Οἱ Ἅγιοι Πατέρες - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

 

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΡΙΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

(ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ 14 ΙΟΥΛΙΟΥ 2024).

«Ὅς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων

καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται

ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. Ε΄ 19). 

Οἱ Ἅγιοι Πατέρες.

Σήμερον, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί μου, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία, ἔχει ὁρίσει ἵνα ἑορτάζωνται καὶ τιμῶνται, οἱ Ἅγιοι καὶ Θεοφόροι Πατέρες, οἱ συνελθόντες καὶ συγκροτήσαντες τὴν Ἁγίαν τετάρτην Οἰκουμενικὴν Σύνοδον! Ἡ Ἁγία αὕτη σύνοδος συνεκλήθῃ διὰ νὰ ἀποφανθῇ ἐπὶ τοῦ δογματικοῦ θέματος τῶν φύσεων τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ! Ἴσως ἓν τοιοῦτον θέμα, τοὺς πλείστους ἐξ ἡμῶν, οὐχὶ μόνον δὲν μᾶς ἀπησχόλησεν, ἀλλ’ οὐδὲ γνωρίζομεν … περὶ τίνος πρόκειται! Ἴσως ἡ ἄγνοια αὕτη, εἶναι συνεπακόλουθον τῆς συγκριτιστικῆς ἐποχῆς μας, ὅπου, πάντα τὰ τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως θέματα, θεωροῦνται ἢ καὶ παραθεωροῦνται ὡς μικρὰ καὶ ἀσήμαντα καὶ ἐπουσιώδη, καὶ «ρίπτονται» εἰς τὸν «κάλαθον» τοῦ οἰκουμενιστικοῦ συνονθυλεύματος …!

Δὲν συνέβαινε τοῦτο, ὅμως, ἀνέκαθεν! Τοιαῦτα δογματικὰ θέματα, ἀφορῶντα, μάλιστα, εἰς τὴν σωτηρίαν τῶν ψυχῶν μας, ἦσαν πάντοτε … πρωτεύοντα καὶ κρίσιμα, καὶ ΜΟΝΟΝ διὰ τὰ τοιαῦτα θέματα συνήρχοντο οἱ Θεοφόροι Πατέρες καὶ συνεκρότουν τὰς Ἁγίας Οἰκουμενικὰς Συνόδους, ἵνα ἀποφασίζουσι καὶ θέτουσι ταῦτα ἐπὶ τῆς ὀρθῆς βάσεως! Παρ’ ὅτι, ὡς εἴπωμεν, τὰ δογματικὰ ταῦτα θέματα, περιῆλθον σήμερον «εἰς τὸ περιθώριον» καὶ εἰς τὴν ἀνυποληψίαν, ἂς ἔχωμεν ὑπ’ ὄψιν μας, ὅτι διὰ ταῦτα συνέβησαν, καὶ ἀφορισμοί, καὶ καθαιρέσεις, καὶ ἄφθονον αἷμα ἔρρευσεν, προκειμένου ἵνα ἔχωμεν ἡμεῖς σήμερον, ἀκραιφνῆ καὶ ἀνόθευτον τὴν Ἀλήθειαν τῆς Πίστεώς μας!

Οἱ Ἅγιοι Πατέρες οἵτινες καὶ συνήρχοντο εἰς τὰς Ἁγιωτάτας ταύτας Συνόδους, … διὰ τοῦτο ἡγιάσθησαν καὶ διὰ τοῦτο τοὺς τιμᾷ ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ἕως τῆς σήμερον, ἀλλὰ καὶ θὰ τοὺς τιμᾷ ἕως τῆς συντελείας τῶν αἰώνων˙ διότι ἠγωνίσθησαν ἕως θανάτου, διὰ τὰς τοιαύτας Ἀληθείας, ἅτινας θεωροῦμεν σήμερον, ἀναξίας λόγου καὶ «παρονυχίδας», καὶ καταργοῦμεν ταύτας μετὰ περισσῆς … ἐπιπολαιότητος!

 

Αἱ «ἐλάχιστοι» ἐντολαί!

Διὰ τούτου τοῦ ἐπιθέτου, ἐχαρακτήρισεν ὁ Ἰδιος ὁ Κύριος καὶ Νομοθέτης, τινὰς ἐκ τῶν Ἁγίων ἐντολῶν! Οὐχί, ἀσφαλῶς, διότι ὑπάρχουσι τοιαῦται, ἀνάξιαι λόγου, ἐντολαί! Οὔτε, ἀκόμη, διότι αἱ ἐντολαὶ «χωρίζονται» εἰς μεγάλας καὶ μικράς, εἰς ἀξίας καὶ ἀναξίας λόγου, εἰς ἀκινδύνους καὶ ἐπικινδύνους …! Χαρακτηρίζει οὕτω ὁ Διδάσκαλος τὰς τοιαύτας ἐντολάς, διὰ νὰ προλάβῃ, θὰ ἐλέγωμεν, τὴν θρασεῖαν ἐπιχειρουμένην ἀπαξίωσιν, καὶ διὰ νὰ καταστήσῃ ἡμᾶς … ἐμφόβους, πρὸ τῆς ἑκάστης Θείας ἐντολῆς! Ὅταν δὲ αὗται αἱ ἅγιαι ἐντολαί, διαχωρίζονται οὕτω, ὑφ’ ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν καὶ ἀναρμοδίων ἀνθρώπων, ἀντιλαμβανόμεθα ὅτι κάποια στιγμή, ἀκόμη καὶ τὰ μεγαλύτερα καὶ βαρύτερα νομοθετήματα, θὰ … «κυλισθῶσιν ἐν τῷ βορβόρῳ» τῆς ἀνθρωπίνης ἀσεβείας! Ὁ Νομοθέτης μᾶς συνέστησεν ἵνα ἐπιδεικνύωμεν μεγίστην προσοχήν, ἀκόμη καὶ εἰς ἕνα περιττὸν καὶ «ἀργὸν» λόγον, καὶ εἰς μίαν πονηρὰν καὶ ἀνήθικον σκέψιν καὶ ἐπιθυμίαν! «Λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πᾶν ρῆμα ἀργὸν ὃ ἐὰν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι, ἀποδώσουσι περὶ αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως» (Ματθ. ΙΒ΄ 36), καὶ ἀντιστοίχως, «πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ» (Ματθ. Ε΄ 28)! Ἑπομένως, ὅταν ἀναφέρῃ τὴν λέξιν «ἐλάχιστος» διά τινα ἐντολήν, ἁπλῶς ὁμιλεῖ διὰ τὴν … «ἐλάχιστον» ἐκείνην, ὡς ἡμεῖς τὴν ἐταξινομήσαμεν!

Καὶ τοιαύτας «ἐλαχίστας» ἐντολάς, ἐταπεινώσαμεν καὶ ταπεινοῦμεν εἰσέτι, … ὅσον ὁ κόσμος «προοδεύει» ἐπὶ τὸ χείριστον! Ἐπὶ παραδείγματι, … πρὸ ἑκατὸν ἢ καὶ ἑβδομήκοντα ἔτη, ὅτε ὁ κόσμος ἔζη ἀνεπηρέαστος ἀπὸ τὸ κοσμικὸν πνεῦμα, καὶ ἡ τηλεόρασις καὶ τὰ ἄλλα μέσα μαζικῆς «ἐνημερώσεως», δὲν εἶχον ἀκόμη ἐμφανισθεῖ, καὶ οἱ ἄνθρωποι, ἐκκλησιάζοντο καὶ ἐνήστευον καὶ προσηύχοντο καὶ ἐφύλασσον μετ’ εὐλαβείας τὰς Θείας ἐντολάς, ἐθεωρεῖτο, τότε, πᾶσα ἠθικὴ παρεκτροπή, μέγα καὶ τεράστιον ἁμάρτημα καὶ οἱ ἐκτραπέντες ἐκρύπτοντο, ἀλλὰ καὶ μετενόουν καὶ ἐκανονίζοντο ὑπὸ τῶν πνευματικῶν πατέρων! Σήμερον; Τὰ φοβερὰ καὶ βαρύτατα ἁμαρτήματα ταῦτα, περιῆλθον εἰς τὸ περιθώριον καὶ θεωροῦνται πλέον, ὡς «ἀνάξια» λόγου καὶ - ἀκόμη χειρότερον, - καλοῦνται οἱ ἄνθρωποι ἀλλὰ καὶ τὰ παιδία τῆς σχολικῆς καὶ προσχολικῆς ἡλικίας, νὰ τὰ ζοῦν καὶ τὰ βιώνουν! Ἀκόμη δέ, καὶ τὰ ἁμαρτήματα ἐκεῖνα, περὶ τῶν ὁποίων, ὁ Θεῖος Λόγος ὁμιλεῖ μὲ πολλὴν αὐστηρότητα, καὶ τὰ θεωρεῖ … βδελυρὰ καὶ ἀκατονώμαστα καὶ ἐπαίσχυντα, οἱ ἀσεβεῖς ἄνθρωποι, δέχονται ταῦτα καὶ τὰ ἐντάσσουν εἰς τὴν καθημερινότητά των καὶ τὰ πράττουσιν … ἀπροκαλύπτως καὶ ἀνερυθριάστως!

Αἱ, κάποτε, συνεπῶς, θεωρούμεναι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων, «μεγάλαι καὶ βαρεῖαι ἐντολαί», σήμερον θεωροῦνται μικραὶ καὶ ἀσήμαντοι˙ καὶ ἐκεῖνα διὰ τὰ ὁποῖα, κάποτε, ἐνετρέποντο καὶ ἐκρύπτοντο ἐκ τῶν ἀνθρωπίνων ὀφθαλμῶν, σήμερον πράττουσι ταῦτα εὐκόλως καὶ καὶ κατ’ ἐπανάληψιν, ὡς νὰ μὴν συμβαίνῃ τὸ … παραμικρόν!

 

Ὅμως …!

Αἱ Θεῖαι ἐντολαί, δὲν χάνουσι τὸ κῦρος των οὔτε ἀδρανοῦσιν, ἐπειδὴ ἡμεῖς οἱ ἀσεβεῖς καὶ θρασεῖς ἄνθρωποι, τὰς περιφρονοῦμεν καὶ τὰς ὑποβιβάζομεν! Εἶναι ἐντολαὶ τοῦ Θεοῦ, καὶ εὐτυχεῖς εἶναι ἐκεῖνοι οἵτινες κοπιῶσιν ἐν αὐταῖς! Εἶναι … σαφὲς καὶ βέβαιον, ὅτι εἰς τὴν σημερινὴν βέβηλον καὶ ἀσεβῆ ἐποχήν μας, κατὰ τὴν ὁποίαν, ὡς προείπωμεν, πάντα τὰ Ἅγια καὶ ἱερά, «ποδοκυλίονται» καὶ ὑβρίζονται καὶ ὑποτιμῶνται, … ἐκεῖνοι οἵτινες ἐμμένουσι καὶ κοπιῶσι καὶ ἀγωνίζονται ἵνα σέβωνται καὶ τηρῶσι ταύτας τὰς Θείας ἐντολάς, θὰ ἔχωσι μισθὸν τεράστιον! Κατὰ τοὺς ἱεροὺς πατέρας, ἡ τήρησις καὶ ἐφαρμογὴ πολλῶν τοιούτων ἐντολῶν, οὐχὶ μόνον ἔπαινον Οὐράνιον συνεπάγεται, ἀλλὰ καὶ … «μαρτύριον» λογισθήσεται!

Πρὸ τῆς τοιαύτης πραγματικότητος, ἀλλὰ καὶ πρὸ τῶν τοιούτων βδελυρῶν «ἐξελίξεων», ὀφείλομεν, φίλοι μου ἀναγνῶσται καὶ ἀδελφοί μου, ἵνα καθορίσωμεν τὴν θέσιν ἀλλὰ καὶ σχέσιν ἡμῶν μετὰ τοῦ Κυρίου! Ὁ Θεῖος Νόμος, ἔμεινε καὶ παραμένει, ἀπαράλλακτος καὶ σταθερός, ἐφ’ ὅσον εἶναι … ἀλάνθαστος! Πολλοί, κατὰ καιρούς, ἐπεχείρησαν ἵνα ἐκτείνωσι βεβήλους χείρας ἐπ’ Αὐτοῦ, ἀλλ’ οἱ πάντες διεψεύσθησαν καὶ «ἠφανίσθησαν»! Αὕτη ἡ «ἐξαφάνισις» καὶ ἡ αἰώνιος καταδίκη θὰ εἶναι … ὅ,τι ἀκολουθεῖ τὰς τοιαύτας «βιαιοπραγίας» κατὰ τῶν Θείων ἐντολῶν! Τοῦτο ἀκριβῶς σημαίνει τό … «ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν»! Ἑρμηνεύων, ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος τοῦτον τὸν Κυριακὸν Λόγον, λέγει χαρακτηριστικῶς: «ὅταν δὲ ἀκούῃς, ἐλάχιστον, μηδὲν ἄλλο ὑπόπτευε, εἰ μὴ γέενναν καὶ κόλασιν τοῦ πυρός»!

Ἂς παύσωμεν, συνεπῶς, ἵνα ἐμμένωμεν εἰς τὰς «δαιμονιώδεις» θεωρίας, ὅτι, δῆθεν, τὸ Εὐαγγέλιον, σήμερον, εἶναι ἀνεφάρμοστον καὶ θὰ πρέπῃ ἵνα καταργηθῇ ἤ, ἔστω τροποποιηθεῖ καὶ διαμορφωθεῖ ἀντιστοίχως, πρὸς τὰς «ἀνθρωπίνους» ἀπαιτήσεις καὶ ἀρεσκείας! Ὅμως, ἓν τοιοῦτον «εὐαγγέλιον», δὲν θὰ διαφέρῃ κατ’ οὐδέν, ἑνὸς ἀνθρωπίνου συγγραφήματος! Ὁ Διδάσκαλος, δὲν μᾶς παρεχώρησε τοιαῦτα … «δικαιώματα» ἐπὶ τῶν ἐντολῶν Του! Μίαν μόνον ἐντολὴν μᾶς ἐπέβαλε καὶ ἐπ’ αὐτῆς ὀφείλομεν ἵνα κινούμεθα: «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν» (Ματθ. ΚΗ΄ 19-20)!

Ὑπεγραμμίσαμεν, τὴν τελευταίαν φρᾶσιν, διὰ νὰ γνωρίζωμεν, ἕως ποίου σημείου δυνάμεθα ἵνα … «ἐκτείνωμεν τὰς χείρας ἡμῶν»!

 

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

      Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν