Το σκάνδαλο - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΣΤ΄ (3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2019)

"μηδεμίαν ἐν μηδενὶ διδόντες

προσκοπήν, ἵνα μὴ μωμηθῇ ἡ διακονία" (Β΄ Κορ. ΣΤ΄ 3)

Τὸ σκάνδαλον.

Ἡ λέξις "σκάνδαλον", φίλε ἀναγνῶστα, ἀπαντᾶται κατ’ ἐπανάληψιν εἰς τὰς σελίδας τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ δὴ τῆς Καινῆς Διαθήκης. Εἶναι ἡ λέξις ἐκείνη, διὰ τῆς ὁποίας ἐπισημαίνεται, ὄχι ἁπλῶς μία ἁμαρτία ἤ, γενικῶς μία ἐκτροπὴ ἀπὸ τὸν Θεῖον Νόμον, ἀλλά, ὁ ἀπερίσκεπτος καὶ ἀδιάντροπος τρόπος διὰ τοῦ ὁποίου ἐνεργεῖται αὕτη καὶ παρασύρρει εἰς τὸ κακὸν καὶ ἄλλους μικροὺς καὶ ἀσθενεῖς εἰς τὴν πίστιν καὶ τοὺς δίδει τὴν ἄνεσιν νὰ ἐπαναλαμβάνουν τὴν ἰδίαν ἁμαρτίαν ἀλλὰ καὶ νὰ προσθέτουν καὶ ἄλλας τοιαύτας.

Ἐπειδή δε, τοῦτο τὸ κακὸν τοῦ σκανδάλου, εἶναι φοβερὸν καὶ μὲ ἀνυπολογίστους συνεπείας, ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος καὶ Διδάσκαλος, ἐπέστησε τὴν προσοχὴν ἡμῶν καὶ διὰ σκληρῶν λόγων καὶ φοβερῶν ἀπειλῶν μᾶς καθιστᾷ ἰδιαιτέρως προσεκτικούς. "οὐαὶ τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ δι᾿ οὗ τὸ σκάνδαλον ἔρχεται. Εἰ δὲ ἡ χείρ σου ἢ ὁ πούς σου σκανδαλίζει σε, ἔκκοψον αὐτὰ καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ· ... Καὶ εἰ ὁ ὀφθαλμός σου σκανδαλίζει σε, ἔξελε αὐτὸν καὶ βάλε ἀπὸ σοῦ· ... Ὁρᾶτε μὴ καταφρονήσητε ἑνὸς τῶν μικρῶν τούτων· ... " (Ματθ. ΙΗ΄ 7-10). Ὅταν δέ, ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος ὁμιλεῖ κατ’ αὐτὸν τὸν σκληρὸν τρόπον, ἀντιλαμβανόμεθα ὅτι τὸ μὲν σκάνδαλον εἶναι αἰτία ... καταστροφῆς διὰ τὰς ψυχὰς τῶν,  πνευματικῶς, ἀδυνάτων συνανθρώπων, τοὺς δὲ σκανδαλοποιούς, ἀναμένει βαρεία ἐπίπτωσις καὶ εἰς ταύτην τὴν ζωὴν ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν μέλλουσαν. Προτιμότερον, λέγει ὁ Κύριος, νὰ ἀποκόψωμεν ἐκεῖνα τὰ σωματικὰ μέλη μας, προκειμένου νὰ διαφυλλάξωμεν ἐκ τοῦ σκανδάλου τὸν πλησίον, παρά, ἀρτιμελεῖς νὰ ἀποπεμφθῶμεν εἰς τὴν γέενναν τοῦ αἰωνίου πυρός. Εἰς τὸ ἴδιον δὲ ἁγιογραφικὸν κεφάλαιον συνιστᾷ ἀκόμη καὶ τὴν αὐτοκτονίαν, παρὰ νὰ γίνῃ κάποιος αἴτιος σκανδάλου. "῝Ος δ’ ἂν σκανδαλίσῃ ἕνα τῶν μικρῶν τούτων τῶν πιστευόντων εἰς ἐμέ, συμφέρει αὐτῷ ἵνα κρεμασθῇ μύλος ὀνικὸς εἰς τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ καταποντισθῇ ἐν τῷ πελάγει τῆς θαλάσσης" (Ματθ. ΙΗ΄ 6).

"Τὸ φῶς τοῦ κόσμου".

Ἡ κλῆσις τῶν Χριστιανῶν ὑπὸ τοῦ Κυρίου, εἰς τὴν μόνην Ἁγιωτάτην Πίστιν Αὐτοῦ, συνιστᾷ πρωτίστως ὁμολογίαν καὶ ἀφοσίωσιν. Ὁμολογίαν μέν, ἐνώπιον τῶν ἄλλων ἀνθρώπων, ἀφοσίωσιν δὲ καὶ ἐμπιστοσύνην εἰς Αὐτὸν Τοῦτον τὸν Δομήτορα τῆς Ἁγίας ἡμῶν Πίστεως καὶ Ἐκκλησίας. Εἰς τὴν πρώτην ἐκείνην ἐπίσημον ὁμιλίαν τοῦ "Ραββὶ" τὴν ἐπωνομαζομένην, "Ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλίαν", ὁ Διδάσκαλος, ἐκάλεσε τοὺς μαθητάς Του νὰ εἶναι "τὸ φῶς τοῦ κόσμου" καὶ τοὺς ἐπέστησε τὴν προσοχή, διότι ὁ κόσμος συνεχῶς τοὺς παρακολουθεῖ. "Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. Οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη· οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασι αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ. Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς" (Ματθ. Ε΄ 14-16). Ὑπ’ αὐτὰς τὰς προϋποθέσεις καὶ ὑπ’ αὐτοὺς τοὺς ὅρους, ἐκάλεσεν τοὺς Ἀποστόλους καὶ μαθητάς Του ὁ Κύριος, εἰς τὴν κήρυξιν τοῦ Θείου Λόγου. Πρωτίστως θὰ "κηρύττουν" διὰ τοῦ παραδείγματός των καὶ ἀκολούθως διὰ τῶν λόγων τοῦ Θεοῦ.

Ἐπὶ τῆς βάσεως ταύτης κινεῖται καὶ ὁ Θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, ἐν προκειμένῳ. Ἀπολογούμενος ἢ αὐτοσυνιστώμενος, διατυπώνει καὶ καταδεικνύει τὰς βάσεις τῆς κηρυκτικῆς καὶ ἀποστολικῆς του δραστηριότητος. Ἀρχὴ καὶ σκοπὸς αὐτῆς εἶναι, νὰ μὴν δημιουργήσῃ "προσκοπήν", δηλαδὴ πνευματικὸν ἐμπόδιον ἢ σκάνδαλον, εἰς ἐκείνους τοὺς ἀκροατὰς ποὺ ἀπηυθύνετο, ἢ μὴ ἀκροατὰς οἱ ὁποῖοι καιροφυλακτοῦσαν διὰ νὰ "μωμήσουν τὴν διακονίαν". Δηλαδή, εἰς ἐκείνους ποὺ θὰ ἐξεμεταλεύοντο τὴν παραμικρὰν ἀδυναμίαν καὶ τὸ παραμικρὸν λάθος τῶν Ἀποστόλων, προκειμένου νὰ διασύρρουν καὶ συκοφαντήσουν τὸν Θεῖον Λόγον. Διὰ τὸν λόγον δὲ τοῦτον, βαδίζει καὶ ὁ ἴδιος ὁ Παῦλος ἀλλὰ καὶ οἱ λοιποὶ Ἀπόστολοι, μίαν ζωὴν ἀπολύτου στενώσεως καὶ πειθαρχίας, ὑπομένοντες ἀδικίας, κατατρεγμούς, φυλακίσεις, κόπους, ἀγρυπνίας καὶ οἵανδήποτε ἑτέραν κακοπάθειαν, διὰ τὴν ἐπιτυχίαν τῆς Ἱερᾶς ἀποστολῆς των. "ἐν παντὶ θλιβόμενοι ..., ἀπορούμενοι ..., διωκόμενοι ..., καταβαλλόμενοι ..., πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι περιφέροντες, ἵνα καὶ ἡ ζωὴ τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματι ἡμῶν φανερωθῇ" (Β΄ Κορινθ. Δ΄ 8-10).

Ἡ, ἐν τῷ κόσμῳ, ζωὴ ἡμῶν.

Ἀπὸ τὴν στιγμὴν κατὰ τὴν ὁποίαν ἐδημιουργήθη ὁ ἄνθρωπος ἐπὶ τῆς γῆς, ἡ ζωή του εἶναι συνεχῶς ἐξηρτημένη ἀπὸ πολλοὺς καὶ ποικίλους παράγοντας. Ὁ, δῆθεν, ἐλεύθερος ἄνθρωπος, ἀφοῦ ἐν πολλοῖς ἀπεξαρτήθη ἀπὸ τοῦ Δημιουργοῦ του, ἔζησεν καὶ ζεῖ ἐξηρτημμένος καὶ ἄγεται καὶ φέρεται, ὑπὸ ἀπαιτήσεων καὶ νοοτροπιῶν καὶ θελήσεων καὶ "γραωδῶν μύθων" - κατὰ τὸ Ἀποστολικὸν λόγιον. Ἀνησυχεῖ καὶ ἐνδιαφέρεται διὰ τὸ πῶς τὸν ἀποδέχεται ἡ κοινωνία, ζεῖ καὶ ἀναπνέει μὲ τὴν σκέψιν μήπως καὶ κάνει κάτι διαφορετικὸ ἀπ’ ἐκεῖνο ποὺ θὰ ἐνέκρινε ὁ κόσμος, καὶ ὅταν, ἐκ τῶν πραγμάτων, ἀναγκασθῇ νὰ προβῇ εἰς κάποια κίνησιν ἀντίθετον τῶν κοινωνικῶν ἀπαιτήσεων, αἰσθάνεται ἐντροπὴν καὶ ἐπιδιώκει ἡ πρᾶξις του νὰ μείνῃ κρυφὴ καὶ ἀπόρρητος ἀπὸ τὴν γνῶσιν τοῦ κόσμου.

Ἂς συγκριθῶμεν, ὅμως, ἀδελφοί μου, μὲ τὸν Θεῖον Ἀπόστολον ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους Ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἐκεῖνοι, ζοῦσαν μέν, εἰς τὸν κόσμον, προσεπάθουν ὅμως, νὰ μένουν ἀνέγγιχτοι ἀπὸ τὰς ἰδέας καὶ προλήψεις καὶ ἁμαρτίας τοῦ κόσμου καὶ ἠγωνίζοντο νὰ μένουν ἀκέραιοι εἰς τὴν  διαγωγὴν καὶ ἐν γένει συμπεριφοράν των, ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων. Ἐδίδασκον, ἐκήρυττον, παρέμενον τὸ ἰδανικὸν πρότυπον καὶ παράδειγμα, ἀπέναντι τῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ ὅταν ἐκλήθησαν νὰ διαχωρήσουν τὴν στᾶσιν των, ἔναντι τῶν εἰδωλολατρικῶν ἀπόψεων καὶ θεωριῶν, τὸ ἔπραξαν ἔστω καὶ ἂν εἶχον μείνει ... μόνοι μονώτατοι! Προετίμων, ἔναντι οἵουδήποτε τιμήματος, ἀκόμη καὶ αὐτῆς ταύτης τῆς ἰδίας ζωῆς των, τὴν ἀπόλυτον ἐξάρτησίν των ἐκ τοῦ Κυρίου, ὅπως ὁ Ἴδιος τοὺς εἶχεν ὑποδείξει˙ "Καθὼς τὸ κλῆμα οὐ δύναται καρπὸν φέρειν ἀφ' ἑαυτοῦ, ἐὰν μὴ μείνῃ ἐν τῇ ἀμπέλῳ, οὕτως οὐδὲ ὑμεῖς, ἐὰν μὴ ἐν ἐμοὶ μείνητε. Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος, ὑμεῖς τὰ κλήματα. ὁ μένων ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν αὐτῷ, οὗτος φέρει καρπὸν πολύν, ὅτι χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν. ... Ἐὰν μείνητε ἐν ἐμοὶ καὶ τὰ ρήματά μου ἐν ὑμῖν μείνῃ, ὃ ἐὰν θέλητε αἰτήσασθε, καὶ γενήσεται ὑμῖν" (Ἰωάν. ΙΕ΄ 4-7).

Ὁ ἴδιος σκοπὸς καὶ ὁ ἴδιος στόχος ἰσχύουν καὶ σήμερον˙ "ἵνα μὴ μωμηθῇ ἡ διακονία"! Γένοιτο!

                                                                                                Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

                                                                                           Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν