Ἡ παραβολή! «ἐπὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω» (Ματθ. ΚΕ΄ 21) - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΔΕΚΑΤΗΣ ΕΚΤΗΣ ΜΑΤΘΑΙΟΥ (11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2024). 

«ἐπὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω» (Ματθ. ΚΕ΄ 21)

 

Ἡ παραβολή!

Παραβολή, ἦτο εἷς ἐκ τῶν τρόπων διδασκαλίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ! Αἱ παραβολαὶ ἦσαν διηγηματικαὶ ἀφηγήσεις τοῦ Διδασκάλου διὰ τῶν ὁποίων «ἐξεικονίζοντο» συγκεκριμμένα πρόσωπα, ἀλλὰ καὶ καταστάσεις … καί, αἵτινες ἀφηγήσεις, θὰ ἠδύναντο ἵνα πραγματοποιηθῶσιν εἴς τινα στιγμὴν τοῦ μέλλοντος χρόνου! Ἦτο ὁ τρόπος ἐκεῖνος διδασκαλίας τοῦ Σωτῆρος διὰ τοῦ ὁποίου, - ὣς ὁ Ἴδιος εἶπε πρὸς τοὺς ἐρωτῶντας μαθητάς Του, - «ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν» (Λουκ. Η΄ 10), δηλαδή, νὰ διδάσκωνται μὲν οἱ ἄνθρωποι, ἀλλὰ νὰ μὴν ἀντιλαμβάνωνται πλήρως τὰς Θείας Ἀληθείας, ἐφ’ ὅσον δὲν εἶναι κατάλληλοι πρὸς τοῦτο …! Τέλος, ἡ παραβολή, ἦτο καὶ ὁ τρόπος ἐκεῖνος διδασκαλίας, διὰ τοῦ ὁποίου ὁ λαός, εὐχαρίστως ἐδέχετο τὴν διδασκαλίαν τοῦ Κυρίου, (Λουκ. Δ΄ 22)!

Ἐν προκειμένῳ, ὁ Διδάσκαλος, διηγεῖται παραβολικῶς, περί τινος ἀνθρώπου ὅστις … «ἀποδημῶν ἐκάλεσε τοὺς ἰδίους δούλους καὶ παρέδωκεν αὐτοῖς τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ»! Καὶ ἔδωκεν εἰς τούτους, «ἑκάστῳ κατὰ τὴν ἰδίαν δύναμιν», καὶ ὄχι εἰς ἅπαντας τὸ ἴδιον ποσόν! Εἰς τὸν ἕνα ἔδωκε πέντε τάλαντα, εἰς ἕτερον, δύο, καὶ εἰς ἄλλον … ἓν τάλαντον! Ὅταν, λοιπόν, ἐπέστρεψεν ἐκ τῆς ἀποδημίας του, ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος, ἐκάλεσε τοὺς δούλους του, προκειμένου ἵνα λογοδοτήσωσι διὰ τὴν διαχείρισιν τῶν ταλάντων τὰ ὁποῖα τοὺς ἐνεπιστεύθη! Οἱ δύο ἐκ τῶν τριῶν προαναφερθέντων, εἶχον ἐργασθεῖ ἐπὶ τῆς περιουσίας τὴν ὁποίαν εἶχον λάβει, … καὶ ἐδιπλασίασαν τὰ τάλαντά των! Παραδίδοντες δὲ ταῦτα εἰς τὸν ἐργοδότην των, ἔλαβον, ἀφ’ ἑνὸς τὸν ἔπαινον διὰ τὴν ἐργατικότητά των, ἀφ’ ἑτέρου δέ, καὶ τὴν συμμετοχήν των εἰς τήν, μετὰ τοῦ κυρίου των, εὐφροσύνην καὶ χαράν!

Ὅταν ἐκλήθη καὶ ὁ τρίτος ἐκ τῶν δούλων, ὅστις θὰ ἔπρεπεν ἵνα διαχειρισθῇ τὸ ἓν τάλαντον, οὗτος ἐξέπληξεν τὸν κύριον καὶ δανειστήν του, ἀφ’ ἑνὸς μὲν μὲ τὴν ὀκνηρίαν καὶ ἀδιαφορίαν του, καὶ ἀφ’ ἑτέρου μὲ τὴν ἐπιθετικότητα καὶ θρασύτητά του πρὸς τὸν ἐργοδότην του! Συγκεκριμμένως, ὁμολογεῖ ὅτι ἀπέκρυψε τὸ τάλαντόν του εἰς τὸ ἔδαφος καὶ δὲν τὸ εἰργάσθη καὶ τὸ ἐπιστρέφει ὣς τὸ παρέλαβεν, ἀλλὰ καὶ ἐπιρρίπτει τὴν εὐθύνην καὶ ἐνοχήν, διὰ ταύτην τὴν ὀκνηρίαν καὶ ἀδιαφορίαν του, εἰς τὸν εὐγενῆ κύριόν του, κατηγορῶν τοῦτον, ὅτι … «ἔγνων σε ὅτι σκληρὸς εἶ ἄνθρωπος, θερίζων ὅπου οὐκ ἔσπειρας καὶ συνάγων ὅθεν οὐ διεσκόρπισας» (Ματθ. ΚΕ΄ 24)! Κλείει δὲ τὴν παραβολήν, ὁ Διδάσκαλος, παραδίδων τὸ τάλαντον τοῦ πονηροῦ δούλου, εἰς τὸν ἐργατικὸν καὶ ἐπιμελῆ, καὶ … τοῦτον τὸν ὀκνηρόν, διατάσσει ἵνα ἐκριφθῇ εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον, ὅπου … «ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων»!

 

Ἡ χαρὰ τοῦ Κυρίου.

Ὡς ἤδη εἴπωμεν, ἡ παραβολὴ «κρύπτει», ὄπισθεν τῶν φαινομένων προσώπων καὶ καταστάσεων, ἕτερα ἀντίστοιχα πρόσωπα ὣς καὶ ἀντιστοίχους καταστάσεις! Εὐκόλως ἀντιλαμβανόμεθα, ὅτι ὁ μὲν κύριος τῆς παραβολῆς … «εἰκονίζει» τὸν Ἅγιον Θεὸν καὶ οἱ δοῦλοι ἐκπροσωποῦσιν ἀντιστοίχως, ἅπαντας ἡμᾶς τοὺς δούλους τοῦ Θεοῦ, οἵτινες ἔχομεν λάβει ἀπὸ τὸν Θεόν, … «τάλαντα» σωματικὰ καὶ πνευματικά, τὰ ὁποῖα καλούμεθα ἵνα ἐργασθῶμεν καὶ αὐξήσωμεν!

«Εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου»! Αὐτὴ εἶναι ἡ … ἐπιβράβευσις τῶν ἐργατικῶν καὶ εὐσυνειδήτων δούλων! Εἶναι ἡ «χαρὰ τοῦ κυρίου» των! Καὶ … «χαρὰ τοῦ κυρίου», ἐν προκειμένῳ, δὲν εἶναι τὸ αἴσθημα καὶ ἡ ἐκδήλωσις τῆς χαρᾶς τοῦ ἐργοδότου των, ἀλλὰ ὁ χῶρος εἰς τὸν ὁποῖον ἐκφράζει ὁ κύριος τὴν χαράν του, καὶ εἰς τὸν ὁποῖον (χῶρον) προσκαλεῖ ὡς συνευφραινομένους καὶ συνδαιτημόνας, ἐκείνους οἵτινες ἐσεβάσθησαν καὶ ἐξετίμησαν καὶ εἰργάσθησαν καὶ ἐκοπίασαν διὰ τὸν κύριόν των καὶ τὰς ἀπαιτήσεις του! Ἡ «χαρὰ τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ ἡμῶν», κατὰ τὴν ἑρμηνείαν τῆς παραβολῆς ταύτης, εἶναι, σαφῶς, ἡ ἀπόλαυσις τῶν δικαίων ἐν τῇ ἐνδόξῳ Βασιλείᾳ τῶν Οὐρανῶν! Εἶναι ἡ αἰώνιος χαρμονὴ καὶ πνευματικὴ εὐωχία εἰς τήν, μετὰ τοῦ γλυκυτάτου Ἰησοῦ Χριστοῦ, συναύλισιν μετὰ τὴν δευτέραν Αὐτοῦ Παρουσίαν καὶ «δικαστικὴν» ἀπόφασίν Του!

Ἡ χαρὰ δὲ αὕτη, εἶναι τοσαύτη καὶ τοιαύτη, ὥστε, ἀφ’ ἑνὸς μὲν νὰ «κοστίζῃ» ἀφαντάστως εἰς ἐκείνους οἵτινες θὰ τὴν στερηθῶσιν ἕνεκα τῆς ἐμμονῆς των εἰς τὴν ἄρνησιν καὶ ἀπόρριψιν τῆς στοιχειώδους πνευματικῆς ἐργασίας ἥντινα ἀπαιτεῖ ὁ Κύριος, ἀλλὰ καὶ ἀφ’ ἑτέρου, … ἐκεῖνοι οἵτινες τὴν γνωρίζουσι καὶ τὴν εἶδον, νὰ τὴν θεωροῦσιν ὡς τὴν ὑπερτάτην ἐκείνην εὐτυχίαν, διὰ τὴν ὁποίαν … «οὐκ ἔστιν ἀντάλλαγμα»! Οὕτω, ὁ μὲν Κύριος καὶ Διδάσκαλος ἡμῶν, - ὁ χορηγὸς τῆς τοιαύτης πνευματικῆς χαρᾶς καὶ ἀγαλλιάσεως, - μᾶς συνέστησε κατ’ ἐπανάληψιν, ὅτι, … αὕτη ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν νὰ εἶναι ἡ μεγάλη προσδοκία ἡμῶν! Τίποτε νὰ μὴν εἶναι ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον θὰ δύναται ἵνα μᾶς ἀποσπάσῃ ἀπὸ τὸν τοιοῦτον «στόχον», καὶ διὰ ταύτην, νὰ εἴμεθα πρόθυμοι νὰ δεχθῶμεν τὴν οἵανδήποτε στέρησιν καὶ βάσανον εἰς τοῦτον τὸν κόσμον, ἀκόμη δὲ καὶ τὸν πλέον φρικώδη καὶ ὀδυνηρὸν θάνατον!

 

Οἱ δίκαιοι!

Κάποτε, ἐπεσκέφθη τὸν Ἅγιον τῶν ἡμερῶν μας, τὸν ὅσιον Παΐσιον, - κατὰ τὴν μαρτυρίαν αὐτοῦ τοῦ ἰδίου, - ἡ ἁγία μεγαλομάρτυς Εὐφημία! Μετὰ τήν, κάπως, «ἐπεισοδιακὴν» … γνωριμίαν των, καὶ εἴς τινα ἐρώτησιν τοῦ Ἁγίου Παϊσίου πρὸς ταύτην, περὶ τῶν μελλόντων ἀγαθῶν, «ἃ ἡτοίμασεν ὁ Θεὸς τοῖς ἀγαπῶσιν Αὐτόν», ἡ Ἁγία ἀπήντησεν: «Γέροντα, ἐὰν ἐγνώριζον, - ἐν ὅσῳ ἤμουν εἰς τοῦτον τὸν κόσμον, - ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα ἤδη ἀπολαμβάνω εἰς τὸν Παράδεισον, θὰ προετίμων, ἀκόμη πιὸ φρικτὰ καὶ ὀδυνηρὰ μαρτύρια, ἀπ’ ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα ὑπέστην»! Τοῦτο ἀκριβῶς, ἔπραξαν ἅπαντες οἱ Ἅγιοι τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας, οἵτινες ἐδέξαντο μυρίας βασάνους, ἀλλὰ καὶ ὑπέβαλον ἑαυτοὺς εἰς ἀφαντάστους θλίψεις καὶ στερήσεις, διὰ τὴν μέλλουσαν ζωήν! Οἱ «βιασταὶ ἁρπάζουσι τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν», εἶπεν ὁ Κύριός μας, καὶ ὄντως, ἐξ ὅσων Ἁγίων τιμᾷ καὶ γεραίρει ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία, οὐδεὶς εἶναι ἐκεῖνος, ὅστις νὰ «παρεβίασεν» τὸν τοιοῦτον κανόνα! Ἅπαντες, – μηδὲ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἐξαιρουμένης, - ἐκοπίασαν ἐν τῷ παρόντι αἰῶνι, ἵνα ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσωσι!

Τοῦτον τὸν μικρὸν κόπον καὶ ἀγῶνα, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί μου, ἂς καταβάλλωμεν εἰς ταύτην τὴν παροῦσαν καὶ πρόσκαιρον ζωήν, καὶ ὁ Κύριος καὶ Δεσπότης ἡμῶν, βλέπων ὅτι ἐκοπιάσαμεν καὶ ηὐξήσαμεν … «τὰ τάλαντα» ἅτινα μᾶς ἐνεπιστεύθη, θὰ εἴπῃ καὶ εἰς ἡμᾶς ἐκεῖνο τὸ γλυκύτατον, … «εὖ, δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ! ἐπὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω· εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου» (Ματθ. ΚΕ΄ 21)! Εἴθε!

 

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

      Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν