῦ ἀρμοδίου Μητροπολίτου γιά τό πνευματικό ἒργο τοῦ π. Γερβασίου…

Ἀξιοπρόσεκτα εἶναι τὰ ὅσα ἀναφέρει ὁ Μητροπολίτης ἐνδεικτικὰ καὶ ἀποκαλυπτικὰ σατραπικῆς νοοτροπίας μᾶλλον ἢ ἐκκλησιαστικοῦ ἤθους: «ἀντὶ ὁ ἀρχιμανδρίτης Γερβάσιος νὰ ἔλθῃ νὰ ζητήσῃ πληροφορίας ἢ νὰ φέρῃ τὰς ἀντιρρήσεις του, τοὐναντίον προέβη εἰς τὴν ἔκδοσιν ἀνακοινωθέντος διὰ τοῦ ὁποίου πειρᾶται νὰ ἀπειθήσῃ πρὸς τὰς ἀποφάσεις τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως. Καὶ ἐρωτῶ ἤδη: Ἔχω ἢ δὲν ἔχω τὸ δικαίωμα νὰ ρυθμίζω τὰ τῆς Ἐκκλησίας εἰς τὴν περιφέρειάν μου ὅπως ἐγὼ νομίζω καλύτερον; Διατὶ λοιπὸν οἱ ἀντιφρονοῦντες ἐξανέστησαν; Ποῦ εὑρίσκουν ὅτι ἒπταισα;   … Καταλήγων ὁ Σεβ. Μητροπολίτης ἐτόνισεν ὅτι θὰ λάβῃ αὐστηρὰ μέτρα τόσον διὰ τὰ ἀτοπήματα ὅσον καὶ διὰ τὴν ἀπαρέγκλιτον τήρησιν τῆς ἀποφάσεώς του».

Ἡ συνέντευξη τοῦ Μητροπολίτου, ὅπως ἦταν φυσικό, ἀντὶ νὰ κατευνάσει ὄξυνε τὰ πνεύματα στὴν πόλη. Ὁ π. Γερβάσιος μὲ ἀφορμὴ τὶς καταγγελίες τοῦ Μητροπολίτου ἀπευθύνθηκε στὸν Εἰσαγγελέα (7.10.30) καὶ ζήτησε νὰ ἐνεργήσει «τακτικὰς καὶ ἐνόρκους ἀνακρίσεις πρὸς διακρίβωσιν τῆς ἀληθείας» ἤτοι γιὰ τὴν διαπίστωση τῶν σοβαρῶν καταγγελιῶν τοῦ Σεβασμιωτάτου. 

Οἱ ἐπιστολὲς καὶ τὰ ὑπομνήματα διαμαρτυρίας κατὰ τῶν συκοφαντικῶν ἰσχυρισμῶν καὶ τῆς συμπεριφορᾶς τοῦ Μητροπολίτου ἦταν πολλά. Μεταξὺ ἄλλων δημοσίευσαν διαμαρτυρίες στὸν τοπικὸ τύπο (12.10.30) περισσότεροι ἀπὸ 90 γονεῖς μαθητῶν τῶν Κατηχητικῶν Σχολείων (10.11.30), ἡ Ἐπιτροπὴ Προσφύγων (10.11.30), ἡ εἰκοσιτετραμελής «Ἐφορεία Κατηχητικῶν Σχολείων» τῶν Πατρῶν, ἐνῶ 50 Κατηχήτριες καὶ στελέχη τῶν Κατηχητικῶν Σχολείων Θηλέων ἀπηύθυναν ἔντονη διαμαρτυρία πρὸς τὴν Ἱ. Σύνοδο γιὰ «τὸν ἠθικὸν στιγματισμὸν» ἐκ μέρους τοῦ Μητροπολίτου (21.11.30) !

Ὁ λαὸς τῶν Πατρῶν ἐξέφρασε τὴ συμπαράστασή του στὸν συκοφαντούμενο Γέροντα μὲ τὴν ἀθρόα παρουσία του στὸ κήρυγμα. Ὅπως ἀναφέρει ὁ τύπος τῆς ἐποχῆς, στὶς 12.10.31 «ὁ ναὸς ἦτο ἀσφυκτικῶς πεπληρωμένος μέχρι τῶν προπυλαίων αὐτοῦ … ἄπειρον πλῆθος πάσης τάξεως καὶ ἡλικίας» (Τηλέγραφος, 13.10.31) καὶ «οὐδέποτε ὑπῆρξεν τόσον ἀσφυκτικῶς πεπληρωμένος ὑπὸ τοῦ κόσμου ὁ ναὸς, τῶν συρρευσάντων συνωστιζομένων καὶ εἰς τὰ προπύλαια» (Ἀπογευματινὴ φ. 66/13.10.31)

Ὁ Μητροπολίτης βλέποντας τὴν συνεχῶς αὐξανόμενη δυσαρέσκεια τοῦ λαοῦ πρὸς τὸ πρόσωπό του ζήτησε τὴν παρέμβαση τοῦ Εἰσαγγελέα, τῆς Ἀστυνομίας καὶ τοῦ Νομάρχη Ἀχαΐας παρακαλώντας τον  «ὅπως ληφθοῦν παρ’  αὐτοῦ ὡς ἀντιπροσώπου τῆς ἐκτελεστικῆς ἐξουσίας, τὰ ἐνδεικνυόμενα μέτρα πρὸς ἐφαρμογὴν τῆς ἐγκυκλίου του» ἐνῶ κατήγγειλε τὸν π. Γερβάσιο στὴν Ἱ. Σύνοδο γιὰ «ἀπείθειαν, φατρίαν καὶ καταφρόνησιν τῆς προϊσταμένης του ἐκκλησιαστικῆς ἀρχῆς»!

Γράφει ὁ ἀείμνηστος Μητροπολίτης Ὕδρας Ἱερόθεος (Τσαντίλης): «Τὰ ἀστυνομικά ὄργανα, ἐκτελοῦντα διαταγὰς τῶν προϊσταμένων των, ἐπεχείρησαν νὰ κλείσουν τὸν ναὸν ἢ νὰ καταβιβάσουν τὸν ὁμιλητὴν ἀπὸ τοῦ ἄμβωνος, ἀλλ’  ἠμποδίζοντο ὑπὸ τοῦ λαοῦ»!

Συμπαραστάτης τοῦ Μητροπολίτου στὴν κατὰ τοῦ π. Γερβασίου πολεμικὴ του ἀναδείχθηκε ὁ ἐκ Δωδεκάνησου Νομάρχης Ἀχαΐας Μιχ. Καλογερόπουλος ὁ ὁποῖος δήλωσε στὸν ἀθηναϊκὸ τύπο: «ὁ ἐν λόγῳ ἀρχιμανδρίτης ἐκήρυσσεν ἐντέχνως καὶ ἀνυπακοὴν εἰς τὰς πολιτικὰς καὶ θρησκευτικὰς ἀρχάς. Ἔπειτα εἶχεν ἀναστατώσει τὴν πατραϊκήν κοινωνίαν μὲ τὰς θεωρίας του. Ἐκτὸς τοῦ ὅτι ἤθελε ὅλες οἱ γυναῖκες νὰ εἶναι ντυμένες μέχρι τοῦ λαιμοῦ καὶ τοῦ ἀστραγάλου, τὶς ἔβαζε νὰ κάνουν νηστεῖες ἂπειρες… Γενικῶς παρουσιάζει ἡ ὑπόθεσις ἐπιλήψιμον ὄψιν… Πρέπει νὰ ληφθοῦν μέτρα… Ἐὰν χρειαστεῖ θὰ ἐπέμβωμεν…»! Ἐπίσης, σὲ ἐμπιστευτικὸ τηλεγράφημα πρὸς τὸ Ὑπουργεῖο Ἐσωτερικῶν ὁ Νομάρχης χαρακτηρίζει τὸν π. Γερβάσιο ὡς «ΓΝΩΣΤΟΝ ΤΥΧΟΔΙΩΚΤΗΝ… [ὅστις] οὐ μόνον ἠρνήθη συμμορφωθῇ ἐγκύκλιον Μητροπολίτου, ἀλλὰ καὶ ΕΞΥΒΡΙΖΕΙ τοῦτον δημοσίως» καὶ ἐπαναλαμβάνει τὶς δεσποτικὲς συκοφαντίες ὅτι στά κηρύγματα «συμβαίνουσι ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ ἀπάδοντα ἱερότητα ναοῦ καὶ ἠθικήν… Κήρυγμα Γερβασίου ἀναχρονιστικὸν καὶ ἀσυμβίβαστον ἀληθῆ Χριστιανικὴν Θρησκείαν, ἀποβλέπει φανατίσῃ ἀμαθὲς πλῆθος διὰ λόγους προσωπικῆς ἐκμεταλλεύσεως… ὑποκινεῖ ὀπαδοὺς του εἰς ἀνταρσίαν… Φρονῶ ἀνάγκη ἐπιβληθῇ κράτος νόμου, διότι ἄλλως ἐξευτελίζεται γόητρον κρατικῶν ὑπηρεσιῶν. Ἀστυνομία δέον προβῇ προληπτικῶς κλείσιμο ναοῦ κατὰ νυκτερινάς ὥρας. Ἀνοχὴ ἀρχῶν ἀποθρασύνει Γερβάσιον καὶ ὀπαδοὺς του δημιουργῶσι βραδύτερον ζητήματα σοβαρᾶς διαταράξεως τάξεως ἐὰν τυχοδιώκτης μοναχὸς δὲν παταχθῇ ἐγκαίρως»!

Πολὺ σύντομα τὸ ζήτημα ξέφυγε ἀπὸ τὰ ὅρια τῶν Πατρῶν καὶ ἀσχολήθηκε μὲ αὐτὸ καὶ ὁ ἀθηναϊκὸς τύπος μὲ μακροσκελῆ ὁλοσέλιδα ἄρθρα ἐνῶ ἐνδιαφέρον ἐκδήλωσαν καὶ κυβερνητικοὶ παράγοντες στήν Ἀθήνα!

Ὁ π. Γερβάσιος ἀπάντησε στὴ συνέντευξη τοῦ Σεβασμιωτάτου σὲ σειρὰ 12 ἄρθρων ποὺ δημοσιεύθηκαν στὴν ἐφημερίδα τῶν Πατρῶν «Ἀπογευματινὴ» ἀπὸ 11.10.1930  ἕως 21.10.1930. Στὰ ἄρθρα του ὁ Παπούλης μὲ τὴ διακρίνουσα αὐτὸν παρρησία, εὐστροφία καθὼς καὶ γνώση τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας, τῆς πατερικῆς θεολογίας καὶ τοῦ κανονικοῦ δικαίου ἀλλὰ καὶ μὲ σεβασμὸ στὸν Ἀρχιερέα ἐπιχειρηματολόγησε κονιορτοποιώντας τὶς συκοφαντίες καὶ τοὺς ἰσχυρισμοὺς τοῦ Μητροπολίτου. Ἀσφαλῶς, δὲν εἶναι τοῦ παρόντος ἡ ἀναλυτικὴ ἀναφορὰ στὴν ἐπιχειρηματολογία τοῦ Παπούλη. Ὁ ἐνδιαφερόμενος μπορεῖ νὰ τὴν μελετήσει στὸ συνημμένο ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν ἐργασία τοῦ ἀειμνήστου Παν. Ἀντ. Λόη, Ἀρχιμανδρίτης Γερβάσιος Παρασκευόπουλος (1878-1964), Ὁ  ἄγνωστος  Ἅγιος τῶν ἡμερῶν μας καὶ Φάρος τῶν Πατρῶν, τ. Α΄,  Πάτραι 1998 σ. 596-618.

Στὶς 14.11.30 ἡ Ἱ. Σύνοδος ἀποφάσισε τὴ διενέργεια ἀνακρίσεων σὲ βάρος τοῦ π. Γερβασίου! Τὸ πόρισμα ποὺ συνέταξε ὁ ἴδιος ὁ Μητροπολίτης, ὁ ὁποῖος, σημειωθήτω,  ἦταν ταυτόχρονα καὶ ὁ καταγγέλλων -κατὰ περιφρόνηση κάθε στοιχειώδους ἠθικῆς καὶ κανόνα δικαίου-  μετὰ τὸ πέρας τῶν ἀνακρίσεων ἀνέφερε μεταξὺ ἄλλων ὅτι ὁ π. Γερβάσιος κατηγορεῖται «ἐπ’ ἀπειθείᾳ, φατρίᾳ καὶ καταφρονήσει τοῦ οἰκείου Ἐπισκόπου», διότι «περιεφρόνησε τὴν ἐγκύκλιον τοῦ ἀρχιερέως καὶ συνωμόσας μετὰ τινῶν θρησκολήπτων ὀπαδῶν του ἤγειρε θόρυβον ἄνευ οὐδενὸς λόγου κατὰ τοῦ ποιμενάρχου του. Ἀλλὰ τί ἒπραξεν ὁ ἀρχιερεὺς διὰ νὰ ἐγείρῃ τὴν μῆνιν τοῦ κατηγορουμένου καὶ τῶν σὺν αὐτῷ; Ἀπέλυσεν μίαν ἐγκύκλιον, δι’ ἧς ὥρισεν ὥρας κηρύγματος… Καί εἰς τοῦτο προέβη διότι εἶχε θετικὰς πληροφορίας ὅτι οἱ Ναοὶ μετεβάλλοντο εἰς κέντρα ἐρωτικῶν συνεντεύξεων… ἡ κατὰ τοῦ οἰκείου Ἐπισκόπου ἀπείθεια, φατρία καὶ καταφρόνησις τοῦ κατηγορουμένου ἀποδεικνύεται ἐκ τῶν μαρτυρικῶν καταθέσεων, ἐξ ὧν καὶ πλεῖστα ἄλλα θὰ διακριβωθῶσιν κηρυσσόμενα ἀπὸ τοῦ ἱεροῦ ἄμβωνος, ἀπάδοντα εἰς τὴν ἱερότητα τοῦ τόπου, γνωρίζομεν ὅμως ὅτι ἡμεῖς πολλάκις συνεβουλεύσαμεν  τὸν κατηγορούμενον, ἀλλ’ εἰς τὰς συμβουλὰς καὶ νουθεσίας μας οὐδέποτε ὑπήκουσε καὶ ἠκολούθησε πάντοτε τὴν χαραχθεῖσαν ὑπ’ αὐτοῦ ὁδόν».

Τὰ ἁγιογραφικῶς καὶ ἱεροκανονικῶς τεκμηριωμένα ὑπομνήματα τοῦ κατηγορουμένου, οἱ μαρτυρικὲς καταθέσεις τῶν συνεργατῶν του οὔτε κἂν ἀναφέρονται στὸ παραπεμπτικὸ πόρισμα ποὺ συνέταξε ὁ κατήγορός του Μητροπολίτης!

 Ἡ Συνοδικὴ καταδίκη.

Ἔτσι μὲ αὐτὸ τὸ φοβερὸ γιὰ κληρικὸ κατηγορητήριο βρέθηκε ὁ ἀποστολικοῦ ζήλου πεπληρωμένος π. Γερβάσιος ὑπόδικος ἐνώπιον τῆς Ἱ. Συνόδου μὲ ἐπικρεμάμενη τὴν ποινὴ τῆς καθαιρέσεως λόγω τῆς μεγάλης σοβαρότητας τῶν κανονικῶν ἐγκλημάτων γιὰ τὰ ὁποῖα κατηγορεῖτο!

Ἡ κρίσιμη, λοιπόν, ἡμέρα ἔφτασε! Ὁ ἀκάματος ἐργάτης τοῦ Εὐαγγελίου, ὁ ἀναμορφωτὴς τῶν ψυχῶν βρίσκεται ὑπόδικος ἐνώπιον τοῦ Συνοδικοῦ Δικαστηρίου ἀκολουθώντας ἀποστολικοῖς ἲχνεσι.

Στὶς 17 Μαρτίου 1931, πρὶν ἀπὸ 90 χρόνια ἀκριβῶς, «βάπτεται κάλαμος ἀποφάσεως παρὰ κριτῶν ἀδίκων» καὶ ἐκδίδεται ἡ μὲ ἀρ. 114/17.3.31 Συνοδικὴ καταδικαστικὴ ἀπόφαση μὲ τὴν ὁποία ἡ Ἱ. Σύνοδος καταδικάζει τόν π. Γερβάσιο ὡς «ἔνοχο ἀπειθείας κατὰ τοῦ οἰκείου Ἱεράρχου καὶ ἐπιβάλλει αὐτῷ τὴν ποινὴ τῆς ἑξαμήνου ἀργίας ἀπὸ πάσης ἱεροπραξίας ἄνευ στερήσεως τῶν ἐκ τῆς ἐφημερίας αὐτοῦ δικαιωμάτων, καὶ ἰσοχρόνου σωματικοῦ περιορισμοῦ ἐν τῇ ἐν Πάτραις Ἱερᾷ Μονῇ Γηροκομείου, καὶ καταδικάζει αὐτὸν εἰς τὰ ἔξοδα καὶ τέλη τῆς σημάνσεως». 

Ὁ μειοψηφήσας στήν καταδικαστική ἀπόφαση Μητροπολίτης Κασσανδρείας Εἰρηναῖος δήλωσε στὸν Παν. Τρεμπέλα, ὅπως διασώζει ὁ ἀείμνηστος καθηγητὴς: «Ἐζαλίσθηκα. Ἐζήτησα νὰ πάρω ἀέρα. Καὶ ὅταν βγῆκα ἀπὸ τὸ Συνοδικὸν Μέγαρον κατηυθύνθην εἰς τὸ Ζάππειον. Δὲν ἠμποροῦσα νὰ ἠσυχάσω… προσετέθη εἰς εἰσέτι δεδιωγμένος ἕνεκεν δικαιοσύνης»! Ὁ Μητρ. Φλωρίνης Αὐγουστῖνος σχολιάζοντας τὴ συνοδικὴ ἀπόφαση ἀποτυπώνει τὴν ἐντύπωση ποὺ προκάλεσε στὴν Πάτρα: «Ὁ συνάδελφος ἐπίσκοπος ἔπρεπε νὰ καλυφθῇ. Ὁ ἐλέγχων εὐθαρσῶς τὰς πράξεις ἱεροκήρυξ ἔπρεπε νὰ τιμωρηθῇ. Τὸ ἅγιον δικαστήριον, παρὰ τὴν θαυμασίαν ἀπολογίαν τοῦ π. Γερβασίου, τὸν ἐτιμώρησε διὰ τὴν ἀνυπακοὴν του (!) μὲ ἑξάμηνον ἀργίαν καὶ περιορισμὸν εἰς τὴν Ἱ. Μονὴν Γηροκομείου. Ἀλλ’ ἡ εἴδησις  αὕτη γνωσθεῖσα εἰς τὴν πόλιν προεκάλεσε κῦμα ἀγανακτήσεως ἐναντίον τῶν διωκτῶν τοῦ ζηλωτοῦ ἱεροκήρυκος. Χιλιάδες λαοῦ συγκεντρώθησαν εἰς τὸν Σταθμὸν διὰ νὰ ὑποδεχθοῦν τὸν ἥρωα, τὸν π. Γερβάσιον. Ἦτο  ἀπάντησις τοῦ λαοῦ εἰς ἐκείνους τοὺς ἀρχιερεῖς, οἱ ὁποῖοι ἐπειδὴ κρατοῦν εἰς τὰς χεῖρας των τὴν σφραγῖδα τῆς ἐξουσίας, νομίζουν, ὅτι δι’ αὐτῆς δύνανται νὰ διοικοῦν, νὰ κάμνουν ὅ,τι θέλουν νὰ σκεπάζουν ἐγκλήματα συναδέλφων καὶ νὰ κόπτουν κεφαλὰς τιμίων ἐργατῶν τοῦ Εὐαγγελίου».

Ὁ Μητροπολίτης Καρυστίας Παντελεήμων σημείωσε: «Ἀγαπητὲ μου Γερβάσιε, παρακολουθῶ μὲ μεγάλην συγκίνησιν τὰ ἀποτελέσματα τῆς ὡραίας σου ἐργασίας καὶ τὰς συγκινήσεις τῆς περιπετείας σου. Ὅταν  κατὰ Ν/βριον συνεδρίαζεν ἡ Ἱεραρχία ἔφερα τὸ ζήτημά σου καὶ ἐφώναξα μὲ ὅλην τὴν δύναμην τῆς ψυχῆς μου ὅτι δὲν θὰ εὕρωμεν ἔλεος ἀπὸ τὸν Θεὸν ἐὰν ἀντὶ νὰ ἐμψυχώνομεν καὶ νὰ ὑποστηρίζωμεν κληρικοὺς ἐνθουσιώδεις ὡς ὁ Γερβάσιος προσπαθοῦμεν νὰ φράξωμεν τὸν δρόμον των», ἐνῶ ὁ Παροναξίας Ἱερόθεος τοῦ ἒγραψε: «Ἀγαπητὲ μοι Γερβάσιε, εἶσαι κληρικός. Λοιπὸν πρέπει νὰ ἔχῃς πάντοτε ὑπ’ ὄψιν σου καὶ ποτὲ νὰ μὴ λησμονήσῃς τό τοῦ Μ. Χρυσοστόμου “οὐδὲν δέδοικα πλὴν Ἐπισκόπων”… Οὔτε ἡ δικὴ Σου καταδίκη, οὔτε τοῦ Λούβαρη ἡ ἀθωότης μὲ ἐξέπληξαν. Σχεδὸν τ’ ἀνέμενον. Ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον δὲν μὲ ἀφῆκεν ἀσυγκίνητον εἶναι ἡ στάσις τῶν παιδιῶν Σου. Εὖγε τους! Μετέβαλον τὴν καταδίκην εἰς θρίαμβον! Μὴ ἀπογοητεύεσαι ὁ Θεὸς εἶναι Μεγάλος. Συγχώρει τοὺς ἐχθροὺς Σου καὶ εὒχου ὑπὲρ αὐτῶν»! 

Στὶς 22 Μαρτίου 1931 ὁ καταδικασθεὶς διὰ τὴν «μαρτυρίαν τοῦ Ἀρνίου» (Ἀποκ. 6,9) ἐπέστρεψε ἀπὸ τὴν Ἀθήνα στὴν Πάτρα καὶ ἔγινε μὲ ἐνθουσιασμὸ δεκτὸς ἀπὸ χιλιάδες λαοῦ ποὺ τὸν περίμεναν στὸ σιδηροδρομικὸ σταθμὸ γιὰ νὰ τὸν συνοδεύσουν στὴν  Ἱ. Μ. Γηροκομείου. Ἐκεῖ ἀπευθύνθηκε στὸ συγκεντρωμένο πλῆθος ἐνημερώνοντας τοὺς πιστοὺς περὶ τῆς δίκης καὶ καταδίκης του ἀλλὰ καὶ ἀπηύθυνε τὴν  Κυριακὴ προσευχὴ «Πάτερ ἂφες αὐτοῖς, οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσιν» (Λουκ. 23, 34).

Ἡ συνοδικὴ καταδικαστικὴ ἀπόφαση κοινοποιήθηκε στὸν π. Γερβάσιο στὶς 2 Ἰουνίου 1931 ἡμέρα ἀπὸ τὴν ὁποία ἄρχισε καὶ ἡ ἔκτιση τῆς 6μήνου ἀργίας καὶ ἐγκλεισμοῦ του στὴν Ἱ. Μονὴ Γηροκομείου. Ἡ ἱστορικὴ Μονὴ τῶν Πατρῶν τοὺς ἑπόμενους μῆνες ἔζησε μέρες δόξας, ἔγινε ὁ ἄμβωνας τῶν Πατρῶν. Ἑκατοντάδες λαοῦ ἀνέβαιναν καθημερινὰ γιὰ νὰ πάρουν τὴν εὐχὴ τοῦ Παπούλη. Ἐνδεικτικὴ τοῦ ἤθους τοῦ π. Γερβασίου εἶναι ἡ ἐπιστολὴ του πρὸς τὴν Ἐνοριακὴ Ἐπιτροπὴ  Ἱ. Ν. Ἁγ. Δημητρίου (8.7.31) μὲ τὴν ὁποία παραιτήθηκε «ἀμετακλήτως παντὸς δικαιώματός μου  ἐπὶ τοῦ μηνιαίου μισθοῦ μου… καθόσον δὲν ἐπιθυμῶ νὰ γίνω πρόξενος σκανδάλου τινός», διότι ἡ Ἁγ. Γραφὴ λέει «ὅτι ὁ μὴ ἐργαζόμενος ἐν τινι δὲν δικαιοῦται λαμβάνειν ἢ ἀπαιτεῖν μισθὸν τινα»! Σημειώνεται ὅτι ἡ καταδικαστικὴ ἀπόφαση δὲν προέβλεπε στέρηση μισθοῦ…

Ἡ ἀποκατάσταση τῆς ἀδικίας.

Δυστυχῶς οἱ ἔντονες διαμαρτυρίες τῶν παιδιῶν τῶν Κατηχητικῶν Σχολείων καὶ τοῦ Πατραϊκοῦ λαοῦ δὲν εἰσακούστηκαν ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη. Ἀλλὰ ὁ Θεὸς οἰκονομεῖ τὶς ὑποθέσεις τῶν ἐργατῶν τοῦ Εὐαγγελίου μὲ παράξενους τρόπους. Ἔτσι, ὅταν ὁ Μητροπολίτης Πατρῶν Ἀντώνιος χοροστατοῦσε στὸν Ἱ. Ν. Ἁγ. Παρασκευῆς Α΄ Κοιμητηρίου ἀκούστηκε μιὰ δαιμονισμένη νὰ τοῦ λέει: «Ἐγὼ ρὲ Ἀντώνιε σὲ ἔκανα νὰ τιμωρήσεις τὸν Γερβάσιο γιατὶ μὲ καίει καὶ μὲ τυραννάει»! Ὁ Μητροπολίτης εἰς ἑαυτὸν ἐλθὼν ἀντιλήφθηκε τὸ ἀτόπημά του καὶ «προσπάθησε νὰ τοῦ ὑποδείξῃ νὰ ἐπανέλθῃ καὶ νὰ συνεχίσῃ ἱερουργῶν καὶ διδάσκων, ἀλλὰ μὲ διάκρισιν, διότι ὅπως ἒλεγεν ὁ ἴδιος διέκρινε καὶ ἀνεγνώριζε τὸ σφάλμα του. Πλὴν ὁ γέροντας ἐπέμενεν ἀνένδοτος νὰ συνεχίσῃ ἐκτίων τὴν ποινὴν του, μέχρι τῆς τελευταίας ὥρας». Μόνο ὅταν στὶς 24.9.1931 ὁ Μητροπολίτης ἐξέδωσε διαταγὴ μὲ τὴν ὁποία τὸν διέτασσε «ἵνα κατέλθῃ εἰς τὴν ἐνορίαν του καὶ ἐπαναλάβῃ τὰ ἐφημεριακὰ του καθήκοντα» διέκοψε τὴν ποινὴ του καὶ ἐπανῆλθε στὴν ἐνοριακὴ διακονία του!

Πλέον ὁ π. Γερβάσιος συνέχισε ἐλεύθερα τὸ ποιμαντικὸ του ἔργο. Ἐπιπλέον δέ, ἄρχισε σιγά-σιγά νὰ ἀπολαμβάνει τῆς ἐμπιστοσύνης τοῦ πρώην διώκτου του Μητροπολίτου, ὁ ὁποῖος τὸν διόρισε Ἀρχιερατικὸ Ἐπίτροπο (1933-1937) καὶ πρότεινε στὴν Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας (1937) τὴν ἐγγραφὴ του στὸν κατάλογο τῶν πρὸς ἀρχιερατεία ὡς «ἐπὶ μακρὰν σειρὰν ἐτῶν ἄριστον ἱεροκήρυκα καὶ κατηχητήν, λίαν ὠφελίμως ἀσκοῦντα τὸ λειτούργημα τοῦ πνευματικοῦ πατρός». Ἡ πρόταση τοῦ Μητροπολίτου δὲν ἔγινε ἀποδεκτὴ ἀπὸ τὴν Ἱεραρχία… Τὸ 1938 διορίστηκε Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεως Πατρῶν ὅπου παρέμεινε μέχρι τὸ διορισμὸ του ὡς Πρωτοσυγκέλλου τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν ἀπὸ τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Χρύσανθο (1939), ἀπ’  ὅπου παραιτήθηκε ὅταν ἀνέλαβε ὡς Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν ὁ Δαμασκηνὸς (1941).

Μετὰ τὴν ἐπιστροφὴ του ἀπὸ τὴν Ἀθήνα, ἐλεύθερος καὶ τῶν ἐφημεριακῶν καθηκόντων του ἀφοσιώθηκε ὁριστικὰ μέχρι τὴν κοίμησή του (30 Ἰουνίου 1964) στὸ λειτουργικὸ καὶ κατηχητικὸ του ἔργο μὲ τὸ ὁποῖο ἀναμόρφωσε πνευματικὰ τὴν πόλη τῶν Πατρῶν.

Ὁ π. Γερβάσιος καὶ τὸ γνήσιο ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα.

Πολλὲς φορὲς ἀκοῦμε τὴ φράση «ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα», τὴν ὁποία ὁρισμένοι ὁριοθετοῦν ἀποκλειστικὰ καὶ μόνο εἲτε ὡς τυφλὴ καὶ ἀδιάκριτη συμμόρφωση στὶς ἐπιταγὲς θεσμικῶν ἐκκλησιαστικῶν ὀργάνων εἲτε ὡς συνεχεῖς ἐπαίνους μέχρι κολακείας πρός τούς τά πρῶτα φέροντες. Θεωροῦν ὅτι ἡ μοναδικὴ προϋπόθεση γιὰ τὴν ὑποχρέωση ὑπακοῆς καὶ συμμόρφωσης εἶναι ἡ σχετικὴ ἐντολὴ νὰ προέρχεται ἀπὸ κάποιον θεσμικά-ἱεραρχικά ἀνώτερο. Δὲν ἐξετάζουν οὔτε στὸ ἐλάχιστο ἢ μᾶλλον δὲν ἐνδιαφέρονται κἂν, ἂν ἡ ἐντολὴ εἶναι σύμφωνη μὲ εὐαγγελικές, πατερικὲς ἢ ἱεροκανονικές ἐπιταγές, ἂν εἶναι σύμφωνη μὲ τὴν ἐκκλησιαστικὴ μας παράδοση.

Ἐπὶ πλέον δέ, οἱ ἴδιοι τὶς περισσότερες φορὲς δὲν προβληματίζονται γιὰ τὰ κίνητρα τῶν ἐπαίνων ἢ τῆς «ὑπακοῆς»,  ἂν δηλαδὴ προέρχονται ἀπὸ ἐλεύθερη καὶ ἐγκάρδια ἀποδοχὴ καὶ γνήσια ταπεινὸ πνεῦμα, ποὺ τότε εἶναι ἄκρως ἐπαινετὴ καὶ ἀξιοζήλευτη ἢ ἂν τὴν ἐπιβάλλει ἡ ἀνθρωπαρέσκεια, ἡ ὑστεροβουλία, ἡ συναλλαγὴ ἢ ἀκόμα χειρότερα ὁ φόβος, ἡ δουλοπρέπεια καὶ  ‒στὴν ἔσχατη κατάπτωση‒  ἡ ἐθελοδουλία . Δὲν τοὺς νοιάζει  ‒ἀκριβέστερα δὲν θέλουν νὰ μάθουν–  τὸ πραγματικὸ ἐσωτερικὸ φρόνημα ἀλλὰ εὐχαριστοῦνται ἁπλὰ καὶ μόνο μὲ τὴν ἐξωτερικὴ συμμόρφωση, τήν ὑποταγὴ καὶ τήν κολακεία ἀνεξάρτητα μὲ τὸ ποιὰ εἶναι ἡ ἐσωτερικὴ πνευματικὴ κατάσταση τοῦ πιστοῦ. Εἶναι προφανὲς ὅτι ἔτσι ἱκανοποιοῦνται ἀλλὰ καὶ συνάμα καλλιεργοῦνται διάφορες συμπλεγματικὲς καταστάσεις καὶ τὸ πιὸ θλιβερὸ παρατείνεται μία ἀρρωστημένη πνευματικὴ σχέση ποὺ δηλητηριάζει τὴν ἐκκλησιαστικὴ ζωή: ἀναπαράγονται ἀξιολύπητοι ὑπήκοοι καὶ ὄχι ἐν ἐλευθερίᾳ κληθέντες συνειδητοποιημένοι πιστοί (Γαλ. 5, 13). Ἴσως κάποιος ἀντιτάξει ὅτι δὲν μποροῦμε νὰ γνωρίζουμε τὰ κίνητρα, διότι μόνο ὁ Θεὸς εἶναι ὁ «ἐτάζων καρδίας καὶ νεφρούς» (Ψαλμ. 7, 10).

Σωστό, ἀλλά, τί παράξενο! Ὅταν πρόκειται νὰ ἀναφερθοῦν σὲ αὐτὸν ποὺ δὲν συμμορφώνεται στὶς ὑποδείξεις ἢ τολμᾶ νά ἀσκήσει τεκμηριωμένη κριτική τότε εἶναι ἀπολύτως βέβαιοι γιὰ τo ἐμπαθὲς τῶν κινήτρων του! Τότε λησμονοῦν ὅτι ὁ «ἐτάζων καρδίας καὶ νεφροὺς» εἶναι μόνο ὁ Θεός! Αὐτοὶ γνωρίζουν πολὺ καλὰ καὶ διαλαλοῦν χωρὶς τὴν παραμικρὴ ἐπιφύλαξη ὅτι ὅλα αὐτὰ «τά κάνει ἀπὸ ἐγωισμὸ»  καὶ προπαντὸς «δὲν ἔχει ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα»! 

Δυστυχῶς ξεχνοῦν, ὀρθότερα δὲν θέλουν νὰ θυμοῦνται,  ὅτι στὴ ζωὴ τῶν Ἁγίων καὶ τῶν μεγάλων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας ἐκτὸς ἀπὸ τὴν φιλόθεη ὑπακοὴ ἔχουμε καὶ τὴν «ἁγία ἀνυπακοὴ» διότι οἱ Ἅγιοί μας δὲν θέλησαν ποτὲ νὰ κάνουν «κακὴ ὑπακοὴ» !

Μία τέτοια πατερικὴ μορφὴ μὲ γνήσιο ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα καὶ ἦθος ἦταν ἀναμφισβήτητα ὁ π. Γερβάσιος. Ὁ Γέροντας τῶν Πατρῶν ὡς γνήσιος ἀποστολικὸς ἄνδρας σεβόταν τήν ἐκκλησιαστική ἱεραρχία καί τάξη, ἀλλά ποτὲ δὲν συμβιβάστηκε, οὔτε θέλησε νὰ φανεῖ ἀρεστὸς οὔτε φοβήθηκε νὰ θυσιάσει τὴν ἄνεση, τὴν ἡσυχία, τὸ ἔργο, τὴν ἐξέλιξή του σὲ βάρος τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς. Ἔθεσε πάνω ἀπὸ ὅλα τὸν Χριστὸ καὶ τὴν ἀλήθειά του. Προτεραιότητά του ἦταν ἡ διακονία τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ. Στὰ αὐτιὰ του ἠχοῦσε ἡ φωνὴ τοῦ Θεοῦ στὸν προφήτη Ἰεζεκιήλ «Υἱὲ ἀνθρώπου, σκοπὸν τέθεικά σε τῷ οἴκῳ Ἰσραὴλ καὶ τῷ οἴκῳ Ἰούδα· εἰ μὴ διαστείλῃ, μηδὲ λαλήσῃς ἀποθανεῖται ὁ ἄνομος ἐν τῇ ἀνομίᾳ αὐτοῦ καὶ τὸ αἷμα αὐτοῦ ἐκ τῆς χειρὸς σου ἐκζητήσω» (Ἰεζ. 3, 15).

Ὁ Γέροντας ἀποστολικοῦ ζήλου πεπληρωμένος στὴ διακονία τοῦ κηρύγματος καὶ ἀποστολικοῦ φρονήματος καὶ ἤθους κεκοσμημένος ὡς αὐστηρὸς μιμητὴς τῶν Ἀποστόλων ἒργοις καὶ λόγοις,  ἀξιώθηκε νὰ βρεθεῖ σὲ παρόμοιες συνθῆκες μὲ αὐτὲς ποὺ βρέθηκαν οἱ Ἀπόστολοι: κατηγορούμενοι ἐπειδὴ κήρυτταν στὸ λαὸ τὸ Εὐαγγέλιο Ἰησοῦ Χριστοῦ (Πραξ. 5, 17-41). Τότε, στὶς ἀρχὲς τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς,  «ὁ ἀρχιερέας καὶ οἱ σὺν αὐτῷ»  παρατρεχάμενοι  ὁδήγησαν τοὺς Ἀποστόλους ὑπόδικους γιὰ παρακοὴ πρὸς τὴ θρησκευτικὴ ἐξουσία ἐνώπιον τοῦ «Συνεδρίου καὶ πάσης τῆς γερουσίας τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ» (δηλαδὴ τῆς Ἱ. Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας τοῦ ἀρχαίου Ἰσραήλ, θά λέγαμε μέ τή δική μας ὁρολογία!). Τὸ Συνέδριο τοὺς ζήτησε νὰ συμμορφωθοῦν μὲ τὴν ἀπαγόρευση καὶ ὁ Πρωτοκορυφαῖος ἐκ μέρους τῶν λοιπῶν Ἀποστόλων ἀπάντησε μὲ τὸ περίφημο «πειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ μᾶλλον ἢ ἀνθρώποις»! Γιὰ τοὺς Ἀποστόλους τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ Ἀρχιερεῖς καὶ τὰ λοιπὰ μέλη τοῦ Συνεδρίου εἶχαν τὴν θεσμικά καθορισθεῖσα ἀπὸ τὸ θεῖο Νόμο τῆς Π.Δ., ὑπερέχουσα θέση δὲν τοὺς καθιστοῦσε καὶ αὐτόματα φορεῖς τῆς ἀληθείας τοῦ Θεοῦ, ὅταν, μάλιστα, οἱ ἀπόψεις καὶ οἱ ἐνέργειές τους προδήλως δὲν ἦταν σύμφωνες μὲ τὸ θεῖο θέλημα.

Σὲ αὐτὴ τὴν περίπτωση, διακήρυξαν οἱ Ἀπόστολοι, ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ δὲν ὀφείλει καμία ὑπακοὴ σὲ «ἐντάλματα ἀνθρώπων» (Μάρκ. 7, 7) ἀλλὰ ὑποχρεοῦται σὲ συμμόρφωση μέ τὸ νόμο τοῦ Θεοῦ. Ἀσφαλῶς οἱ Ἀπόστολοι ὑπέστησαν τὶς συνέπειες τῆς ἐπιλογῆς τους: Οἱ ἀρχιερεῖς «προσκαλεσάμενοι τοὺς ἀποστόλους δείραντες παρήγγειλαν μὴ λαλεῖν ἐπὶ τῷ ὀνόματι τοῦ Ἰησοῦ». Ἀλλὰ ‒τί θαυμαστό!‒  οἱ Ἀπόστολοι «ἐπορεύοντο χαίροντες ἀπὸ προσώπου τοῦ συνεδρίου, ὅτι ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναι»! Οἱ Ἀπόστολοι δὲν προτίμησαν τὴν ἀσφάλεια καὶ τὴν ἡσυχία τους εἰς βάρος τῆς ἐλευθερίας νὰ κηρύττουν τὴν ἐμπειρία τους.

Ἀλήθεια, ὅποιος διαβάζει τὴ σχετικὴ περικοπὴ τῶν Πράξεων δὲν διακρίνει, τηρουμένων τῶν ἀναλογιῶν, παρόμοιες συνθῆκες μὲ αὐτὲς τῆς περιπέτειας τοῦ π. Γερβασίου;

 Ὁ π. Γερβάσιος, ὅπως καὶ οἱ Ἀπόστολοι, δὲν ἦταν κόλακας τῶν ἐν ὑπεροχῇ, δὲν ἦταν ἀπό τούς ἀνθρώπους πού «τὸ στόμα αὐτῶν λαλεῖ ὑπέρογκα, θαυμάζοντες πρόσωπα ὠφελείας χάριν» (Ἰουδ. 16). Ἐπίσης, σεβόταν ἰδιαιτέρως τὸ ἀρχιερατικὸ ἀξίωμα ἐπειδὴ γνώριζε καὶ δὲν τὸ ταύτιζε μὲ τὶς ὅποιες ἀδυναμίες καί ἐμπάθειες τοῦ φορέως του. Γιὰ τὸν π. Γερβάσιο ἡ συμμόρφωση σὲ ἐμπαθεῖς καὶ ἀντιευαγγελικές ἐντολὲς τοῦ φορέα τοῦ ἀρχιερατικοῦ ἀξιώματος δὲν ἐπιτρέπεται νὰ χρεωθοῦν στὸ ἴδιο τὸ ἀρχιερατικὸ ἀξίωμα. Αὐτὸ σημαίνει οὐσιαστικὸς σεβασμὸς στὴν ἀρχιερωσύνη καὶ ὄχι ἡ δουλικὴ συμμόρφωση καί κολακεία σέ ἀντιευαγγελικές ἐντολὲς στὸ ὄνομα, δῆθεν, τῆς ἀρχιερατικῆς τιμῆς. Αὐτὸ ἀποτελεῖ σοβαρὴ προσβολὴ στὴν ἀρχιερωσύνη καὶ ἐκ μέρους τοῦ φορέα της πού ἀπαιτεῖ τέτοια ὑπακοή ἀλλὰ καὶ ἐκ μέρους αὐτοῦ ποὺ ὑπακούει ἢ κολακεύει λόγῳ φόβου ἢ ἀνθρωπαρέσκειας  ἢ «ὠφελείας χάριν» (Ἰουδ. 16).

Γιὰ τὸν Γέροντα τῶν Πατρῶν ἀνώτατη ἐξουσία στὴν Ἐκκλησία εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ὅπως ἐκφράζεται στοὺς ἱεροὺς Κανόνες καὶ στὴν ἐκκλησιαστικὴ παράδοση («τὰ ἀνέκαθεν κρατοῦντα ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ», ὅπως ἔγραψε) καὶ ἀμέσως μετὰ οἱ ποιμαντικὲς ἀνάγκες τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ. Σὲ αὐτὸ ὀφείλουμε τὴν ἀπόλυτη ὑπακοὴ ὅλα τὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τούς πατριάρχες μέχρι τὸν τελευταῖο πιστὸ.

Ὁ Μητροπολίτης Πατρῶν Ἀντώνιος στὴν ἄρνηση τοῦ π. Γερβασίου νὰ συμμορφωθεῖ μὲ τὴν ἀντιευαγγελική του ἐντολὴ ἔθεσε ἕνα ἐρώτημα στὴ συνέντευξή του: «Καὶ ἐρωτῶ ἤδη: Ἔχω ἢ δὲν ἔχω τὸ δικαίωμα νὰ ρυθμίζω τὰ τῆς Ἐκκλησίας εἰς τὴν περιφέρειάν μου ὅπως ἐγὼ νομίζω καλύτερον; Διατὶ λοιπὸν οἱ ἀντιφρονοῦντες ἐξανέστησαν; Ποῦ εὑρίσκουν ὅτι ἒπταισα;».  Ἀξιοπρόσεκτη εἶναι ἡ ἀπάντηση τοῦ π. Γερβασίου στὸ ἐπισκοπικὸ ἐρώτημα: «Ὁ Σεβασμιώτατος ἔχει βεβαίως τὸ δικαίωμα νὰ κυβερνᾷ καὶ διοικῇ τὴν ἐπισκοπὴ του, ἀλλὰ συμφώνως πρὸς τοὺς ἱεροὺς κανόνας καὶ τὰ ἀνέκαθεν κρατοῦντα ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ, διότι ἂν ὁ Σος εἶχεν ἀπόλυτον δικαίωμα νὰ ρυθμίζῃ τὰ τῆς ἐκκλησίας του, ὅπως αὐτὸς νομίζει καλύτερον  -ὡς λέγει- τότε ἐρωτῶ καὶ ἐγώ:… Δύναται νὰ διατάξῃ τί τὸ ὁποῖον δὲν ἐξυπηρετεῖ τὸ ποίμνιό του; … Ὁ Σεβασμιώτατος βεβαίως ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ κανονίζῃ τὰς ὥρας τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν κατὰ τὰ καθιερωμένα, ἀλλ’ ὄχι τὸ ἀπογευματινὸν κήρυγμα, τοῦ ὁποίου αἱ ἀνάγκαι ποικίλουν κατὰ τρόπον καὶ ἐργασίαν τῶν χριστιανῶν… Δύναμαι ἐγὼ νὰ ἀναλάβω τὴν εὐθύνην κατόπιν τῆς ἐντολῆς ταύτης τοῦ θείου Παύλου νὰ κηρύττω μόνον μέχρι τῆς δύσεως τοῦ ἡλίου, μετὰ δὲ τὴν δύσιν νὰ ἡσυχάζω μὲ τὴν γνώμην ὅτι ἐξετέλεσα τὸ καθῆκον μου; … Συμπέρασμα ὡς πρὸς τὸ ζήτημα τοῦτον κατὰ τὴν πίστιν τῆς Ἐκκλησίας μας ἔχομεν: Οἱ ναοὶ ὑπάρχουν διὰ τὸ θεῖον κήρυγμα. Θείου κηρύγματος μὴ ὑπάρχοντος ἢ ξένου πρὸς τὴν ἐκκλησίαν χαρακτηριζομένου, ἡ ἐκκλησία, ὁ ναὸς ἀποβαίνει γράμμα νεκρὸν».

Γιὰ τὸν π. Γερβάσιο ὁ ἐπίσκοπος εἶναι ἀσφαλῶς ὁ κυβερνήτης τῆς ἐπισκοπῆς του, καὶ «ἔχει βεβαίως τὸ δικαίωμα νὰ κυβερνᾷ καὶ διοικῇ τὴν ἐπισκοπὴν του, ἀλλὰ συμφώνως πρὸς τοὺς ἱεροὺς κανόνας καὶ τὰ ἀνέκαθεν κρατοῦντα ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ»! Ἡ θεσμικὴ θέση ποὺ ἀδιαμφισβήτητα ἔχει ὁ ἐπίσκοπος,  λειτουργεῖ ὑποχρεωτικὰ μέσα στὰ πλαίσια τῆς ἐκκλησιαστικῆς παράδοσης καὶ ὄχι ἔξω ἢ ὑπὲρ ἄνω αὐτῆς. Τότε ὅλα τὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας ὀφείλουν ἀπόλυτη ὑπακοὴ στὰ κελεύσματά του, ἐν ἐναντίᾳ δὲ περιπτώσει εἶναι ὑποχρεωμένα νὰ προτάξουν τὴν «ἁγία ἀνυπακοή», νὰ ἐνεργήσουν μὲ βάση τὸ ἀποστολικὸ «πειθαρχεῖν δεῖ Θεῶ μᾶλλον ἢ ανθρώποις», ἀναλαμβάνοντας, ἀσφαλῶς, τὶς συνέπειες.

Ποιὸς μπορεῖ νὰ μὴν ὁμολογήσει τὸ γνήσιο ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα τοῦ Γέροντος; Ποιὸς μπορεῖ νὰ μὴν ὑποκληθεῖ μπροστὰ στὴν ἀποστολικὴ του παρρησία;

Πόσο ἐπίκαιρα ἀκούγονται τὰ λόγια του ἰδιαιτέρως σήμερα στὴν ἐξόχως πειρασμική ἐποχὴ τῆς πανδημίας μέ τίς ἀνεπανόρθωτες, φοβᾶμαι, συνέπειες  στήν ἐκκλησιαστική ζωή στή χώρα μας; Γιὰ τὸν π. Γερβάσιο δὲ νοεῖται στὴν Ἐκκλησία ἀπροϋπόθετη ἐξουσία ἐπὶ τοῦ λαοῦ ἀλλὰ θυσιαστική διακονία χάρη τοῦ Λαοῦ τοῦ Θεοῦ. Ὁ λαὸς δὲν εἶναι τὸ ἀντικείμενο πάνω στὸ ὁποῖο ἐπιβάλλεται ἡ ἐξουσία τοῦ ὅποιου κληρικοῦ (ἐπισκόπου ἢ πρεσβυτέρου), ἀλλὰ εἶναι τό ὑποκείμενο ποὺ θὰ καθορίσει τὸ πῶς οἱ διάκονοί του (κληρικοὶ) θὰ πολιτεύονται, ὥστε νὰ τὸν διακονοῦν καλύτερα! 

Εἰλικρινά, δὲν μπορῶ νὰ φανταστῶ τὸν π. Γερβάσιο νὰ συμμορφώνεται μὲ τὴν κρατικὴ ἐντολὴ ἀπόλυτης ἀπαγόρευσης τέλεσης Θ. Λειτουργίας (πέρσι τέτοιες μέρες, ἀπὸ 17.3.-11.4.20) ἢ στὴ συνέχεια, νὰ τελεῖ τή Θ. Λειτουργία μὲ ἀμπαρωμένες τὶς πόρτες τοῦ Ναοῦ καί μὲ τὸ Λαὸ τοῦ Θεοῦ νὰ βρίσκει κλειστὴ τὴν πόρτα τοῦ σπιτιοῦ τοῦ Θεοῦ! Αὐτὸς ποὺ ἀρνήθηκε νὰ συμμορφωθεῖ στὴν ἀντιευαγγελική ἐπισκοπικὴ ἐντολὴ νὰ κλείσει τὸν Ἱ. Ν. Ἁγ. Δημητρίου μετὰ τὴ δύση τοῦ ἡλίου, δὲν εἶναι δυνατόν νὰ συμμορφώνεται στὴν κυβερνητικὴ αὐθαιρεσία καὶ νὰ ἔχει στὴ Θ. Λειτουργία κλειστὲς τὶς πόρτες τοῦ Ναοῦ! Δὲν μπορῶ κἄν νὰ φανταστῶ τὸν π. Γερβάσιο ὡς πατέρα νὰ ἀπολαμβάνει πλούσιο Κυριακάτικο τραπέζι («Δεσποτικῆς καὶ ἀθανάτου τραπέζης») μέσα στὸ σπίτι («οἶκο Θεοῦ») μὲ κάποιους λίγους “κολλητούς” του  ἔχοντας κλείσει ἔξω ἀπὸ τὸ σπίτι τὰ ὑπόλοιπα, πολλά παιδιὰ του  ‒γιὰ τὸ καλὸ τους! Ποτὲ ὁ π. Γερβάσιος δὲν μετέτρεψε τὴν θ. Λατρεία σὲ ἐξυπηρέτηση τῆς θρησκευτικότητας τῆς “παρεούλας” του… Καὶ μόνο ποὺ τὸ διανοοῦμαι αἰσθάνομαι ὅτι τὸν προσβάλλω…

Συμπερασματικά, γιὰ τὸν π. Γερβάσιο «ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα» σημαίνει ἀπόλυτη συμμόρφωση μέ τήν ἐκκλησιαστική παράδοση. Ἐκκλησιαστικό φρόνημα ἔχει τὸ κάθε μέλος τῆς Ἐκκλησίας ποὺ παρὰ τὶς ἀδυναμίες καὶ τὰ πάθη του ἀγωνίζεται νὰ τηρεῖ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ὅπως αὐτὸ ἔχει ἀποκαλυφθεῖ μέσα στὴν ἐκκλησιαστικὴ ζωὴ καὶ ἐμπειρία. 

Ὅταν τὸ κριτήριο τῆς ζωῆς καὶ τῆς πολιτείας τῆς Ἐκκλησιαστικῆς μας  Ἡγεσίας δὲν εἶναι τὸ αὐθαίρετο θέλημά της (βλ. τό τοῦ Μητροπολίτου Ἀντωνίου «ἔχω τὸ δικαίωμα… ὅπως ἐγὼ νομίζω») ἀλλὰ ἡ ὑπακοὴ στὴν ἐκκλησιαστικὴ ἐμπειρία καὶ παράδοση τότε δὲν ὑπάρχει κίνδυνος νὰ ἐκπέσουμε σὲ παπισμό.

Ὅταν τὸ κριτήριο τῆς ζωῆς καὶ τῆς πολιτείας τῶν ἁπλῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας δὲν εἶναι τὸ αὐθαίρετο θέλημα ἑνός ἑκάστου μέλους ἀλλὰ ἡ ὑπακοὴ στὴν ἐκκλησιαστικὴ ἐμπειρία καὶ παράδοση τότε δὲν ὑπάρχει κίνδυνος νὰ ἐκπέσουμε οὒτε καί σὲ προτεσταντισμό.

Τὸ ἀποστολικὸ «πείθεσθε τοῖς ἡγουμένοις ὑμῶν καὶ ὑπείκετε» (Ἑβρ. 13,17)  ἔχει ὡς στοιχειώδη προϋπόθεση ὅτι οἱ «ἡγουμένοι» εἶναι φορεῖς καὶ ἐκφραστὲς τῆς ἐκκλησιαστικῆς συνειδήσεως καὶ ἐμπειρίας. Τότε στὴν ἔκφραση τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ λόγου καί στήν ἐκκλησιαστική πράξη ὑπάρχει ταύτιση τοῦ θεσμικοῦ καὶ τοῦ χαρισματικοῦ στοιχείου τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἔτσι αὐτὴ πορεύεται ἐν εἰρήνῃ καὶ ὁμονοίᾳ. Ὅταν ὅμως ἐκδηλώνεται διάσταση θεσμοῦ καὶ χαρίσματος στὸν ἐκκλησιαστικὸ λόγο καί στήν πράξη τότε ὁ κάθε πιστὸς δὲν ἔχει ἁπλῶς τὸ δικαίωμα ἀλλὰ τὴν ὑποχρέωση νὰ ἐνεργοποιήσει καὶ νὰ ἀξιοποιήσει τὸ χάρισμά του καὶ νὰ ἐνεργεῖ ὡς ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ἀναλόγως τῆς θέσεως καὶ τῶν δυνατοτήτων του.

Ἒτσι ἔκαναν οἱ Ἃγιοι! 

Ἒτσι ἔκανε ὁ π. Γερβάσιος! 

Αὐτό σημαίνει ἐκκλησιαστικό φρόνημα!  

Ἀσφαλῶς ἡ στάση αὐτὴ ἔχει ἰδιαίτερα αὐξημένο πνευματικὸ ρίσκο καί κινδύνους ἐκτροπῆς διότι ὁ πιστὸς σχοινοβατεῖ καὶ γι’ αὐτὸ ἀπαιτεῖται πολύ μεγάλη πνευματικὴ προσπάθεια καί ἐγρήγορση νὰ μὴν προσβληθεῖ ὁ πιστὸς ἀπὸ τούς ἐκ δεξιῶν πειρασμούς καί περιπέσει σέ πλάνη. Θεμελιώδης προϋπόθεση εἶναι ἡ ταπείνωση ποὺ ἑλκύει τὴ Θ. Χάρη, ἡ ὁποία θεραπεύει τὶς ἐλλείψεις, τὶς ἀδυναμίες καὶ τὶς ἐπὶ μέρους ἀστοχίες καί, τελικά, προφυλάσσει ἀπὸ πτώσεις.

Ὑπὸ αὐτὲς τὶς προϋποθέσεις, παρὰ τὸν πρόσκαιρο κατατρεγμό καὶ ὀνειδισμό, ποὺ σὲ αὐτὲς τὶς περιπτώσεις εἶναι ἐξαιρετικὰ ὠφέλιμος γιὰ τὴν πνευματικὴ μας πρόοδο, στὸ τέλος λάμπει ἡ ἀλήθεια καὶ τὸ δίκαιο.  Αὐτὸ συμβαίνει πάντοτε μέ τούς Ἁγίους.  Αὐτὸ συνέβη πανηγυρικὰ καὶ μὲ τὸν Γέροντα τῶν Πατρῶν, τὸν ὅσιο Γερβάσιο Παρασκευόπουλο.

Αὐτοῦ ταῖς ἁγίαις πρεσβείαις, ὁ Θεὸς, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς! 

Καλή Σαρακοστή!

διαβάστε εδώ  

                                                             Π. ΛΟΗ-π.ΓΕΡΒΑΣΙΟΣ κεφ. Η΄.pdf

1.   Τὸ παρὸν ἄρθρο ἀφιεροῦται στὸν σεβαστὸ πρωτοπρεσβύτερο π. Θεόδωρο Ζήση, Ὁμότιμο Καθηγητὴ Θεολογίας τοῦ ΑΠΘ, ὁ ὁποῖος ἀκολουθώντας τοῖς ἲχνεσι τῶν ὁμολογητῶν Ἁγίων βρίσκεται κατηγορούμενος λόγῳ τῆς πιστότητός του στὴν Ὀρθόδοξη πίστη. Εἶναι θλιβερὸ ὅμως γιὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ δικαιοσύνη ἐν Ἑλλάδι (καὶ συνακόλουθα γιὰ σύνολη τὴν τοπικὴ μας Ἐκκλησία) τὸ μὲν ἁρμόδιο Ἐπισκοπικὸ Δικαστήριο νὰ κρίνει ἑαυτὸ ἀναρμόδιο νὰ τὸν δικάσει καὶ νὰ παραπέμπει πρὸς κρίσιν τὴν ὑπόθεση σὲ Συνοδικὸ Δικαστήριο, ἐν τούτοις ὅμως νὰ παραμένει ἐπὶ τετραετία ἡ ἀνώτατη ποινὴ ποὺ μπορεῖ νὰ θέσει ὁ ἐπίσκοπος! Στὴν κοσμικὴ ποινικὴ δικονομία ἀκόμα καὶ τά βαρύτερα τῶν ἐγκλημάτων ἔχουν ἀνώτατο ὅριο προφυλάκισης (ποινὴ πρὶν ἀπὸ τὴ δίκη) τοὺς 18 μῆνες… Στὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἔχει ὑπερβεῖ τοὺς 48 μῆνες μὲ ἄδηλο τὸ μέλλον…
2.   Στοιχεῖα γιὰ τὴ σύνταξη τοῦ παρόντος ἄρθρου ἀντλήσαμε ἀπὸ τὴν ἐργασία τοῦ ἀειμνήστου Παν. Ἀντ. Λόη, Ἀρχιμανδρίτης Γερβάσιος Παρασκευόπουλος (1878-1964), Ὁ  ἄγνωστος  Ἅγιος τῶν ἡμερῶν μας καὶ Φάρος τῶν Πατρῶν, τ. Α΄,  Πάτραι 1998 (ἰδιαιτέρως τὸ κεφάλαιο Η΄, σελ. 579-734). Δυστυχῶς, ἡ ἐπανέκδοση τοῦ ἔργου μὲ τίτλο Ὁ Ἅγιος Γερβάσιος τῶν Πατρῶν, τ. Α΄ κεφ. Α-Ζ, Πάτρα 2005, δὲν περιλαμβάνει τὸ Η΄ κεφάλαιο ποὺ διαπραγματεύεται τὸ θέμα αὐτό. Ἐπισυνάπτουμε στό παρόν ἂρθρο ὁλόκληρο τὸ κεφάλαιο Η΄ (σ. 579-734) ἀπὸ τὴν ἐξαντληθεῖσα πρώτη ἒκδοση τῆς ἐργασίας γιὰ λόγους σεβασμοῦ στὸν ἀείμνηστο συγγραφέα της καθὼς καὶ παροχῆς δυνατότητας στοὺς ἀναγνῶστες νὰ μελετήσουν ἀναλυτικὰ τὴν ἔνδοξη αὐτὴ  σελίδα τῆς ζωῆς τοῦ Ἁγίου Γέροντος, ποὺ δικαίως τὸν κατατάσσει μεταξὺ τῶν ἀποστολικῶν ἀνδρῶν μὲ γνήσιο ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα.   
3.    Ἰ. Φουντούλη, «Ὁ πατὴρ Γερβάσιος Παρασκευόπουλος (1877-1964). Μύστης καὶ Μυσταγωγός», σὲ: Ἀρχιμ. Γ. Χ. Παρασκευοπούλου,  Ἑρμηνευτικὴ Ἐπιστασία ἐπί τῆς Θείας Λειτουργίας, Πάτραι 20052, σ. 13-25.
4.   Μὲ ἰδιαίτερη συγκίνηση διαπίστωσα ὅτι τὴ διαμαρτυρία πρὸς τὴν Ἱ. Σύνοδο συνυπογράφει ἡ ἀείμνηστη ἀνάδοχός μου Ἑλένη Σ. Παπαναστασοπούλου καὶ ἡ ἀδελφὴ της Εὐρυδίκη. Αἰωνία ἡ μνήμη τους!
5.   Ἐνδιαφέρουσες ἀπόψεις γιά τήν ἐθελοδουλία βλ. Μ. Κελαντωνάκη, Πώς οδηγούνται οι άνθρωποι στην εθελοδουλεία και γιατί παραμένουν σε αυτήν την κατάσταση; Hannah Arendt, Étienne de La Boétie και Baruch Spinoza, Αθήνα 2018, στο https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/file/lib/default/data/2 779210/theFile
6.   Ὡς λύση γιὰ τὴν πάταξη τοῦ ἐγωισμοῦ στήν περίπτωση αὐτή ὁρισμένοι προτείνουν τὴ σιωπὴ καὶ τὴν ἄκριτη ἀποδοχὴ ἀκόμα καὶ ἀντιευαγγελικῶν πρακτικῶν. Ὅμως εἶναι γνωστὸ ὅτι καὶ τὴν πιὸ ἱερὴ  καὶ πνευματικὴ μας προσπάθεια ὁ ἀντίδικος θέλει νὰ τὴν μολύνει καὶ νὰ τὴν ἀκυρώσει. Ἕνας ἀπὸ τοὺς τρόπους εἶναι νὰ τὴ δηλητηριάσει μὲ τὶς πολλὲς καὶ ὕπουλες ἐκφάνσεις τοῦ ἐγωισμοῦ. Ἂς μὴ ξεχνᾶμε τὴν προσευχὴ τοῦ Φαρισαίου! Ἀσφαλῶς ἡ λύση δὲν εἶναι νὰ παραιτηθοῦμε τῆς ἱερῆς καὶ πνευματικῆς μας προσπάθειας, διότι τότε κάνουμε τὸ χατίρι τοῦ διαβόλου καὶ τῶν ὀργάνων του, ἀλλὰ νὰ ἔχουμε τὴν πνευματικὴ ἐγρήγορση ὥστε νὰ μὴν πέσουμε στὴν παγίδα του. Ἡ λύση γιὰ τὴ φαρισαϊκὴ συμπεριφορὰ τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς δὲν ἦταν νὰ μὴν προσεύχεται…
7.   Ἐξαιρετικὴ τεκμηρίωση περὶ τῆς κακῆς ὑπακοῆς καὶ τῆς ἁγίας ἀνυπακοῆς στὴ ζωὴ τῶν μεγάλων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, βλ. πρωτ. Θεοδ. Ζήση, Κακὴ ὑπακοὴ καὶ ἁγία ἀνυπακοὴ, ἐκδ. Βρυέννιος, Θεσσαλονίκη 2006.
8.   Στὴ συνείδηση τῆς κοινωνίας περιθωριοποιήθηκε ἐντελῶς ἡ Ἐκκλησία ὡς ἀναποτελεσματικὴ καὶ ἀνίκανη νὰ προσφέρει τὴ μαρτυρία καὶ συνδρομὴ βάσει τῆς δικῆς της παράδοσης καί ἐμπειρίας.  ἀξιοποιήθηκε, ἢ μᾶλλον κακοποιήθηκε, ἀπὸ τοὺς κρατοῦντες μόνο ὡς θεραπαινὶς τῶν προβληματικῶν ἐπιλογῶν καὶ μέτρων πού ἐπέβαλαν στό λαό μέ ἀποκορύφωση (γιά τήν ὣρα…) τήν live ἐργαλειοποίηση τῆς ἀρχιερωσύνης γιὰ τὴν προώθηση τoῦ μαζικοῦ ἐμβολιασμοῦ... Νομιμοποιήθηκε ἡ πολιτική ἐξουσία νά ἐπεμβαίνει στόν ἐσώτατο πυρήνα τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καὶ ἀναγνωρίστηκε στήν ἀστυνομία τό δικαίωμα νὰ ἀποκλείει τοὺς Ἱ. Ναοὺς.  Διχάστηκε ὁ πιστὸς λαός. κλονίστηκε ἡ ἐμπιστοσύνη του πρὸς τὴν Ἱεραρχία καὶ τοὺς ἱερεῖς. Ἱερεῖς προπηλακίστηκαν λεκτικά, κατηγορήθηκαν καί καταδικάστηκαν ἀπό τήν προϊσταμένη τους Ἀρχή ἢ τήν κρατική καί παρακρατική καταστολή (ἀστυνομία καί δημοσιογραφία) χωρίς τήν στοιχειώδη συμπαράσταση ἀπό τήν Ἱεραρχία. Ἀλλοιώθηκε τὸ λειτουργικὸ ἦθος τοῦ λαοῦ μὲ τὴν καθιέρωση Θ. Λειτουργίας χωρίς πιστούς καί τή φορτική πρόσκληση ὄχι σὲ συμμετοχὴ ἀλλὰ σέ τηλε-λατρεία. καθιερώθηκαν ἀπογευματινὲς Θ. Λειτουργίες.  προσεβλήθη ἡ Θ. Κοινωνία (πρόσκληση σέ take away ἄνευ συμμετοχῆς στὴ Θ. Λειτουργία, ἀτομικὰ κουταλάκια, ἀπολύμανση ἱ. Λαβίδος κλπ). ἀποϊεροποιήθηκε ὁ Ναὸς (ἀπαγόρευση προσκύνησης εἰκόνων, ἀντίδωρο σέ σακουλάκια, μάσκες). Παγιώθηκε πλέον ἡ πεποίθηση  ‒μέ τήν ἐντελῶς ἀδικαιολόγητη σύμπραξη ἐκκλησιαστικῶν παραγόντων‒ ὅτι ὁ χῶρος τοῦ ναοῦ εἶναι ἑστία ὑπερμολύνσεως καὶ συνεπῶς ἐπιβάλλεται ἡ ἀποχὴ ἀπὸ τὴ θ. Λατρεία γιὰ τὸ καλὸ μας! Ὡς ἐν συνελόντι εἰπεῖν, ἐκπροτεσταντίστηκε ἡ ἐκκλησιαστική ζωὴ μὲ τὴν ἀπώθηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας παράδοσης καί ἐμπειρίας στὴν ἀντιμετώπιση τῆς κρίσης καὶ μὲ τὴ μεταφορὰ τοῦ κεντρικοῦ ἄξονά της ἀπὸ τὴν συμμετοχή στήν κοινὴ λατρεία στὴν ἀτομικὴ σχέση μὲ τὸ Θεὸ (ἀτομική λατρεία, τηλε-λατρεία, Θ. Κοινωνία-take away)! Καὶ ὅλα αὐτὰ μὲ τὴν ἀνοχὴ καὶ τὴν σύμπραξη τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας Ἡγεσίας. Ὁ Θεὸς νὰ μᾶς ἐλεήσει…
9.   Δ. Τσελεγγίδης, «Πείθεσθε τοῖς ἡγουμένοις», στό https://www.impantokratoros.gr/tselegidis-poithesthetois -hgoumenois.el.aspx

Το trailer της ταινίας "Το Δείπνο του Βοσκού - The Shepherd"

 

Η ταινία είναι βασισμένη σε μία ιστορία του γεροντικού. Ένας απλός άνθρωπος παίρνει κατά κυριολεξία τον λόγο του ιερέα που λέει να ακολουθούν οι πιστοί τον ίσιο δρόμο για να πάνε στην Βασιλεία των Ουρανών. Έτσι ξεκινάει να προχωρά ένα μονοπάτι όλο ευθεία...

Τελικά αξιώνεται να συμφάγει με τον Εσταυρωμένο Ιησού.

Αναμένουμε να δούμε την ταινία όταν θα ανοίξουν οι κινηματογράφοι τον Μάιο 2021 όπως μας πληροφορεί ο παραγωγός και δημιουργός της ταινίας Yiannis Stravolaimos.

Γερόντισσα Γαβριηλία - Ομιλεί η ίδια

Ακούστε ΕΔΩ στο youtube την ομιλία της Γερόντισσας Γαβριηλίας.

Γερόντισσα Μακρίνα Μοναχή (1926-2017) Η Οσία Ηγουμένη της Ιεράς Μονής Παναγίας Ελεούσης Πατρών

Του Πρωτοπρεσβυτέρου Ευαγγέλου Κ. Πριγκιπάκη, Δρος Θ.

Πριν από λίγες ημέρες συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από την οσιακή κοίμηση της πολύ ενάρετης και αγίας γερόντισσας, μοναχής Μακρίνας Μπαλάσκα, η οποία αναδείχθηκε σε ανακαινίστρια και διετέλεσε επί σειρά ετών καθηγουμένη (1982-2010) και τέλος προηγουμένη (2010 - 2017) της Ιεράς Μονής Παναγίας Ελεούσης Πατρών.

I. Η μακαριστή γερόντισσα γεννήθηκε το έτος 1926 στο χωριό Κλεινδιά της Ηλείας ως το έβδομο κατά σειρά από τα δέκα τέκνα της υπερπολύτεκνης οικογενείας του Νικολάου και της Αικατερίνης Μπαλάσκα.

Κατά το άγιο βάπτισμα έλαβε όχι τυχαία το όνομα Ευγενία, καθώς αυτό θα αποτύπωνε εξαιρετικά στο μέλλον την ποιότητα του χαρακτήρα της και θα σηματοδοτούσε επακριβώς την θαυμαστή πνευματική της πορεία. Η Ευγενία ανατράφηκε σε ένα περιβάλλον εμποτισμένο βαθιά από την ορθόδοξη πίστη και παράδοση, στο οποίο κατείχε κεντρική θέση η εν Χριστώ ζωή και η ευσέβεια, αλλά και διακρινόταν για το έντονο φιλομοναχικό του πνεύμα.

Σ’ αυτό άλλωστε οφείλεται και το γεγονός ότι τα τρία από τα δέκα τέκνα της οικογένειας αποφάσισαν να ασπαστούν τον μοναχικό βίο και μάλιστα δύο από αυτά να εγκαταβιώσουν σε μονές του Αγίου Όρους, αρχικά ο π. Βαρλαάμ στη Μονή Σίμωνος Πέτρας και κατόπιν ο π. Ιωσήφ, που, ενώ ήταν έγγαμος, έλαβε σε ηλικία 72 ετών το μοναχικό σχήμα και κοιμήθηκε στην Μονή Οσίου Γρηγορίου.

Από την πρώιμη παιδική της ηλικία η Ευγενία καλλιέργησε ένθερμα τη μοναχική κλίση στο οικογενειακό της περιβάλλον υπό την καθοδήγηση του αδελφού της Γεωργίου, που διετέλεσε και δάσκαλός της στο Δημοτικό Σχολείο, αλλά και ερχόμενη σε επικοινωνία με ευλαβείς και ενάρετους μοναχούς και μοναχές που σύχναζαν στο πατρικό της σπίτι, ώστε να αποφασίσει σε ηλικία μόλις δεκαέξι ετών να εισέλθει για να μονάσει στην Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Φραγκοπηδήματος Ηλείας.

Αποφασιστικής σημασίας γεγονός για την οριστικοποίηση του μοναχικού της προσανατολισμού αποτέλεσε το υπερφυσικό σημείο που βίωσε κατά την επίσκεψη μιας ενάρετης μοναχής, η οποία ήταν όπως έλεγε «άνθρωπος του Θεού» και έφτασε ρακένδυτη στο χωριό της παρακαλώντας για ενίσχυση με τρόφιμα της μονής της.

Η συνάντηση της μικρής Ευγενίας με την αγία «καλογριά» στην Κλεινδιά και ιδιαιτέρως η θεοπτική εμπειρία που την συνόδεψε, επέφερε τρομερό εσωτερικό συγκλονισμό στην ψυχή της και καθόρισε ενώ ήταν ακόμη οκτώ ετών την πνευματική της πορεία, εξάπτοντας άσβεστα πλέον στην ψυχή της τον πόθο του ισάγγελου βίου.

Στην μικρή κοπέλα φάνηκε, πως το πρόσωπο της αγίας μοναχής έλαμπε όπως ο ήλιος από το άκτιστο φώς της χάριτος του Θεού, γεγονός που την αλλοίωσε πνευματικά, θέρμανε ακόμη περισσότερο τον φιλέρημο ζήλο της και οπωσδήποτε αποκρυστάλλωσε την απόφασή της να ακολουθήσει τον υψιπετή αγγελικό βίο.

Στην όλη πνευματική της προετοιμασία για το νέο αυτό στάδιο που επρόκειτο να εισέλθει η ζωή της, αξιώθηκε να έχει προορισμένο προβλεπτικώς από τη θεία Πρόνοια θερμό συμπαραστάτη τον αδελφό της, μετέπειτα π. Βαρλαάμ, ο οποίος μαζί με τον πνευματικό της Αρχιμ. π. Αχίλλειο Παπαθανασόπουλο την εισήγαγαν μυσταγωγικώς στο μεγάλο πνευματικό άθλημα της εν ασκήσει μοναχικής πολιτείας.

II. Έτσι, με τις ευχές και τις προσευχές όλων να την συνοδεύουν, εισήλθε το 1944 στην μονή της μετανοίας της, όπου έλαβε κατά την μοναχική της κουρά το όνομα της αδελφής του Μεγάλου Βασιλείου αγίας μοναχής Μακρίνας και ξεκίνησε την κοπιώδη ανάβαση και σταυροαναστάσιμη ασκητική της πορεία στη μοναχική παλαίστρα, επιδιδόμενη μέχρι και το 1981 που παρέμεινε στην μονή σε ποικίλους και πολύμοχθους πνευματικούς αγώνες, ζώντας με αδιάκριτη υπακοή προς την κατά πνεύμα μητέρα της ηγουμένη και θυσιαστική, γεμάτη υπομονή, αγάπη προς τις υπόλοιπες συνασκήτριες και πνευματικές της αδελφές, προσφέροντας με μεγάλη προθυμία και χωρίς γογγυσμό ολόκληρο το είναι της σε όλα τα διακονήματα που αναλάμβανε.

Ακολουθώντας επιπλέον τους κανόνες του θεμελιωτή του κοινοβιακού μοναχισμού Μεγάλου Βασιλείου για έμπρακτη έκφραση της αγάπης του κοινοβιάτη προς τον συνάνθρωπο και μάλιστα τον πάσχοντα αδελφό, αναδείχθηκε συμπαραστάτιδα θερμή για τους κατατρεγμένους και δοκιμαζόμενους πένητες κατοίκους των χωριών πέριξ της μονής, προσπαθώντας να τους ανακουφίσει με όποιο μέσο διέθετε, αποσκοπώντας να επιτύχει μέσω της ασκητικής της ζωής και της εν αγάπη θυσιαστικής προσφοράς της την εν Χριστώ τελείωσή της, που είναι η κάθαρση από τα πάθη και ο στολισμός με τις ποικίλες άγιες αρετές, ο φωτισμός του νου με την άκτιστη θεία δόξα και η εν χάριτι θέωση ως προσωπική κοινωνία και ένωση με τον ποθητό της καρδιάς της Νυμφίο Χριστό.

Αποκορύφωμα αυτής της εν ασκήσει πνευματικής της πορείας αποτέλεσε το έτος 1974, οπότε μέσα σε πλησμονή χαράς αξιώθηκε, αν και «αναξία» όπως σημειώνει για τον εαυτό της, να λάβει από τον μακαριστό μητροπολίτη Ηλείας Αθανάσιο το πολυεύθυνο και βαρύτατο Μεγάλο και Αγγελικό Σχήμα, το οποίο θα αποτελούσε αφορμή για την επίδοσή της σε ακόμη μεγαλύτερους πνευματικούς αγώνες.

III. Το έτος 1981, κατά παραχώρηση Θεού και έπειτα από άδεια και ευλογία του αοιδίμου μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου του Βαλληνδρά (1974-2005), μεταφυτεύτηκε και εγκαταβίωσε ώριμη πια πνευματικά σε ηλικία πενήντα τεσσάρων ετών στην παντελώς εγκαταλειμμένη και ερειπιώδη μονή της Παναγίας Ελεούσης κοντά στην Πιτίτσα Αχαΐας μαζί με δύο νέες και προσοντούχες ευλαβείς κοπέλες από την πόλη των Πατρών ως δόκιμες, την νυν ηγουμένη, μοναχή Μακαρία και την μοναχή Νεκταρία, οι οποίες τέθηκαν εν υπακοή κάτω από την πνευματική της καθοδήγηση και ποδηγεσία.

Έναν χρόνο αργότερα, το 1982 που πραγματοποιήθηκε η μοναχική κουρά των δύο δοκίμων, η μοναχή Μακρίνα ανέλαβε την ηγουμενία της μονής με κύριο σκοπό να οικοδομήσει τις ψυχές των πνευματικών θυγατέρων που της χάρισε και της εμπιστεύθηκε ο Θεός, αλλά και να στηρίξει και να αναπαύσει πνευματικά τους πολλούς κοπιώντας και πεφορτισμένους άνδρες και γυναίκες που είχαν αρχίσει να προστρέχουν για ανακούφιση και παρηγοριά στο φτωχικό υλικά, αλλά πλούσιο σε αγάπη, μητρικά φιλόξενο και γεμάτο από πνευματική χαρά μοναστήρι της.

Παράλληλα με τον πνευματικό της αγώνα, η ηγουμένη Μακρίνα ανέλαβε επίσης το μακροχρόνιο και πολύμοχθο έργο της εκ βάθρων ανακαινίσεως και αποκαταστάσεως της νέας πνευματικής κοιτίδας της μετανοίας της, επιδιδόμενη με ένθερμο ζήλο, θυσιαστικό πνεύμα και θαυμαστή επιτυχία στην αναπαλαίωση και συμπλήρωση των εγκαταστάσεων του συγκροτήματος της εγκαταλειμμένης μονής της Ελεούσης.

Στο έργο αυτό είχε θερμή συμπαραστάτιδα και ακοίμητη βοηθό με αισθητή ζωντανά και έντονη την παρουσία της στις πολλές δυσκολίες και τους ποικίλους πειρασμούς την Υπεραγία Θεοτόκο, την ευλογία και την αληθινά πατρική στήριξη του μακαριστού μητροπολίτου Νικοδήμου, αλλά και την πολλή αγάπη και την παντοειδή συμπαράσταση των κατά πνεύμα θυγατέρων της, καθώς και του μεγάλου πλήθους των ευλαβών χριστιανών των Πατρών που είχε σαγηνέψει και προσελκύσει κοντά της με τη γνήσια μητρική της στοργή και την αφειδώλευτη αγάπη της.

Η ακριβής μοναχική πολιτεία και η μεγάλη αρετή της γερόντισσας Μακρίνας, σε συνδυασμό με την υποδειγματική εφαρμογή του κοινοβιακού ιδεώδους και την εύρυθμη λειτουργία της μονής, εκτός από την ευόδωση των εργασιών για την αποκατάσταση του οικοδομικού της συγκροτήματος, δεν άργησαν επίσης να προσελκύσουν και άλλες φιλέρημες ψυχές που ήθελαν να ξεδιψάσουν «ως έλαφοι» στις πλούσιες πνευματικές της πηγές, να ησυχάσουν ως «νοσία» κάτω από τα στοργικά φτερά της, αλλά και να αναπαυθούν στο ευσκυόφυλλο δέντρο της αγάπης της, ώστε με την πάροδο του χρόνου να σχηματιστεί και να υφίσταται ευάριθμη και πνευματικά εκλεκτή αδελφότητα, που συνεχίζει να αγωνίζεται φιλότιμα και να διακονεί με ταπείνωση και θυσιαστική αγάπη τη σωτηρία του ανθρώπου, υπό την εμπνευσμένη και εν ταπενώσει διακριτική καθοδήγηση πλέον της μαθήτριάς της στην πνευματική ζωή, εξίσου ενάρετης καθηγουμένης, γερόντισσας Μακαρίας.

Η σημερινή ευλογημένη αδελφότητα της μονής αποτελεί χωρίς αμφιβολία τον αγλαό και εύχυμο καρπό του πολύμοχθου έργου, αλλά και την αυθεντική αποτύπωση των υψηλών μέτρων της πνευματικής στάθμης και της μεγάλης αρετής της οσίας γερόντισσας Μακρίνας.

Γι’ αυτό και οι πνευματικές της θυγατέρες, συνεχίζοντας την κοινοβιακή παράδοση που τους δίδαξε με το παράδειγμά της η μητέρα τους, όπως επίσης και την θαυμαστή πνευματική της εργασία που τους εμπιστεύθηκε ως ιερά παρακαταθήκη, εξακολουθούν με τον ίδιο ιερό ζήλο να προσφέρουν αδιάκριτα σε χιλιάδες πονεμένες ψυχές θερμή αγάπη, μεγάλη πνευματική παρηγοριά με την προσευχή τους, διαρκή συμπαράσταση στις ποικίλες δυσκολίες τόσο με την πνευματική τους συμβουλή και καθοδήγηση, όσο επίσης και με την αδιάλειπτη λειτουργία της άγνωστης και κρυφής στους πολλούς, ωστόσο πολύ έντονης, πλούσιας και μεγάλης σε εύρος κρυφής εργασίας της ελεημοσύνης, ως έμπρακτης έκφρασης της αγάπης, που ασκούν, η οποία εκφράζεται ποικιλοτρόπως και διαρκώς με παντοειδή ενίσχυση σε υλικά αγαθά του κάθε ανθρώπου που θα προστρέξει στην αγάπη τους ή θα πληροφορηθούν από άλλα πρόσωπα ότι έχει ανάγκη.

Με τον τρόπο αυτό η μονή έχει μεταβληθεί σε μια πνευματική όαση μέσα στην ξηρασία της μοναξιάς του σύγχρονου κόσμου, παρέχοντας μεγάλη αναψυχή και πνευματική ανάπαυση στους πάμπολλους προσκυνητές που εγκαταλείπουν καθημερινά την «ερημία των πόλεων» για να αναζητήσουν την θεία παρουσία και μετοχή, αλλά και την κατά άνθρωπον παρηγορία στην «κοινωνία της ερήμου» της ιεράς Μάνδρας της Ελεούσης.

Για να καταφέρει όμως η μακαριστή γερόντισσα Μακρίνα να αναδείξει τη μονή που της εμπιστεύθηκε η Αγία Εκκλησία σε πνευματική κυψέλη, αειλαμπή φάρο και εργαστήριο για την δική της αλλά και την πνευματική προκοπή ολόκληρης της αδελφότητας, επιδίωξε να δημιουργήσει, ως «πρωτόνυμφος» και καθηγουμένη της Μάνδρας αυτής του Χριστού υπό τη σκέπη της Αγίας Μητρός Του, ένα κοινόβιο συγκροτημένο, το οποίο θα αγωνίζεται για να ζει σύμφωνα με το θέλημα του Θεού και θα ακολουθεί επακριβώς την ασκητική κοινοβιακή παράδοση των Πατέρων.

Για το λόγο αυτό και με την εν Χριστώ ζωή της έδινε πρώτη εκείνη διαρκώς την αίσθηση ότι δεν ζούσε για τον εαυτό της, αλλά πως ζούσε και αναλωνόταν θυσιαστικά και σε καθημερινή βάση για την πνευματική πρόοδο της αδελφότητας.

Ωστόσο όμως, ζώντας ως ηγουμένη και μητέρα για την προκοπή των αγαπημένων της κατά πνεύμα θυγατέρων, η Μακρίνα ζούσε ουσιαστικά μόνο για τον Θεό και εν τω Θεώ, ώστε να καθοδηγεί μετά συνέσεως «φόβου, πίστεως και αγάπης» ως πνευματική τους τροφός τις ψυχές που της εμπιστεύθηκε Εκείνος, χωρίς να ασκεί την ανθρωποπρεπή ανελεύθερη εξουσία, αλλά την εν αγάπη θεοπρεπή και εν ελευθερία σωτηριώδη διακονία, μυσταγωγώντας τις κατά τρόπο θαυμαστό στην μετοχή του μυστηρίου του Χριστού.

Η γερόντισσα δηλαδή μιμούνταν ουσιαστικά με τον υποδειγματικό της ασκητικό βίο και ακολούθησε στην πνευματική ζωή τα μέτρα των παλαιών οσίων Αμμάδων της Αιγυπτιακής και της Παλαιστινής ερήμου, γι’ αυτό κι ενώ ήταν πολύ αυστηρή και απαιτητική με τον εαυτό της, ήταν ταυτόχρονα λίαν επιεικής, φιλόστοργη και συγχωρητική με τους άλλους και ιδιαιτέρως με τις κατά πνεύμα θυγατέρες της στη μονή, ώστε ο αγωνοθέτης της Θεός να αποδέχεται και να ευλογεί την αγία της ζωή ως θυσία ευπρόσδεκτη στο θρόνο του, καθώς αυτή χαρακτηριζόταν από βαθιά ταπείνωση, πλήρη απάρνηση του εαυτού της, αλλά και από την νέκρωση του προσωπικού της θελήματος ως ηγουμένης, καθώς είχε θέσει ως σκοπό της να πραγματοποιείται αδιάλειπτα στην Μάνδρα που ποίμαινε το θέλημτ του Θεού «ως εν ουρανώ και επί της γης».

Για το λόγο αυτό και επέμενε παρακαλώντας παρακλητικά εν αγάπη τις πνευματικές της θυγατέρες για πλήρη προσήλωση και ακριβή τήρηση της μοναχικής πολιτείας.

Έτσι, μολονότι η γερόντισσα ήταν ως χαρακτήρας κατά κύριο λόγο συγκρατημένη και σιωπηλή εξαιτίας της έντονης προσπάθειας που κατέβαλε για διαρκή βίωση της σωτηριώδους πνευματικής καταστάσεως της χαρμολύπης στη ζωή της, με την ειρήνη, αλλά και την αληθινότητα που εξέπεμπε το συνήθως σοβαρό, όμως πάντα χαρούμενο πνευματικά πρόσωπό της, γαλήνευε τις ψυχές όλων, ενώ ο λιτός και ευσύνοπτος, ωστόσο βαθύς και περιεκτικός της λόγος, λειτουργούσε θεραπευτικά και αναζωογονητικά στις καρδιές των συνδαιτυμόνων της και ιδίως των μελών της αδελφότητας.

Η Μακρίνα ως ηγουμένη θεωρούσε πως ο μοναδικός τρόπος αποτελεσματικής θεραπείας των ψυχών μέσα στην μοναστική κοινωνία είναι η κατανόηση εκ μέρους της τής αδυναμίας κάθε αδελφής και κατόπιν η εν ταπεινώσει και αγάπη διόρθωσή της, με σκοπό να βιώσει αληθινά την νήψη και την σταυρική πορεία της εν ασκήσει μοναχικής ζωής.

Έτσι, για την επιτυχή καθοδήγηση των θυγατέρων της χρησιμοποιούσε την σπουδαία αρετή της διακρίσεως, καθώς επίσης και την με μητρική πνευματική στοργή εκφραζόμενη αληθινή αγάπη, θεωρώντας ως πρωταρχικό στοιχείο για την προσέγγιση των ψυχών των τέκνων της την αμοιβαία εμπιστοσύνη, ώστε η κάθε αδελφή να αισθάνεται σιγουριά και ασφάλεια προκειμένου να της αποκαλύπτει ελεύθερα τους λογισμούς και τις πνευματικές της πληγές, ευελπιστώντας στην εν αγάπη θεραπεία τους, χωρίς να φοβάται ή να ντρέπεται καλύπτοντας ή αποκρύπτοντας οτιδήποτε, καθώς θα αισθανόταν πως, με το να καταθέτει καθαρά «τα άδηλα και κρύφια της καρδίας της», εκμυστηρεύεται τον πόνο της ψυχής της στην «τελεία αγάπη» της μητέρας της ηγουμένης, η οποία «έξω βάλλει τον φόβον».

Στον πνευματικό αυτόν αγώνα των αδελφών, η γερόντισσα ως πραγματική μητέρα λειτουργούσε συμπληρωματικά και θεραπευτικά στις ελλείψεις της κάθε ψυχής και, με αλείπτη σταθερό την χάρη του Θεού, επινοούσε ποικίλους τρόπους, πλήρεις σοφίας και συνέσεως πνευματικής, για την υπέρβαση των δυσκολιών και την αποτελεσματική θεραπεία των πνευματικών ασθενειών των θυγατέρων της, ενισχύοντάς τις αποτελεσματικά προκειμένου να διατηρούν έντονο τον θείο ζήλο και να μην φοβούνται να επιλέξουν την δυσκολία του πνευματικού αγώνα αντί για τον εφησυχασμό της ακηδίας, τον κόπο της ασκήσεως αντί για την άνεση της οιήσεως, αλλά και την θυσιαστική προσφορά αντί για την απαίτηση και το δικαίωμα της υπερηφανείας.

Γι’ αυτό και χρησιμοποιούσε έναν πολύ διακριτικό και ευέλικτο τρόπο παιδαγωγίας των ψυχών, προσπαθώντας να εφεύρει για την καθεμία από τις αδελφές το αποτελεσματικότερο πνευματικό φάρμακο για την υπέρβαση των διαφόρων δυσκολιών που αντιμετώπιζε.

Έτσι, για την οσία γερόντισσα το υψηλό και επίζηλο αξίωμα της ηγουμένης δεν αποτελούσε πεδίο άσκησης κοσμικής εξουσίας ή εφαλτήριο δημοσιότητας, ούτε σήμαινε επίσης αφορμή ή ευκαιρία για εγκόσμια καταξίωση, αλλά ως επί το πλείστον μια εν κρυπτώ σταυρική και κοπιώδη μέριμνα για την εύρυθμη λειτουργία του κοινοβίου, καθώς επίσης και βαριά ποτισμένη με πολλά δάκρυα ευθύνη για την ορθή πνευματική καθοδήγηση των πνευματικών της θυγατέρων.

Η γερόντισσα δηλαδή, κατάφερνε να επιβάλλεται ως ηγουμένη στηριζόμενη όχι στα δικαιώματα ή τις εξουσίες που της προσέδιδε το αξίωμά της, αλλά επιδεικνύοντας εκείνη προς όλους, και πρώτιστα προς τις ευαίσθητες ψυχές των κατά πνεύμα τέκνων που της είχε εμπιστευθεί ο Θεός να καθοδηγήσει πνευματικά, απεριόριστη θυσιαστική αγάπη, μητρική διάκριση, ύφος συγκαταβατικό, επιεικές και διδακτικό, στολισμένο με εκκλησιαστικό ήθος και πνευματική ωριμότητα.

Αυτό το κατόρθωνε καλλιεργώντας και εφαρμόζοντας έμπρακτα και αδιάλειπτα τις θείες αρετές, ώστε να αποτελεί η ίδια το πρότυπο για ό,τι ζητούσε, φροντίζοντας παράλληλα οι απαιτήσεις της από τις αδελφές να μην ξεπερνούν ποτέ τις δυνάμεις τους, ασκώντας με λεπτότητα και φιλάνθρωπο μέτρο την ηγουμενική της εργασία για την πνευματική πρόοδο της αδελφότητας, εξατομικεύοντας και εφαρμόζοντας την καθοδήγησή της όχι υποταγμένη στις επιθυμίες, αλλά προσαρμοσμένη στις δυνατότητες και τις ανάγκες κάθε πνευματικής της θυγατέρας με κύριο σκοπό τη σωτηρία της.

Επειδή μάλιστα την διέκρινε η απλότητα και την χαρακτήριζε η υψοποιός ταπείνωση, φέροντας το αξίωμά της και παρά την επιβλητικά εντυπωσιακή της παρουσία, δεν καταργούσε ποτέ την αμεσότητα στη σχέση της με την κάθε αδελφή, αλλά ούτε και μείωνε την εν αγάπη στοργική και παρακλητική επικοινωνία που διατηρούσε με ολόκληρη την αδελφότητα ή τους κάθε ηλικίας προσκυνητές στην μονή, καθώς η πολιτεία της ως μητέρας του κοινοβίου υπήρξε τέτοια που τις περισσότερες φορές χωρίς να υποδεικνύει, να συμβουλεύει ή να επιβάλλει τις εντολές της, προσέφερε με το βλέμμα, την κίνηση και κυρίως το παράδειγμά της βιωματική και αδιάψευστη μαρτυρία για το ορθώς πρακτέο.

Με τον τρόπο αυτό αναζωπύρωνε το φιλότιμο και προσέλκυε φυσιολογικά τις κατά πνεύμα θυγατέρες της κυρίως, αλλά και τους παρευρισκομένους στο χώρο της μονής να την μιμηθούν και να εφαρμόσουν οικειοθελώς και για την δική τους πνευματική ωφέλεια τις εντολές της, εφόσον με τον εύστοχο, λιτό και βραχύ της λόγο, όπως επίσης και την φρόνιμη στάση της, αποκάλυπτε φυσικά και χωρίς να το επιδιώκει τον αγώνα της για να καταστεί πρώτιστα εκείνη υπόδειγμα και κανόνας ζωής, ασκώντας έμπρακτα και με πολλή επιμέλεια τις αρετές της αγάπης, της παρθενίας, της ακτημοσύνης, της υπακοής, της προσευχής, της ταπεινώσεως και της ελεημοσύνης, τις οποίες δίδασκε με απλότητα και μετέδιδε εποπτικά στα πνευματικά της τέκνα.

Η γερόντισσα Μακρίνα αποτελούσε πράγματι υπόδειγμα ψυχοσωματικού παρθενικού ήθους, το οποίο βίωνε ως καθημερινή νυμφική συνοδοιπορία με τον Χριστό. Ήταν μάλιστα τέτοια η ακτινοβολία της καθαρότητας και της πνευματικής της διαύγειας μέχρι τέλους, ώστε για τους έμπειρους στα πνευματικά πιστούς που επικοινωνούσαν μαζί της, η παρουσία της και μόνο τους δημιουργούσε αίσθηση κατανύξεως, μεταρσιώσεως και χαρμόσυνης πνευματικής χαράς.

Γι’ αυτό και η καθοδήγησή της τόσο προς τις αδελφές όσο και προς τις πολλές άλλες ψυχές που παρηγορούσε και ενίσχυε στον πνευματικό τους αγώνα δεν ασκούνταν καταπιεστικά, αλλά κινούμενη εντός της αγάπης προσπαθούσε ελεύθερα να οδηγήσει όσους της εμπιστεύονταν την πνευματική τους πορεία στην υπέρβαση των παθών με την μετατροπή τους σε σωτηριώδεις αρετές, ώστε με την αδιάλειπτη μυστηριακή ζωή, κυρίως με την προτροπή για συχνή συμμετοχή στα μυστήρια της Εξομολογήσεως και της Θείας Ευχαριστίας, να τους εισαγάγει κατόπιν στο μυστήριο της μακαρίας και αδιαλείπτου χαρμολύπης, που είναι το μέτρο της εν Χριστώ ζωής και οπωσδήποτε για τις κατά πνεύμα θυγατέρες της στην μονή, ο σκοπός της εν ασκήσει αγγελικής μοναχικής τους πολιτείας ως πνευματικής τελειώσεως.

Έχοντας η γερόντισσα ως πρότυπο αφιερώσεως και θυσίας την Υπεραγία Θεοτόκο, μιμούνταν επακριβώς την υπακοή της και δίδασκε ως ηγουμένη με το παράδειγμά της τις θυγατέρες της την αγία υπακοή, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την ανυπόκριτη και αδιάκριτη υπακοή στους επισκόπους της, αλλά και στους κατά καιρούς πνευματικούς της πατέρες και οδηγούς.

Με τον τρόπο αυτό ενέπνεε και δίδασκε σιωπηρώς στα μέλη της αδελφότητας την έμπρακτη υπακοή που είναι το θεμέλιο του αληθούς μοναχικού βίου και το κυριότερο στοιχείο για την καλλιέργεια της πνευματικής ζωής, όπως και το βασικότερο συστατικό της σωτηρίας τους.

Η υπακοή για την γερόντισσα ήταν εκείνη η αρετή που έδινε πραγματικό νόημα στη ζωή όταν η μοναχή επιδιώκει την υπέρβαση του θελήματός της, όχι όμως αναγκαστικά αλλά εν ελευθερία, στοχεύοντας ήδη από αυτήν την ζωή στην πρόγευση της μέλλουσας θείας Βασιλείας.

Αν αυτό γίνει κατορθωτό, τότε η παραίτηση από την αυτονόμηση και η νέκρωση του θελήματός της πραγματώνεται αβίαστα ως αγαπητική προσφορά προς τον Κύριο και εν προκειμένω η ζωή των αδελφών στην μονή γίνεται αληθινός παράδεισος στη γη.

Γι’ αυτό και θεωρούσε πως η πνευματική προκοπή των θυγατέρων της θα μπορούσε να επιτευχθεί όχι με την καταπιεστική και τυπική βία ως άσκηση στην υπακοή, αλλά με την πρόθυμη και χαρούμενη εκούσια αγωνιστική διάθεση χωρίς υπόκριση, προκειμένου η καθεμιά από τις αδελφές να εφαρμόσει αβίαστα την πνευματική βία στην άσκησή της από αγάπη ως νύμφη και ως θυσία από «έρωτα μανικόν» προς τον ουράνιο Νυμφίο Χριστό, αναφωνώντας διαρκώς με ταπείνωση εντός της καρδιάς της το «ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου».

Η γερόντισσα ήταν επίσης άνθρωπος της αδιάλειπτης προσευχής και της θείας λατρείας, στην οποία έδινε ύψιστη βαρύτητα θεωρώντας την ως ευκαιρία πρόγευσης από την παρούσα της μέλλουσας και ατελεύτητης ζωής, αλλά και ως διαρκή βίωση της Δευτέρας Παρουσίας, ώστε να πρωτοστατεί ως ηγουμένη στην τέλεση των καθορισμένων ιερών ακολουθιών στην μονή, αλλά και να μεριμνά για την όσο το δυνατόν συχνότερη τέλεση της Θείας Ευχαριστίας.

Σκοπός της ήταν να μυήσει τις αδελφές, αλλά και να διδάξει στους προσκυνητές την αδιάλειπτη προσευχή και την ανελλιπή ενεργό συμμετοχή στη θεία λατρεία.

Ως ηγουμένη όμως και μητέρα της μονής θεωρούσε πολύ σημαντική επίσης και την δική της προσευχή για την κάθε αδελφή ξεχωριστά, γι’ αυτό και εκτός από τις ανάγκες του πολύωρου κανόνα της, προσευχόταν μυστικά επίσης και για την πνευματική τους προκοπή, καθώς γνώριζε πως η εργασία της προσευχής της ως μητέρας του κοινοβίου ενισχύει, ενώνει και χαριτώνει ολόκληρη την αδελφότητα.

Από την όλη ηγουμενική της διακονία προκύπτει σαφώς νομίζουμε, ότι η γερόντισσα είχε στέρεα την πεποίθηση πως ο κοινός βίος στην μονή συνίσταται στην συναντίληψη, στην συνοδοιπορία και στην διαρκή συναίσθηση της πνευματικής οικειότητας μεταξύ των μοναζουσών, που ως κοινό και ακατάλυτο σύνδεσμο έχουν την πυρακτωμένη αγάπη προς τον Νυμφίο Χριστό.

Γι’ αυτό και προσπαθούσε ακατάπαυστα να ενσταλάξει στις ψυχές των πνευματικών της θυγατέρων την βεβαιότητα ότι η ζωή στη μονή αποτελεί συνένωση σε ένα σώμα προσώπων δεμένων μεταξύ τους με ακατάλυτο αδελφικό σύνδεσμο, που, με την δική της πνευματική καθοδήγηση ως προεστώσας μητέρας στην αγάπη, συν-αγωνίζονται χωρίς να ανταγωνίζονται και συν-οδοιπορούν χωρίς να απορούν, να ολιγωρούν ή να αργοπορούν, αλλά ως φρόνιμες παρθένες και νύμφες του Χριστού να γρηγορούν και να προσεύχονται αλληλοβασταζόμενες και αλληλοϋποστηριζόμενες ως ένα σώμα στον πνευματικό αγώνα της ασκήσεως, προκειμένου, σηκώνοντας και φέροντας με υπομονή τον σταυρό της η καθεμιά, να ακολουθούν πρόθυμα τον φωτεινό συγκυρηναίο Νυμφίο εν τω μέσω της σκοτεινής νυκτός της αμαρτίας στον ανηφορικό δρόμο για τον Γολγοθά, με σκοπό να υποστούν την επίπονη συσταύρωση των παθών και να οδηγηθούν στην αναστάσιμη κάθαρση που θα φωτίσει με το λαμπρό της φώς την προσωπική τους οδό προς Εμμαούς συνοδεύοντας τον αναστάντα πια Νυμφίο, για να βαδίσουν κατόπιν σταθερά και ακλόνητα προς την θεοποιό κατάσταση της πνευματικής εν Χριστώ τελειώσεως ως προεισόδου στον παράδεισο της τρυφής και προγεύσεως της Βασιλείας του Θεού επί της γης.

IV. Η γερόντισσα δίδασκε διαρκώς με το ζωντανό της παράδειγμα και μετέδιδε σιωπηρώς με την αγία της βιωτή τόσο στις πνευματικές της θυγατέρες, όσο και στις πολλές ψυχές που καθοδηγούσε την πνοή της αιωνιότητας και τον εκούσιο και υγιή ζήλο του μαρτυρίου της συνειδήσεως σε ολόκληρη τη ζωή της, γεγονός που κορυφώθηκε κατά τα τελευταία και δύσκολα έτη που η υγεία της δοκιμάστηκε σοβαρά, ώστε να μην μπορεί να ασκεί τα καθήκοντά της και να παραδώσει την ηγουμενία στην νέα γερόντισσα Μακαρία το 2010.

Η αγάπη, ο άπειρος σεβασμός και η ευγνωμοσύνη της αδελφότητας εκφράστηκε μέχρι την αναχώρησή της για τον Ουρανό με συγκινητικό τρόπο, καθώς η οσιώτατη και ενάρετη προηγουμένη δέχθηκε την ανύστακτη, διαρκή και αρχοντική πνευματικά φροντίδα των θυγατέρων της, οι οποίες αποζημιώθηκαν πλουσιοπάροχα από την κατά θεία παραχώρηση βίωση πολλών παράδοξων γεγονότων που συνέβαιναν στην πνευματική τους μητέρα.

Και αυτό διότι, παρά την βαριά δοκιμασία που υπέστη η γερόντισσα, δεν της έλειψε ούτε για μια στιγμή η αληθινή πνευματική χαρά, την οποία βίωνε έντονα καθημερινά με σιωπή, ταπείνωση, υπακοή και υποταγή στο θείο θέλημα «ως στρουθίον μονάζον επί δώματος» στο απέριττο κελί της, ωστόσο γεμάτο με την παρουσία, μέσα από τις εικόνες τους, των Αγίων.

Με τον τρόπο αυτό, αν και ευρισκόμενη σχεδόν εν απολύτω σιωπή λόγω της ασθένειας, δίδασκε εύγλωττα και κραυγαλέα στις νύμφες του Χριστού που την φρόντιζαν την αγία υπομονή και την υψοποιό και θεοποιό ταπείνωση, εφαρμόζοντας επακριβώς το πρόσταγμα του αγαπημένου της Νυμφίου ότι «εν τη υπομονή υμών κτήσασθε τας ψυχάς υμών», αλλά και παράλληλα φανερώνοντας, όπως ορθά παρατηρείται, «τον [απύθμενο] πλούτο της ψυχής της και την εσωτερική της [πνευματική] καλλιέργεια».

Εκτός αυτού όμως και το πρόσωπο της γερόντισσας, κατά τα χρόνια της δοκιμασίας ιδίως, ήταν πάντοτε λαμπερό και παράξενα φωτεινό, στραμμένο κατά το τελευταίο διάστημα του επίγειου βίου της σχεδόν διαρκώς στις πολλές εικόνες του κελιού της, που γινόταν καθημερινά τα ανοικτά εκείνα παράθυρα για να ατενίζει την δόξα του Ουρανού.

Σύμφωνα μάλιστα με τις μαρτυρίες των θυγατέρων της, ενώ είχε τα χοϊκά της μάτια προσηλωμένα στα χαριτωμένα πρόσωπα των Αγίων ως αληθινών εικόνων και φίλων του Θεού, τα έστρεφε φυσιολογικά κατόπιν προς τον Ουρανό για να μελετήσει το δρόμο των Αγίων και να απολαύσει έστω και δι’ εσόπτρου εν αινίγματι την θέα του Θεού.

Για το λόγο αυτό τόσο στις αδελφές, όσο και σε πολλούς από τους κατά καιρούς λειτουργούς ιερείς της μονής που της μετέδιδαν συχνότατα το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου ήταν έντονα έκδηλη η αίσθηση, ότι η προηγουμένη Μακρίνα προγεύονταν την Βασιλεία του Θεού και ζούσε μέσα στο φώς της θείας χάριτος.

Έτσι, από τον Φεβρουάριο του 2017 που η γερόντισσα κοιμήθηκε οσιακά, δοκιμασμένη σκληρά, ώριμη πνευματικά και προετοιμασμένη κατάλληλα, να υπάρχει έντονη η προσδοκία αλλά και η κρυφή βεβαιότητα στις πνευματικές της θυγατέρες και τους κληρικούς και λαϊκούς που γεύθηκαν έστω και αναξίως τον πνευματικό της πλούτο, ότι έχουν αποκτήσει άλλον έναν ευάρεστο πρέσβη στο θρόνο του Ουράνιου Πατέρα, ώστε ο τάφος της να αποτελεί έκτοτε γι’ αυτούς καθημερινό καταφύγιο προσευχής και τόπο επίγειας παρηγορίας, ενώ η αγιασμένη της ψυχή, που απολαμβάνει τα θεία μυστήρια στον γνόφο της αγνωσίας του Θεού ενωμένη κατά χάριν με τον ποθητό της ψυχής της Νυμφίο Χριστό, αλλά και συναυλίζεται με την προστάτιδά της Υπεραγία Θεοτόκο και συνεορτάζει φαιδρώς συν πάσι τοις Αγίοις στις σκηνές τους, να δέεται μητρικώς για τη σωτηρία τους, προσμένουσα «ανάστασιν νεκρών και ζωήν του μέλλοντος αιώνος».

Αμήν !