ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΑΤΡΩΝ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
(2005 - 2020)
ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟΝ ΘΡΟΝΟ
ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
ΑΝΔΡΕΟΥ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΥ
Του
Πρωτοπρεσβυτέρου
Ευαγγέλου Κ. Πριγκιπάκη, Δρος Θ.
Καθηγητού του Πειραματικού Γυμνασίου Πατρών
Στις 20 Φεβρουαρίου συμπληρώθηκαν δεκαπέντε χρόνια από την εις επίσκοπο χειροτονία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ. Χρυσοστόμου, γεγονός που εορτάστηκε από την Τοπική μας Εκκλησία με επίκεντρο την τέλεση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Ευαγγελιστρίας Πατρών, καθώς και με τα εγκαίνια του παρακείμενου νέου Ενοριακού Πνευματικού Κέντρου.
1. Ο Μητροπολίτης Πατρών Χρυσόστομος ως γνωστόν, προοριζόταν αρχικά από τον τότε μοναδικά μεγάλο και σπουδαίο αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρό Χριστόδουλο για να εκλεγεί Μητροπολίτης της συμπρωτεύουσας Θεσσαλονίκης, δηλαδή της δεύτερης σε τιμή μετά την Αρχιεπισκοπή Αθηνών μητροπολιτικής έδρας της Ελλάδος. Το γεγονός όμως ότι η πλήρωση της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε τελικά με κατάσταση (μετάθεση) και όχι με εκλογή, έπειτα από την κένωση του θρόνου της τρίτης σε πληθυσμό πόλεως της χώρας, δηλαδή αυτής των Πατρών, ο οξύνους και διορατικός αρχιεπίσκοπος προσέβλεψε αμέσως στο πρόσωπο του ικανού και έμπειρου Αρχιγραμματέα της Ιεράς Συνόδου, Αρχιμ. Χρυσοστόμου Σκλήφα, τον οποίο έκρινε ως τον πλέον κατάλληλο για την πλήρωσή της, προτείνοντάς τον ένθερμα προς εκλογή στην Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας (Ι.Σ.Ι) της Εκκλησίας της Ελλάδος. Εκτιμώμενος τόσο από τον μακαριστό αρχιεπίσκοπο, όσο και από το Ιερό Σώμα της Ι.Σ.Ι., ο Αρχιμ. Χρυσόστομος εξελέγη με συντριπτική πλειοψηφία, λαμβάνοντας 66 από τις 71 ψήφους για την Ιερά Αποστολική Μητρόπολη των Πατρών,
διαδεχόμενος με τον τρόπο αυτό μια πανορθοδόξου βεληνεκούς θεολογική και εκκλησιαστική προσωπικότητα ιεράρχου, όπως ο προκάτοχός του Νικόδημος Βαλληνδράς, ο οποίος έπειτα από τριάντα ολόκληρα χρόνια ποιμαντορίας στην πόλη του Αγίου Ανδρέου, παραιτήθηκε για λόγους υγείας από τα καθήκοντά του σε ηλικία ενενήντα ετών τον Ιανουάριο του 2005.
2. Η εκλογή του Μητροπολίτου Πατρών πραγματοποιήθηκε στις 19 και την επομένη, 20 Φεβρουαρίου 2005, έλαβε χώρα η χειροτονία του σε επίσκοπο στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό των Αθηνών, ενώ μετά από παρέλευση ενός και πλέον μηνός, προκειμένου να δρομολογηθεί η πολιτειακή αναγνώριση, να τακτοποιηθούν διαδικαστικά και τα άλλα υπηρεσιακά ζητήματα που είχαν σχέση με την παράδοση της Αρχιγραμματείας της Ι.Σ., καθώς και να προετοιμαστεί η Τοπική Εκκλησία των Πατρών για την υποδοχή του, ο νέος Ποιμήν των Πατρών ανήλθε στον θρόνο του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου στις 2 Απριλίου 2005 με την πραγματοποίηση της καθιερωμένης πανηγυρικής τελετής της ενθρονίσεώς του στον μεγαλοπρεπή νέο Ναό του Πρωτοκλήτου. Είναι αξιοσημείωτο μάλιστα το γεγονός, ότι κατά την εύσημο ημέρα της ενθρονίσεώς του ο νέος Μητροπολίτης προέβαλε ως πρώτο μέλημά του την διακονία του παρισταμένου πολιού και ασθενούς προκατόχου του, τον οποίο κάλεσε και επίσημα να συνεχίσει να διαμένει μαζί του στο επισκοπείο προκειμένου να αναλάβει εξολοκλήρου την φροντίδα του. Γι’ αυτό και παρόλο που ο μακαριστός Νικόδημος επέλεξε τελικά να εγκατασταθεί στην Αθήνα, ο διάδοχός του συνέχισε με πολύ ενδιαφέρον να τον επισκέπτεται τακτικά και να μεριμνά για τις συνθήκες της διαβίωσης και της νοσηλείας του, με αποκορύφωμα την μεταφορά της σορού του μετά την κοίμησή του τον Νοέμβριο του 2008 στην Πάτρα, την τέλεση πάνδημης κηδείας προς τιμήν του και τον ενταφιασμό του στον χώρο πέριξ του Μητροπολιτικού Παρεκκλησίου, όπου αναπαύονται κατά παράδοση οι κεκοιμημένοι εν ενεργεία Μητροπολίτες των Πατρών.
3. Στη διαδοχή του μακαριστού Νικοδήμου από τον Μητροπολίτη Χρυσόστομο επιβεβαιώθηκε νομίζουμε πλήρως το γεγονός ότι στην Εκκλησία τα χαρίσματα διανέμονται και τα πρόσωπα εκλέγονται κατά τέτοιο τρόπο που να διασφαλίζεται η απρόσκοπτη σωστική της πορεία ως Σώματος Χριστού εις τους αιώνες, πράγμα που επιβεβαιώθηκε στην Τοπική Εκκλησία των Πατρών κατά την ανατολή του 21ου αιώνα. Και αυτό διότι, ενώ ο αοίδιμος Μητροπολίτης Νικόδημος, που ανέλαβε σε καιρούς χαλεπούς και έπειτα από μακρά χηρεία την διαποίμανση της Ιεράς Μητροπόλεως το 1974, υπήρξε άνθρωπος κυρίως της θεωρίας χωρίς όμως να παραλείπει την πράξη, ώστε με το ποικίλο έργο του να συμπληρώσει εκείνο των προκατόχων του και επιπλέον να εξυψώσει το κύρος και την αίγλη της επαρχίας του σε πανορθόδοξο επίπεδο, ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος, συλλαμβάνοντας τα κελεύσματα των καιρών και της ανάγκες της Εκκλησιαστικής Διακονίας, κατέδειξε, με τις προτεραιότητες που έθεσε στην ποιμαντορία του το 2005, ότι είναι περισσότερο άνθρωπος της πράξεως, χωρίς όμως και πάλι να παρακάμπτει τη θεωρία, γι’ αυτό και προσπάθησε να αξιοποιήσει και οπωσδήποτε να συμπληρώσει, να αναδείξει και να επεκτείνει το έργο του προκατόχου του προς δόξαν Θεού και πνευματικό όφελος του Λογικού Ποιμνίου που Εκείνος του εμπιστεύθηκε.
Έτσι, αμέσως μετά την ενθρόνιση και την εγκατάστασή του στην Πάτρα, έθεσε ως κύριο μέλημά του - με σκοπό την εύρυθμη λειτουργία της, αλλά και την εξυπηρέτηση των πολλαπλών αναγκών του ποιμαντικού της έργου - την ριζική αναδιοργάνωση της κεντρικής υπηρεσίας της Ιεράς Μητροπόλεως, αρχής γενομένης από την μεταφορά της στο πολυώροφο κτίριο της οδού Βότση 34, ένα έργο του μακαριστού Νικοδήμου, εφόσον οι εγκαταστάσεις στο ισόγειο του επισκοπείου της οδού Ευμήλου δεν επαρκούσαν πλέον για την ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία της. Εκτός από την μεταφορά της μητροπολιτικής διοικήσεως στο κέντρο της πόλεως όμως, ο νέος Μητροπολίτης προχώρησε και στον εκσυγχρονισμό της όλης λειτουργίας της, με την ίδρυση νέων υπηρεσιών και την πλήρη μηχανοργάνωση των επιμέρους τομέων, αλλά και με την ενίσχυση του δυναμικού της με ικανό ανθρώπινο προσωπικό, αποτελούμενο κυρίως από προσοντούχους κληρικούς ως συνεργάτες, αλλά και λαϊκούς ως εκτάκτους περισσότερο υπαλλήλους, προκειμένου να συμπληρωθεί το ήδη υπάρχον, αλλά και με σκοπό να λειτουργήσουν ομαλά και αποτελεσματικά οι αρτισυσταθείσες διοικητικές της δομές.
Παράλληλα με την οργάνωση της κεντρικής διοικητικής υπηρεσίας, ο Μητροπολίτης κ. Χρυσόστομος δρομολόγησε επίσης την διευκόλυνση και επιτάχυνση της επικοινωνίας με τις επιμέρους ενορίες μέσω εγκαταστάσεως σε καθεμιά τηλεομοιοτύπου (fax), αλλά και με τους εφημερίους μέσω της απόκτησης, όσων δεν κατείχαν ήδη, προσωπικού κινητού τηλεφώνου, ενώ επιφόρτισε επιπλέον τους προϊσταμένους των ενοριών, αφού τους έδωσε τις κατάλληλες συμβουλές και τις απαραίτητες γραπτές οδηγίες, με την ευθύνη της οργανώσεως και εύρυθμης λειτουργίας των ενοριακών γραφείων για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ενοριτών, ορίζοντας για το σκοπό αυτό συγκεκριμένο καθημερινό ωράριο λειτουργίας.
4. Πρωταρχικό μέλημα ωστόσο του Μητροπολίτου Πατρών κατά την παρελθούσα δεκαπενταετία αποτέλεσε η αναδιοργάνωση και συστηματοποίηση της τελέσεως της Θείας Λατρείας, προτάσσοντας ως κύριο έργο του ιερού κλήρου την ορθή και πλήρη, σύμφωνα με το εκκλησιαστικό τυπικό, τέλεση των ιερών ακολουθιών, με αποκορύφωμα την φροντίδα για την τακτική τέλεση της Θείας Ευχαριστίας κατά τις Κυριακές και τις μεγάλες Εορτές σε όλους ανεξαιρέτως τους ενοριακούς ναούς και τις μονές της Ιεράς Μητροπόλεως, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο την ήδη υπάρχουσα έντονη λειτουργική ζωή της πόλεως και της υπαίθρου της επαρχίας του. Για το σκοπό αυτό και ο ίδιος συνηθίζει να λειτουργεί κάθε Κυριακή ή Εορτή, περιοδεύοντας ακόμη και στις πλέον απομακρυσμένες ενορίες της πνευματικής του δικαιοδοσίας, με σκοπό να τελέσει Αρχιερατικές Θείες Λειτουργίες, Ιερές Αγρυπνίες, Πανηγυρικούς Εσπερινούς, Ιερές Παρακλήσεις, Μεγάλα Απόδειπνα και Χαιρετισμούς, αλλά και Γάμους, Βαπτίσεις, Νεκρώσιμες Ακολουθίες και Ιερά Ευχέλαια, έχοντας στο βαρύ αυτό έργο ως συγκυρηναίους, πρωτίστως τον βοηθό του, επίσκοπο Κερνίτσης κ. Χρύσανθο από το 2014, αλλά και από την έναρξη της ποιμαντορίας του τον περί αυτόν ευαγή κλήρο στο σύνολό του.
Στο πλαίσιο της μέριμνάς του για την ενίσχυση της ευχαριστιακής συμμετοχής, της τόνωσης του λειτουργικού βιώματος και την ενδυνάμωση του εκκλησιαστικού ήθους του ποιμνίου του, ο Σεβασμιώτατος ενθαρρύνει επίσης διαρκώς την τέλεση σε Ναούς κυρίως της πόλεως αλλά και της υπαίθρου του Ιερού Σαρανταλείτουργου, Θείων Λειτουργιών σε καθημερινή βάση, Ιερών Παρακλήσεων και Ιερών Αγρυπνιών, θεσπίζοντας επιπλέον την καθημερινή τέλεση των ακολουθιών του Εσπερινού, του Όρθρου και της θείας Λειτουργίας στο μητροπολιτικό παρεκκλήσιο του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου για να μεταδίδονται ζωντανά από την τηλεόραση του «Λύχνου», την εβδομαδιαία Ακολουθία των Χαιρετισμών ενώπιον του Σταυρού του Αγίου Ανδρέου κάθε Τρίτη απόγευμα, όπως επίσης και την ανελλιπή τέλεση της Ιεράς Αγρυπνίας το βράδυ της Παρασκευής επί του πανσέπτου Τάφου του Πρωτοκλήτου, μετατρέποντας με τον τρόπο αυτό το ιερό του Αποστολείο σε λατρευτικό κέντρο της Τοπικής Εκκλησίας, αναδιοργανώνοντας επιπλέον και με περισσή φροντίδα τελώντας λαμπρά κάθε χρόνο την επέτειο της επανακομιδής της Αγίας Κάρας την τελευταία Κυριακή του Σεπτεμβρίου, αλλά και εμπλουτίζοντας τα «Πρωτοκλήτεια», ούτως ώστε να καταστούν το σημαντικότερο πνευματικό γεγονός στην πόλη των Πατρών κάθε Φθινόπωρο, αποκορύφωμα των οποίων αποτελεί η μεγάλη εορτή του Πολιούχου στις 30 Νοεμβρίου, με την παρουσία κάθε φορά πλειάδας ιεραρχών και κατά καιρούς των Αρχιεπισκόπων κυρού Χριστοδούλου και κ. Ιερωνύμου, αλλά και κορυφαίων εκπροσώπων της Ελληνικής Πολιτείας, υπουργών, πρωθυπουργών και προέδρων της Δημοκρατίας.
Για την ικανοποίηση των παραπάνω ποικίλων, μόνιμων και έκτακτων, αναγκών του λειτουργικού και του εν γένει ποιμαντικού έργου της Τοπικής Εκκλησίας, ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος, αφού ίδρυσε και στελέχωσε κατάλληλα την Τεχνική Υπηρεσία της Ιεράς Μητροπόλεως, προχώρησε κατά τα δεκαπέντε αυτά χρόνια σε ίδρυση νέων Ενοριών, ενθάρρυνε την ανοικοδόμηση ή την αποπεράτωση και πραγματοποίησε τον εγκαινιασμό πολλών Ναών, αλλά και συνέδραμε στην ίδρυση νέων Πνευματικών Κέντρων, ενώ είναι αξιομνημόνευτο επίσης, ότι φρόντισε, σε αρμονική συνεργασία με τα εκκλησιαστικά συμβούλια, τις δημόσιες υπηρεσίες και τους τοπικούς φορείς, για την αποκατάσταση ή την δρομολόγηση της ανοικοδόμησης των ογδόντα και πλέον ενοριακών Ναών, Παρεκκλησίων ή άλλων εκκλησιαστικών εγκαταστάσεων που υπέστησαν ζημίες κατά τον καταστρεπτικό σεισμό του Ιουνίου του 2008, με κορυφαίο έργο εκείνο της πλήρους ανακαινίσεως και αποκαταστάσεως του μεγαλοπρεπούς και εμβληματικού Ναού της Παντανάσσης Πατρών.
Πέραν τούτων όμως, ο Σεβασμιώτατος αναζήτησε, εξέλεξε και χειροτόνησε πλειάδα νέων και κατά κανόνα καταρτισμένων ευλαβών κληρικών, αγάμων και εγγάμων, με τους οποίους κάλυψε πολλά από τα υφιστάμενα κενά σε ενορίες της πόλεως και της υπαίθρου, αλλά και προσπάθησε να ενισχύσει την διακονία του θείου λόγου με την αύξηση του αριθμού των ιεροκηρύκων και την έκτακτη αποστολή θεολόγων κληρικών σε ενορίες κυρίως της υπαίθρου προς πνευματική οικοδομή του εκεί εκκλησιαστικού πληρώματος, την οποία επιδιώκει να συμπληρώνει με την τακτική αποστολή κατά τις περιόδους προ των μεγάλων Εορτών των Χριστουγέννων και του Πάσχα ενενήντα και πλέον Πνευματικών για την επιτέλεση του μυστηρίου της Ιεράς Εξομολογήσεως.
5. Ειδικότερα και όσον αφορά την προσπάθεια διάδοσης του λόγου του Θεού στην μητροπολιτική του περιφέρεια, ο Σεβασμιώτατος κηρύττει και ομιλεί ευκαίρως ακαίρως σε κάθε περίσταση, διατηρεί αγαστή συνεργασία με τις χριστιανικές αδελφότητες και τους διαφόρους χριστιανικούς συλλόγους και πνευματικούς φορείς της πόλεως, αλλά και υποστηρίζει την οργάνωση εσπερινών ομιλιών, καθώς και άλλων εκδηλώσεων πνευματικής οικοδομής στα σαράντα και πλέον υφιστάμενα πνευματικά κέντρα των ενοριών, στα οποία λειτουργούν με την δική του παρότρυνση πολλά κοινωνικά φροντιστήρια για δωρεάν προσφορά βοήθειας στα σχολικά μαθήματα, σχολές κεντήματος, παρασκευής προσφόρου, εκμάθησης μουσικών οργάνων, δημοτικών παραδοσιακών χορών, κ.ά. Για την ευρύτερη διάδοση του λόγου του Θεού και την μετάδοση της φωνής της Μητέρας Εκκλησίας στα τέκνα της, βασική του μέριμνα έθεσε, αξιοποιώντας και πάλι το έργο του προκατόχου του, την ριζική αναδιοργάνωση, επέκταση και εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων του Ραδιοφωνικού και του μοναδικού σε πανελλήνιο επίπεδο Μητροπολιτικού Εκκλησιαστικού Τηλεοπτικού Σταθμού «ΛΥΧΝΟΣ», τα οποία μαζί με την ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως προσφέρουν μέγιστο πνευματικό έργο και αποτελούν τους άμβωνες της μεταδόσεως του Ευαγγελίου και της Ορθοδόξου μαρτυρίας της Αποστολικής Εκκλησίας των Πατρών, αλλά και τους διαύλους της, ελεύθερης και οικειοθελούς εκ μέρους των ακροατών, εισόδου του σωτήριου εκκλησιαστικού λόγου στις οικίες των Ορθοδόξων όπου γης. Στο πλαίσιο μάλιστα της διαφωτίσεως του εκκλησιαστικού πληρώματος, ο Μητροπολίτης Πατρών, διαπιστώνοντας ότι πολλοί αιρετικοί δρουν στην πόλη των Πατρών και στην ύπαιθρο της Αχαΐας, συνέστησε και λειτούργησε την Αντιαιρετική Ομάδα, η οποία επιμελείται και εκδίδει το φυλλάδιο «Στώμεν Καλώς», του οποίου έχουν κυκλοφορηθεί άνω των πενήντα τευχών, καθώς και το έκτακτο δελτάριο «Πανάριον».
6. Στα δεκαπέντε έτη της ποιμαντορίας του στην Πάτρα, ο Σεβασμιώτατος μερίμνησε επίσης και για την στήριξη του Μοναχισμού, μοναδικά σπουδαίου και απαραίτητου εκκλησιαστικού θεσμού για την καλλιέργεια της πνευματικής ζωής του πιστού λαού του Θεού, ενισχύοντας και καθοδηγώντας τις ανδρώες και γυναικείες μονές της επαρχίας του. Ωστόσο, το έργο του κατά το διάστημα αυτό επικεντρώθηκε κυρίως στην τόνωση του ανδρικού μοναχισμού με την επάνδρωση της Ιεράς Μονής Αγίων Πάντων Τριταίας, όπως και με την ενίσχυση με νέα μέλη των αδελφοτήτων των υπολοίπων Ιερών Μονών, ενώ και για τις γυναικείες Ιερές Μονές φρόντισε, ώστε να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά τα τυχόν ανακύπτοντα ζητήματα, αλλά και για να έχουν απρόσκοπτη και αδιάλειπτη λειτουργική ζωή και πνευματική στήριξη, με την αποστολή ως λειτουργών καθ’ όλες τις Κυριακές και τις μεγάλες Εορτές, εφημερίων που διακονούν κυρίως σε ενορίες της πόλεως των Πατρών.
7. Βασική μέριμνα του Πατρών Χρυσοστόμου υπήρξε επίσης η Φιλανθρωπική Διακονία ως προέκταση και συμπλήρωση, όχι όμως, και ορθώς, υποκατάσταση, του λειτουργικού και αγιαστικού έργου της Εκκλησίας, μέσω της οποίας επιδιώκεται να καλλιεργηθεί στο εκκλησιαστικό πλήρωμα η χωρίς προσμονή ανταπόδοσης, ανιδιοτελής έκφραση της έμπρακτης αγάπης ως κορυφαίας εκφράσεως του λειτουργικού του ήθους, καθώς όπως υπογραμμίζει, «το πρώτο μέλημά μας, βεβαίως, είναι η Θεία Λειτουργία, η διακονία της ευχαριστιακής Τραπέζης, η προσφορά του Σώματος και του Αίματος του Χριστού, προς αγιασμόν και σωτηρία των ανθρώπων». Επιθυμώντας να επιτύχει τον σκοπό αυτό κατά τον καλύτερο τρόπο ο Σεβασμιώτατος, αναδιοργάνωσε πλήρως και αναπροσανατόλισε τους σκοπούς του Γενικού Φιλοπτώχου Ταμείου, το οποίο παρέχει πλέον και ιδίως μετά τον σεισμό του Ιουνίου του 2008 και την εμφάνιση της οικονομικής κρίσης το 2010, μεγάλη ανακούφιση, με την προμήθεια ειδών διατροφής, ένδυσης και υπόδησης, οικονομικά βοηθήματα και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε κάθε άνθρωπο που έχει ανάγκη και καταφεύγει στην Ιερά Μητρόπολη. Παράλληλα επίσης υποστήριξε και την δημιουργία ή την εύρυθμη λειτουργία των πενήντα οκτώ συνολικά λειτουργούντων Φιλοπτώχων Ταμείων σε ενορίες, στις οποίες μάλιστα συνιστά να λειτουργεί παράλληλα και Τράπεζα Τροφίμων, ώστε μέχρι σήμερα να έχουν ιδρυθεί συνολικά πενήντα τέσσερις, επισημαίνοντας ακόμη την ανάγκη να οργανωθούν, εφόσον αυτό είναι εφικτό, περισσότερα ενοριακά συσσίτια, επαινώντας και ενισχύοντας για το σκοπό αυτό τα ήδη υπάρχοντα.
Καίριας σημασίας δομές για την πραγματοποίηση του πολυεπίπεδου φιλανθρωπικού έργου της Ιεράς Μητροπόλεως, τις οποίες υποστήριξε και τις περισσότερες από αυτές ίδρυσε ο Μητροπολίτης, αποτελούν η Τράπεζα Τροφίμων σε συνεργασία με τον Δήμο Πατρέων από την εποχή του μακαριστού προκατόχου του, στη συνέχιση της λειτουργίας της οποίας επέμεινε θερμά, το Κοινωνικό Μητροπολιτικό Παντοπωλείο «Κελλάρι της Αγάπης», καθώς και η λειτουργία του μεγάλου Μητροπολιτικού Συσσιτίου στην οδό Φιλοποίμενος «Άρτος Αγάπης», μέσω του οποίου, όπως και αυτού της «Στέγης της Αγάπης» για κατ’ οίκον διανομή γευμάτων, αλλά και των υπολοίπων πέντε ενοριακών συσσιτίων προσφέρεται εξαιρετικά μεγάλος αριθμός μερίδων φαγητού καθημερινά χωρίς διάκριση στους πάσχοντες αδελφούς κυρίως της πόλεως, ώστε, όπως τονίζει διαρκώς ο Σεβασμιώτατος, «Ουδείς να πεινάη στην Πάτρα!».
Στον τομέα της φιλανθρωπίας επίσης σημαντική θεωρείται και η προσπάθεια που καταβάλλεται από τον Μητροπολίτη Πατρών για την παροχή φιλοξενίας στους ασθενείς και τους συγγενείς τους που προέρχονται από άλλα μέρη της χώρας και περιθάλπονται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Ρίου, για την ανακούφιση των οποίων λειτουργεί ήδη το ευρύχωρο Ίδρυμα Φιλοξενίας στην περιοχή του Αγίου Βασιλείου, ενώ προετοιμάζεται για τον ίδιο σκοπό και ένας άλλος πολύ μεγάλος Ξενώνας στην περιοχή του Κάτω Καστριτσίου. Εκτός από τους συγγενείς όμως, είναι απαραίτητο να υπογραμμιστεί ότι υποστηρίζονται ποιμαντικά και οι νοσηλευόμενοι ασθενείς από εντεταλμένους προς αυτό εφημερίους, αλλά και ενισχύονται πνευματικά από δύο ομάδες συμπαραστάσεως με επικεφαλής τους εφημερίους των δύο μεγάλων Νοσοκομείων των Πατρών. Στο πλαίσιο της φιλανθρωπικής διακονίας επίσης, θα πρέπει να αναφερθεί και η πρωτοβουλία του Σεβασμιωτάτου όλα αυτά τα χρόνια για εξασφάλιση όσο γίνεται μεγαλύτερης ποσότητας αίματος για τους ασθενείς συνανθρώπους μας με την ίδρυση της Τράπεζας Αίματος της Ιεράς Μητροπόλεως, αλλά και με την ενθάρρυνση ανάληψης πρωτοβουλίας για αιμοληψίες εκ μέρους των ενοριών με σκοπό την ικανοποίηση των μεγάλων αναγκών των νοσοκομείων της πόλεως των Πατρών.
Εκτός από τους ασθενείς όμως ο Μητροπολίτης Πατρών μερίμνησε κατά τα δεκαπέντε αυτά έτη της ποιμαντορίας του και για την πνευματική στήριξη των φιλακισμένων ορίζοντας εντεταλμένο για το σκοπό αυτό Ιερέα και μεγάλη ομάδα κληρικών με σκοπό την τέλεση σε εβδομαδιαία βάση της Θείας Λειτουργίας στο παρεκκλήσιο του Αγίου Ελευθερίου εντός των φυλακών του Αγίου Στεφάνου, καθώς και την εντατική τέλεση του μυστηρίου της Ιεράς Εξομολογήσεως, την βάπτιση φυλακισμένων, αλλά και την υλική τους ενίσχυση σε είδη προσωπικής χρήσεως μέσω της Κοινωνικής Υπηρεσίας της φυλακής.
Όλες οι παραπάνω δραστηριότητες υποστηρίζονται έντονα από την Φιλανθρωπική Ομάδα Αγάπης, η οποία λειτουργεί με ευθύνη του Γενικού Φιλοπτώχου Ταμείου και αποτελείται από μεγάλο αριθμό ευσεβών ανδρών και γυναικών της πόλεως των Πατρών.
8. Ένας από τους πλέον νευραλγικούς τομείς του εκκλησιαστικού έργου στον οποίο δραστηριοποιήθηκε ο Μητροπολίτης Πατρών κατά την πρώτη δεκαπενταετία της αρχιερατικής του διακονίας επίσης υπήρξε η Νεότητα, για την ποιμαντική μέριμνα της οποίας ίδρυσε και λειτουργεί υπό την εποπτεία του το Γραφείο Νεότητος με σκοπό τον συντονισμό του νεανικού έργου της Μητροπόλεως με κορυφαία αποστολή την λειτουργία σε όλες τις ενορίες Κατηχητικών Σχολείων με παράλληλη οργάνωση δραστηριοτήτων για την προώθηση της ορθής αγωγής των νέων με σκοπό της κατανόηση της εφαρμογής του Ορθοδόξου ήθους σε όλους τους τομείς του κοινωνικού βίου.
Μεγάλο ενδιαφέρον επέδειξε επίσης ο Σεβασμιώτατος για την ποιμαντική στήριξη των φοιτητών και των σπουδαστών με τον διορισμό εφημερίων υπευθύνων στους Ναούς του Πανεπιστημίου και του Α.Τ.Ε.Ι. αντίστοιχα για την εξυπηρέτηση των λειτουργικών και των άλλων πνευματικών αναγκών των Ανωτάτων Ιδρυμάτων, ενώ υποστηρίζει και την λειτουργία των πέντε μεγάλων φοιτητικών συναντήσεων σε ισάριθμες ενορίες της πόλεως, στις οποίες συχνά παρίσταται και εισηγείται θέματα ή συζητά επάνω σε προβληματισμούς των συμμετεχόντων. Με πρωτοβουλία του επίσης έχουν ιδρυθεί και λειτουργούν μια Φοιτητική Εστία Αρρένων στην οδό Φιλοποίμενος και μια Μαθητική Εστία στους χώρους της Ιεράς Μητροπόλεως στην Παραλία Πατρών, όπου διαμένουν και σιτίζονται δωρεάν οι μη καταγόμενοι και διαμένοντες οικογενειακώς στην Πάτρα ιεροσπουδαστές που φοιτούν στο Εκκλησιαστικό Λύκειο. Σημαντικός τομέας για την αγωγή των νέων κυρίως, συνιστά επίσης και η λειτουργία υπό την αιγίδα του Σεβασμιωτάτου δύο σχολών Πληροφορικής, μίας σχολής Εκκλησιαστικής Αγιογραφίας και δύο σχολών Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής. Στο πλαίσιο μάλιστα της προσπάθειας που καταβάλλει για την περιστολή του κοινωνικού αποκλεισμού και την ομαλή ένταξη των Ρομά της Δυτικής Αχαΐας στον κοινωνικό ιστό, επιδιώκει να στρέψει τον προσανατολισμό των νεοτέρων περισσότερο προς την εκπαίδευση, προβαίνοντας πολύ συχνά σε ομαδικές Βαπτίσεις μικρών παιδιών, αλλά και φροντίζοντας μέσω των φιλανθρωπικών δομών της Ιεράς Μητροπόλεως και των ενοριών για την υλική και εν γένει πνευματική τους υποστήριξη.
Τέλος, ένα σπουδαίο έργο της μέριμνας του Σεβασμιωτάτου, είναι και η επανίδρυση και λειτουργία του Παιδικού Σταθμού της Ιεράς Μητροπόλεως με ευθύνη της ενορίας Εγλυκάδος, στον οποίο φιλοξενούνται περισσότερα από εκατό νήπια, προερχόμενα κατά κύριο λόγο από την πόλη των Πατρών.
9. Από τα παραπάνω αναφερθέντα καθίσταται πλήρως αντιληπτό νομίζουμε, ότι το έργο του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ. Χρυσοστόμου κατά τα πρώτα δεκαπέντε έτη της ποιμαντορίας του καλύπτει ολόκληρο το φάσμα της Εκκλησιαστικής Διακονίας. Η ευσύνοπτη παράθεσή του στον παρόν άρθρο με την ευκαιρία της επετείου της εις επίσκοπο χειροτονίας του πριν από δεκαπέντε χρόνια ωστόσο, επιχειρήθηκε περισσότερο για να καταφανεί πρωτίστως η μεγάλη πνευματική προσφορά της Τοπικής μας Εκκλησίας στο λαό του Θεού, κυρίως όμως για να δοξαστεί και να δοξολογηθεί το Πανάγιο Όνομα Του, καθώς είναι αποκλειστικά Εκείνος που το ευλόγησε και το επιτέλεσε. Ενώ, για τον αόκνως εργαζόμενο Ιεράρχη των Πατρών, που συμμερίζεται απόλυτα αυτά που τόνιζε ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος* κατά τα δικά του τριαντάχρονα στην Αρχιερωσύνη το 2004, δηλαδή ότι «τέτοιοι σταθμοί δεν αποτελούν λόγους εορτασμού για έναν Ιεράρχη, αλλά το εντελώς αντίθετο. Επειδή ο Ιεράρχης πορεύεται καλά, μόνον όσο και μόνον όποτε αναθυμάται με πόνο, πόσες δυνατότητες δεν κατόρθωσε να αξιοποιήσει, πόσες φορές στάθηκε λίγος, πόσες φορές υπέκυψε στις αδυναμίες του», η ημέρα αυτή αποτέλεσε ευκαιρία θερμής προσευχής και αφορμή πνευματικής περισυλλογής και ανατροφοδότησης, κυρίως όμως εφαλτήριο για μεγαλύτερους αγώνες και θυσίες, μιας και όπως υπογράμμιζε και πάλι ο μεγάλος Πρωθιεράρχης, «ο χώρος της διακονίας για τον Επίσκοπο δεν είναι μόνον όαση προσφοράς, αλλά και έρημος δοκιμασίας».
Για το λόγο αυτό λοιπόν και ο Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος επέλεξε να εορτάσει με τρόπο απλό και εκκλησιαστικό τη συμπλήρωση της πρώτης δεκαπενταετίας της επισκοπικής του διακονίας, επικεντρώνοντας το όλο γεγονός στην ευχαριστιακή τέλεση της Θείας Λειτουργίας, επιδιδόμενος δηλαδή στην λειτουργία του κατ’ εξοχήν μυστηρίου της εν προσευχή περισυλλογής, της πνευματικής ανατροφοδοτήσεως, αλλά και της διαρκούς αναμνήσεως ως υπενθυμίσεως, πως η αρχιερατική αποστολή, δεν είναι άλλη από την καθημερινή μαρτυρική θυσία στον Γολγοθά του κόσμου ως μίμηση «του εκουσίου πάθους» του Πρώτου Αρχιερέως Χριστού, εφόσον έχει στέρεα την πεποίθηση, ότι «ο Επίσκοπος, ιστάμενος εις τόπον και τύπον Χριστού και ακολουθών τα βήματα του Θείου Λυτρωτού, καθ’ ημέραν, αίρει τον Σταυρό της μαρτυρικής Ιερωσύνης, προκειμένου μέσα από αυτή την σταυροαναστάσιμη πορεία του και ο Θεός να δοξάζεται και οι άνθρωποι τους οποίους του ενεπιστεύθη ο Θεός, να οδηγούνται στη θέωση». Και τούτο, καθώς ο Ποιμήν των Πατρών, ως διάδοχος του σταυρωθέντος Αγίου Ανδρέου, γνωρίζει άριστα, πως και η μελλοντική του αρχιερατική πορεία θα είναι κατ’ εξοχήν μετοχή στο μαρτύριο της συνειδήσεως και του Σταυρού του Χριστού, όπως συνέβη με τον προκάτοχό του Πρωτόκλητο Απόστολο, αλλά και τους λοιπούς μετέπειτα προκατόχους του, Ποιμένες κλεινούς της Αποστολικής Εκκλησίας των Πατρών.
Ωστόσο όμως είναι απολύτως βέβαιο επίσης, ότι η μαρτυρικώς εσταυρωμένη αυτή πορεία θα καταστεί παράλληλα εξαγιαστική και εν Χριστώ μεταμορφωτική της υπάρξεώς του, εφόσον, όπως και πάλι τόνιζε ο θαυμαστός Χριστόδουλος, θα συνεχίσει και στα επόμενα χρόνια να αισθάνεται και να βιώνει ως Αρχιερεύς αυτό που είχε βαθιά μέσα στην καρδιά του και ο πολύκλαυστος Γέροντάς του μακαριστός Πρωθιεάρχης, ότι δηλαδή «ο Επίσκοπος δεν έχει δικαίωμα να βλέπει τον κόσμο μέσα από τα μάτια του, αλλά μέσα από την οπτική γωνία που του δίνει το εγκόλπιό του. Αυτό θα πει ότι πρέπει να μη χάνει ποτέ την επαφή με το αληθινό. Να προσεύχεται κάθε στιγμή, να παρακαλεί τον Κύριο να τον βοηθήσει να βλέπει τον κόσμο με το αναστάσιμο φως κι όχι με το φως του παρόντος κόσμου. Να μην τον αφήσει ο Κύριος να νιώσει, ούτε στιγμή, ότι έχει αξίωμα, έχει καθήκοντα, εκπροσωπεί τον θεσμό της Εκκλησίας. Να ικετεύει τον Κύριο ζητώντας Του να τον έχει ικανό να διοικεί εν Χριστώ και όχι εν θεσμώ». Και αυτό, διότι «ο Επίσκοπος δεν γίνεται Ποιμήν διατάσσοντας τους κληρικούς κι επιβάλλοντας την θέλησή του. - Γίνεται όταν και όσο βλέπει το ποίμνιο και τον κλήρο όχι ως φορείς αδυναμίας, αλλά ως φορείς υψίστης δυνάμεως, που έχουν εκ της αγάπης του Κυρίου. - Γίνεται Ποιμήν, όταν έχει την ευλογία να βλέπει πίσω και μέσα από την αδυναμία και την αμαρτία, την αξία, μάλιστα δε τη μοναδικότητα. - Γίνεται Ποιμήν, όταν βλέπει καθαρά μέσα του και μπροστά του, ότι μία και μόνη είναι η αμαρτία: η αδυναμία μας να νιώσουμε την αγάπη του Θεού, η αδυναμία μας να ζήσουμε έτσι όπως η αγάπη Του μας επιτρέπει». Γένοιτο !
* Οι αναφορές μας στον αοίδιμο Αρχιεπίσκοπό μας κυρό Χριστόδουλο προέρχονται από την μνημειώδη ομιλία του με τίτλο «Εμπειρίες από τη ζωή μου ως Επισκόπου» κατά την τελετή παρουσίασης του τιμητικού τόμου για την συμπλήρωση 30 ετών Αρχιερατείας στις 19/10/2004 στην εν Αθήναις αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός».