ΚΥΡΙΑΚΗ ΔΕΚΑΤΗ ΕΚΤΗ (24 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2023)
«ἀπὸ βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἶδας» (Β΄ Τιμ. Γ΄ 15).
Ἡ γνῶσις τῶν … «ἱερῶν γραμμάτων».
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ἀπευθυνόμενος πρὸς τὸν μαθητήν του Ἀπόστολον Τιμόθεον, θὰ ἐλέγωμεν ὅτι τὸν θεωρεῖ προνομιοῦχον, καὶ τοῦτο, διότι ἠξιώθη οὗτος ἵνα διδαχθῇ τὴν Ἁγίαν Πίστιν τοῦ Χριστοῦ, ἀπὸ τὴν βρεφικὴν καὶ νηπιακὴν ἡλικίαν του! Πρῶται διδασκάλισσαι καὶ παιδαγωγοί του, εἶναι ἡ μήτηρ του Εὐνίκη καὶ ἡ μάμμη (γιαγιά) του Λωίς, αἵτινες ἐδίδαξαν εἰς τοῦτον τὴν Ἁγίαν Πίστιν τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἀνεμόρφωσαν τοῦτον, … ὡς ἀκριβῶς περιγράφει καὶ ἀναφέρει ὁ Παῦλος, ὀλίγον πρίν, εἰς ταύτην τὴν ἐπιστολήν του! «Ὑπόμνησιν λαμβάνων τῆς ἐν σοὶ ἀνυποκρίτου πίστεως, ἥτις ἐνῴκησε πρῶτον ἐν τῇ μάμμῃ σου Λωΐδι καὶ τῇ μητρί σου Εὐνίκῃ, πέπεισμαι δὲ ὅτι καὶ ἐν σοί» (Β΄ Τιμ. Α΄ 5)! Ἡ ἀναμόρφωσις δὲ αὕτη, ἦτο τοσοῦτον καθοριστικὴ διὰ τὸν νεαρὸν Τιμόθεον, ὥστε νὰ παραμένῃ οὗτος πιστὸς καὶ ἀμετακίνητος, ἀντικρούων καὶ παλαίων πρὸς τὰς δαιμονικὰς δυνάμεις τῆς εἰδωλολατρείας, αἱ ὁποῖαι ἐκυριάρχουν κατ’ ἐκείνην τὴν ἐποχήν, … ὅτε «ἐβλάστανεν» καὶ ἐκκολάπτετο ἡ Ἁγία Πίστις τοῦ Χριστοῦ!
Σκοπὸς τῆς τοιαύτης ἐπισημάνσεως τοῦ Θείου Ἀποστόλου Παύλου, δὲν εἶναι μόνον ἡ προβολὴ τῆς προσωπικότητος τοῦ μαθητοῦ του Τιμοθέου, οὔτε, ἀσφαλῶς καὶ μόνον, ἡ πνευματικὴ ἐργασία καὶ κατήχησις τῶν δύο τούτων ὑπερόχων γυναικῶν, καὶ ἡ δραστικὴ καὶ καθοριστικὴ συμβολή των, εἰς τὴν κατὰ Χριστόν, διαπαιδαγώγησίν του! Σκοπός, καὶ τοῦτο εἶναι ἰδιαιτέρως διακριτὸν καὶ ἐμφανές, εἶναι, ἵνα ἀντιληφθῶμεν οἱ διάφοροι καὶ … ποικίλοι «παιδαγωγοί», ὅτι τὸ νὰ … «παρεμβαίνωμεν» διὰ τῆς παιδαγωγίας, εἰς τὰς ψυχὰς τῶν παίδων, – κατὰ σάρκα καὶ κατὰ πνεῦμα, - δὲν εἶναι … ὑπόθεσις «ρουτίνας» καὶ «παιδαγωγικῶν προγραμμάτων», ἀλλὰ ἀναφορὰ καὶ τῶν παιδαγωγῶν καὶ τῶν παιδαγωγουμένων εἰς τὴν χάριν καὶ ἀσφάλειαν τοῦ Κυρίου!
«Ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους … Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα»!
Πολλάκις, ἀκούομεν τὴν τοιαύτην «παραγγελίαν» καὶ ὑπόδειξιν καὶ κατὰ τὴν Θείαν Λειτουργίαν, ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴν ἐπιτέλεσιν ὅλων τῶν ἄλλων Μυστηρίων καὶ ἱερῶν ἀκολουθιῶν! Τὸ λέγομεν καὶ τὸ παραγγέλομεν ἡμεῖς οἱ κληρικοί, … τὸ ἀκούουν δὲ καὶ ἴσως τὸ … σιγοψάλλουν καὶ οἱ λαϊκοί, οἱ συμμετέχοντες εἰς τὰς ἱερὰς ἀκολουθίας, ἀλλὰ φοβοῦμαι ὅτι … κατὰ συνήθειαν ἐνεργοῦμεν καὶ τυπικῶς ψάλλομεν, μὴ προσέχοντες εἰς τὰ … ψαλλόμενα Θεῖα Λόγια τῆς Ἐκκλησίας μας! Τοῦτο ἀκριβῶς ὑπογραμμίζει καὶ διδάσκει, … ὕμνός τις κατανυκτικός, διὰ τῶν λόγων, «πολλάκις τὴν ὑμνωδίαν ἐκτελών, … τῇ μὲν γλώττῃ ἄσματα φθεγγόμενος, τῇ δὲ ψυχῇ ἄτοπα λογιζόμενος»! Διὰ ταύτης τῆς ἱερᾶς ὑποδείξεως, καλούμεθα ἵνα ἐμπιστευώμεθα, καὶ τοὺς ἑαυτούς μας, καὶ ἅπαντας τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, … ἀλλὰ καὶ πᾶσαν λεπτομέρειαν τῆς ζωῆς ἡμῶν, εἰς τὰς ἀσφαλεστάτους καὶ παντοδυνάμους χείρας τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ ἡμῶν! Ταύτην τὴν ἐμπιστοσύνην ἐπέδειξαν, ἅπαντες οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ καὶ οὐδεὶς διεψεύσθῃ! Οὐχὶ μόνον κατὰ τοὺς παλαιοτάτους χρόνους, ἀλλὰ καὶ μέχρις τῶν ἐσχάτων, … ἕως καὶ τῆς σήμερον, ἐπιβεβαιώνει ὁ Κύριος, τὴν πίστιν καὶ ἐμπιστοσύνην τὴν ὁποίαν τοῦ ἐπιδεικνύομεν!
Ἡ ζωὴ ἁπάντων τούτων, μαρτυρεῖ ἀκόμη καὶ διὰ λεπτομερειῶν, ὅτι … ἔστω καὶ ἂν εὑρέθησαν οὗτοι εἰς δυσκόλους ἐποχάς, ἀκόμη καὶ ἐὰν ὑστερήθησαν καὶ τούτων τῶν ἀναγκαίων, ἀκόμη καὶ ἂν ἠπειλήθησαν ἢ καὶ ἂν ἐζητήθῃ παρ’ αὐτῶν, ἀκόμη καὶ ἡ θυσία τῆς ζωῆς των, … ὁ Θεός, καὶ ἐνεδυνάμωνε τούτους, καὶ ἐνίσχυεν, καὶ συνέδραμε, καὶ ὡς εἶχεν ὑποσχεθεῖ, ἀλλὰ καὶ ἔτι ὑπόσχεται, … «μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε καὶ τί πίητε, μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε· … Ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, … ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά· οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν;», καὶ ἐν συνεχείᾳ, … «Καὶ περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε; … Εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ, σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον, ὁ Θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι; … Ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν» (Ματθ. ΣΤ΄ 25-34)!
Ἐξέλιπεν ἡ πίστις …!
Εἶναι, δυστυχῶς, ἀλήθεια πικρά, ἥτις καὶ ἐπιβεβαιοῦται ἐκ τῆς καθημερινῆς πραγματικότητος, ὅτι διάγωμεν ἡμέρας ἐσχάτους καὶ ἀποκαλυπτικάς! Ζῶμεν καὶ βιοῦμεν ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα δὲν θὰ ἠδύνατο νὰ φαντασθῇ ἀκόμη καὶ ὁ πλέον εὐφάνταστος νοῦς πρὶν ἀπὸ ὀλίγα ἔτη! Τὰ «ἱερὰ γράμματα» τὰ ὁποῖα, πρὶν ἀπὸ τριάκοντα ἢ τεσσαράκοντα ἔτη, ἀπετέλουν τὴν βασικὴν ὕλην διὰ τῆς ὁποίας ἠνδρώνοντο τὰ παιδία καὶ οἱ νέοι, πρωτίστως εἰς τὰς ἰδίας οἰκογενείας καὶ ὑπ’ αὐτῶν τούτων τῶν γονέων καὶ γερόντων καὶ γεροντισσῶν, σήμερον περιῆλθον ταῦτα εἰς … περιφρόνησιν καὶ ἀνυποληψίαν! Ταῦτα τὰ «ἱερὰ γράμματα», ἐνῶ κάποτε, ἦσαν τὸ «γλυκύτατον θρεπτικὸν μέλι», εἰς τὰ σχολεῖα ὅλων τῶν ἐκπαιδευτικῶν βαθμίδων, καὶ ἀπετέλουν τὴν κυρίαν πνευματικὴν ἀγωγὴν τῶν νέων καὶ νεανίδων, σήμερον ἀποδιώκονται μετὰ βδελυγμίας ἀπὸ τὴν ἐκπαίδευσιν, καὶ οὐδὲ τὴν ἀνάμνησιν τῶν λαμπρῶν τούτων ἐκπαιδευτικῶν περιόδων, θέλομεν ἵνα ἀναπολῶμεν καὶ φέρομεν εἰς τὸν νοῦν ἡμῶν! Ὅμως, ἡ ζοφερὰ πραγματικότης, παρ’ ὅτι κραυγάζει καὶ διαμαρτύρεται, καὶ ἅπαντες τὴν ὁμολογοῦσι, … ἐν τούτοις καθίσταται ὁλονὲν καὶ ζοφοδεστέρα, καὶ ἡ ἀποστροφὴ καὶ ἀποστασιοποίησις τῆς πλειονότητος τῶν ἀνθρώπων, ἐκ τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ ἐξ οἵουδήποτε πνευματικοῦ καὶ θρησκευτικοῦ καὶ «ὑγιοῦς» ὑποβάθρου, μᾶς διαβεβαιοῖ ὅτι ἐγγίζει ἡ … καταστροφὴ ἡμῶν!
Ἡ τοιαύτη θλιβερὰ διαπίστωσις, δὲν ἀποτελεῖ προσωπικὴν ἐκτίμησιν τοῦ γράφοντος, - εἴθε νὰ ἦτο τοιαύτη καὶ … νὰ ἀνεκάλουν ταύτην, - ἀλλὰ … ἐπιβεβαίωσιν τοῦ Ἁγιογραφικοῦ Θείου Λόγου ὅτι, «οἱ μακρύνοντες ἑαυτοὺς ἀπὸ σοῦ ἀπολοῦνται» (Ψαλμ. ΟΒ΄ 27)! Τὸ ἀκόμη δὲ θλιβερώτερον καὶ ὀλεθριώτερον εἶναι ὅτι … οὐδεὶς σχεδὸν ἀνησυχεῖ, ἔστω καὶ ἂν γνωρίζωμεν, ὅτι καὶ ἡ λύσις καὶ διόρθωσις τῆς τραγικῆς ταύτης καταστάσεως εὑρίσκεται «εἰς τὰς χείρας» μας, ἀλλὰ καὶ … ὅτι ἤδη «ἀπολαμβάνομεν» τοὺς καρποὺς τῶν ἐπιλογῶν μας! Ἅπαντες, ἄρχοντες καὶ ἀρχόμενοι, ἐκκλησιαστικοὶ καὶ πολιτικοί, ἀγωνιζόμεθα ἵνα προσαρμοσθῶμεν καὶ συμβιώσωμεν, μὲ τὰς τοιαύτας τρομακτικὰς καταστάσεις! Δυστυχῶς, «τῶν οἰκιῶν ἡμῶν ἐμπιπραμένων, ἡμεῖς ἄδομεν», κατὰ τὸν γνωστὸν Αἴσωπον, καὶ ἀναζητοῦμεν τοὺς ἐνόχους, καὶ δὲν θέλομεν ἵνα ἐπιστρέψωμεν εἰς ἐκεῖνα τὰ … «ἱερὰ γράμματα τὰ δυνάμενα σοφίσαι ἡμᾶς εἰς σωτηρίαν διὰ πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Β΄ Τιμ. Γ΄ 15)! Τί νὰ εἴπωμεν, παρὰ μόνον … «ἄξια ὧν ἐπράξαμεν καὶ ἐπελέξαμεν, … ἀπολαμβάνομεν»!
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν