Τρίτη 17 Δεκεμβρίου 2024

«Ἡ γνῶσις φυσιοῖ» - π. Τιμόθεος Παπασταύρου


ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΔΕΚΑΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΛΟΥΚΑ (24 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2024)

«Τὰς ἐντολὰς οἶδας» (Λουκ. ΙΗ΄ 20)

 

«Ἡ γνῶσις φυσιοῖ» (Α΄ Κορ. Η΄ 2)!

 

Ὁ θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, ἀπευθυνόμενος πρὸς τοὺς Κορινθίους, μεταξὺ ἄλλων, λέγει καὶ τὰς τοιαύτας τρεῖς λέξεις! Πολλοὶ ἐκ τούτων τῶν Κορινθίων, ἐκαυχῶντο διὰ τὰς γνώσεις των «ἐπὶ παντὸς ἐπιστητοῦ», καὶ ἐθεώρουν ἑαυτούς, ἀνωτέρους τῶν λοιπῶν, ἐκτιμῶντες, ὅτι τὸ νὰ γνωρίζῃ κάποιος καὶ νὰ δύναται νὰ συμμετέχῃ εἰς διαφόρους κοσμικὰς συζητήσεις, ἔδιδεν εἰς τούτους μίαν ἀνάλογον κοινωνικὴν προτεραιότητα καὶ προβολήν! Τοῦτο, ἄλλωστε, ἀκριβῶς, τὸ διαπιστώνομεν πολλάκις εἰς τὴν καθημερινότητά μας, ἐφ’ ὅσον ἡ γνῶσις καὶ ἡ … γνώμη τῶν πλείστων, ἐπὶ ποικίλων καθημερινῶν θεμάτων, δίδει εἰς τούτους, - ὣς θεωροῦσιν οὗτοι, - μίαν ἀναμφισβήτητον προτεραιότητα, ἔναντι τῶν «ὀλιγωρούντων» εἰς τὸν τοιοῦτον τομέα τῆς γνώσεως! Μὲ τὸ τοιοῦτον δὲ κριτήριον, προάγονται, ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων,  καὶ ὑψοῦνται οἱ ἔχοντες τὴν τοιαύτην γνῶσιν, οἱ δὲ ἀγνοοῦντες εὑρίσκονται εἰς «δευτέραν καὶ κατωτέραν», ἀσφαλῶς, θέσιν!

Τὴν τοιαύτην κοσμικὴν ἐκτίμησιν, ἀλλὰ καὶ ἀξιολόγησιν, δὲν φαίνεται νὰ ἐκτιμᾷ ἀντιστοίχως καὶ ὁ Κύριος! Οὗτος ὁ πάνσοφος Θεός, ὁ ἔχων «πᾶσαν τὴν γνῶσιν καὶ τὴν σοφίαν», φέρεται εἰς πλείστας ὅσας περιπτώσεις, νὰ καταρρίπτῃ καὶ νὰ κρημνίζῃ τὸν … μῦθον τῆς ἀνθρωπίνης γνώσεως! Καὶ εἰς τὴν ἐν λόγῳ σημερινὴν περικοπήν, ἀλλὰ καὶ εἰς τὰς περιπτώσεις κατὰ τὰς ὁποίας, οἱ Γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι, ἐπεχείρησαν ἵνα ἀποστομώσωσι τὸν Διδάσκαλον, εἴτε δι’ «ἐγκαθέτων» (Λουκ. Κ΄ 20), εἴτε αὐτοπροσώπως, καὶ ταπεινώσωσι Τοῦτον, εἰς τὴν δεινότητα τῆς σοφίας καὶ τοῦ Θείου Λόγου Του! Ὅμως, ὁ Διδάσκαλος, προκρίνει καὶ προτιμᾷ τὴν πρᾶξιν καὶ τὴν ἐφαρμογήν, παρὰ τὴν γνῶσιν καὶ τὴν ἀνθρωπίνην σοφίαν!

 

Ὁ κοσμικὸς καὶ «μορφωμένος» ἄρχων!

 

Ἕνας ἄρχων, - ὡς τὸν ἀποκαλεῖ τὸ ἱερὸν κείμενον, - ἔχων καλὴν διάθεσιν καὶ ἀναζητῶν τὴν αἰώνιον ζωὴν  καὶ Βασιλείαν, ὑποβάλλει εἰς τὸν Κύριον τὸ ἐρώτημα, «τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω;» Ὁ Κύριος, πρὶν δώσει τὴν ἀπάντησιν, καὶ ἐπειδὴ γνωρίζει, ὅτι ἐκ τοῦ ἀξιώματός του, ὀφείλει οὗτος ἵνα γνωρίζῃ τὸν Μωσαϊκὸν νόμον, τοῦ προβάλλει μερικὰς ἐκ τῶν ἐντολῶν τοῦ «Δεκαλόγου»! Ἐκεῖνος, εὐλαβής, ὡς προείπωμεν, καὶ εἰλικρινὴς τηρητὴς τῶν ἐντολῶν, διαβεβαιώνει τὸν Χριστόν, ὅτι, «ταῦτα πάντα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητός μου»! Φυλάττει τὰς Θείας ἐντολάς, μὲ τὴν … «κατὰ γράμμα» ἐφαρμογήν! Φυλάττει τὸν νόμον, ἐπειδὴ γνωρίζει τὸν νόμον καὶ τὸν μελετᾷ καὶ τὸν πράττει μὲ τὰς πράξεις ἐκείνας τὰς … ἐπιδερμικάς!

Ὁ Κύριος διακρίνει, ἀφ’ ἑνὸς μὲν μίαν, ἀναμφιβόλως, εἰλικρινῆ πρόθεσιν, ἀλλὰ καὶ ἀφ’ ἑτέρου μίαν τυπικὴν καὶ ἀνούσιον καὶ «ξηρὰν ἐφαρμογήν», χωρὶς τὴν οὐσίαν καὶ καρδιακὴν συμμετοχήν, ποὺ ἀπαιτεῖ μία συνειδητὴ σχέσις μὲ τὸν Χριστόν! Μίαν ἐφαρμογήν, πιθανῶς, σὰν ἐκείνην … τοῦ Φαρισαίου τῆς γνωστῆς παραβολῆς, ὅστις σπεύδων ἵνα δικαιώσῃ ἑαυτόν, διεφήμιζεν τὰς ἀρετάς του καὶ τὰς … ἐπιτυχίας του! «Οὐκ εἰμὶ ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἢ καὶ ὡς οὗτος ὁ τελώνης· νηστεύω δὶς τοῦ σαββάτου, ἀποδεκατῶ πάντα ὅσα κτῶμαι» (Λουκ. ΙΗ΄ 11-12)! Καὶ ἡ προσπάθεια μὲν τούτου τοῦ ἄρχοντος, - ὡς μᾶς διαβεβαιώνει ὁ Εὐαγγελιστὴς Μᾶρκος, ἔγινεν ἀποδεκτὴ ἀπὸ τὸν Διδάσκαλον, καὶ μάλιστα … μὲ τὴν ἐπισήμανσιν, «ὁ δὲ Ἰησοῦς ἐμβλέψας αὐτῷ ἠγάπησεν αὐτὸν» (Μάρκ. Ι΄ 21) - ὅμως, ὁ Χριστός μας, ἐπισημαίνει εἰς τοῦτον καὶ ὑπογραμμίζει τό, «ἔτι ἕν σοι λείπει»!

Εἰς τὴν ὅλην γνῶσιν καὶ ξηρὰν πρᾶξιν, ὁ Κύριος ἀντιπαραθέτει τὴν οὐσίαν καὶ τὴν … ἐμπιστοσύνην εἰς τὴν μέριμναν τοῦ Κυρίου! Ἡ γνῶσις καὶ ἡ τυπικὴ ἐφαρμογή, ἀποδυναμώνει τὴν ψυχήν, καὶ τὴν «ἀποκοιμίζει», ὅτι δῆθεν, εἶναι … ἐν τάξει ἀπέναντι εἰς τὸν Θεόν! Ὁ Κύριος, ὅμως, διὰ τῆς ἰδικῆς του προσθήκης, μᾶς δίδει νὰ καταλάβωμεν ὅτι, «ὁ νόμος, ἄνευ τῆς ἀγάπης καὶ ἀπολύτου ἐμπιστοσύνης εἰς τὸν Κύριον, εἶναι … ἀνυπόστατος»!

 

«… καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ …»!

 

Ὁ Ραββί, προτείνει εἰς τὸν πλούσιον ἄρχοντα, μίαν ἀνταλλαγήν …! Νὰ ἀπαρνηθῇ τὰ ὑπάρχοντά του καὶ νὰ τὰ διανείμῃ αὐτὸς ὁ ἴδιος εἰς τοὺς πτωχούς, καὶ ἀντὶ τούτων νὰ κερδίσῃ … θησαυρὸν Οὐράνιον! Τὰ μὲν πλούτη του, τὰ βλέπει καὶ τὰ ἀπολαμβάνει˙ τοὺς Οὐρανίους θησαυρούς, ὅμως, τοὺς προσδοκᾷ καὶ τοὺς ἐπιθυμεῖ! Δὲν ἐφαντάζετο ὅμως, ὅτι θὰ εἶχον τόσον βαρὺ ἀντάλλαγμα! Δὲν τὸν κατηγοροῦμε διὰ τὴν ἐπιλογήν του, ἵνα ἀρνηθῇ τὴν διαπραγμάτευσιν καὶ τὴν ἀνταλλαγήν …! Ἄλλωστε, καὶ οἱ περισσότεροι ἐξ ἡμῶν … τὴν ἰδίαν ἐπιλογὴν θὰ ἐκάναμεν! Ἂς εἴμεθα εἰλικρινεῖς …! Ὀλίγοι, καὶ ἀκόμη ὀλιγώτεροι τούτων, θὰ ἐδέχοντο τὴν πρότασιν τοῦ Διδασκάλου! Εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ μαθηταί Του,  οἵτινες, ὡς εἶπεν ὁ Πέτρος, «ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καὶ ἠκολουθήσαμέν σοι» (Μάρκ. Ι΄ 28)! Κοντὰ δὲ εἰς τούτους καὶ πολλοὶ ἀκόμη, - παρὰ ταῦτα, πολλοὶ ὀλιγώτεροι τῶν … ὀλίγων, ὡς εἴπωμεν, - οἵτινες, καὶ πλοῦτον καὶ δόξαν καὶ οἰκείους, … οὐ μὴν δέ, καὶ αὐτὴν τὴν πρόσκαιρον ζωὴν ἀντήλλαξαν, διὰ νὰ … «ἕξωσι θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ»!

Ἐὰν σκεφθῶμεν, ἀγαπητοί μου ἀναγνῶσται, τὴν συγκεκριμμένην διαπραγμάτευσιν, - ὄχι ἐν ὅσῳ εἴμεθα πλούσιοι καὶ παγιδευμένοι εἰς τὰς «φαντασιώσεις τοῦ ἄφρονος πλουσίου», ἀλλὰ ἐν ὅσῳ … ὑστερούμεθα καὶ ἁπλῶς ἀνταπεξερχώμεθα εἰς τὰς βιοτικάς μας ἀνάγκας, - εὔκολον, σχετικῶς, μᾶς εἶναι νὰ κάνωμεν τὴν τοιαύτην κίνησιν καὶ ἀνταλλαγήν! Ὅσον ὀλιγώτερα κρατῶμεν, τόσον εὐκολώτερον τὰ θυσιάζωμεν, ὅταν μάλιστα μᾶς βεβαιοῖ, ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, ὅτι θὰ εἴμεθα κερδισμένοι! Αὕτη ἡ διαπίστωσις, θὰ ἔλεγον, ὅτι μᾶς φέρει πρὸ τοῦ διλήμματος˙ τί ἐπιλέγωμεν; Τὸν Θεόν, ἢ τὸν μαμωνᾶ; Ὁ Κύριος ἀπέρριψεν μίαν «συγχώνευσιν» καὶ τῶν δύο! «Οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ» (Ματθ. ΣΤ΄ 24)! Ἐν προκειμένῳ, ὁ Διδάσκαλος λέγει μίαν φοβερὰν Ἀλήθειαν˙ «πῶς δυσκόλως οἱ τὰ χρήματα ἔχοντες εἰσελεύσονται εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ»!

Βεβαίως, εἰσῆλθον πλούσιοι εἰς τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ! Καὶ ὁ Ἀβραάμ, καὶ ὁ δίκαιος Ἰώβ, καὶ βασιλεῖς καὶ βασίλισσαι καὶ αὐτοκράτορες …! Πλούσιοι, καὶ μάλιστα … ὑπέρ-πλούσιοι! Ὅμως, δὲν ὑπετάγησαν καὶ δὲν ἐδούλευσαν εἰς τὸν πλοῦτον, ἀλλ’ ὑπερέβησαν τοῦτον καὶ προετίμησαν τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν! Αὕτη ἡ προτίμησις, ἀγαπητοί μου, νὰ προέχῃ εἰς τὰς καρδίας ἡμῶν, καὶ … «ἀρνησάμενοι … τὰς κοσμικὰς ἐπιθυμίας σωφρόνως καὶ δικαίως καὶ εὐσεβῶς ζήσωμεν ἐν τῷ νῦν αἰῶνι, προσδεχόμενοι τὴν μακαρίαν ἐλπίδα καὶ ἐπιφάνειαν τῆς δόξης τοῦ μεγάλου Θεοῦ καὶ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Τίτ. Β΄ 12-13)! Ἀμήν!

 

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

 

      Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

 


Δεν υπάρχουν σχόλια: