Διατί, ὅμως, ἀποστρεφόμεθα τὸν Θεόν; - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΙΝ (15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2024) 

«Ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ

ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ» (Ματθ. Η΄ 38).

 

Ἡ αἰσχύνη!

 

Τὸ νὰ αἰσχύνεται (ἐντρέπεται) κάποιος, ἴσως τοῦτο εἶναι τιμητικὸν διὰ τοῦτον, ἴσως, ὅμως, εἶναι καὶ προσβλητικὸν καὶ ὑποτιμητικόν! Καὶ λέγομεν τοῦτο, διότι ὄντως ἀπὸ ἀρχαιοτάτων χρόνων, ἡ ἐντροπὴ καὶ ἡ αἰδὼς καὶ ἡ σωφροσύνη, ἀλλὰ καὶ ἡ ταπείνωσις καὶ ὁ σεβασμός, - ἅτινα, θὰ ἐλέγωμεν ὅτι εἶναι παρεμφερῆ καὶ συνιστῶσι τὸν σεμνὸν καὶ σοβαρὸν ἄνθρωπον, - ἦσαν ἰδιαίτερα «κοσμητικὰ» στοιχεῖα, διὰ τὸν κάθε ἄνδρα καὶ διὰ τὴν κάθε γυναίκα, ἰδιαιτέρως δὲ διὰ τοὺς νέους καὶ τὰς νεάνιδας! Ὡς ἔλεγον χαρακτηριστικῶς οἱ πατέρες καὶ μητέρες καὶ πάπποι καὶ προπάπποι, οἵτινες χαρακτηρίζονται ὡς … «παλαιᾶς κοπῆς», τὸ νὰ «κοκκινίζει ὁ νέος καὶ ἡ κόρη, εἶναι σημεῖον καὶ στοιχεῖον ποὺ δείχνει τὴν ἀξίαν τοῦ ἤθους των»!

Ὅμως ὑπάρχει καὶ ἡ ἐντροπὴ ἥτις - ὡς ἐν προκειμένῳ - καταδικάζεται ὑπὸ τοῦ Κυρίου! Εἶναι ἡ ἐντροπὴ ἐκείνη, ἥτις προσβάλλει τὸν ἄνθρωπον καὶ δὴ τὸ χριστιανόν! Εἶναι ἐκείνη ἡ προδοτικὴ στᾶσις ἡμῶν, ἔναντι τῶν Θείων καὶ ὁσίων καὶ ἱερῶν, διὰ τὰ ὁποῖα, ἐνῶ θὰ ἔπρεπεν ἵνα αἰσθανώμεθα χαρὰν καὶ τιμὴν καὶ ἱερὰν καύχησιν, ἀντιθέτως, … κύπτομεν ὡς ἔνοχοι, καὶ κρυπτόμεθα, καὶ προσποιούμεθα ὅτι … ἀπέχομεν τῶν τοιούτων, καί, πολλάκις, ἀναθεωροῦμεν ἀκόμη καὶ αὐτὴν τὴν πίστιν ἡμῶν, καὶ ἀποκόπτομεν ἑαυτοὺς ἐκ τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ ἡμῶν! Ἐκεῖνο εἰς τὸ ὁποῖον ὑπέπεσεν ὁ κορυφαῖος τῶν Ἀποστόλων Πέτρος, καὶ τὸ ὁποῖον ἀποδοκιμάζομεν ἰδιαιτέρως κατὰ τὰς ἡμέρας τῆς Μ. Ἑβδομάδος, … εἰς τοῦτο ἀκριβῶς πίπτομεν καὶ διὰ τοῦτο τὸ ἴδιον ἐντρεπόμεθα!

 

Ἐντροπή – προδοσία!

 

Ἀνεφέρθημεν, ἤδη εἰς τὸν κορυφαῖον ἐκ τῶν δώδεκα, τὸν Ἀπόστολον Πέτρον! Ἂς ἐμμείνωμεν εἰς τοῦτον, καὶ κυρίως εἰς τὴν φοβερὰν πτῶσιν του! Βεβαίως, αἰτούμεθα τὴν συγνώμην του, διότι, μετὰ τὴν τοιαύτην πτῶσιν καὶ συντριβήν του, ἠκολούθησεν ἡ μετάνοιά του καὶ ἡ «πνευματική του ἀνάστασις», καὶ σήμερον τιμᾶται καὶ δοξάζεται ὑπὸ τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας ὡς πρωτοκορυφαῖος, μετὰ τοῦ Ἀποστόλου τῶν ἐθνῶν, Παύλου!

Ὅταν οὗτος (ὁ Πέτρος), «ἔπεσεν» εἰς τὴν τοιαύτην ἄρνησιν, ἀκούων τὸν ἀλέκτορα νὰ … «φωνῇ», ἐνεθυμήθῃ τὴν πρόρρησιν τοῦ Διδασκάλου, ἥτις εἶχεν προβλέψει τὴν τοιαύτην πτῶσιν του, καὶ … «ἐξελθὼν ἔξω ἔκλαυσε πικρῶς» (Ματθ. ΚΣΤ΄ 75)! Μετενόησε μέν, καὶ μάλιστα εἰλικρινῶς, ἀλλὰ ἡ ἀπόστασις ἥτις ὑπῆρχεν μεταξὺ τούτου καὶ τοῦ Ἀποστολικοῦ του ἀξιώματος, ἦτο ἀκόμη, … μεγάλη! Οἱ θεῖοι πατέρες, διακρίνουσιν εἰς τὴν φρᾶσιν ἐκείνην τοῦ Ἀγγέλου πρὸς τὰς Μυροφόρους, - «εἴπατε τοῖς μαθηταῖς Αὐτοῦ καὶ τῷ Πέτρῳ» (Μάρκ. ΙΣΤ΄ 7), - ἀσφαλῶς τὴν ἄπειρον Θείαν Ἀγάπην, διότι ὁ Ἰησοῦς ἤθελε τὸν μαθητήν Του μετὰ τῶν … ἄλλων μαθητῶν Του, ἀλλὰ ἡ μετάνοιά του ἴσως δὲν ἔφτανε ἀκόμη …! Διὰ τοῦτο ἀκριβῶς, ἐπηκολούθησεν ἡ συνάντησις εἰς τὴν Τιβεριάδα κατὰ τὴν ὁποίαν, … διὰ τῆς τριπλῆς ἐρωτήσεως, - «Πέτρε φιλεῖς με;» - καὶ διὰ τῆς ἐν ταὐτῷ τριπλῆς ἀπαντήσεως, - «ναὶ Κύριε, σὺ οἶδας ὅτι φιλῶ σε», - ἐπανέρχεται καὶ πάλιν ὁ Πέτρος εἰς τὴν … θέσιν του!

Συνεπῶς, ἡ ἐντροπὴ διὰ τὴν πίστιν ἡμῶν καὶ τὴν ἀγάπην μας πρὸς τὸν Κύριον, ἀλλὰ καὶ δι’ ἐκεῖνα, ἅτινα  ἐντέλλεται ὁ Θεῖος Νόμος καὶ τὰ ὁποῖα ὀφείλομεν ὡς χριστιανοὶ ἵνα ἐφαρμόζωμεν καὶ ἀκολουθῶμεν, συνιστῶσι βαρυτάτην πτῶσιν! «Ὅς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων» (Μάρκ. Η΄ 38), εἶπεν ὁ Χριστός!

Ποῖος θὰ ἐνετρέπετο ποτέ, διὰ τὸν ἰδικόν του ἄνθρωπον; Ποῖος πατὴρ καὶ ποία μήτηρ, θὰ ἐκρύπτετο καὶ θὰ ἐσυστέλλετο, ἐπειδὴ ὁ υἱὸς ἢ ἡ θυγάτηρ «βαρύνονται» ὑπό τινος σωματικῆς ἀσθενείας; Ποῖος θὰ διενοεῖτο ἵνα ἀρνηθῇ καὶ ἀποκληρώσῃ τὸ «παιδί» του, ἐπειδὴ τοῦτο δὲν ἐκπληροῖ τοὺς ὅρους μιᾶς «ἀνθρωποφάγου» κοινωνίας; Ἀσφαλῶς … οὐδείς! Καὶ ἐρωτῶμεν, οὐχὶ διὰ νὰ λάβωμεν ἀπαντήσεις ἐπὶ τῶν τοιούτων ἐρωτημάτων, ἀλλὰ διότι θεωροῦμεν αὐτονοήτους τὰς ἀπαντήσεις! Ἀκόμη καὶ ἄνθρωποι τοῦ «περιθωρίου», οἵτινες «περιθωριοποιήθησαν» ὑπὸ τῆς κοινωνίας διά τινα ἀδικήματα ἢ καὶ ἐγκλήματα, οἱ γονεῖς των, εἶχον καὶ ἔχουσι πάντοτε λόγους κατανοήσεως καὶ δικαιολογητικούς, προκειμένου ἵνα ἐκφράσωσι τὴν ἀγάπην των εἰς τὰ τέκνα των!

 

Διατί, ὅμως, ἀποστρεφόμεθα τὸν Θεόν;

 

Καὶ ἐὰν μέν, ἐνετρεπώμεθα καὶ ἀπεστρεφώμεθα, - εἰς ἀκραίας περιπτώσεις, καὶ δι’ ἀκραῖα ἀδικήματα, - τὰ τέκνα μας καὶ ἄλλα ἠγαπημένα μας πρόσωπα, … τὸν Κύριον διατί τὸν ἀπεστράφημεν; Διατί «ἐπαισχυνόμεθα» διὰ τὸν γλυκύτατον Ἰησοῦν, ὅστις ἔδειξε καὶ ἔτι δεικνύει, ἀγάπην καὶ ἀνοχὴν καὶ μακροθυμίαν εἰς ἡμᾶς τοὺς ἀχαρίστους καὶ ἁμαρτωλούς; Ὅστις οὐδέποτε «ἐψυχράνθῃ» μεθ’ ἡμῶν, ἔστω καὶ ἂν ἅπαντες ἀποδεχώμεθα, ὅτι εἴμεθα ἀνάξιοι τῆς οἷασδήποτε εὐλογίας καὶ εὐεργεσίας Του! Παρ’ ὅτι πολλάκις, - εἰς δυσκόλους καταστάσεις τῆς ζωῆς ταύτης, - ἀπαιτῶμεν παρ’ Αὐτοῦ τὴν ἄμεσον παρέμβασίν Του, ἀμέσως κατόπιν, παριστάνομεν ἑαυτούς, ψυχροὺς καὶ ἀκάμπτους καὶ ἐγωιστάς, καὶ δὲν ἐκφράζομεν, οὔτε κἂν διὰ τῆς καρδίας καὶ τῶν χειλέων μας, ἓν στοιχειῶδες «εὐχαριστῶ»! Ποῖον παράπονον θὰ ἠδύνατό τις ἵνα ἐκφράσῃ κατὰ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν;

Ἐὰν κάνωμεν μίαν σύντομον ἀναδρομὴν εἰς τὴν πορείαν μας τῆς ζωῆς ταύτης καὶ εἴχωμεν τὴν ἀπαιτουμένην εἰλικρίνειαν, θὰ διεπιστώνομεν ὅτι ὁ βίος ἡμῶν εἶναι πλήρης δώρων καὶ θείων εὐεργεσιῶν! Δῶρα μικρὰ καὶ μεγάλα, δῶρα ὑλικά τε καὶ πνευματικά, δῶρα ἅτινα, οὐδεὶς ἕτερος δύναται ἵνα χαρίσῃ ποτὲ εἰς ἡμᾶς ὅσον καὶ ἂν λέγῃ ὅτι μᾶς ἀγαπᾷ! Ποῖος, ἀληθῶς, θὰ ἠδύνατο ἵνα προσφέρῃ εἰς τὴν ὑγείαν μας; Ποῖος θὰ ἐχάριζεν εἰς ἡμᾶς τὴν … ἄφεσιν τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν; Ποῖος θὰ ἀπετόλμα ἵνα θυσιάσῃ ἑαυτὸν ἀκόμη καὶ διὰ τὰ πλέον ἠγαπημένα του πρόσωπα; Καὶ ὅμως, πάντα ταῦτα καὶ ἀπείρως περισσότερα καὶ ἔτι μεγαλύτερα, προσέφερεν καὶ προσφέρει ὁ Πανάγαθος καὶ Πανοικτίρμων Κύριος!

Βεβαίως, ὑπῆρξαν καὶ ἔτι ὑπάρχουσιν ἐκεῖνοι οἵτινες ἐξετίμησαν ταύτας τὰς οὐρανίους δωρεάς, καὶ προσέφερον καὶ οὗτοι ὡς ἀντίδωρον εἰς τὸν Εὐεργέτην των, … ἑαυτούς, εἴτε ὡς ἄμωμα σφάγια τῆς Ἁγίας μας Πίστεως, εἴτε ὡς ἀγωνιστὰς τῆς εὐσεβείας καὶ τῆς πίστεως … Εἰς τούτους τοὺς ἀγαπήσαντας τὸν Ἰησοῦν καὶ θυσιαζομένους ὑπὲρ τοῦ Θείου Αὐτοῦ Ὀνόματος, εἴθε ἵνα ἐντάξωμεν καὶ ἑαυτούς! Ἂς μὴν φέρωμεν τὸν Χριστόν, εἰς τὴν δύσκολον θέσιν, ἵνα ἐντραπῇ δι’ἡμᾶς! Θὰ εἶναι ἴσως ὁ τοιοῦτος Θεῖος ἀποτροπιασμός, ἡ φρικτωτέρα καὶ ὀδυνηροτέρα … κόλασις! Δὲν εἶναι, τόσον, ἀπαίτησις τοῦ Κυρίου, τὸ νὰ ὀφείλωμεν νὰ τὸν ὁμολογῶμεν, ὅσον εἶναι … ἰδική μας ὑποχρέωσις καὶ αὐτονόητος «δέσμευσις»! Εἶναι, ἡ ὁμολογία καὶ ἡ ἀγάπη μας, ἕνα ἐλάχιστον … «εὐχαριστῶ», εὐγνωμοσύνης πρὸς τὸν Πατέρα ἡμῶν, τὸν ἀείποτε ἡμᾶς ἀγαπῶντα καὶ ὑπερασπιστὴν ἡμῶν!

 

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

                  Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν