Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2019

Η αμαρτία... θάνατος


ΚΥΡΙΑΚΗ  ΕΙΚΟΣΤΗ  ΤΡΙΤΗ  (24  ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ  2019)

"καὶ ὄντας ἡμᾶς νεκροὺς τοῖς παραπτώμασι
συνεζωοποίησε τῷ Χριστῷ" (Ἐφεσ. Β΄ 5).

Ἡ ἁμαρτία ... θάνατος !!!

Ἴσως ἡ ὀδυνηρότερη καὶ καθοριστικότερη ἐμπειρία, ἀνεξαιρέτως, δι’ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, εἰς τὴν ζωὴν αὐτήν, εἶναι ὁ ... θάνατος! Ἡ φοβερὰ ἐκείνη στιγμὴ κατὰ τὴν ὁποίαν, ὁ ἄνθρωπος (ἡ ψυχή), ἀποχωρίζεται τὸ φθαρτὸ καὶ ὑλικὸ σαρκίον (σῶμα) καὶ πορεύεται εἰς τὸν τόπον τῆς ἀφθάρτου αἰωνιότητος. Ἡ γνωστὴ εἰς τοὺς ἤδη κεκοιμημένους, ἀλλὰ καὶ ἄγνωστος εἰς ἡμᾶς τοὺς ... "περιλειπομένους", στιγμή, κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ ἄνθρωπος ἀποχωρίζεται, φίλους καὶ συγγενεῖς καὶ γνωστοὺς καὶ ἀγνώστους, ἀλλὰ καὶ κάθε τι γήϊνο καὶ ὑλικὸ ἀπόκτημά του, καὶ βλέπει πλέον μὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς τῆς ψυχῆς, ἐκεῖνα ποὺ δὲν μπόρεσε νὰ ἰδῇ ποτέ, καὶ τὰ ὁποῖα ἐγνώριζε μόνον ... ἐξ ἀκοῆς. Ἐκείνη ἡ "φοβερὰ ὥρα τοῦ θανάτου" κατὰ τὴν ὁποίαν, κατ’ ἐντολὴν Θεοῦ, ἄγγελοι θὰ παραλάβουν τὴν ἄφθαρτο καὶ ἄϋλον ψυχήν μας καὶ - κατὰ τὴν πατερικὴν παράδοσιν καὶ ἄποψιν - ἀφοῦ διέλθει διὰ τῶν φρικτῶν δαιμονικῶν τελωνίων, θὰ παρουσιασθῇ πρὸ τοῦ βήματος τοῦ Κριτοῦ, διὰ τὴν πρώτην ἀπολογίαν της.
Πέραν ὅμως τούτου τοῦ βιολογικοῦ σωματικοῦ θανάτου, ὁ Θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, ἐν προκειμένῳ, μᾶς ὁμιλεῖ καὶ δι’ ἑνὸς ἄλλου ... θανάτου, ὁ ὁποῖος ἐπέρχεται, ἐξ αἰτίας τῶν ἁμαρτημάτων καὶ τῶν παραπτωμάτων ἡμῶν. Ὁ θάνατος αὐτός, δὲν ἀφορᾷ τὸ σαρκικὸ καὶ φθαρτὸ σῶμα μας, ἀλλ’ ἀσκεῖται κατὰ τῆς ἀφθάρτου ἀνθρωπίνης ψυχῆς.  Δὲν ἔχει ὅμως ὁριστικὸν καὶ μόνιμον χαρακτῆρα, ἀλλ’ εἶναι προσωρινὸς καὶ διαρκῇ τόσον χρόνον, ὅσον ὁ ἄνθρωπος παραμένει ἀμετανόητος καὶ προσκεκολλημένος εἰς τὴν κάθε μορφὴν ἁμαρτίας. Εἶναι - θὰ ἐλέγομεν - ἡ προσωρινὴ ἀπομάκρυνσίς μας ἀπὸ τὴν χάριν καὶ τὸ ἔλεος τοῦ Κυρίου ἡμῶν καὶ ἡ προσωρινὴ (καὶ πάλιν), συμφιλίωσις καὶ παράδοσις καὶ ὑποδούλωσις εἰς τὰ πάθη καὶ τὸν διάβολον. Ἀφ’ ἧς στιγμῆς ὁ ἁμαρτωλὸς προσέλθει, καὶ ἐν μετανοίᾳ ζητήσει τὸ Θεῖον ἔλεος, ὁ Κύριος "ἀνασταίνει" καὶ ἐπανα-ζωοποιεῖ τόν, μέχρι πρό τινος, τεθανατωμένον ὑπὸ τῆς ἁμαρτίας, ἄνθρωπον.
Ὁ Κύριός μας, χρησιμοποίησε μίαν ὡραιοτάτην εἰκόνα, προκειμένου νὰ ἀπεικονίσῃ καὶ μᾶς παρουσιάσῃ τὸν τοιοῦτον πνευματικὸν θάνατον. "Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος," εἶπεν, "ὑμεῖς τὰ κλήματα. ὁ μένων ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν αὐτῷ, οὗτος φέρει καρπὸν πολύν, ὅτι χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν. Ἐὰν μή τις μείνῃ ἐν ἐμοί, ἐβλήθη ἔξω ὡς τὸ κλῆμα καὶ ἐξηράνθη, καὶ συνάγουσιν αὐτὰ καὶ εἰς τὸ πῦρ βάλλουσι, καὶ καίεται" (Ἰωάν. ΙΕ΄ 5-6). Ὅσον τὸ κλῆμα παραμένει ἑνωμένον εἰς τὴν ἐρριζωμένην ἄμπελον, διατηρεῖται καὶ ζεῖ καὶ αὐξάνεται ... Ἀφ’ ἧς στιγμῆς, ὅμως, ἀποκοπεῖ ἐξ αὐτῆς, παύει νὰ ζῇ καὶ μετ’ ὀλίγον ἐπέρχεται ἡ σῆψις καὶ ὁ θάνατος. Τοῦτο ἀκριβῶς συμβαίνει καὶ εἰς τὸν ἄνθρωπον˙ ἐν ὅσῳ εὑρίσκεται ἑνωμένος ἐν τῷ Χριστῷ, παίρνει ζωὴν ἐξ Αὐτοῦ καὶ ζεῖ πνευματικῶς ... Ὅταν, ὅμως, ἀποκοπῇ ἐξ Αὐτοῦ καὶ ἐπιλέξει τὴν ζωὴν μακρὰν Αὐτοῦ, τότε βιώνει τὸν πνευματικὸν θάνατον.

Ἡ ἁμαρτία καὶ οἱ ... Ἅγιοι.

Ὑπάρχει καὶ ἀκούεται συχνῶς ἡ λανθασμένη ἄποψις, ὅτι οἱ Ἅγιοι τοὺς ὁποίους καθιέρωσεν ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία καὶ τοὺς ὁποίους τιμῶμεν καθ’ ἁπάσας τὰς ἡμέρας τοῦ ἔτους, ἦσαν ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι "νίκησαν" τὴν ἁμαρτία καὶ ἀναμάρτητοι ἀπολαμβάνουν τὴν δόξαν τοῦ Παραδείσου. Ὄχι, ἀσφαλῶς ... Οὐδεὶς ἐκ τῶν ἀνθρώπων ἔζησεν εἰς τὴν γῆν ταύτην καὶ ἐκοιμήθη τὸν "ὕπνον τοῦ θανάτου" ... ἀναμάρτητος! Μόνον ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος - κατὰ τὴν Δογματικὴν διδασκαλίαν, - παρέμεινεν ἀναμάρτητος, μετὰ τὸν Θεῖον Εὐαγγελισμὸν Αὐτῆς καὶ ἕως τῆς κοιμήσεώς της. Ἕως τῆς στιγμῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καὶ τῆς, διὰ τοῦ Παναγίου Πνεύματος, καθάρσεως Αὐτῆς, ἐκ τοῦ ὀλεθρίου προπατορικοῦ ἁμαρτήματος, ἐβαρύνετο καὶ Αὕτη ὑπ’ αὐτοῦ. Μετά, ὅμως, τὴν ἐπέλευσιν τοῦ Παναγίου Πνεύματος, - "Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ καὶ δύναμις ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι" (Λουκ. Α΄ 35) - ὡς προείπωμεν, ἐκαθάρθη πλήρως καὶ διετήρησεν τὴν ἀναμαρτησίαν της ἕως τῆς ἱερᾶς Αὐτῆς μεταστάσεως.
Οἱ ἅγιοι, ὑπῆρξαν καὶ ἔζησαν καὶ ἐκοιμήθησαν ... ἁμαρτωλοί, ἀλλ’ ἐκεῖνο τὸ στοιχεῖον τὸ ὁποῖον συνηγόρησεν εἰς τὴν ἁγιοποίησίν των, ἦτο ὁ ἀγών των κατὰ τῆς ἁμαρτίας. Ἦτο ἡ πάλη των πρὸς πᾶσαν ἐκτροπὴν ἐκ τοῦ Θείου θελήματος καὶ ἡ, διὰ τῆς Θείας Χάριτος, καταξίωσις καὶ τελείωσίς των. Μισοῦσαν τὴν ἁμαρτίαν καὶ ἐφύλασσον ἑαυτοὺς ἀπὸ παντὸς ἑκουσίου παραπτώματος καὶ ἡμάρτανον, ... μόνον, ἀκουσίως καὶ ἀθελήτως, κατὰ τὴν φυσικὴν ἀνθρωπίνην ἀδυναμίαν καὶ ροπήν! Δὲν τοὺς τιμῶμεν ὡς ... ἀναμαρτήτους, - μόνον ὁ Κύριος ὑπῆρξεν τοιοῦτος, - ἀλλ’ ὡς ἀγωνιστὰς καὶ καταξιωμένους ὑπὸ τῆς Θείας Χάριτος. Ἄλλωστε, ὅλοι οἱ Ἅγιοί μας, διετήρησαν ἕως θανάτου αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν αἴσθησιν τῆς ἁμαρτωλότητός των ἀπὸ αὐτῶν τῶν Ἁγίων κορυφαίων Ἀποστόλων, ἕως καὶ τοῦ πλέον ἀγνώστου καὶ "μικροῦ". Ἡ συνείδησίς των ἐμαρτύρει ὅτι ἐβαρύνοντο ἀπὸ τὰς ἀνθρωπίνους ἀδυναμίας καὶ ἁμαρτίας καὶ διὰ τοῦτο ἔζων ἐκζητοῦντες τὸ Θεῖον ἔλεος. Χαρακτηριστική δε εἶναι ἡ φρᾶσις τοῦ Θείου Παύλου, τοῦ "πρώτου μετὰ τὸν Ἕνα", ὡς ἀποκαλεῖται, πρὸς τὸν μαθητήν του τὸν Τιμόθεον, "Χριστὸς Ἰησοῦς ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον ἁμαρτωλοὺς σῶσαι, ὧν πρῶτός εἰμι ἐγώ" (Α΄ Τιμ. Α΄ 15).

Ὁ ἄνθρωπος, ... θύτης καὶ θῦμα!

Ἐκ τῶν ὅσων προεγράψαμεν, διακρίνονται πλέον καθαρῶς, δύο σαφέστατα συμπεράσματα τὰ ὁποῖα καλούμεθα νὰ προσέξωμεν ἰδιαιτέρως. Τὸ πρῶτον, τὸ ὁποῖον καὶ ἀποτελεῖ βασικὴν δογματικὴν ἀλήθειαν, εἶναι ὅτι, "Ἐὰν εἴπωμεν ὅτι ἁμαρτίαν οὐκ ἔχομεν, ἑαυτοὺς πλανῶμεν καὶ ἡ ἀλήθεια οὐκ ἔστιν ἐν ἡμῖν" (Α΄ Ἰωάν. Α΄ 8). Ὅσον καὶ ἂν θέλομεν νὰ παρουσιάζωμεν ἑαυτοὺς ὡς καλοὺς καὶ ἀγαθούς, ἡ ἀδήρητος πραγματικότης θὰ καταμαρτυρῇ ὅτι ἅπαντες εἴμεθα ... θύματα τῆς ἁμαρτίας! Συνεχῶς, "νεκρούμεθα" διὰ τῶν ἀτελειώτων καθημερινῶν ἁμαρτιῶν καὶ παθῶν ἡμῶν, ἐκουσίων τε καὶ ἀκουσίων. "τίς γὰρ καθαρὸς ἔσται ἀπὸ ρύπου; ἀλλ᾿ οὐθείς, ἐὰν καὶ μία ἡμέρα ὁ βίος αὐτοῦ ἐπὶ τῆς γῆς" (Ἰὼβ ΙΔ΄ 4-5). Τὸ δεύτερον δὲ συμπέρασμα, εἶναι, ὅτι διὰ τῶν Ἁγίων καὶ ζωηρρύτων μυστηρίων - τῆς μετανοίας καὶ ἐξομολογήσεως, καὶ τῆς Θείας Εὐχαριστίας - ὁ πεπτωκὸς καὶ θανὼν ὑπὸ τῆς ἁμαρτίας ἄνθρωπος, ἀνίσταται καὶ ἐπαναζωοποιεῖται, ἀκόμη δὲ περισσότερον, γίνεται νικητὴς κατὰ τοῦ κακοῦ καὶ νεκρώνει τὴν ἁμαρτία καὶ τὸ κακόν.
Ἂς εἴμεθα, συνεπῶς, πάντοτε "ἐξηρτημμένοι" ἐκ τῶν ἀχράντων μυστηρίων καὶ οὕτω, ζωοποιούμενοι (ψυχικῶς καὶ πνευματικῶς) δι’ αὐτῶν, θὰ συνεχίσωμεν εἰς τὴν αἰώνιον ζωὴν καὶ μακαριότητα. Ἀμήν.


      Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

Δεν υπάρχουν σχόλια: