Τι είναι καλύτερο από το χειρότερό σας ελάττωμα;

Κάθε μέρα, το διαδίκτυο πλημμυρίζει από συμβουλές, εργαλεία παραγωγικότητας και συνήθειες επιτυχίας. Το μεγαλύτερο μέρος τους μπορεί να αποδειχθεί βοηθητικό. Κι όμως, όλοι φαίνεται ότι έχουμε ατέλειες που δε λένε να υποχωρήσουν.

Αν και οι επιτυχημένες συνήθειες είναι πολύ δημοφιλείς, οι λίστες με πράγματα που πρέπει να κάνουμε και που πρέπει να αποβάλλουμε μπορεί να μας κάνουν να νιώσουμε ότι μας πνίγουν. Ακόμα χειρότερα, όταν εστιάζουμε πολύ στο ποιες συμπεριφορές να χτίσουμε και ποιες να αλλάξουμε, μπορεί και να απομακρυνθούμε από την αποστολή μας, κάτι που θα δυσκολέψει τη μελλοντική μας επιτυχία. Ευτυχώς, υπάρχει ένα χαρακτηριστικό, ένα όπλο, που αποδεικνύεται πολύ πιο χρήσιμο από κάθε συμβουλή παραγωγικότητας. Ποιο είναι αυτό; Η επιμονή!

Και για ν’ αποδείξουμε ότι η επιμονή είναι πιο ισχυρή από την τελειότητα, παρακάτω σας παρουσιάζουμε 8 από τους σπουδαιότερους οραματιστές της ιστορίας και τα πιο εκκεντρικά, περίεργα, αντιφατικά και μερικές φορές παράνομα, ελαττώματά τους- για να σας δείξουμε ότι δεν είναι η τελειότητα αυτή που καθορίζει την επιτυχία, αλλά η επιμονή.

8 επιτυχημένες προσωπικότητες που απέδειξαν ότι η επιμονή είναι σημαντικότερη από την τελειότητα

1. Μπέντζαμιν Φράνκλιν (Benjamin Franklin)

Ένας από τους εθνοπατέρες των ΗΠΑ και σημαντικότατο πρόσωπο του Διαφωτισμού, πρόσωπο έμπνευσης και αυτοβελτίωσης. Αλλά ήταν «γυναικάς». Η Chicago Tribune αναφέρει τουλάχιστον 11 γυναίκες, με τις οποίες ο Φραγκλίνος είχε συνάψει σχέσεις, εκτός από τη σύζυγό του για 38 χρόνια, Deborah Read. Είχε πει μάλιστα μια αρκετά γνωστή φράση: «Μετά από 3 ημέρες, οι άντρες βαριούνται την ίδια γυναίκα».

Αλλά αυτό του το πάθος δεν κατέστρεψε την επίδραση που είχε το έργο του. Γιατί; Εν μέρει επειδή αναγνώριζε το πρόβλημά του, παραδεχόμενος ότι «το δύσκολα ελεγχόμενο πάθος των νιάτων μου με ωθούσε συχνά σε ίντριγκες… που βρίσκονταν στο δρόμο μου». Για τον Φραγκλίνο, η προσπάθεια για την επίτευξη της τελειότητας ήταν σημαντικότερη από την ίδια την τελειότητα.

2. Φλόρενς Νάιτινγκέιλ (Florence Nightingale)

Βρετανίδα πρωτοπόρος του τομέα της νοσηλευτικής και γνωστή για την αίσθηση συμπόνιας και ενδιαφέροντος προς τους συνανθρώπους της. Το 1854, της ζητήθηκε να ηγηθεί της διαχείρισης ενός νοσοκομείου στο Scutari- ένα χωριό της Ασίας. Δυστυχώς, η έλλειψη γνώσεών της σχετικά με τα ζητήματα υγιεινής είχε ως αποτέλεσμα την έξαρση τύφου, χολέρας και δυσεντερίας, ανεβάζοντας και το ποσοστό θνησιμότητας μέσα στο νοσοκομείο. 10 φορές περισσότεροι στρατιώτες πέθαιναν από ασθένειες, παρά από πραγματικούς τραυματισμούς πολέμου.

Στην αρχή, η Nightingale ήταν πεπεισμένη ότι το υψηλό ποσοστό οφειλόταν σε ελλιπείς προμήθειες και τρόφιμα. Χρόνια μετά, παραδέχτηκε την επώδυνη αλήθεια ότι η άγνοιά της προκάλεσε αυτή την καταστροφή. Όμως, η σκληρή αυτή αλήθεια δεν την σταμάτησε από το να συνεχίσει το πολύτιμο έργο της: να νοιάζεται για τους τραυματίες με πάθος και επιμονή. Σήμερα είναι γνωστή πια η συμβολή της.

3. Τόμας Έντισον (Thomas Edison)

Παρά την ευρηματικότητά του, ο Έντισον είχε υποπέσει σε ένα μεγάλο λάθος. Αφού έμαθε ότι οι έφηβοι επιτάχυναν τον κύλινδρο του φωνογράφου που είχε εκείνος δημιουργήσει, ο Έντισον απάντησε: «Αυτή η αλλαγή ταχύτητας είναι απείρως χειρότερη, από την οποιαδήποτε απώλεια εξαιτίας της επιβράδυνσης των μουσικών δίσκων… δεν την θέλω και δεν θα την δεχτώ». Ύστερα, διέταξε τους βοηθούς του να εξασφαλίσουν ότι οι εκκεντρικότητές του θα υπακούγονται.

Σήμερα, η μουσική βασίζεται σε αυτές τις προσαρμογές. Εμφανώς λοιπόν, ο Έντισον δεν ήταν ανοιχτός σε εκείνους τους πρωτοποριακούς πειραματισμούς. Παρά το λάθος του, μπορούμε σίγουρα να αναγνωρίσουμε ότι γνώριζε ακριβώς τι ήθελε και δεν απομακρυνόταν από το όραμά του, κάνοντας το όνομά του συνώνυμο της επιτυχίας.

4. Χένρι Φορντ (Henry Ford)

Ο Henry Ford ήταν ένας μικρός επιχειρηματίας. «Κανένας δεν του έλεγε ποτέ τι να κάνει», αναφέρει μια πηγή, «τουλάχιστον χωρίς να έχει προετοιμαστεί από πριν για καυγά». Ως αποτέλεσμα, οι εργάτες αντιπαθούσαν την μονότονη επανάληψη των δραστηριοτήτων του, η οποία χειροτέρευε από το γεγονός ότι ο Ford πίστευε πως η απόλυτη πειθαρχία ήταν απαραίτητη για την αποφυγή του χάους. Οι εργαζόμενοι έκαναν μόνο ένα 15λεπτο διάλειμμα για φαγητό και δεν τους επιτρεπόταν να μιλάνε, να τραγουδούν, να σφυρίζουν, να κάθονται ή να στηρίζονται στα μηχανήματα. Ακόμα και τα χαμόγελα δεν ήταν τα αγαπημένα του.

Φυσικά μια τέτοια τακτική αποτελεί την απόλυτη συνταγή αποτυχίας στον τομέα της ηγεσίας. Μάλιστα, αποτελεί πια κακοποίηση. Παραδόξως, οι κακές του αυτές συνήθειες δεν του στέρησαν την επιτυχία. Η αποφασιστικότητά τους και το πείσμα του ξεπερνούσε την άσχημη συναισθηματική ατμόσφαιρα που ο ίδιος δημιουργούσε.

5. Άλμπερτ Αϊνστάιν (Albert Einstein)

Ο Αϊνστάιν αντιμετώπιζε προβλήματα στις διαπροσωπικές του σχέσεις. Μέσα στα 10 χρόνια σχέσης με την Mileva Maric, είχε παράνομη σχέση με την ξαδέλφη του, Elsa. Στην αρχή, η Μιλέβα αρνιόταν το διαζύγιο και ο Αϊνστάιν αναγκάστηκε να δυσκολέψει τη ζωή της με λίστες υποχρεώσεων, ελπίζοντας ότι θα την οδηγούσε έμμεσα στην απόφαση του χωρισμού.

«Θα είσαι υπεύθυνη, ώστε τα ρούχα μου είναι σε τέλεια κατάσταση και σειρά· να λαμβάνω τα τρία γεύματά μου τακτικά στο δωμάτιό μου· το υπνοδωμάτιο και το γραφείο μου να είναι τακτοποιημένα και ειδικά το γραφείο να είναι αποκλειστικά για δική μου χρήση». Τελικά, το ζευγάρι χώρισε και εκείνος παντρεύτηκε την Elsa. Αλλά οι εξωσυζυγικές σχέσεις δεν σταμάτησαν. Κάποτε, έγραψε σε ένα γράμμα του προς έναν νεαρό άντρα: «Αυτό που θαυμάζω στον πατέρα σου είναι ότι σε όλη του τη ζωή έμεινε με μια και μόνο γυναίκα. Αυτό είναι κάτι στο οποίο εγώ απέτυχα, δύο φορές».

Η πειθαρχία του στη δουλειά και στο έργο του δεν επηρέασαν τις σχέσεις του. Η έλλειψη αυτοελέγχου στη συναισθηματική του ζωή δε μόλυνε την αγάπη του για τη θεωρία της σχετικότητας.

6. Έλεν Κέλερ (Helen Keller)

Η Helen Keller είχε μεγάλη δυσκολία προσαρμοστικότητας στα πρώτα χρόνια ζωής της. Όντας κωφή και τυφλή, δυσκολευόταν να επικοινωνήσει με τους γύρω της και αυτό προκαλούσε μεγάλη σύγχυση. Αναφέρεται μάλιστα ότι «έσπαγε πιάτα και λάμπες, έβαζε τα χέρια στα πιάτα των άλλων ανθρώπων». Η Κέλερ φαινόταν ότι είχε μια ανεξέλεγκτη συμπεριφορά, επιτιθέμενη στην οικογένειά της. Τα περισσότερα μέλη της οικογένειας πίστευαν ότι έπρεπε να μπει σε κάποιο ίδρυμα. Αλλά εκείνη η ίδια σύγχυση, μέχρι την ηλικία των 24, κατάφερε να δημιουργήσει μια κωφή και τυφλή γυναίκα, ικανή να διαβάζει τα χείλη, να γνωρίζει την γραφή Braille και την νοηματική, να δακτυλογραφεί και να μάθει τέσσερις γλώσσες.

Στο τέλος, η Κέλερ ήταν πιο αποφασιστική από ποτέ, η επιμονή της την έκανε, όπως γνωρίζουμε, μια από τις πιο γενναιόδωρες, ενσυναισθητικές και σημαντικές γυναίκες όλου του κόσμου.

7. Γουόλτ Ντίσνεϋ (Walt Disney)

Συνώνυμο με έναν ολόκληρο κόσμο ψυχαγωγίας, ο Ντίσνεϊ κάπνιζε υπερβολικά. Οι κόρες του, σε μια προσπάθεια να τον βοηθήσουν να κόψει τη συνήθεια αυτή, του έκαναν δώρο τσιγάρα με ειδικά φίλτρα. Ο Disney υποσχέθηκε να τα χρησιμοποιήσει και μετά έκοψε τα φίλτρα, όταν οι κόρες του δεν ήταν μπροστά. Η δικαιολογία του; Ότι ναι μεν τα δέχτηκε, αλλά δεν συγκεκριμενοποίησε το πώς θα τα χρησιμοποιούσε.

Δυστυχώς, πέθανε από καρκίνο του πνεύμονα στα 65 του. Αλλά το φιλόδοξο πνεύμα του επέτρεψε να καταφέρει μια σειρά επιτευγμάτων σε όλη την πορεία της ζωής του. Η αποφασιστικότητά του, βασικό ακόμα χαρακτηριστικό της ίδιας της βιομηχανίας του, ήταν αυτή που έμεινε στην ιστορία.

8. Έλον Μασκ (Elon Musk)

Γνωστός για την αισιόδοξη επιχειρηματική ματιά του, ο Elon Musk είναι τελικά λίγο απαισιόδοξος. Σε μια συνέντευξη το 2015, δήλωσε ότι όσον αφορά σε ένα προϊόν, βλέπει πάντα τι μπορεί να πάει λάθος και ποτέ ποια είναι τα θετικά. «Και αυτή δεν είναι η συνταγή της ευτυχίας», αναφέρει. Ευτυχώς για τον κόσμο, η αρνητική στάση του δεν υποβιβάζει την πρόοδό του. Φαίνεται ότι οι εμμονές του για τα τέλεια προϊόντα πυροδοτούν και δεν εμποδίζουν την αφοσίωσή του στο μέλλον.

Τι είναι καλύτερο από το χειρότερό σας ελάττωμα;

Εμμανουήλ Ρουμελιώτης

Πρόγραμμα Οκτωβρίου 2017 - Ιερού Ναού Γενεσίου Τιμίου Προδρόμου

"Η Δημιουργία του Κόσμου" - Γιορτή Έναρξης 2017

Την Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2017 η ενορία αγίου Ιωάννου Προδρόμου Παραλίας Πατρών πραγματοποίησε γιορτή έναρξης της Κατηχητικής Περιόδου 2017 - 2018.

Τα μικρότερα παιδιά της Ενορίας μας συμμετείχαν στο πρώτο μέρος της παρουσίασης της Δημιουργίας του Κόσμου.

Δείτε παρακάτω το βίντεο από το α΄ μέρος της εορταστικής αυτής εκδήλωσης.

Ελληνορθόδοξη Κοινωνία Προσώπων "ΔΙΨΩ"

Έναρξη Ομάδας "ΔΙΨΩ" 2017

Να μην γίνουμε "hot spot" δαιμόνων! (βίντεο)

Ομιλητής π. Βασίλειος Βολουδάκης

Κιβωτός των παιδιών - Γιορτή έναρξης

Άγιος ιερομάρτυς Μόναν (βίντεο)

Ο άγιος Ιερομάρτυς Μόναν της νήσου May στην Σκωτία. 

Στην παραπάνω φωτογραφία βλέπετε το νησί May. 

Ο άγιος παραβρέθηκε στο μαρτύριο του αγίου Ανδριανού και των μοναχών του από τους Vikings.

 Μαρτύρησαν 6.600 χριστιανοί από τους επιδρομείς Vikings.

Στο τέλος του βίντεο υπάρχει ένα μικρό απόσπασμα από ντοκυματέρ που δείχνει το νησί May.

Η εξάσκηση της ταπεινοφροσύνης και τα οφέλη της.

Η ταπεινοφροσύνη και η εσωτερική γαλήνη πάνε μαζί. Όσο λιγότερο προσπαθείτε να αποδείξετε την αξία σας στους άλλους, τόσο πιο εύκολο είναι να νιώσετε μέσα σας ήρεμοι.

Το να αποδεικνύετε την αξία σας είναι μια πολύ επικίνδυνη παγίδα. Καταναλώνετε τεράστια ποσότητα ενέργειας για να επιδεικνύετε συνεχώς τα επιτεύγματά σας, να κομπάζετε ή να προσπαθείτε να πείσετε τους άλλους πόσο σημαντικοί είστε. Ο κομπασμός, για την ακρίβεια, εξαφανίζει κάθε θετικό συναίσθημα που θα απολαμβάνατε έχοντας ολοκληρώσει ένα επίτευγμα ή μια πράξη που σας κάνει υπερήφανους.

Τα πράγματα, μάλιστα, μπορεί να γίνουν ακόμα χειρότερα: όσο πιο πολύ προσπαθείτε να αποδείξετε την αξία σας, τόσο περισσότερο οι άλλοι σας αποφεύγουν, κουτσομπολεύουν πίσω από την πλάτη σας, επικρίνουν την ανασφάλειά σας που σας κάνει να κομπάζετε, μπορεί ακόμα και να σας απορρίπτουν.

Το περίεργο όμως είναι ότι όσο λιγότερο επιζητείτε την επιδοκιμασία, τόσο περισσότερο γίνεστε αποδέκτης της. Οι άνθρωποι έλκονται από άτομα που αποπνέουν μια ήρεμη εσωτερική αυτοπεποίθηση και δεν νιώθουν την ανάγκη να παρουσιάζουν τον εαυτό τους με κολακευτικό τρόπο, να «έχουν συνεχώς δίκιο» ή να κλέβουν τη δόξα των άλλων. Σχεδόν όλοι μας αγαπάμε αυτόν που δεν αισθάνεται την ανάγκη να κομπάζει, ο οποίος μας εκμυστηρεύεται κάτι από καρδιάς και όχι από εγωισμό.

Ο τρόπος για να καλλιεργήσετε γνήσια ταπεινοφροσύνη είναι η εξάσκηση. Θα νιώσετε ένα αίσθημα ηρεμίας να πλημμυρίζει την καρδιά σας. Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα σας δοθεί η ευκαιρία να καυχηθείτε για τον εαυτό σας, συγκρατηθείτε. Συζήτησα αυτή τη στρατηγική με έναν πελάτη μου, ο οποίος μου διηγήθηκε κάτι που συνέβη στον ίδιο.

Βρισκόταν με μια παρέα φίλων λίγες μέρες αφότου είχε πάρει προαγωγή στη δουλειά του. Οι φίλοι του δεν το ήξεραν ακόμα, αλλά ο πελάτης μου είχε επιλεγεί έναντι ενός κοινού τους φίλου, με τον οποίο υπήρχε κάποιος ανταγωνισμός. Ο πελάτης μου μπήκε στον πειρασμό να τους εκμυστηρευθεί ότι εκείνος πήρε προαγωγή, ενώ ο άλλος όχι. Ήταν σχεδόν έτοιμος να το πει, όταν μια φωνούλα μέσα του του είπε: «Σταμάτα. Μην το κάνεις».

Έτσι, αρκέστηκε να ανακοινώσει στους φίλους του την προαγωγή, χωρίς να ξεπεράσει τα όρια και να καυχηθεί. Δεν ανέφερε ποτέ ότι ο κοινός φίλος τους δεν τα κατάφερε. Όπως μου είπε, ποτέ δεν θυμάται να ένιωσε τόσο ήρεμος και περήφανος για τον εαυτό του. Είχε την ικανότητα να απολαύσει την επιτυχία του χωρίς να κοκορευτεί.

Αργότερα, όταν οι φίλοι του έμαθαν τι έιχε συμβεί, του έδωσαν να καταλάβει ότι εντυπωσιάστηκαν ιδιαίτερα από την αυτοσυγκράτηση και την ταπεινοφροσύνη του. Εξασκώντας την ταπεινότητα, ο πελάτης μου έγινε τελικά αποδέκτης περισσότερων θετικών συναισθημάτων και προσοχής.

Εμμανουήλ Ρουμελιώτης

Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2017

Εβδομαδιαίο  Φυλλάδιο 
«Για τους Γονείς της Ενορίας»

Ιερός Ναός Γενέσιον Τιμίου Προδρόμου Παραλίας Πατρών

Πατήστε πάνω στις φωτογραφίες για να διαβάσετε τα κείμενα.

Έναρξη Κατηχητικών Συναντήσεων

Εφημερίδα "ΔΙΨΩ" ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2017

Δ Ι Ψ Ω

Από την Ελληνορθόδοξη Κοινωνία Προσώπων «ΔΙΨΩ»

Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2017

Διαβάστε ΕΔΩ ολόκληρη την εφημερίδα "ΔΙΨΩ"

Ουτοπία: Μια βολική δικαιολογία

Αν η κατάσταση του κόσμου δεν ήταν σήμερα τόσο οριακή, όχι μόνον για τον πολιτισμό αλλά και για τη φυσική επιβίωση του ανθρώπου και του πλανήτη ολόκληρου, το ζήτημα της ουτοπίας και ο τρόπος που τη χρησιμοποιεί η ανθρωπότητα θα έπρεπε να προκαλεί θυμηδία με την ανοησία και τις παιδαριώδεις υπεκφυγές μπροστά στο αληθινό νόημά της.

Ακόμη και ο τελευταίος άνθρωπος θεωρεί οποιαδήποτε προσπάθεια για αλλαγή της νοσηρής κατάστασης της κοινωνίας ουτοπική. Αυτό όμως είναι μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία που πρέπει να πάρει τη θέση που της αρμόζει (το τίποτα, δηλαδή!), αντί να προσδίδει σε όποιον την αναφέρει την αίγλη ενός ανύπαρκτου μελαγχολικού στωικισμού και μιας δήθεν βαθυστόχαστης ανάλυσης.

Ας δούμε όμως τα πράγματα αναλυτικότερα, ώστε να ξεδιαλύνουμε το κουβάρι των εννοιών που τόσο εύκολα χρησιμοποιούνται ως αυτονόητες, με συνέπεια να μπερδεύουν ακόμη περισσότερο την κατανόησή μας:

Τι εννοούμε λέγοντας “ουτοπία” πέρα από μια λεκτική ανάλυση φιλολογικού χαρακτήρα; Συνήθως, εννοούμε κάτι το οποίο δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί άμεσα ή σε σύντομο χρόνο, επειδή δεν υπάρχουν οι δυνατότητες για κάτι τέτοιο. Άραγε, η κοινωνική αλλαγή προς το καλύτερο είναι όντως αδύνατη και ποια είναι τα εμπόδιά της; Τα λογικά εμπόδια θα ήταν τα εξής:

1. Ανικανότητα να κατανοήσει κανείς ότι η σημερινή κατάσταση είναι λανθασμένη και ποιο είναι σε αδρές γραμμές το ορθό

Δεν φαίνεται να υπάρχει τέτοια ανικανότητα στον μέσο άνθρωπο της δύσης. Ο καθένας μπορεί να κατανοήσει ότι η διαφθορά, η φτώχεια, η ανεργία, η έλλειψη παιδείας και περίθαλψης δεν είναι κοινωνικά ορθά και ότι το αντίθετο θα ήταν επιθυμητό. Είναι αρκετοί αιώνες τώρα που αυτά τα αιτήματα έχουν περιοδικά διατυπωθεί και τελικά εφαρμοστεί, ώστε να μη θεωρούνται ως κάτι ολότελα νέο και ανεπιθύμητο από τη μάζα των ανθρώπων.

2. Ανικανότητα να επιλέξει κανείς την ορθή κατεύθυνση

Για αρκετούς ανθρώπους αυτό αληθεύει, αλλά, και πάλι, για τον μέσο άνθρωπο είναι δυνατή η εξέταση των διαθέσιμων πληροφοριών για τις εναλλακτικές λύσεις και η επιλογή των κατάλληλων ανθρώπων, επειδή υπάρχουν τα τεχνικά μέσα για την κυκλοφορία της πληροφορίας και την επικοινωνία. Αλλά, για να γίνει αυτό, θα πρέπει να διαθέσει χρόνο και κόπο για την κατανόηση των συμβαινόντων και να παραμερίσει τα ιδιοτελή συμφέροντά του, για να στηρίξει τους κατάλληλους εκπροσώπους του.

Με τέτοια όμως αδράνεια και αδιαφορία δεν είναι να απορεί κανείς που υπάρχει τόση κραυγαλέα έλλειψη αληθινών εκπροσώπων της λαϊκής βούλησης – γιατί δεν υπάρχει καν λαϊκή βούληση, παρά μια επιθυμία καλοπέρασης.

3. Ανικανότητα να διακρίνει τη σωστή από τη λανθασμένη πληροφορία

Αυτό δεν ισχύει για τον μέσο άνθρωπο, τουλάχιστον της δύσης, απλώς δεν θέλει να διαθέσει τον χρόνο του και να διαταράξει τον εφησυχασμό του με τέτοιες μέριμνες, οι οποίες κανονικά αρμόζουν στον αληθινά ενεργό πολίτη. Εκτός και αν σοβαρά θεωρεί κανείς ενεργό τον πολίτη που κάθε τέσσερα χρόνια ψηφίζει, εναποθέτοντας τυφλά στα χέρια αμφίβολων πολιτικών την ατομική και εθνική τύχη. Βέβαια, το σωστό από το λάθος μπορούν να ξεχωρίσουν μόνον εάν κανείς είναι διατεθειμένος να παραμερίσει τις προκαταλήψεις, τα συμφέροντα που εμποδίζουν την κατανόηση και την έλλειψη οράματος που φυλακίζει τον άνθρωπο στον στενό ιδιοτελή του κύκλο.

Σπανίως η ανικανότητα είναι η αληθινή αιτία της κοινωνικής σήψης. Το σύνηθες αίτιο είναι η έλλειψη βούλησης ή η αντίθετη βούληση, που μπορεί να εκφράζεται ως ηθελημένη άγνοια και αδυναμία. Αυτό όμως δεν καθιστά ουτοπία τη λύση, αλλά αποτελεί ευθέως μία επιλογή για την οποία ο άνθρωπος είναι απόλυτα υπεύθυνος. Και, επειδή όλοι έχουν την ίδια τάση ιδιοτελούς αδράνειας, μπορεί εύκολα να δείξει κανείς ένα αληθινά μεγάλο πλήθος ανθρώπων που δεν κάνουν καμμία προσπάθεια για βελτίωση και να το θεωρήσει ανυπέρβλητο εμπόδιο για την ατομική του προσπάθεια.

Αλλά η ατομική προσπάθεια κατανόησης του κόσμου και βελτίωσης του εαυτού δεν μπορεί να εμποδίζεται από τη γενική αδράνεια. Το πλήθος ατομικών προσπαθειών θα διευκόλυνε ξαφνικά και την κοινωνική βελτίωση, γιατί η πληθικότητα έχει μεγάλη δύναμη. Όμως μέσα σε μια μαζική άγνοια, ηθελημένη κυρίως, τίποτε δεν πρόκειται να ξεκαθαρίσει προς το καλύτερο.

Η κοινωνική βελτίωση, λοιπόν, δεν είναι ουτοπία, αλλά η άρνηση της ευθύνης για τη βελτίωση αυτή είναι σαφέστατα ηθελημένη επιλογή τρόπου ζωής. Δεν είναι ότι δεν μπορεί αλλά ότι δεν θέλει να κάνει την προσπάθεια, αν και δεν το ομολογεί, γιατί προτιμάει τον εφησυχασμό αντί της λειτουργίας της συνείδησης. Θα επιθυμούσε να ήταν καλύτερα τα πράγματα, αλλά όχι και να πληρώσει τέτοιο τίμημα!

Γι αυτό είναι ανεπίτρεπτο να αποκαλούμε “ουτοπία” οποιαδήποτε προσπάθεια για σκέψη και επιλογή έξω από τα συνηθισμένα. Θα ήταν ακριβέστερο αν χρησιμοποιούσε κανείς τη λέξη “επιλεγμένος θάνατος” για μια τέτοια ζωή εφησυχασμού, αντί να αποκαλεί “ουτοπία” ο,τιδήποτε είναι απλά φυσιολογικό και αρμόζον στον μέσο άνθρωπο.

Φυσικά, υπάρχει και μια άλλη λειτουργία της ουτοπίας. Είναι η χρήση που της κάνουν ορισμένοι λεγόμενοι “ιδεαλιστές”, που συλλαμβάνουν ένα όραμα του μέλλοντος μακρινό και προσπαθούν να το περιγράψουν με λεπτομέρειες στο παρόν (ενώ οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλες για τέτοια σύλληψη λεπτομερειών) και να το εφαρμόσουν σε έναν κόσμο ολότελα ακατάλληλο. Τέτοιο παράδειγμα θα μπορούσε να είναι το όραμα μιας αδελφωμένης ανθρωπότητας. Αυτό είναι ουτοπικό για το παρόν.

Μερικές φορές εκφράζει ένα είδος εγωισμού, γιατί υπάρχει μία βιασύνη να αρπάξει κανείς μία ιδέα ως δικό του δημιούργημα και να δει τα αποτελέσματα της δράσης του. Άλλοτε αποτελεί την κορύφωση των καλύτερων οραμάτων της ζωής στην οποία προσκολλάται κανείς συναισθηματικά.

Συνήθως, τέτοια οράματα πρέπει να παραμείνουν ως οδοδείκτες για το μέλλον που πρέπει να υπαγορεύουν σταδιακά βήματα προς συνεργασία και υπευθυνότητα. Αλλά οι ίδιοι οι ιδεαλιστές φοβούνται συχνά μια τέτοια αναμονή, γιατί τη θεωρούν υπαναχώρηση από την καθαρότητα της ιδέας, πράγμα που αποτελεί επίσης μία πνευματική φιλοδοξία, γιατί τόσο η καθαρότητα όσο και η εφαρμογή είναι προς το παρόν ανέφικτες.

Έτσι, βλέπουμε αντίθετες λειτουργίες της έννοιας της ουτοπίας: Στη μία χρησιμοποιείται ως δικαιολογία, για να αποφύγει κανείς να πράξει το εφικτό για λόγους ιδιοτέλειας, και στην άλλη, για να δώσει την ψευδαίσθηση του εφικτού στο ανέφικτο για λόγους φιλοδοξίας.

Η ουτοπία υπό την παραπάνω έννοια της υπόμνησης μιας μακρινής δυνατότητας προς την οποία πρέπει να τείνουμε σταδιακά είναι αναγκαία και χρήσιμη, γιατί εξοικειώνει τους ανθρώπους με νεότερες ιδέες και αναδυόμενες ανάγκες και τους προετοιμάζει με τον πρέποντα τρόπο.

Αρκεί να μην περιπέσει κανείς στο ατόπημα να θεωρεί μακρινό το ήδη εφικτό προκαλώντας έτσι οπισθοχώρηση στο παρελθόν ή, αντιθέτως, εφικτό το ανέφικτο προκαλώντας έτσι καταστροφή, χάος και απαξίωση των μεγάλων ιδεών λόγω της πρόωρης και ανώριμης εφαρμογής τους. Σε έναν κόσμο όπου η σκέψη αναπτύσσεται με τέτοια ταχύτητα η ανάγκη για λεπτότερες διακρίσεις των εννοιών προβάλλει πιο αναγκαία από ποτέ και αποτελεί ευθύνη για όλους.

Εμμανουήλ Ρουμελιώτης