Η καύχηση - π. Τιμοθέου Παπασταύρου

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ (8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2019)

"Ἐμοὶ δὲ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι εἰ μὴ ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου

ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ" (Γαλ. ΣΤ΄ 14).

Ἡ ἁμαρτωλὸς καύχησις καὶ ἡ κατὰ Χριστὸν ... .

Καύχησις, σημαίνει ἐγωϊσμὸς καὶ ἀλαζονεία. Σημαίνει, ὑπεροψία καὶ ... ὅ,τι ἔχει σχέσιν μὲ τὸ τεράστιον καὶ κορυφαῖον τοῦτο ἁμάρτημα τῆς ὑπερηφανείας. Εἶναι τοῦτο τὸ ἁμάρτημα, τὸ ὁποῖον ἀποτελεῖ τὴν "ρίζαν" καὶ τὸ "θεμέλιον" ὅλων τῶν ἄλλων ἁμαρτημάτων καὶ τὸ ὁποῖον, ὁ Κύριος, ἐκεῖ εἰς τὴν παραβολὴν "τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου", ἐχαρακτήρισεν ὡς τὸ μέγιστον ἐμπόδιον διὰ τὴν εἰσοδόν μας εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν διὰ τῶν ἀθανάτων λόγων, "πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται" (Λουκ. ΙΗ΄ 14). Εἶναι τὸ πάθος ἐκεῖνο κατὰ τὸ ὁποῖον, ὁ ταλαίπωρος ἄνθρωπος, ὑπεραίρεται ἔναντι τῶν ἄλλων, διὰ τὴν ... καταγωγήν του, διὰ τὰς ἐπιδόσεις του, διὰ τὴν εὐμορφίαν του, διὰ τὸν πλοῦτον του, διὰ τὰ ἀξιώματά του, διὰ τὰς ἱκανότητάς του, πολλάκις δέ, διὰ τὴν δῆθεν ἀρετήν του ἢ καὶ διὰ τὰς ἁμαρτωλάς του κινήσεις καὶ δι᾿ ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα θὰ κατακριθῇ ὑπὸ τοῦ ἀδεκάστου Κριτοῦ. 

Εἰς τὴν σημερινὴν περικοπήν, ὅμως, ὁ θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, παρουσιάζει ἑαυτὸν ... καυχώμενον καὶ συνιστᾷ διὰ τῶν λόγων του, τὴν τοιαύτην καύχησιν καὶ εἰς τοὺς λαβόντας τὴν ἐπιστολήν του (Γαλάτας), ἀλλὰ καὶ εἰς ὅλους τοὺς μετ᾿ ἔπειτα Χριστιανοὺς τοὺς μελετῶντας τὴν ἐν λόγῳ ἐπιστολήν. Καυχᾶται, ὅμως, ὄχι διὰ εὐτελῆ καὶ ἀσήμαντα καὶ μικρὰ καὶ ἁμαρτωλὰ πράγματα. Καυχᾶται διὰ τὸν Σταυρὸν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ κατ’ ἐπέκτασιν, διὰ τὴν πίστιν του εἰς τὸν Χριστὸν καὶ εἰς τὸ πάθος τὸ ὁποῖον συνεπάγεται ἡ πίστις αὕτη. Καυχᾶται ὁ θεῖος Ἀπόστολος, ὄχι διὰ τὴν τεραστίαν μόρφωσίν του, οὔτε διὰ τὴν κλῆσιν τὴν οὐράνιον διὰ τῆς ὁποίας ἔλαβεν τὸ Ἀποστολικὸν ἀξίωμα, οὔτε, ἀκόμη, διὰ τὴν μοναδικὴν ἐπιρροὴν τὴν ὁποίαν ἀσκοῦσεν εἰς τοὺς χριστιανοὺς τῆς ἐποχῆς του, ἀλλὰ διὰ τὸν Σταυρὸν τοῦ Χριστοῦ διὰ τοῦ ὁποίου χαράσσεται, ὁ κόπος καὶ τὸ αἷμα ἐκείνου ποὺ ἐπιθυμεῖ νὰ τὸν ... ἀκολουθήσῃ˙ "δι' οὗ ἐμοὶ κόσμος ἐσταύρωται κἀγὼ τῷ κόσμῳ" (Γαλ. ΣΤ΄ 14). Αὐτὴ εἶναι ἡ χαρὰ καὶ τὸ καύχημα τοῦ Παύλου˙ ἡ τριπλῆ ... σταύρωσις!!! Ἡ Σταύρωσις τοῦ Κυρίου, ἡ σταύρωσις καὶ ὁ θάνατος τοῦ κόσμου καὶ κάθε κοσμικῆς ἐπιθυμίας καὶ νοοτροπίας, καὶ ἡ δική του σταύρωσις. Δηλαδή, ἡ ἀναισθησία του διὰ τὸν κόσμον καὶ ἡ μίμησις τοῦ Χριστοῦ καὶ τοῦ πάθους Του.

Ἡ καύχησις τῶν κοσμικῶν ἀνθρώπων.

Γνωρίζομεν ἅπαντες, ποῖα εἶναι ἐκεῖνα τὰ στοιχεῖα τῆς παρούσης ζωῆς, διὰ τὰ ὁποῖα οἱ ἄνθρωποι ὑπεραίρονται καὶ συγκρίνονται μεταξύ των καὶ μισοῦνται καὶ μάχονται ... Ἀνεφέραμεν τινὰ ἐξ αὐτῶν, καὶ ἐπειδὴ ἴσως διεκρίναμεν νὰ εἴμεθα καὶ ἡμεῖς μετὰ τῶν τοιούτων ... καυχωμένων, ἴσως ἠσθάνθημεν καί τινα ἐντροπήν. Ἡ τοιαύτη καύχησις, ἡ δαιμονιώδης, ἡ δημιουργοῦσα ἔριδας καὶ σχίσματα, εἶναι, οὐχὶ μόνον ἡ ἁμαρτωλὸς ἀλλὰ καὶ ἡ ἀνόητος, διότι, ἐκεῖνα διὰ τὰ ὁποῖα καυχῶνται οἱ κοσμικοί, εἶναι τὰ ... ἀπορρίμματα. Εἶναι προσωρινὰ καὶ φθαρτά˙ εἶναι μικρὰ καὶ ἄσημα. Εἶναι ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα μένουσι καὶ "συντροφεύουσι" τὸν ἄνθρωπον δι’ ὀλίγον καὶ ἐν συνεχείᾳ ἐγκαταλίπουσι τοῦτον δίχως νὰ παράσχουν εἰς αὐτόν, τὴν παραμικρὰν βοήθειαν, ἀκόμη δε, καὶ ἀγαθὴν μνήμην. Ποῦ εἶναι οἱ αὐτοκράτορες καὶ βασιλεῖς μὲ τὸν τόσον πλοῦτον καὶ τὴν τόσην δόξαν καὶ τὴν τόσην ἰσχὺν καὶ δύναμιν; Ποῦ εἶναι οἱ πλούσιοι μετὰ τῶν ἀμυθήτων ὑπαρχόντων των; Ποῦ αἱ τιμαὶ καὶ αἱ ἀλαζονεῖαι τῆς ἐξουσίας; ... "Πάντα κόνις, πάντα τέφρα, πάντα σκιά", κατὰ τὸν γνωστὸν νεκρώσιμον ὕμνον. Ἀναχωροῦντες οὗτοι ἐκ τῆς παρούσης ζωῆς, ἐξεχάσθησαν καὶ ... ἔμειναν ἐδῶ καὶ ἐφθάρησαν καὶ ἅπαντα τὰ ... κοσμήματα τοῦ παρόντος τούτου κόσμου.

Ἐπειδὴ δὲ ταῦτα, δημιουργοῦσιν εἰς τοὺς ἀνθρώπους, ἐγωϊσμοὺς καὶ ἀντιπαλότητας καὶ διχονοίας καὶ ἔριδας, κυρίως δέ, ἀποστασιοποιοῦσι τοῦτον ἐκ τῆς ἀφοσιωτικῆς εἰς Χριστὸν πίστεως, γίνονται, ὀλέθρια βάρη ἅτινα καταβιβάζουσι τὴν ψυχὴν "ἕως ἅδου κατωτάτου, ἐν σκοτεινοῖς καὶ ἐν σκιᾷ θανάτου", κατὰ τὰς χαρακτηριστικὰς παραβολὰς τοῦ Κυρίου, ("πλουσίου καὶ Λαζάρου", καὶ "ἄφρονος πλουσίου").

"Καυχῶνται ἐν δόξῃ οἱ Ἅγιοι".

Ὅλοι οἱ Ἅγιοι τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας, ἠρνήθησαν καὶ ἐβδελύχθησαν, πάντα τὰ ἐπίγεια καὶ κοσμικὰ καὶ πρόσκαιρα καὶ ἔστρεψαν τὴν ἐπιθυμίαν καὶ ἀγάπην των εἰς ἐκεῖνα, "ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδε καὶ οὖς οὐκ ἤκουσε καὶ ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη, ἃ ἡτοίμασεν ὁ Θεὸς τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν" (Α΄ Κορ. Β΄ 9). Δι’ αὐτά, τὰ αἰώνια καὶ μένοντα τὰ ὁποῖα ὑπεσχέθη ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, ἠρνήθησαν ἀκόμην καὶ τὴν ἰδίαν βιολογικὴν ζωήν των καὶ ὑπέστησαν μυρίας βασάνους διὰ τὴν κληρονομίαν τῶν μελλόντων αὐτῶν ἀγαθῶν. Ταύτην τὴν ἐπιλογὴν προβάλλει εἰς ἡμᾶς ὁ Θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, ἐπιθυμῶν ἵνα καταδείξῃ τὴν ὑπεροχὴν τούτων ἔναντι τῶν κοσμικῶν καὶ φθαρτῶν τὰ ὁποῖα "σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει καὶ κλέπται διορύσσουσι καὶ κλέπτουσι" (Ματθ. ΣΤ΄ 19). Ὁ Ἅγιος, ἔχων ἐστραμμένην τὴν προσοχήν του εἰς τὴν δόξαν τῆς Οὐρανίου Βασιλείας, καυχᾶται καὶ χαίρει δι’ αὐτὴν καὶ ἀπορρίπτει καὶ περιφρονεῖ μετὰ βδελυγμίας ὅλα ἐκεῖνα τὰ ἐπίγεια καὶ φθαρτά, τῆς παρούσης ζωῆς. Τοῦτο διαπιστοῦμεν, ὅταν βλέψωμεν εἰς τοὺς βίους ὅλων τῶν Ἁγίων, κυρίως ὅμως, τῶν μαρτύρων καὶ ὁμολογητῶν. Πόσας κολακείας καὶ πόσα γήϊνα δῶρα καὶ πόσα ἀξιώματα καὶ πόσας τιμάς, δὲν ὑπεσχέθησαν οἱ εἰδωλολάτραι βασιλεῖς καὶ ἄρχοντες εἰς τοὺς ἀφοσιωμένους καὶ πιστοὺς τοῦ Θεοῦ; Ὅμως δι’ ἐκείνους τοὺς μακαρίους, ... "τὸ πολίτευμα ἐν οὐρανοῖς ὑπάρχει" (Φιλιπ. Γ΄ 20), καὶ ... "οὐ γὰρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν, ἀλλὰ τὴν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν" (Ἑβρ. ΙΓ΄ 14).

Ἡ καύχησις τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ, δὲν ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν καταγωγὴν καὶ τὸν πλοῦτον καὶ τὰς κοσμικὰς ἀπολαύσεις, ἀλλὰ ἀπὸ τὰ οὐράνια ἐκεῖνα ἀγαθά, "ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδε καὶ οὖς οὐκ ἤκουσε καὶ ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη, ἃ ἡτοίμασεν ὁ Θεὸς τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν" (Α΄ Κορ. Β΄ 9). Ταύτην τὴν καύχησιν ἔχοντες καὶ ἡμεῖς, εἴθε νὰ τύχωμεν τῶν ἐπηγγελμένων ἀγαθῶν τῆς ἀπολαύσεως. Ἀμήν.

                                                                                    Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

                                                                              Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν