Δυνατὸς ἢ ἀδύνατος ὁ … ἄνθρωπος; - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΟΥ ΤΥΦΛΟΥ

(ΤΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ  25 ΜΑΪΟΥ 2025) 

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ 

«ἵνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ᾖ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἡμῶν» (Β΄ Κορ. Δ΄ 7).

 

Δυνατὸς ἢ ἀδύνατος ὁ … ἄνθρωπος;

Πολλά, ἀναμφιβόλως, ἀγαπητοί μου ἀναγνῶσται, εἶναι τὰ ἀνθρώπινα ἐπιτεύγματα! Ἀφ’ ἧς στιγμῆς ἐπλάσθη οὗτος ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ ἕως τῆς σήμερον, βλέπομεν ὅτι οὗτος, διαρκῶς ἐξελίσσεται καὶ ἀνελίσσεται! Κάποτε εὑρίσκετο εἰς ἡμιαγρίαν κατάστασιν καὶ ἔζη εἰς τὰ δάση καὶ εἰς τὴν ὕπαιθρον, ἐνῶ σήμερον ζῇ εἰς πολυτελεῖς κατοικίας καὶ ὑπὸ τὰς πλέον ἐξεζητημένας συνθήκας! Κάποτε ἐτρέφετο ἐκ τῶν χόρτων τῆς γῆς καὶ θηρεύων διάφορα ζῶα, καὶ σήμερον τρέφεται μὲ τροφὰς τὰς ὁποίας, οὐδὲ κἂν θὰ ἠδύναντο νὰ φαντασθῶσιν ἀκόμη καὶ οἱ ἐγγύτατοι πρόγονοι ἡμῶν! Τὰς παλαιοτάτας ἐποχάς, ἐνεδύετο κυριολεκτικῶς διὰ … «φύλλων συκῆς» καὶ δερμάτων ἀγρίων θηρίων, σήμερον ὅμως, ὁ προοδεύων νοῦς του ἐφηῦρε ἐνδύματα πολυτελῆ καὶ στολὰς ἐμφανεῖς, ἀναλόγους πρὸς τὰς ποικίλας καιρικὰς συνθήκας! Ἐκινεῖτο, ἀκόμη καὶ πρὸ ὀλίγων ἐτῶν, διὰ τῶν … ποδῶν του, ἢ ἔστω … ὀχούμενος ἐπὶ ὀναρίων καὶ ἡμιόνων καὶ ἵππων, ἀλλὰ ταῦτα σήμερον παρεμερίσθησαν καὶ ἀντεκατεστάθησαν, ὑπὸ πολυτελῶν καὶ πανακρίβων ὀχημάτων καὶ ὑπὸ ὑπερηχητικῶν ἀεροπλόων καὶ ἄλλων μέσων, ἅτινα καταδεικνύουσι τὴν ἀνθρωπίνην πρόοδον! Ἐπεκοινώνει, πρὸ ὀλίγων δεκαετιῶν, διὰ τῆς προσωπικῆς ἐπαφῆς καὶ μόνον ἢ ἔστω δι’ ἐπιστολῶν, καὶ σήμερον ἡ ἐπικοινωνία εἶναι ἴσως περισσότερον ἄμεσος καὶ ἀπ’ αὐτῆς τῆς … ἀμέσου!

Ταῦτα, καὶ πολλὰ περισσότερα ἐπιτεύγματα τῆς ἀνθρωπίνης δυνάμεως θὰ ἠδυνάμεθα ἵνα ἀπαριθμήσωμεν, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί μου! Ἐπιτεύγματα, ἅτινα παρέσυραν τὸν ἄνθρωπον, ἵνα ὑπερεκτιμήσῃ τὰς δυνάμεις του καὶ θεωρήσῃ ὅτι εἶναι … ὑπεράνθρωπος!

Ἂς ἔλθωμεν ὅμως εἰς ἑαυτούς, καὶ ἂς ἴδωμεν μὲ εἰλικρίνειαν τὴν πραγματικότητα! Ὁ Κύριος καὶ Δημιουργὸς ἡμῶν, ὁ γινώσκων πάντα τὰ τοῦ ἀνθρώπου, εἶπεν ἀπεριφράστως, «ὅτι χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» (Ἰωάν. ΙΕ΄ 6)! Ταύτην τὴν πραγματικότητα δὲν δύνανται ἵνα ἀρνηθῶσιν οὐδὲ κἂν αὐτοὶ οὗτοι οἱ ἄπιστοι! Ἀνατρέχοντες εἰς τὴν Ἁγίαν Γραφήν, καὶ δὴ τὴν Παλαιὰν Διαθήκην, βλέπομεν ὅτι πολλάκις ἡγεμόνες καὶ βασιλεῖς καὶ αὐτοκράτορες, ἠθέλησαν ἵνα ὀρθώσωσι τὸ σπιθαμιαῖον ἀνάστημά των ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ, καὶ ἐταπεινώθησαν διὰ σκληρῶν καὶ ὀδυνηρῶν τρόπων! Ὄχι δὲ μόνον οὗτοι, ἀλλὰ καὶ πολλοὶ ἰδιῶται καὶ ἁπλοῖ ἄνθρωποι, ὅτε ἀπεπειράθησαν ἵνα θεωρήσωσιν ἑαυτούς, δυνατοὺς καὶ εὐφυεῖς … ἐταπεινώθησαν καὶ ἐχάθησαν!

Ναί, εἶναι δυνατὸς ὁ ἄνθρωπος˙ ὁ Πανάγαθος Κύριος τὸν «ἐπροίκισεν» μὲ πολλὰ χαρίσματα καὶ ἰδιαιτέραν εὐφυΐαν˙ τὸν κατέστησε βασιλέα τῆς κτίσεως˙ «ἐκυρίευσε» τὴν γῆν, κατὰ κυριολεξίαν καὶ ἀνῆλθεν ἕως τῆς σελήνης καί, «Κύριος οἶδεν», πόσα ἀκόμη δύναται νὰ ἐπιτύχῃ! Ὅμως, κάτι ἐπιδιώκομεν ἵνα ἀποκρύψωμεν! Προσπαθῶμεν ἵνα ἀποδώσωμεν ταῦτα πάντα εἰς τὴν ἰδικήν μας δύναμιν, ἐνῶ εἶναι σαφές, ὅτι ἐὰν ὁ Κύριος θελήσῃ … τότε ὁ ἄνθρωπος γίνεται εὐτελέστερος καὶ ἀδυνατώτερος καὶ αὐτῶν τῶν ζώων!

Ποῖος δὲν ἔχει ἀκούσει περὶ τοῦ παντοδυνάμου ἐκείνου αὐτοκράτορος τῆς Βαβυλῶνος, τοῦ Ναβουχοδονόσορ; Ὅσον ἔβλεπεν ὅτι ἦτο κυρίαρχος καὶ δυνατός, ἐνόμιζεν ὅτι ἔγινεν θεός! Ὁ Κύριος διὰ τοῦ προφήτου Δανιήλ, προειδοποίησε τοῦτον, ἀλλ’ αὐτὸς ἐνέμενεν εἰς τὴν … ἀνοησίαν του! Τὸ ἀποτέλεσμα; Περιῆλθεν εἰς ἀγρίαν κατάστασιν, ζῶν μετὰ τῶν θηρίων τῆς ἐρήμου, ἕως ὅτου ἀντελήφθη ὅτι ὤφειλεν ἵνα ταπεινωθῇ! Ἂς μελετήσωμεν τὸ τέταρτον κεφάλαιον τοῦ βιβλίου τοῦ προφήτου Δανιήλ, καὶ εἶμαι βέβαιος ὅτι πολλὰ ἔχομεν ἵνα διδαχθῶμεν!

 

Τὰ «κατορθώματα» τοῦ Ἀποστόλου Παύλου!

Εἰς τὸ σημερινὸν Ἀποστολικὸν ἀνάγνωσμα, ἀκούομεν τὸν θεῖον Ἀπόστολον Παῦλον ἵνα ἐπιρρίπτῃ εἰς τὸν Θεὸν ἅπαντα ἐκεῖνα ἅτινα ἐπέτυχεν καὶ κατώρθωσεν ὡς Ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ! Καὶ ταῦτα δὲν ἦσαν οὔτε ὀλίγα, ἀλλ’ οὔτε καὶ ἀσήμαντα! Ἐπέτυχεν ἵνα περιέλθῃ τὸν κόσμον τέσσαρας φοράς, κηρύττων τὸ Θεῖον Λόγον˙ ἐθαυματούργησε τεράστια καὶ ἀνήκουστα θαύματα˙ θαύματα, ἴσως καταπληκτικώτερα καὶ ἀπ’ ἐκεῖνα ἅτινα ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς! Ἡ σκιά του ἐπερνοῦσε ἐπάνω ἀπὸ τοὺς ἀσθενεῖς καὶ τοὺς ἐθεράπευεν! Τοῦτο τὸ ἴδιον ἐσυνέβαινεν πολλάκις καί … «ἐπὶ τοὺς ἀσθενοῦντας ἐπιφέρεσθαι ἀπὸ τοῦ χρωτὸς αὐτοῦ σουδάρια ἢ σιμικίνθια καὶ ἀπαλλάσσεσθαι ἀπ᾿ αὐτῶν τὰς νόσους, τά τε πνεύματα τὰ πονηρὰ ἐξέρχεσθαι ἀπ᾿ αὐτῶν» (Πράξ. ΙΘ΄ 12)! Τοῦτο, βεβαίως, τὸ εἶχε προείπει ὁ Διδάσκαλος εἰς τοὺς μαθητάς Του, τότε εἰς τὴν πρὸ τοῦ πάθους Του διδασκαλίαν! «Ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, τὰ ἔργα ἃ ἐγὼ ποιῶ κἀκεῖνος ποιήσει, καὶ μείζονα τούτων ποιήσει» (Ἰωάν. ΙΔ΄ 12)! Διὰ τοῦτο δὲ ἀκριβῶς καὶ ὁ Παῦλος γνωρίζει, ὅτι ταῦτα τὰ θαυμαστά, ἦσαν ἔργα τῆς δυνάμεως τοῦ Κυρίου, ἅτινα καὶ ἐνηργοῦντο διὰ τῶν χειρῶν αὐτοῦ!

Ἀλλὰ καὶ πάντες οἱ Ἅγιοι, οἵτινες ἐποίουν θαύματα καὶ σημεῖα, οὐδεὶς ἐκ τούτων ἐθεώρησεν ὅτι ταῦτα ἦσαν ἰδικά του κατορθώματα! Μέχρι καὶ τῶν τελευταίων ἡμερῶν, οἱ «δικοί» μας Ἅγιοι, ὁ π. Παΐσιος, ὁ π. Πορφύριος, ὁ π. Ἰάκωβος καὶ ὅλοι οἱ ὑπόλοιποι, ἔλαμψαν ἐν τῷ κόσμῳ, πέραν τῆς ὁσιακῆς καὶ ἐναρέτου πολιτείας των, καὶ διὰ πολλῶν καὶ μεγίστων θαυμάτων! Οὐδεὶς ὅμως ἐξ αὐτῶν ἐθεώρησεν καὶ ἐπίστευσεν ὅτι ταῦτα ἦσαν … ἴδια κατορθώματα! Ἅπαντες οἱ Ἅγιοι ἐθεώρουν ἑαυτούς, ἁμαρτωλοὺς καὶ ἀναξίους καὶ ὡμολόγουν ὅτι ταῦτα τὰ θαυμαστὰ ἦσαν ἐνέργειαι τῆς Θείας Χάριτος!

 

«Ἐγὼ δὲ εἰμὶ γῆ καὶ σποδός» (Γεν. ΙΗ΄ 27)

Ὅσον καὶ ἂν προσπαθήσωμεν ἵνα ἀνυψώσωμεν τὸν ἑαυτό μας, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί μου, ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ καὶ ἀπέναντι τῶν συνανθρώπων μας, καὶ ὅσον καὶ ἂν πιστεύωμεν ὅτι εἴμεθα δίκαιοι, αἱ καθημεριναὶ ἁμαρτίαι μας, θὰ καταρρίπτουν τοὺς τοιούτους μύθους! Πάντοτε ἡ πραγματικότης θὰ μᾶς διαψεύδῃ καὶ τὸ συμπέρασμα θὰ εἶναι … ἡ φρᾶσις καὶ διαπίστωσις αὕτη τοῦ δικαίου Ἁβραάμ! Δυστυχῶς ὅμως, ὁ ἐγωϊσμὸς καὶ ἡ ὑψηλοφροσύνη μας, πολλάκις μᾶς τυφλώνει καὶ δὲν μᾶς ἐπιτρέπει νὰ ἴδωμεν τὴν μικρότητα καὶ ἁμαρτωλότητά μας!

Κλείοντες τὸ παρόν, ἂς κατανοήσωμεν ἀδελφοί μου τὸ αὐτονόητον! «Χάριτι … Θεοῦ εἰμι ὅ εἰμι», ἔλεγεν ὁ Ἀπόστολος Παῦλος καὶ τοῦτος ὁ λόγος εἶναι ἴσως ὁ πλέον κατάλληλος προκειμένου νὰ ἐκτιμῶμεν τοὺς ἑαυτούς μας! Καὶ ἂν ἔχωμεν ἐπιτύχει κάποιας πράξεις εὐαρέστους ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, καὶ ἂν εἴπαμεν λόγους τινὰς ὠφελίμους καὶ χρησίμους, καὶ ἂν ἀκόμη ἤκουσεν ὁ Κύριος τινὰ προσευχήν μας καὶ ἀπήντησεν εἰς αὐτήν, … τὰ πάντα τὰ ὀφείλομεν εἰς τὴν δύναμιν καὶ τὴν ἀγάπην τοῦ Κυρίου!

 

ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ

 

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου 

Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν