Μετά την ύψωσιν του Σταυρού - Εντροπή ανθρώπου και εντροπή Θεού - Αρχιμ. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΚΥΡΙΑΚΗ  ΜΕΤΑ  ΤΗΝ  ΥΨΩΣΙΝ  (16  ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ  2018)

"Ὅς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ

τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου

ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς

αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων." (Μάρκ. Η΄ 38).

Ἡ ἐντροπὴ τοῦ ἀνθρώπου.

Εἶναι μία συναισθηματικὴ κατάστασις τοῦ ἀνθρώπου, δοσμένη ἀπὸ τὸν Θεόν, διὰ τῆς ὁποίας καλεῖται νὰ ἐκδηλώνῃ, σεβασμὸ ἢ ἀποτροπιασμό, σὲ ἐκεῖνα ποὺ καὶ ὁ Θεός ἐκτιμᾷ ἢ καὶ βδελύσσεται. Εἶναι ἐκείνη ἡ ἔμφυτη κίνηση τοῦ ἀνθρώπου διὰ τῆς ὁποίας, - πρὶν ἀκόμη καὶ ἂν διδαχθῇ οὗτος παρὰ τοῦ οἵουδήποτε - ἀποδέχεται ἢ ὄχι, κάποια συγκεκριμμένα λόγια ἢ πράξεις ἢ καταστάσεις. Εἶναι τὸ αἴσθημα ἐκεῖνο διὰ τοῦ ὁποίου ὁ ἄνθρωπος "συμφωνεῖ μὲ τὸν Θεόν", ἀκουσίως, ἀπὸ τὴν νηπιακήν, ἀκόμη, ἡλικίαν του. Ἐπὶ παραδείγματι, ἡ γυμνότης, πρὶν ἀκόμη ἁμαρτήσει ὁ ἄνθρωπος, ἦτο μία φυσιολογικὴ κατάστασις. " καὶ ἦσαν οἱ δύο γυμνοί, ὅ τε ᾿Αδὰμ καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ, καὶ οὐκ ᾐσχύνοντο." (Γεν. Β΄ 25). Ἀπὸ τὴν στιγμὴν ὅμως ποὺ ἁμάρτησεν ὁ ἄνθρωπος, τοῦ ἐδόθη ἡ ἐντροπὴ ἀπὸ τὸν Θεόν, ὡς φραγμὸς εἰς τὰ πάθη του καὶ τοὺς πειρασμούς του. Πρὸς τοῦτό δε, "ἐποίησε Κύριος ὁ Θεὸς τῷ ᾿Αδὰμ καὶ τῇ γυναικὶ αὐτοῦ χιτῶνας δερματίνους καὶ ἐνέδυσεν αὐτούς." (Γεν. Γ΄ 21). Τὸ θαυμαστόν, στὴν προκειμένη περίπτωση εἶναι, ὅτι τὴν ἐντροπὴ αὐτή, τὴν βλέπουμε ἀκόμη καὶ στὰ βρέφη, ὅταν αὐτὰ πρόκειται νὰ γυμνωθοῦν ἀκόμη καὶ μπροστὰ στοὺς θεράποντες ἱατρούς τους. Πολλοὶ παιδίατροι μᾶς ἔχουν βεβαιώσει περὶ τῆς θεοφύτευτης αὐτῆς ντροπῆς τὴν ὅποία κατ' ἐπανάληψιν διαπιστώνουν.

Γενικά, ἔδωσε τὴν ντροπὴ ὁ Κύριος εἰς τὸν ἄνθρωπον διὰ νὰ γνωρίζῃ τὴν στιγμὴ τῆς ἁμαρτίας του καὶ νὰ ζητᾷ τὴν συγνώμην ἀπὸ τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ. Ὅταν ὅμως ὁ ἄνθρωπος ἀγαπήσῃ καὶ ἐξοικειωθῇ μὲ τὴν ἁμαρτία, τότε χάνεται ἡ Θεόσδοτη ἐντροπὴ καὶ ἔρχεται μία ἄλλη δαιμονική. Τότε ὁ ἄνθρωπος ἐντρέπεται, ὄχι διὰ τὴν ἁμαρτίαν του καὶ τὴν πτῶσιν του, ἀλλὰ γιὰ τὴν ἱερὴ σχέση του μὲ τὸν Κύριον. Ντρέπεται ὁ ἄνθρωπος διὰ τὸν Οὐράνιον Πατέρα του, διὰ τὴν Ἁγίαν μας Ἐκκλησίαν, διὰ τὴν ἀρετὴν καὶ τὸν Θεῖον Νόμον καὶ καυχᾶται διὰ τὴν ἁμαρτίαν του, διὰ τὴν σχέσιν του μὲ τὸν διάβολον, διὰ κάθε κακὸν τὸ ὁποῖον διαπράττει. Εἶναι ἐκείνη ἡ μορφὴ τοῦ "τρελοῦ" ἐγωϊσμοῦ ποὺ ὁ ἐλεεινὸς ἄνθρωπος θέλει νὰ πείθῃ τὸν ἑαυτόν του ὅτι "ἐνίκησε" τὸν Θεόν. Θέλει νὰ δείχνῃ ἀνυπότακτος στὸ Θεῖον θέλημα καὶ ντρέπεται γιὰ τὸ καλὸ καὶ τὴν ἀρετή.

Ἡ ἐντροπὴ τοῦ Θεοῦ.

Εἰς τὴν σημερινὴν Εὐαγγελικὴν περικοπήν, ὁ Κύριός μας, μᾶς δείχνει ἕνα, μᾶλλον αὐστηρὸ πρόσωπο. Ἐντρέπεται ὁ Κύριος γιὰ ἐκείνους ποὺ τὸν ἀρνοῦνται. Στὶς δικές μας ἐπιλογές, ἂς μὴν νομίζωμεν ὅτι παραμένει ἀμέτοχος καὶ ἀδιάφορος. Ἀντίθετα, "ἀπαντᾷ" μὲ ἀντίστοιχες δικές Του κινήσεις. Καὶ εἰς αὐτὴν τὴν ζωὴν ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν Μέλουσσαν, θὰ "ζήσωμεν τὴν ἀπάντηση" τοῦ Χριστοῦ. Ἐὰν ἡμεῖς φερώμεθα θετικὰ πρὸς τὸν Κύριον καὶ τὸν Νόμον Του καὶ Ἐκεῖνος θὰ φερθῇ πρὸ ἡμῶν, ἀντιστοίχως. Ἐὰν δὲ πάλιν φερώμεθα ἀπέναντί Του ἀρνητικά, οἱ συνέπειες αὐτῆς τῆς ἀρνήσεως θὰ μᾶς καταδυναστεύουν αἰωνίως.

Φυσικά, ὁ Κύριος δὲν μᾶς ὑποχρεώνει νὰ εἴμεθα πειθαρχημένοι εἰς τὸ Ἅγιο θέλημά Του καὶ νὰ τηροῦμε τὰ προστάγματά Του. Εἴμεθα ἐλεύθεροι νὰ ἐπιλέξουμε καὶ νὰ ἀγαπήσουμε ὅ, τι θέλουμε καὶ ἀντίστοιχα, νὰ περιφρονήσουμε καὶ νὰ ἀρνηθοῦμε ἀκόμη καὶ τὰ ἱερώτερα ... Ὅμως σ' αὐτὲς τὶς ἐπιλογές μας, ἐνῶ εἴμαστε ἐλεύθεροι, ἐπηρεάζουμε τὸν Κύριο. Εἶναι μία ἀντίστοιχη κατάσταση, μὲ τὸ νὰ μᾶς ἐνοχλῇ ἡ συμπεριφορὰ κάποιου συνανθρώπου μας καὶ ἁπλᾶ νὰ προσπαθοῦμε νὰ ἀπαλλαγοῦμε ἀπ'  αὐτόν, χωρὶς ὅμως καὶ νὰ τὸν ἐνοχλήσωμεν. Ἁπλᾶ, ὁ Κύριος, ντρέπεται γιὰ τὴν ἐπιλογὴ τοῦ ἀνθρώπου ποὺ τὸν ... ἀρνεῖται καὶ φυσικὰ θὰ δείξῃ αὐτὴν τὴν ἐντροπή Του κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς δικαίας Του κρίσεως! Τοῦτο ὅμως, ὅπως θὰ δοῦμε στὴ συνέχεια, θὰ πρέπῃ νὰ τὸ σκεφθῇ ἰδιαιτέρως ὁ ... ἀπερίσκεπτος ἀσεβὴς ἄνθρωπος.

Τοὐλάχιστον, νὰ εἴμαστε ... λογικοί!!!

Δυστυχῶς, ἡ ἁμαρτία, δὲν ἀπομακρύνει, ἁπλᾶ τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸν Θεόν, ἀλλὰ καὶ τὸν ... ἀποβλακώνει!!! Ἴσως κάποιοι νὰ ἐκπλαγοῦν μὲ τὴν λέξη καὶ τὸν χαρακτηρισμὸ ποὺ χρησιμοποιήσαμε. Σπεύδω, ὅμως, νὰ τὸν αἰτιολογήσω. Πῶς θὰ χαρακτηρίζαμε τὸν ἄνθρωπο ἐκεῖνο, ποὺ ἀντὶ νὰ ἐπιλέξῃ νὰ εὑρίσκεται διαρκῶς πλησίον ἑνὸς ἀνθρώπου ταπεινοῦ καὶ σεμνοῦ καὶ "γλυκομίλητου", ἐπιλέγει νὰ συμβιώνῃ καὶ νὰ ἐργάζεται μὲ τὸ ὅλως ἀντίθετον; Δηλαδή, μὲ ἄτομον σκληρὸν καὶ ἰδιότροπον, ὑβριστὴν καὶ χυδαιολόγον, ὑπερήφανον καὶ ἀνυποχώρητον; Ἤ, πῶς θὰ θεωρούσαμε ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος θὰ προτιμοῦσε νὰ βάλῃ τὸ χέρι του στὰ ἀναμμένα κάρβουνα καὶ νὰ τὸ κατακαύσῃ, ἀντὶ νὰ τὸ βυθίσῃ στὸ δροσερὸ νερὸ καὶ νὰ τὸ ζωογονήσῃ;

Αὐτάς, ἀκριβῶς τὰς εἰκόνας, θὰ πρέπῃ νὰ φέρωμεν εἰς τὸν νοῦν μας, ὅταν ἀδιαφοροῦμεν διὰ τὸν Θεὸν καὶ διὰ τὸν Νόμον Του. Ὁ μὲν Κύριος, σὰν Πατέρας μας εὔσπλαχνος καὶ Πολυέλεος, πικραίνεται καὶ ἐντρέπεται καὶ δυσφορεῖ μὲ τὴν στᾶσιν καὶ τὶς ἐπιλογές μας, ἀλλά, ἕως ἐκεῖ ... Ἐμεῖς, καταλάβαμε, τὶ ἐπιλέγουμε καὶ τὶ προτιμοῦμε ἀλλὰ καὶ τὶ φοβερὲς συνέπειες μᾶς ἐπιφυλάσσουν οἱ ἐπιλογές μας; Ὅταν ὁ ἀπερίσκεπτος καὶ φιλαμαρτήμων ἄνθρωπος, λέγει πρὸς τὸν Θεόν, " ἀπόστα ἀπ᾿ ἐμοῦ, ὁδούς σου εἰδέναι οὐ βούλομαι·"  (Ἰώβ ΚΑ΄ 14), ἐπιλέγει ταὐτοχρόνως καὶ κάθε φοβερὴ συνέπεια, αὐτῆς τῆς ἀποστασίας του! Ἂς μὴν βαυκαλιζώμεθα μὲ τὴν σατανικὴν ἐπαναπαυτικὴν λογικήν, ὅτι ὁ Κύριος, τότε, λόγῳ τῆς ἀπείρου άγάπης Του πρὸς τὸν ἄνθρωπον, θὰ σώσῃ διὰ τῆς βίας ὅλους τοὺς ἀνθρώπους!

Ἡ, "μετὰ θάνατον", κατάστασις.

Εἰς αὐτὴν τὴν κατάσταση, ποὺ ὅλοι θὰ εὑρεθοῦμε κάποια στιγμή, θὰ διαπιστώσουμε, ὅτι, ἡ μὲν κατάστασις ποὺ θὰ μᾶς περιβάλλη, θὰ εἶναι διαφορετικὴ καὶ θὰ ζοῦμε καὶ θὰ βλέπουμε, οὐράνια καὶ πνευματικὰ πράγματα. Ὅμως, ὁ ἄνθρωπος ... δὲν ἀλλάζει! Ἐκεῖνος ποὺ ἦταν σὲ τούτη τὴ ζωή, ἐκεῖνος θὰ εἶναι καὶ εἰς ἐκείνην˙ διότι, "ὅτι οὐκ ἔστιν ἐν τῷ θανάτῳ ὁ μνημονεύων σου· ἐν δὲ τῷ ῞ᾼδῃ τίς ἐξομολογήσεταί σοι; (Ψαλμ. ΣΤ΄ 6). Ἂς εὐχηθοῦμε ἑπομένως, ὅταν θὰ ἔλθη ἡ ὥρα τῆς ἐξόδου μας ἀπὸ τὸν κόσμον τοῦτον, "ἐν μετανοίᾳ καὶ ἐξομολογήσει" νὰ μᾶς παραλάβῃ ὁ Κύριος, διὰ νὰ ἔχομεν τὴν "καλὴν ἀπολογίαν ἐπὶ τοῦ φοβεροῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ", Ἀμήν.

                                                                                                Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

                                                                                          Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν