Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΚΥΡΙΑΚΗ 27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2019 (ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ)

"τοιοῦτον ἔχομεν ἀρχιερέα" (Ἑβρ. Η΄ 1).

Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος.

Μεγάλην μορφήν, φίλε ἀναγνῶστα, τιμᾷ σήμερον ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία. Μορφὴν ἡρωϊκὴν καὶ κορυφαίαν μεταξὺ τῶν Ἁγίων, ἡ ὁποία διέπρεψεν πνευματικῶς, εἴτε ἀπὸ τὸν Πατριαρχικὸν θρόνον τῆς Κωνσταντινου-πόλεως ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἐκάθισεν, εἴτε ἀπὸ τοὺς διωγμοὺς τοὺς ὁποίους ὑπέστη διὰ τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ, εἴτε ἀπὸ τὸ "μετερίζι" τοῦ ἄμβωνος, - ἀφοῦ δικαίως τοῦ προσεδόθη τὸ ἐπωνύμιον "Χρυσόστομος" - εἴτε ἀπὸ τὴν ἀγάπην του πρὸς τὸν ἄνθρωπον καὶ δὴ τὸ ποίμνιόν του, εἴτε, πρὸ πάντων καὶ κυρίως, ἀπὸ τὴν θυσιαστικὴν καὶ λατρευτικὴν ἀγάπην του πρὸς τὸν Κύριόν μας Ἰησοῦν Χριστόν. Θὰ ἐλέγομεν ἀπεριφράστως, ὅτι μορφαὶ ὡς αὕτη τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, σπανίως ἐμφανίζονται ἐπὶ τῆς γῆς καὶ ἀγῶνες τοιοῦτοι, παραμένουσι μοναδικοὶ καὶ ἀνεπανάληπτοι, μεταξὺ τῶν ἡρώων τῆς Ἁγίας ἡμῶν πίστεως.

Θὰ ἦτο εὐχῆς ἔργον, νὰ εἴχωμεν τὴν ἄνεσιν χώρου καὶ χρόνου, διὰ νὰ ἀναφερθοῦμε εἰς τὴν μορφὴν ἀλλὰ καὶ τὴν ἐν γένει βιογραφίαν καὶ πολύμορφη δραστηριότητα τοῦ κορυφαίου τούτου Πατρὸς τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἐπὶ τοῦ παρόντος, νὰ τονίσωμεν μόνον, ὅτι τὸ σημερινὸν Ἀποστολικὸν Ἀνάγνωσμα, ἐξαιρέτως, - ὡς τοῦτο συμβαίνει εἰς ἐλαχίστας περιπτώσεις - εἶναι ἀφιερωμένον εἰς τοῦτον τὸν κατ’ ἐξοχὴν ἐπίσκοπον καὶ κήρυκα τοῦ Θείου Λόγου, παρακάμπτουσα ἡ Ἐκκλησία μας τὴν σειρὰν τῶν, καθ’ ἑκάστην Κυριακήν, Ἀποστολικῶν ἀναγνωσμάτων. Ἀρχιερεύς, λοιπόν, ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος, γνήσιος ἀκόλουθος τῶν προγεγονότων ἁγίων Πατέρων καὶ Ἀρχιερέων, κυρίως ὅμως τοῦ Μεγίστου Ἀρχιερέως, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ ὁποίου καὶ τὸ παράδειγμα ἠκολούθησεν - ὅσον τὸ δυνατόν! - ἀλλὰ καὶ τὴν διδασκαλίαν ἐτήρησεν καὶ ἐδίδαξεν, ὡς γνήσιος "πνευματικὸς ἀπόγονος" τῶν Ἀποστόλων.

Ὁ Μέγας Ἀρχιερεύς.

Κάτι τὸ ὁποῖον ξεχνοῦμε ἡμεῖς οἱ λεγόμενοι "χριστιανοί", εἶναι, ἀδελφοί μου, ἡ σχέσις μας καὶ αἱ ὑποχρεώσεις ἡμῶν ἔναντι τῆς ἰδίας ἡμῶν Πίστεως ἀλλὰ καὶ ἔναντι τοῦ Δομήτορος αὐτῆς Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Δίδεται, πολλάκις, ἡ ἐντύπωσις, ὅτι ἡ Ἁγία ἡμῶν Πίστις, καθορίζεται ὑπὸ τῶν ἑκάστοτε ἡγητόρων αὐτῆς, (ἐπισκόπων, πρεσβυτέρων, ἀκόμη καὶ διακόνων) καὶ ὅτι ὁ Κύριος ἔχει πλέον καθαρῶς "διακοσμητικὸν ρόλον" εἰς Αὐτήν. Ὁ λόγος Του  τὸν ὁποῖον διεμήνυσεν εἰς τοὺς Ἁγίους μαθητὰς καὶ Ἀποστόλους Του, - "Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν· καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος" (Ματθ. ΚΗ΄ 19-20) - φαίνεται ὅτι ἐσκεμμένως παρακάμπτεται καὶ παραθεωρεῖται, κυρίως δέ ἐκεῖνα τὰ σημεῖα τὰ ὁποῖα καὶ ὑπεγραμμίσαμεν καὶ τὰ ὁποῖα εἶναι καὶ ἡ "πεμπτουσία" τῆς ὅλης Πίστεώς μας.

Ναί! Δὲν ἄφησε ὁ Κύριος τὴν πορείαν τῆς Ἐκκλησίας Του, εἰς τὰς χείρας ἀνθρώπων καὶ δὴ ἁμαρτωλῶν καὶ ἀναξίων, πολλάκις  ... Ὁ Ἴδιος εἶναι Ἐκεῖνος ὅστις πορεύει καὶ καθοδηγεῖ Αὐτὴν μέσω τῶν αἰώνων καὶ διατηρεῖ Αὐτὴν ζῶσαν καὶ δραστηρίαν καὶ ἐνεργόν καὶ ἄφθαρτον καὶ ἀλώβητον. Αὐτὸς ὁ Μέγας Ἀρχιερεύς, ὅστις ἐδόμησεν Αὐτὴν ἐπὶ τοῦ Ἰδίου Πανακηράτου Σώματος καὶ Αἵματος, κρατεῖ τὰ ἡνία ταύτης˙ καὶ ὅστις ἐπιθυμεῖ, δύναται νὰ εἰσέλθῃ ὡς ταπεινὸς καὶ ἁπλοῦς ἐπιβάτης καὶ οὐχὶ ὡς ὁδηγὸς καὶ ἡγέτης Αὐτῆς. Ὁ Νόμος ὑπάρχει καὶ αἱ ἐπὶ μέρους ρυθμίσεις καὶ διευκρινίσεις, ἐπαφίενται εἰς τὴν Ἰδίαν τὴν Ἐκκλησίαν ἥτις κινεῖται καὶ δραστηριοποιεῖται μέσω τῶν Ἁγίων Οἰκουμενικῶν Συνόδων, κελεύοντος τοῦ Παναγίου καὶ Τελεταρχικοῦ Πνεύματος. Ἐπ’ αὐτῆς τῆς βάσεως κινουμένη ἀνὰ τοὺς αἰώνας, ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία, ἔφθασεν ἕως ἡμῶν σήμερον, καὶ συνεχίζει τὴν ἀκάθεκτον πορείαν Της, ὄχι βεβαίως ἀγομένη ἀπὸ ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους, τοὺς ἁμαρτωλοὺς καὶ προσωρινούς, ἀλλ’ ἔχουσα κεφαλὴν αὐτῆς Ἱερὰν καὶ αἰωνίαν, Αὐτὸν Τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν. Οἱ, ἑκάστοτε δέ, ταγοὶ αὐτῆς, κατὰ τὴν Θείαν σύστασιν τὴν ὁποίαν προαναφέραμεν, ἔχουσι χρέος ἱερόν, ὅπως διδάσκουσι καὶ κατευθύνουσι τὰς καρδίας τῶν πιστῶν, "κατὰ πάντα" ὅσα ὁ Κύριος καὶ Διδάσκαλος, "ἐνετείλατο ἡμῖν".

"Τοιοῦτος" καὶ ὁ Ἀρχιερεύς!

Εἴθε, κατὰ τὴν Ἁγιότητα καὶ κατὰ τὴν δύναμιν καὶ κατὰ τὴν σοφία τοῦ Κυρίου ἡμῶν, νὰ ἦσαν καὶ οἱ Ἀρχιερεῖς καὶ ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας μας. Τοῦτο, ὅμως, ἐκ τῶν πραγμάτων εἶναι ἀδύνατον, καθότι καὶ οὗτοι, "ἄνθρωποι εἰσί", ἁμαρτωλοὶ καὶ ἀδύναμοι. Ὅμως, ἡ διαπίστωσις αὕτη, παρ’ ὅτι ἀκούεται ὡς "ὑποχώρησις" εἰς τὴν ἀνθρωπίνην ἀδυναμίαν, ἐν τούτοις δὲν ἀπαλλάσσει τοὺς ἡγήτορας τῆς Ἐκκλησίας μας τῆς εὐθύνης αὐτῶν, πρῶτον ἔναντι τοῦ πρώτου καὶ μεγάλου Ἀρχιερέως τοῦ ὁποίου, ὀφείλουν νὰ εἶναι, οἱ, κατὰ τὸ δυνατόν, μιμηταί Του καὶ δεύτερον ἔναντι τοῦ ποιμνίου αὐτῶν τὸ ὁποῖον ὀφείλουν νὰ κατευθύνουν εἰς "νομὰς σωτηρίους". Βεβαίως δὲν προτιθέμεθα νὰ ὑποδείξωμεν περαιτέρω εἰς τοὺς ἀρχιερεῖς τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας, τὰς ὑποχρεώσεις αὐτῶν καὶ γενικῶς τὰ ... αὐτονόητα! Μᾶς ἐνδιαφέρει ἐν προκειμένῳ, ἡ μεγίστη μορφὴ τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, ὅστις καὶ ἐτίμησεν τὸν Πατριαρχικὸν θρόνον τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἔστω καὶ ἂν δὲν ἐπεδίωξεν τὴν ἀνάρρησίν του εἰς αὐτόν.

Ὑπῆρξεν ὁ εὐθαρσὴς ἀλλὰ καὶ ταπεινός. Ὁ πρῶτος εἰς τὸ ἀξίωμα, ἀλλὰ καὶ ἔσχατος καὶ διάκονος εἰς τὸ ποίμνιόν του. Ὁ ὁμολογητὴς καὶ ἀνυποχώρητος εἰς τὰς ἀληθείας τοῦ Εὐαγγελίου. Ὁ ἀγωνιστὴς ὡς πρὸς τὴν κάθαρσιν τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ τοὺς ἀναξίους καὶ τὴν πάταξιν τοῦ κακοῦ ὑπὸ τὴν οἵανδήποτε ὄψιν του, ἀκόμη καὶ ἄν, τοῦτο τὸ κακὸν ἐφέρετο καὶ διεφημίζετο ἀπὸ τοὺς ἰδίους Αὐτοκράτορας καὶ τοὺς φέροντας τὰ ἀξιώματα. Ὑπῆρξεν ὁ πτωχὸς καὶ ὁ ἀγαπήσας τὴν πτωχείαν, κατὰ μίμησιν τοῦ, οὔκ ἔχοντος ποὺ τὴν κεφαλὴν κλῖναι. Ὁ γνήσιος μοναχός, πρὸ τῶν ἀσκητικῶν ἀγώνων τοῦ ὁποίου, ὠχριοῦσαν ἀλλὰ καὶ ὠχριοῦν καὶ οἱ, ἐκ τῶν πρώτων, ἀσκηταὶ καὶ πατέρες τῆς ἐρήμου. Ὁ ἐσθίων ἐλάχιστον κρίθινον χυλὸν ἀνὰ δύο ἡμέρας καὶ κοιμώμενος ἔχων τὰς χείρας δεδεμένας καὶ αἰωρούμενος ἐκ σχοινίων ἐξηρτημμένων ἐκ τῆς ὀροφῆς τοῦ εὐτελοῦς "πατριαρχικοῦ" του κελλίου. Τέλος, ὁ μάρτυς ἢ καὶ μεγαλομάρτυς, ὁ παραδώσας τὴν ἁγίαν αὐτοῦ ψυχήν, εἰς τὰ δάση τῶν Κομάνων τοῦ Πόντου ἐν τῇ φοβερᾷ ἐξορίᾳ αὐτοῦ, ὁδοιπορῶν καὶ κακουχούμενος ἐπὶ ἑβδομήκοντα καὶ ἑννέα ἡμέρας, διὰ τὴν ὑπεράσπισιν τῶν ἱερῶν καὶ ὁσίων τῆς ἀμωμήτου ἡμῶν πίστεως.

Δὲν ἀνῆλθεν ἐπὶ τοῦ θρόνου ἵνα κυριεύσῃ αὐτοῦ, ἀλλ’ ἵνα πέσῃ ἐκ τούτου καὶ δοξάσῃ αὐτὸν καὶ δοξάζηται εἰς τοὺς αἰώνας ὑπὸ τοῦ Ἀντιδοξάζοντος Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ταῖς, τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, ἁγίαις πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.

                                                                                                Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

                                                                                           Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν