Μπορείς να αγαπάς τον εχθρό σου; - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

 

ΚΥΡΙΑΚΗ  ΔΕΥΤΕΡΑ  ΛΟΥΚΑ (4  ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ  2020)

«ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν» (Λουκ. ΣΤ΄ 35) 

Ἡ ἀγάπη. 

Κατὰ τὴν ἄποψη τῆς Ἁγίας Γραφῆς, κατὰ τοὺς λόγους τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴν κοσμικὴν ἀντίληψιν, τὸ ἱερὸν αἴσθημα τῆς ἀγάπης εἶναι τὸ κορυφαῖον μεταξὺ ὅλων τῶν ἄλλων συναισθημάτων ἀλλὰ καὶ ἀρετῶν καὶ ἐπιτευγμάτων τοῦ κόσμου! Ἀσχέτως ἀπὸ τὸ … «πρῖσμα» ὑπὸ τὸ ὁποῖον τὴν εἶδον, τὴν ἐβίωσαν καὶ τὴν ἐκτίμησαν, δὲν ἔπαυσε καὶ δὲν παύει νὰ κυριαρχῇ εἰς τὰς καρδίας τῶν ἀνθρώπων … Πλούσιοι καὶ πένητες, ἁμαρτωλοὶ καὶ δίκαιοι, ἀνήλικοι καὶ ἐνήλικες καὶ μικρὰ παιδιά, ἄνθρωποι οἵουδήποτε χρώματος καὶ καταγωγῆς …, ἐξουσιασταὶ καὶ ἐξουσιαζόμενοι …, οἱ πάντες, ἀναπαύονται καὶ εἰρηνεύουσιν, … ἀγαπῶντες καὶ ἀγαπώμενοι! Τὸ ἱερὸν τοῦτο συναίσθημα, θὰ ἐλέγομεν, εἶναι ἡ … οὐσία τῆς ζωῆς καὶ πάντες τὴν θέλουσι καὶ τὴν ἀναζητοῦσι καὶ ἄνευ αὐτῆς, προτιμῶσι τὸν … θάνατον! 

Ὅμως, πρέπει ἴσως νὰ τολμήσωμεν νὰ προβῶμεν εἰς κάποιας διακρίσεις ἀπαραιτήτους, καὶ νὰ διευκρινήσωμεν ὅτι … ὑπάρχει ἡ Ἀγάπη … μὲ κεφαλαῖο τὸ «Α», ἀλλὰ καὶ ἡ ἀντίστοιχος … μικρὰ καὶ μὲ μικρὸν τὸ τοιοῦτον «α»! Ὁμιλοῦμεν, ἐν προκειμένῳ, μὲ τὴν λαϊκὴν γλῶσσαν, διὰ νὰ εἴμεθα κατανοητοί! Τὸ νὰ ἀγαπῶμεν τὰ τέκνα ἡμῶν ἢ τοὺς γονεῖς ἡμῶν ἢ τοὺς συζύγους καὶ ἐν γένει τοὺς οἰκογενεῖς ἡμῶν, εἶναι κάτι τὸ … αὐτονόητον καὶ φυσικόν˙ εἶναι, θὰ ἐλέγομεν, κάτι τὸ μικρὸν καὶ ἑπόμενον … ! Διὰ ταύτην τὴν ἀγάπην δὲν κοπιάζομεν οὔτε τὴν ἀναζητῶμεν …! Μᾶς … ξυπνᾶ ἡ ἰδία! Ἀκόμη καὶ ἂν ψυχρανθῇ κάποτε ἡ τοιαύτη, δὲν δύναται ὁ ἄνθρωπος νὰ ἡσυχάσῃ …! Ὅσος καὶ ἂν εἶναι ὁ … ἐγωϊσμός μας, τὸ κενὸ τῆς ἀγάπης εἶναι … ἀνυπόφορον! Εἶναι ἡ ἀγάπη ἡ … πεφυτευμένη εἰς τὰς καρδίας ὅλων τῶν ἀνθρώπων ὑπὸ τοῦ Δημιουργοῦ ἡμῶν καὶ ἡ ὁποία ἐνεργεῖ … ἀπὸ μόνη της! Αὕτη ὅμως, ὡς εἴπωμεν, … γράφεται μὲ μικρὸν «α» …! 

Ἡ μεγάλη, ὅμως, … ἐκείνη ἡ ὁποία συνιστᾶται ὡς ἀρετὴ καὶ ἀξιολογεῖται καὶ ἐκτιμᾶται ἀπὸ τὸν Κύριον, εἶναι ἐκείνη τὴν ὁποίαν … ἀναζητοῦμε καὶ κοπιῶντες ἀποκτοῦμεν, … «Θείᾳ χάριτι»! Εἶναι ἡ θυσιαστικὴ Ἀγάπη …! Εἶναι ἡ Ἀγάπη ἐκείνη ἡ ὁποία μᾶς … κοστίζει! Εἶναι ἐκείνη ἡ ὁποία πρέπει νὰ ὑπερβῇ τὰ … αὐτονόητα καὶ νὰ φθάσῃ στὸν … Γολγοθά! Εἶναι ἡ Ἀγάπη ποὺ ἐκφράσθηκε ἀπὸ τὰ χείλη τοῦ Ἐσταυρωμένου Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ μὲ τὰ ἀθάνατα καὶ μοναδικὰ ἐκεῖνα λόγια, «πάτερ, ἄφες αὐτοῖς· οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι» (Λουκ. ΚΓ΄ 34)! Εἶναι ἡ Ἀγάπη τὴν ὁποίαν, ἅπαντες σχεδόν, θέλουσι νὰ ἀπομακρύνουσι ἀπὸ τὰς καρδίας των, διότι αὕτη ὡς προείπωμεν, ἀπαιτεῖ … ταπείνωσιν καὶ ὑποχωρητικότητα! Αὕτη ἡ Ἀγάπη, εἶναι ἐκείνη τὴν ὁποίαν ἐκζητοῦμεν ἅπαντες, πρωτίστως ἀπὸ τὸν Κύριον εἰς τὸν ὁποῖον προστρέχωμεν ὅταν τὸν πικραίνωμεν καὶ τὸν παροργίζωμεν μὲ τὰς ἀπείρους ἁμαρτίας ἡμῶν καὶ αἰτῶμεν τὴν συγνώμην Του, ἀλλὰ καὶ εὐχώμεθα παρ’ ἐκείνων τοὺς ὁποίους ἐθλίψαμεν καὶ ἐζημιώσαμεν. 

Ἡ Ἀγάπη … ἀπαιτεῖται! 

Διὰ νὰ μὴν παραξηγηθῶμεν, θὰ πρέπῃ νὰ τονίσωμεν ὅτι ὁ Κύριος, … οὐδένα βιάζει καὶ ὑποχρεώνει εἰς τὸ νὰ ἀκολουθῇ μὲ συνέπειαν τὰς Θείας Αὐτοῦ ἐντολάς. «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν» (Μάρκ. Η΄ 34)! Οἱ … πάντες, καλοῦνται ἐπ’ ἐλευθερίᾳ καὶ ἔχουσι τὸ δικαίωμα νὰ ἀρνηθῶσι τὴν μετὰ τοῦ Κυρίου … πορείαν! Ὅμως δι’ ἐκείνους οἵτινες ἐπιθυμοῦσι νὰ ἀκολουθήσωσι τὰ … ἴχνη τοῦ Διδασκάλου, βασικὴ προϋπόθεσις εἶναι ἡ Ἀγάπη! Ἡ Ἀγάπη ἡ … δύσκολη! Ἡ Ἀγάπη, ὄχι πρὸς ἐκείνους ποὺ μᾶς ἀγαποῦν, ἀλλὰ … τοὐναντίον, πρὸς ἐκείνους οἱ ὁποῖοι μᾶς ἀποστρέφονται καὶ μᾶς μισοῦν καὶ μᾶς συκοφαντοῦν καὶ μᾶς κακολογοῦν, δικαίως ἢ ἀδίκως …! Ἡ Ἀγάπη τὴν ὁποίαν - ὡς εἴπωμεν – ζητοῦμεν συνεχῶς ἀπὸ τὸν Θεὸν τὸν ὁποῖον καὶ ἡμεῖς, θλίβομεν καὶ παροργίζομεν … ἀδιαλείπτως! 

Εἶπεν ὁ Ραββί, ὅτι κάποιος ὤφειλε εἰς τὸν κύριόν του, μύρια τάλαντα καὶ ὅταν ἦλθε ὁ καιρὸς διὰ νὰ τὰ ἐπιστρέψῃ, δὲν ἠδύνατο νὰ συγκεντρώσῃ τοῦτο τὸ τεράστιον ποσόν. Παρεκάλεσε μετὰ δακρύων τὸν κύριόν του, διὰ νὰ τοῦ δώσῃ κάποιο χρονικὸν περιθώριον, ἀλλὰ ἔβλεπε καὶ πάλιν, ὅτι ἡ συγκέντρωσις ἑνὸς τοιούτου ἀμυθήτου ποσοῦ, ἦτο δι’ αὐτὸν … ἀδύνατος! Ὅταν δέ, εἶδεν ὅτι ὁ κύριός του, ἀπαιτοῦσε τὰ χρήματά του, … ἔπεσεν εἰς τοὺς πόδας του καὶ τὸν παρακαλοῦσε, «κύριε, μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοὶ καὶ πάντα σοι ἀποδώσω» (Ματθ. ΙΗ΄ 26)! Ὁ κύριος, τὸν ἐλυπήθη καὶ ἐν τέλει τοῦ ἐχάρισεν ὅλον ἐκεῖνον τὸν τεράστιον θησαυρόν, ὡς νὰ μὴ ὤφειλε τὸ … παραμικρόν! Ἐνῶ, ὅμως, θὰ ἐπεριμένωμεν, τὴν ἰδίαν στᾶσιν αὐτοῦ τοῦ ὀφειλέτου, πρὸς κάποιον σύνδουλόν του, ὁ ὁποῖος τοῦ ὤφειλε ἕν ἀσήμαντον ποσόν, - ἑκατὸν δηνάρια - … οὗτος, ἀντιθέτως, ἐπέμενεν νὰ τοῦ ἐπιστραφοῦν τὰ χρεωστούμενα καὶ ἐπιπροσθέτως τὸν ἔκλεισεν καὶ εἰς τὴν φυλακήν …! «Τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ λέγει αὐτῷ· δοῦλε πονηρέ, πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνην ἀφῆκά σοι, ἐπεὶ παρεκάλεσάς με. Οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι τὸν σύνδουλόν σου, ὡς καὶ ἐγώ σε ἠλέησα;» (Λουκ. ΙΗ΄ 32-33). 

Ζητοῦμεν ἀπὸ τὸν φιλεύσπλαγχνο Κύριό μας, ἔλεος καὶ ἀγάπη καὶ συγχώρηση … Καὶ Ἐκεῖνος μᾶς συγχωρεῖ καὶ μᾶς ἐλεεῖ καὶ μᾶς ἀγαπᾷ, ἀκόμη καὶ ὅταν … δὲ τὸ ζητοῦμε! Δὲν ὀφείλομεν, ἆραγε, νὰ «χαρίσωμεν» καὶ ἡμεῖς, εἰς τοὺς πταίοντας εἰς ἡμᾶς τὰ … «ἑκατὸν» δηνάρια; Δὲν εἶναι αὐτονόητον, νὰ ἀγανακτήσῃ καὶ εἰς ἡμᾶς ὁ Δεσπότης Χριστός, καὶ νὰ ἀπαιτήσῃ ἀπὸ ἡμᾶς τὰ … μύρια ὅσα τοῦ ὀφείλομεν, ὑλικὰ καὶ πνευματικά, φθαρτὰ καὶ ἄφθαρτα, πρόσκαιρα καὶ αἰώνια; Διατί θέλομεν καὶ ἀπαιτοῦμεν τὴν συγχώρησιν καὶ ἄφεσιν τῶν ἀπείρων ἁμαρτιῶν ἡμῶν, καὶ ὅμως … θέλομεν νὰ κρατῶμεν τὴν οἵανδήποτε πικρίαν καὶ θλῖψιν καὶ κακίαν εἰς τὴν καρδίαν ἡμῶν καὶ νὰ διατηρῶμεν τὸ μῖσος καὶ τὴν ἔχθραν κατὰ τοῦ συνανθρώπου μας; Ξεχνοῦμε ἐκεῖνον τὸν λόγον διὰ τοῦ ὁποίου μᾶς καλεῖ ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία εἰς τὴν Θείαν Μετάληψιν, «Μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ΑΓΑΠΗΣ, προσέλθετε»; 

Διὰ νὰ τολμῶμεν, ἀγαπητοί μου, νὰ ζητῶμεν τὴν συγχώρησίν μας ἀπὸ τὸν Κύριό μας, ἂς μάθωμεν νὰ συγχωρῶμεν καὶ ἡμεῖς, πάντας τοὺς πταίοντας εἰς ἡμᾶς! «Ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν» (Ματθ. ΣΤ΄ 12). 

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου 

      Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν