Η πλάνη του πλούσιου και η παγίδα του πλούτου - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ (18 ΝΟΕΒΡΙΟΥ 2018)

"ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά·" (Λουκ. ΙΒ΄ 19).

Ἡ ἀπάτη τῆς παρούσης ζωῆς.

Πολλοὶ εἶναι οἱ ἀπατεῶνες, φίλοι ἀναγνῶστες, οἱ ὁποῖοι παρουσιάζονται εἰς τὴν ζωήν μας καὶ καταφέρνουν νὰ μᾶς ἀποπροσανατολίζουν ἀπὸ τὴν βασικὴ πραγματικότητα τῆς ζωῆς, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ ἄλλες στοιχειώδεις ἀλήθειες, ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ εἶναι οἱ βασικοὶ ὁδοδεῖκτες στὴν ἐν Χριστῷ πορεία μας. Ἐπιγραμματικὰ καὶ μόνον, νὰ ἀναφέρω, τὴν ἀπάτην τοῦ πλούτου καὶ τῶν χρημάτων. Πόσοι ἄνθρωποι δὲν ἔζησαν εἰς τὴν ζωὴν αὐτήν, μὲ μοναδικὴν προοπτικὴν τὸν πλουτισμόν τους καὶ τὴν ἀποταμίευσιν χρημάτων καὶ ἄλλων ὑλικῶν ἀγαθῶν! Ἐλάχιστοι ἐξαιρέσεις ἀνάμεσα στὰ δισεκατομμύρια καὶ τρισεκατομμύρια τῶν ἀνθρώπων ποὺ πέρασαν ἀπὸ τὴν γῆν αὐτήν, εἶναι ἐκεῖναι αἱ ὁποῖαι "παρεβίασαν" τὸν κανόνα αὐτὸν  τῆς ἐμπιστοσύνης εἰς τὴν ὕλην καὶ εὐμάρειαν καὶ ἐνεπιστεύθησαν τὴν ζωήν των εἰς τὰς παντοδυνάμους χείρας τοῦ Κυρίου μας, ἀποδεχόμενοι ἐκ καρδίας ἐκεῖνο τὸ "λειτουργικόν", "ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους καὶ πᾶσαν τὴν ζωὴν ἡμῶν, Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα"!

Πόσοι, ἐπίσης, ἀκόμη, ἠγάπησαν τὴν παροῦσαν ζωὴν καὶ ἐξηπατήθησαν θεωροῦντες, ὅτι ἡ ζωή των θὰ εἶναι μακρᾶς διαρκείας καὶ ὅτι ὁ θάνατος θὰ ἔρχεται δι' ὅλους τοὺς ἄλλους, ἐκτὸς τοῦ ἑαυτοῦ των! Πρὸς τοῦτο ἄλλωστε καὶ ἡ παροῦσα ζωή, εὐστοχώτατα ὠνομάσθη "αἰὼν ὁ ἀπαταιών", ὡς ἐξαπατοῦσα ἡμᾶς τοὺς παροικοῦντας καὶ διερχομένους καὶ πείθουσα διὰ τὴν ... μονιμότητα καὶ "ἀθανασίαν" αὐτῆς!!! Μία ἀκόμη ἀπάτη τῆς παρούσης καὶ ἐφημέρου ταύτης ζωῆς, εἶναι αἱ ἐπίγειοι δόξαι διὰ τὰς ὁποίας ὁ ἄνθρωπος, κυριολεκτικῶς καταφθείρεται καὶ περιπίπτει εἰς ἀδικίας καὶ φθόνους καὶ ἔχθρας καὶ μίση, προκειμένου νὰ δοξασθῇ ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων μὲ δόξας φθειρομένας καὶ ματαίας αἱ ὁποῖαι συντόμως λήγουν καὶ ξεχνοῦνται! Δυστυχῶς δε, αὗται αἱ δόξαι προτιμοῦνται τῆς Θείας Δόξης καὶ Βασιλείας καὶ οἱ ἄνθρωποι ζοῦν ἔχοντες ὡς ἀπώτατον στόχον τὴν καταγραφὴν τοῦ ὀνόματός των "εἰς τὴν ἱστορίαν"!

Ἡ πλάνη τοῦ πλουσίου.

Ὁ πλούσιος τῆς σημερινῆς παραβολῆς, ἔχει πολλὰ ἀγαθὰ καὶ μάλιστα, συμφώνως πρὸς τὴν ἐκτίμησίν του, "κείμενα εἰς ἔτη πολλά". Ἕως ἐδῶ, θὰ ἐλέγωμεν, ὅτι δὲν ὑπάρχει κάτι τὸ μεμπτὸν εἰς τὴν στᾶσιν του. Ἡ πλάνη του, εἰς ἄλλα σημεῖα καταφαίνεται καὶ διαπιστοῦται. Καὶ ἐν πρώτοις, διακρίνει ὁ κάθε μελετητής, ἕνα πνεῦμα κτητικότητος! Θεωρεῖ ὅτι, ὅλα αὐτὰ τὰ ἀγαθὰ εἶναι ... δικά του καὶ προορίζονται ὅλα διὰ τὴν καλοπέρασίν του εἰς τὴν παροῦσαν ζωήν. Ἕνα δεύτερον σοβαρὸν λάθος του, εἶναι ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον ἤδη ἀναφέραμεν˙ τὸ ὅτι, ὁμιλεῖ μὲ πολλὴν βεβαιότητα διὰ τήν, μεγάλης διαρκείας, ἐπὶ γῆς ζωήν του. Ἅπασαι αἱ κινήσεις του, ἐκ τούτου τοῦ λάθους ἐκκινοῦσι καὶ εἰς τοῦτο καταλήγουσι. "καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω, καὶ συνάξω ἐκεῖ πάντα τὰ γενήματά μου καὶ τὰ ἀγαθά μου, καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου· ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου" (Λουκ. ΙΒ΄ 18-19). Θεωρεῖ, ὅτι τὸ μέλλον του ἐπὶ τῆς γῆς εἶναι ... ἀτελείωτον καὶ δὲν διακρίνει οὔτε κἂν ... κάπου εἰς τὸ βάθος, τὸν βεβαιότατον θάνατον, διὰ τοῦ ὁποίου ὅλοι οἱ ἄνθρωποι θὰ διέλθωμεν κάποια στιγμή... Τέλος, ἕνα τρίτον σοβαρὸν ὀλίσθημα διακρίνομεν εἰς τὴν ὅλην ἐνθουσιώδη συμπεριφορὰν τοῦ, ἄφρονος ὄντως τούτου, πλουσίου. Σκέπτεται νὰ κατακρημνίσῃ τὰς ἀποθήκας του καὶ νὰ ἀνοικοδομήσῃ νέας μεγαλυτέρας καὶ εὐρυχωροτέρας, διὰ νὰ ἀποθηκεύσῃ ἐκεῖ τὴν πλουσίαν συγκομιδήν του. Ὄντως ἀνόητος καὶ ἐπιπόλαιος! Κατά δε τὴν πατερικὴν φιλοσοφίαν καὶ ὀρθόδοξον Χριστιανικὴν σκέψιν, ἀνάλγητος καὶ ψυχρός, ἀνοικτίρμων καὶ μισάνθρωπος, φίλαυτος καὶ ἄκρως ἰδιοτελής, μὴ διαθέτων τὴν στοιχειώδη ἀγάπην καὶ τὸν στοιχειώδη πόνον διὰ τοὺς πτωχοὺς καὶ ἀνημπόρους καὶ γυμνούς, διὰ τοὺς ὁποίους τὴν μέριμναν καὶ ἐπιμέλειαν, ὁ Κύριος ἔχει ἐμπιστευθεῖ εἰς αὐτοὺς τούτους τοὺς πλουσίους! Οὐδ' ἐπὶ στιγμὴν ἐσκέφθη, ὅτι ὁ Θεὸς τοῦ ἔδωσεν ὅλα τοῦτα τὰ γεννήματα τῆς γῆς, ὄχι μόνον διὰ τὸν ἑαυτόν του, ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν συντήρησιν κάποιων ἀκόμη πτωχῶν καὶ ἀναπήρων, τοὺς ὁποίους καὶ ἐνεπιστεύθη εἰς τὰ φιλάνθρωπα αἰσθήματά του καὶ διὰ τῶν ὁποίων θὰ εὕρισκεν καὶ οὗτος, ἔλεος κατὰ τὴν κρίσιν τοῦ Θεοῦ. Δυστυχῶς, διὰ τὸν ἄφρονα τοῦτον πλούσιον, προεῖχεν ἡ ἰδιοτέλεια καὶ ὁ ἀτομισμός του καὶ ἀδυνατοῦσε, συνεπῶς, νὰ διαθέσῃ ἔστω καὶ στοιχειώδη ἀγάπην διὰ τὸν ἀδυνατοῦντα συνάνθρωπον.

Ἡ παγὶς τοῦ πλούτου.

Ὅταν, κάποτε, ἐπλησίασεν τὸν Κύριον, κάποιος ἄρχων ὁ ὁποῖος ζητεῖ νὰ μάθῃ πῶς θὰ κληρονομήσῃ τὴν αἰώνιον ζωήν, ὁ Κύριος, μαζὶ μὲ τὰς ἄλλας ἐντολὰς τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου, τοῦ συνιστᾷ νὰ πωλήσῃ ὅλα τὰ ὑπάρχοντά του καὶ νὰ τὰ διανείμῃ εἰς τοὺς πτωχούς. Μαζί δε μὲ τὴν ὑπόδειξιν αὐτήν, τοῦ δείχνει καὶ πῶς θὰ ... συνεχίσῃ νὰ εἶναι πλούσιος!!! "καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ, καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι" (Λουκ. ΙΗ΄ 22). Ὁ πλοῦτος του, γίνεται οὐράνιος καὶ αἰώνιος, ἀλλὰ καὶ ἐδῶ εἰς τὴν γῆν αὐτήν, ἀκολουθῶντας τήν, κατὰ Χριστόν, ζωήν, δὲν θὰ ἔχῃ τὴν παραμικρὰν ὑλικὴν ἀνάγκην! Ὅπως, ὅμως, ὁ ἄφρων πλούσιος τῆς σημερινῆς Εὐαγγελικῆς Παραβολῆς, ἔτσι καὶ ἐκεῖνος, ἐπικράνθη ἀπὸ τὴν ἀπάντησιν ποὺ τοῦ ἔδωσεν ὁ Διδάσκαλος, "ἦν γὰρ πλούσιος σφόδρα" (Λουκ. ΙΗ΄ 23). Ἠναγκάσθη δὲ εἰς τὴν περίπτωσιν ἐκείνην ὁ Κύριος νὰ εἴπῃ τὰ ἀθάνατα ἐκεῖνα λόγια, "πῶς δυσκόλως οἱ τὰ χρήματα ἔχοντες εἰσελεύσονται εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ! Εὐκοπώτερον γάρ ἐστι κάμηλον διὰ τρυμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσελθεῖν" (Λουκ. ΙΗ΄ 24-25).

Γεννᾶται ὅμως τὸ ἐρώτημα: Ἀπὸ πόσα χρήματα καὶ ἐπάνω ... ἀρχίζει κάποιος νὰ θεωρῇται πλούσιος; Ἀπὸ πόση περιουσία ... ἀρχίζει νὰ στενεύῃ ἡ πύλη τῆς Οὐρανίου Βασιλείας; Ἂς μὴν νομισθῇ ὅτι φιλοσοφοῦμεν καὶ κάνομεν ἐπίδειξιν εὐφυΐας ... Εἶναι, δυστυχῶς, γεγονός, ὅτι οἱ περισσότεροι τῶν πλουσίων, ἔχοντες τὴν αἴσθησιν ὅτι δὲ τοὺς ἀρκοῦν τὰ ὑπάρχοντά τους, αἰσθάνονται ... πτωχοὶ καὶ ἐπιδίδονται εἰς ἀγῶνα διαρκείας διὰ τὴν συλλογήν, ὅλο καὶ περισσοτέρων ... Ὑπάρχουν δὲ καὶ ὄντως πτωχοὶ μὲ ἐλάχιστον ἡμερίσιον εἰσόδημα καὶ ἐπαναπαύονται ὅτι ἡ εἴσοδός τους εἰς τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ... εἶναι ἐξησφαλισμένη! Ἔχουσιν οὕτως ἆραγε τὰ πράγματα;

Σαφῶς καὶ ἀπεριφράστως ... ὄχι! Εἰς τὴν παροῦσαν παραβολὴν δὲν καταδικάζεται ὑπὸ τοῦ Κυρίου, ἡ ὕπαρξις τοῦ πλούτου καὶ οὔτε, ἀσφαλῶς, τὸ ὅτι εὑρίσκετο εἰς τὰς χεῖρας τοῦ συγκεκριμμένου πλουσίου. Καταδικάζεται, ἡ νοοτροπία τοῦ πλουσίου καὶ ἡ διαχείρισις τοῦ πλούτου καὶ τὸ ὅλον σκεπτικόν του! Ὑπάρχουν πλούσιοι ... ΑΓΙΟΙ, ἀλλὰ καὶ πτωχοὶ ΕΝΟΧΟΙ! Τοῦτο δε, διότι ἡ οὐσία εἶναι τὸ ἂν θεωροῦμεν τὸν Χριστόν ὡς τὸν καθαυτὸν καὶ ὑπὲρ πᾶν ἄλλο ὑλικὸν ἀγαθόν, μοναδικὸν καὶ ἀνυπέρβλητον πλοῦτον!

                                                                                                Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

                                                                                           Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν