Δευτέρα 20 Αυγούστου 2018

Ποιος θεωρείται "πλούσιος"; - Αρχιμ. Τιμόθεος Παπασταύρου


ΚΥΡΙΑΚΗ  ΔΩΔΕΚΑΤΗ  ΜΑΤΘΑΙΟΥ  (19  ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ  2018)

" ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι δυσκόλως πλούσιος εἰσελεύσεται
εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν." (Ματθ. ΙΘ΄ 23)

Τὸν Χριστὸ ἢ τὸν "μαμωνᾶ;  

Ἕνας πλούσιος πλησιάζει τὸν Κύριο. Φαίνεται καλὸς καὶ εὐλαβὴς καὶ θέλει νὰ μάθῃ ἀπὸ τὸν Κύριο καὶ Διδάσκαλο, τί πρέπει νὰ πράξῃ διὰ νὰ ἐπιτύχῃ τὴν αἰώνιον ζωήν. Ὁ Ἰησοῦς, μὲ πολὺ ὀλίγα λόγια, τοῦ συνιστᾷ νὰ τηρῇ τὶς ἐντολὲς τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου. Ἐκεῖνος ὅμως, ζητεῖ ἀπὸ τὸν Κύριο νὰ τοῦ ὑποδείξῃ κάποιες συγκεκριμμένες˙ καὶ ὁ Κύριος, τοῦ ἀναφέρει ἐνδεικτικῶς, κάποιες ἐκ τῶν δέκα ἐντολῶν τοῦ "Δεκαλόγου". Χάρηκε ὁ πλούσιος μὲ τὴν ἀπάντησιν τοῦ Διδασκάλου, ἔχοντας μέσα του τὴν βεβαιότητα ὅτι ... ἤδη εὑρίσκεται εἰς τὸν Παράδεισον. "πάντα ταῦτα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητός μου· τί ἔτι ὑστερῶ;" (Ματθ. ΙΘ΄ 20), ἀπήντησε εἰς τὸν Χριστόν, νιώθοντας ὅτι θὰ ἐπαινεθῇ πρὸς τοῦτο ἀπὸ Αὐτόν. Ὅμως ὁ "γινώσκων τὰς καρδίας τῶν ἀνθρώπων", διακρίνει, ὅτι ὁ πλούσιος κάπου "χωλαίνει"!
Ἡ καρδία του, εἶναι ὑποδουλωμένη εἰς τὰ πλούτη του καὶ ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν, γίνεται ἁπλᾶ ὡς τυπικὴ διαδικασία. Τηρεῖ μὲν κάποιες ἐντολές, χωρὶς ὅμως τὴν τελείαν ἀγάπην πρὸς τὸν Θεὸν καὶ πρὸς τὸν πλησίον. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ Διδάσκαλος στὴν συνέχεια, τοῦ ὑποδεικνύει "ἐκείνην τὴν τελείαν πρᾶξιν" διὰ τῆς ὁποίας, ὄντως, θὰ ἀποδείξῃ τὰς δύο ὡς ἄνω "ἀγάπας". "Ἔφη αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· εἰ θέλεις τέλειος εἶναι, ὕπαγε πώλησόν σου τὰ ὑπάρχοντα καὶ δὸς πτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ, καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι." (Ματθ. ΙΘ΄ 21). Ἀκούει τὴν Θείαν αὐτὴν ὑπόδειξιν, μὲ ἀπογοήτευσιν. Ἐνῶ περίμενε τὸ ἐγκώμιον τοῦ Κυρίου, βλέπει ὅτι ἐκεῖνο ποὺ τώρα τοῦ ζητεῖται, εἶναι ... ἀκατόρθωτον. Δὲν ἀντέχει ἄλλο ... κοντὰ εἰς τὸν Χριστὸν καὶ γι' αὐτὸ φεύγει "λυπούμενος". Δὲν προτίθεται νὰ ἐγκαταλείψῃ τὰ πλούτη του, οὔτε ἀκόμη καὶ πρὸς χάριν τοῦ Κυρίου.

Ποῖος εἶναι ὁ "πλούσιος";

Ὑπῆρξαν ἀλλὰ καὶ ὑπάρχουν πολλὲς ἐνστάσεις, ὡς πρὸς τὸν λόγον τοῦ Κυρίου, "ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι δυσκόλως πλούσιος εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. Πάλιν δὲ λέγω ὑμῖν, εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διὰ τρυπήματος ραφίδος διελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσελθεῖν." (Ματθ. ΙΘ΄ 23-24). Καὶ γεννῶνται κάποια ἐρωτήματα: Ποῖος εἶναι ὁ "πλούσιος"; Εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἔχει πολλά; καὶ πόσα εἶναι τὰ "πολλά"; Ἀπὸ πόσα καὶ πάνω πρέπει νὰ ἔχῃ κάποιος γιὰ νὰ λέγεται "πλούσιος" καὶ ἀπὸ πότε συγκαταλέγεται μεταξὺ τῶν πτωχῶν; Πότε ἀρχίζει νὰ διευρύνεται "πύλη ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωὴν" καὶ πότε αὐτὴ γίνεται "τρύπημα ραφίδος";
Ἤδη ἐδώσαμεν σχετικῶς τὴν ἀπάντησιν, ἀλλὰ θέλομεν νὰ γίνομεν σαφέστεροι. Ἐν πρώτοις, ἂν κοιτάξωμεν εἰς τὰς τάξεις τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας, θὰ εὕρωμεν καὶ Ἁγίους οἱ ὁποῖοι ὑπῆρξαν εἰς τὴν παροῦσαν ζωήν, πλούσιοι καὶ εὐκατάστατοι. Θὰ ἴδωμεν, Βασιλεῖς καὶ Βασιλίσσας, πλουσίους καὶ εὐγενεῖς, ἄρχοντας καὶ εὐμαρεῖς κατὰ κόσμον. Θὰ συναντήσωμεν, τοὺς πλουσίους εἰς τὸν κόσμον τοῦτον, Ἀββραὰμ, Ἰσαάκ, Ἰακώβ, Ἰώβ, Δαυΐδ κ. ἄ. Μετὰ δὲ τὸν Χριστόν, τὸν Αὐτοκράτορα Θεοδόσιον, τὴν Βασίλισσαν Ὄλγαν, τὴν ἐπίσης Βασίλισσαν Θεοφανώ, καὶ ἄλλους καὶ ἄλλους ἁγίους ποὺ εἶχαν περισσότερα καὶ ἀπὸ τὰ ... πάντα.
Δὲν εἶναι δύσκολον νὰ καταλάβωμεν, φίλοι ἀναγνῶστες, ὅτι εἰς τὴν παροῦσαν περικοπήν, ὁ Κύριος δὲν φέρεται κατὰ τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν. Ἄλλωστε εἶναι αὐτὸς ποὺ μᾶς τὰ δίδει καὶ ἔχει ὑποσχεθεῖ κατ'ἐπανάληψιν ὅτι θὰ μᾶς τὰ αὐξάνῃ καὶ θὰ τὰ ἑκατονταπλασιάζῃ. "Καὶ πᾶς ὃς ἀφῆκεν οἰκίας ἢ ἀδελφοὺς ἢ ἀδελφὰς ἢ πατέρα ἢ μητέρα ἢ γυναῖκα ἢ τέκνα ἢ ἀγροὺς ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός μου, ἑκατονταπλασίονα λήψεται καὶ ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσει." (Ματθ. ΙΘ΄ 29). Τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ εἶναι εἰς τὴν διάθεσιν τοῦ ἀνθρώπου καὶ οὐδαμοῦ στὴν Ἁγία Γραφή, καταδικάζεται ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος συμβαίνει νὰ τὰ ἔχῃ.

Ἡ ἐξάρτησίς μας.
Ἐκεῖνο ποὺ καυτηριάζει καὶ καταδικάζει ἐδῶ ὁ Κύριος, εἶναι ἡ ἀφοσίωσίς μας εἰς αὐτὰ καὶ ἡ ἐξάρτησίς μας ἀπὸ αὐτά. Πότε ὁ Χριστὸς μᾶς συνέστησε νὰ μὴν χρησιμοποιοῦμε τὰ χρήματα διὰ τὶς καθημερινές μας ἀνάγκες; Δὲν ἐνθυμούμεθα ὅλοι, ὅτι εἰς τοὺς μαθητὰς τοῦ Κυρίου, ὑπῆρχεν πάντοτε τὸ "γλωσσόκομον", ἐκ τοῦ ὁποίου ἀνεφοδιάζοντο εἰς τὰ τῶν ἀναγκῶν των οἱ Ἀπόστολοι; Δὲν θὰ μποροῦσε ἆραγε ὁ Κύριος νὰ ἐκτρέφῃ αὐτοὺς καὶ νὰ τοὺς ἐνδύῃ καὶ γενικῶς νὰ τοὺς συντηρῇ μὲ θαυματουργικὸν τρόπον, ἂν ἤθελε νὰ μᾶς διδάξῃ τὴν ἀπέχθειά Του πρὸς τὰ χρήματα; Καὶ ἂν εἶπε εἰς τὸν Ματθαῖον νὰ ἀφήσῃ τὸ τελώνιον καὶ νὰ τὸν ἀκολουθήσῃ (Ματθ. Θ΄ 9), καὶ ἂν εἴδομεν σήμερον νὰ συνιστᾷ εἰς τὸν πλούσιον νὰ πωλήσῃ τὴν περιουσία του καὶ νὰ τὴν διανείμη στοὺς πτωχούς, καὶ ἂν ἐκάλεσεν κάποιους ἐκ τῶν μαθητῶν Του νὰ ἐγκαταλείψουν τὰ πάντα καὶ νὰ τὸν ἀκολουθήσουν, "ἀποκριθεὶς ὁ Πέτρος εἶπεν αὐτῷ· ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καὶ ἠκολουθήσαμέν σοι· τί ἄρα ἔσται ἡμῖν;" (Ματθ. ΙΘ΄ 27) , τοῦτο δὲν εἶχε τὴν ἔννοιαν τῆς πλήρους ἀποστροφῆς πρὸς τὰ ὑλικὰ ἀγαθά, ἀλλὰ τὴν πρόθυμον παράβλεψιν καὶ ἐγκατάλειψιν αὐτῶν, προκειμένου νὰ ἐμπιστευθοῦμε τὴν δύναμιν τοῦ Κυρίου.
Νὰ μὴν νομίσουμε, δηλαδή, ὅτι ἡ ζωή μας καὶ ἡ συντήρησίς μας, ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὰ ὑλικὰ αὐτὰ πράγματα καὶ ὄχι ἀπὸ τὴν δύναμιν τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἂν κατεδίκασεν ὁ Κύριος τὸν πλοῦτον καὶ τὴν ἐν γένει εὐμάρειαν, τὸ ἔκανε διότι οἱ ἄνθρωποι εὔκολα παραδίδονται εἰς ἐκεῖνα ποὺ βλέπουν καὶ ἔχουν, παρὰ εἰς ὅσα ὑπόσχεται ὁ Θεός. Τοῦτο δὲν μᾶς ἐδίδαξεν ἆραγε καὶ εἰς τὴν παραβολὴν τοῦ ἄφρονος πλουσίου; Ἂς θυμηθοῦμε τὰ λόγια τοῦ ἀνοήτου ἐκείνου ἀνθρώπου. "Κα επε· τοτο ποισω· καθελ μου τς ποθκας κα μεζονας οκοδομσω, κα συνξω κε πντα τ γενματ μου κα τ γαθ μου, κα ρ τ ψυχ μου· ψυχ, χεις πολλ γαθ κεμενα ες τη πολλ· ναπαου, φγε, πε, εφρανου." (Λουκ. ΙΒ΄ 18-19). Τὰ πάντα τὰ εἶχεν ἐναποθέσει εἰς τὴν πληθώραν τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν.

"Μὴ θησαυρίζετε θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς" (Ματθ. ΣΤ΄ 19).

Τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ μᾶς ἐδόθησαν ἀπὸ τὸν Θεόν, πρῶτον μὲν διὰ τὰς ἐλεημοσύνας μας - κατὰ τοὺς Ἁγίους Πατέρας, - καὶ δεύτερον διὰ τὴν στοιχειώδη σωματικήν μας συντήρησιν. Ἐὰν δὲν ἰδοῦμε ἔτσι τὰ ἐπὶ τῆς γῆς ὑλικὰ πράγματα καὶ δώσωμεν εἰς αὐτὰ τὴν καρδιά μας, δὲν πρόκειται νὰ ἴδωμεν ποτέ τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ. "ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν." (Ματθ. ΣΤ΄ 21). 
                                                                                 
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
                                                                      
Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

Δεν υπάρχουν σχόλια: