Ιερά Μονή Αγίου Γερασίμου Δερβένι Κορινθίας - Πανηγύρι 20 Οκτωβρίου 2023

 

Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023

Εβδομαδιαίο  Φυλλάδιο 
«Για τους Γονείς της Ενορίας»

Ιερός Ναός Γενέσιον Τιμίου Προδρόμου Παραλίας Πατρών

Πατήστε πάνω στις φωτογραφίες για να διαβάσετε τα κείμενα

Καταγραφή δολοφονίας του Παπουλάκου

Στην μονογραφία του αρχιμ Νεκταρίου Πέττα περί Χριστοφόρου Παπουλακου, δημοσιεύεται η καταγραφή δολοφονίας του Παπουλακου από τον Αρχιερέα Ανδρου Μητροφάνη.

Το ιστορικό πόνημα αυτό το αφιερώνει ο π Νεκτάριος στον Οικουμενικό μας Πατριάρχη.

Σε   μια βαρυσήμαντη επιστολή του Προκαθημένου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, 

την οποία παρέλαβε από τον Πανοσιολ. Αρχιμ. Νεκτάριο Πέττα μαζί με τα νέα εκδοθέντα βιβλία τα οποία αναφέρονται στον βίο του οσιομάρτυρα Μοναχού Χριστοφόρου Παπουλάκου.

Παρακάτω δημοσιεύουμε αυτούσια την επιστολή του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου και τα σχόλια δικά σας για την προσπάθεια αλλοιώσεις της αλήθειας, ότι όλο το βάρος για να σβήσει κάθε συκοφαντία για τον Παπουλάκο δεν το επωμίστηκε όλα αυτά τα χρόνια ο διδάκτωρ Φιλοσοφίας π. Νεκτάριος Πέττας!

 

Τω Οσιολογιωτάτω Αρχιμανδρίτη κυρίω Νεκταρίω Ν. Πέττα,

τέκνω της ημών Μετριότητος εν Κυρίω αγαπητώ, χάριν, έλεος και ευλογίαν παρά του εν Τριάδι προσκυνουμένου Θεού ημών.

 

Μετά χαράς εδεξάμεθα την από ε’ Αυγούστου λήγοντος έτους επιστολήν της υμετέρας αγαπητής Οσιολογιότητος, υποβαλλούσης το υπό έκδοσιν πόνημα αυτής, τιτλοφορούμενον «Ο Οσιώτατος Μοναχός Χριστόφορος ο Παπουλάκος στη Θήρα (1854) και στην Άνδρο (1854-1861)», εν ω εμπεριέχονται τα αφορώντα εις τον βίον και την δράσιν του θερμουργού τούτου κήρυκος του ευαγγελικού λόγου, και δη τα περί του αναγκαστικού εγκλεισμού αυτού εις τας Ιεράς Μονάς Προφήτου Ηλιού Θήρας και Παναχράντου Άνδρου.

 

Ο Οσιώτατος Μοναχός Χριστόφορος, ο επικληθείς «Παπουλάκος», απεστάλη υπό του Θεού εν ζήλω Ηλιού δια να κηρύξη τα θεία δικαιώματα, να διδάξη την πατρώαν πίστιν και να ελέγξη οθνείας επιδράσεις εις την λειτουργίαν του εκκλησιαστικού και κοινωνικού σώματος.

Ηγαπήθη μεν σφόδρα υπό του ευσεβούς λαού του Θεού, όστις ανεγνώρισεν εν τω προσώπω αυτού τον εκφραστήν την γνησίας εκκλησιαστικής παραδόσεως και ευσεβείας, εδιώχθη δε υπό των κρατούντων, δι ους εγένετο κατά το ψαλμικόν «βαρύς και βλεπόμενος» ως δήθεν υποκινητής στάσεως κατά του πολιτεύματος, και εκοιμήθη οσιακώς εν τη Ιερά Μονή Παναχράντου της Άνδρου, διανύων εν αυτή την επιβληθείσαν αυτώ εκκλησιαστικήν ποινήν εγκλεισμού.

 

Η μνήμη του επεβίωσε μέχρι σήμερον αγαθή εν τω εκκλησιαστικώ πληρώματι, ην προβάλλει και η υμετέρα Οσιολογιότης δια του αξιολόγου αυτού πονήματος, το οποίον είμεθα βέβαιοι ότι θα ωφελήση ποικιλοτρόπως τους αναγνώστας και θα επιδράση εις τας καρδιάς αυτών προς πνευματικήν οικοδομήν, εμμονήν εις την πίστην και καλλιέργειαν υγιούς εκκλησιαστικής συνειδήσεως.

Επί δε τούτοις, συγχαίροντες πατρικώς τη υμετέρα Οσιολογιότητι δια τον κόπον αυτής, παρέχομεν εκθύμως την Πατριαρχικήν ημών ευλογίαν προς ευόδωσιν και καρποφορίαν της αξιολόγου ταύτης εκδόσεως, και επικαλούμεθα επ’ αυτήν την χάριν και το άπειρον έλεος του Θεού.

 

29 Δεκεμβρίου 2009

Διάπυρος προς Θεόν ευχέτης

Ο Κωνσταντινουπόλως Βαρθολομαίος

Τὸ «μυστήριον» τῆς Ἐλεημοσύνης! - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΔΕΚΑΤΗΣ ΟΓΔΟΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ (8 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2023)

«ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τὸν αἰῶνα» (Β΄ Κορ. Θ΄ 9).

 

Τὸ «μυστήριον» τῆς Ἐλεημοσύνης!

Ναί, εἶναι γνωστὸν τοῖς πᾶσι, καὶ ἀσφαλῶς δὲν κάνουμε λάθος! Ναί! Τὰ Μυστήρια τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας μας εἶναι ἑπτά, καὶ μεταξὺ τούτων δὲν συγκαταλέγεται … ἡ ἐλεημοσύνη! Ὅμως ἀποκαλοῦμε ταύτην … μυστήριον, διότι ἡ πνευματικὴ δύναμις καὶ ἐπιρροὴ αὐτῆς εἰς τὸν ἐλεοῦντα, εἶναι τοσαύτη καὶ τοιαύτη, τὴν ὁποίαν ἤδη μᾶς περιέγραψεν ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἰς τὴν σημερινὴν ἀποστολικὴν περικοπήν! Ἡ ἀρετὴ αὕτη, δὲν βοηθεῖ καὶ στηρίζει μόνον τὸν ἐλεούμενον, ἀλλὰ ἔτι περισσότερον βοηθεῖ καὶ ἐνισχύει τὸν ἔχοντα τὴν τοιαύτην χάριν, τοῦ ἐλέους καὶ τῆς ἀγάπης! Ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος, ἀναλαμβάνει καὶ ὑποστηρίζει τὸν ἐλεήμονα, καθότι ἡ τοιαύτη ὑποστήριξις, εἶναι ὑπόσχεσις Τούτου …! «Δανείζει Θεῷ ὁ ἐλεῶν πτωχόν, κατὰ δὲ τὸ δόμα αὐτοῦ ἀνταποδώσει αὐτῷ» (Παροιμ. ΙΘ΄ 17)! Ἐκεῖνο τὸ ἔλεος τὸ ὁποῖον ζητοῦμε … καὶ θὰ ζητήσωμεν κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς Κρίσεως ἀπὸ τὸν δίκαιον Κριτήν, καλούμεθα εἰς τὴν ζωὴν ταύτην, νὰ δώσωμεν καὶ ἡμεῖς εἰς τὸν οἷονδήποτε συνάνθρωπόν μας τὸ ἔχει ἀνάγκην, ἐφ’ ὅσον, βεβαίως, εἴμεθα εἰς θέσιν … νὰ τὸ δώσωμεν!

Εἰς τὴν θεοσύστατον ταύτην ἀρετήν, πολλάκις, φίλοι μου ἀναγνῶσται, ἔχομεν ἀναφερθεῖ ἀπὸ τὸ τοιοῦτον «βῆμα»! Κατ’ ἐπανάληψιν μᾶς ἐδόθη ἡ εὐκαιρία, διεξοδικῶς νὰ παρουσιάσωμεν ταύτην, ἀλλὰ καὶ νὰ ἴδωμεν τὰ πνευματικά, ἀλλὰ καὶ ὑλικὰ ὀφέλη τὰ ὁποῖα αὕτη μᾶς ἐγγυᾶται! Ἤδη καὶ εἰς τὴν σημερινὴν περικοπήν, ὁ Θεῖος Ἀπόστολος, τονίζει καὶ ὑπογραμμίζει ταῦτα …˙ «Δυνατὸς δὲ ὁ Θεὸς πᾶσαν χάριν περισσεῦσαι εἰς ὑμᾶς, ἵνα ἐν παντὶ πάντοτε πᾶσαν αὐτάρκειαν ἔχοντες περισσεύητε εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθόν» (Β΄ Κορ. Θ΄ 8)! Δι’ ἐκείνους οἵτινες … «ὀπισθοχωροῦν» καὶ αἰθάνονται ὅτι, … ἐλεοῦντες θὰ στερήσωσι τὰς οἰκογενείας των, ἢ τὰ τέκνα των, ἢ τοὺς ἑαυτούς των, ἐκ τῶν ἀναγκαίων καὶ θὰ ὀλιγοστεύσῃ ὁ πλοῦτος των, … ὁ Παῦλος τοὺς βεβαιώνει καὶ τοὺς ἐγγυᾶται, πολλαπλᾶ ὀφέλη καὶ πολλὰ περισσότερα … «κέρδη», ἐφ’ ὅσον οὗτοι ἐνσκύψωσιν ἐν ἀγάπῃ εἰς τὸν πλησίον! Τοῦτο δὲ ἐν τέλει εἶναι καὶ τὸ μυστηριακὸν στοιχεῖον, εἰς τὴν ἐλεημοσύνην! Ἐνῶ νομίζομεν ὅτι … ὑστερούμεθα, κατὰ μυστήριον καὶ θαυμαστὸν τρόπον … περισσεύομεν!

 

Ἡ «δικαιοσύνη» … εἶναι ἀθάνατος!

Εἶναι γνωστὸν καὶ αὐτονόητον, ἀλλὰ καὶ τὸ βιώνομεν … πορευόμενοι τὸν χρόνον τῆς ζωῆς μας, ὅτι ἅπαντα τὰ ὑλικὰ πρόσωπα καὶ πράγματα, ὑπόκεινται εἰς τὸν νόμον τῆς φθορᾶς! Ἅπαντα ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα κατεσκεύασεν ὁ Δημιουργὸς διὰ μόνου τοῦ Λόγου Του καὶ τὰ ὁποῖα ἀναφέρονται εἰς τὰ πρῶτα κεφάλαια τῆς Ἁγίας Γραφῆς˙ ἐκεῖνα ποὺ … «εἶπε καὶ ἐγενήθησαν» εἰς τὰς πρώτας ἕξ ἡμέρας τῆς δημιουργίας, διὰ νὰ χαροποιοῦν καὶ εὐχαριστοῦν τὸν ἄνθρωπον˙ ἅπαντα ἐκεῖνα ποὺ ὡς εἴπωμεν ἔχουσιν ὑλικὴν ὑπόστασιν … θὰ ἐξαφανισθῶσι κατὰ τὴν τελευταίαν ἡμέραν πρὶν τὴν … Κρίσιν τοῦ Θεοῦ!

Ἐκεῖνα ὅμως, ἅτινα παραμένουσι καὶ θὰ παραμείνουσιν ἀθάνατα, εἶναι τὰ πνευματικά! Εἶναι ἐκεῖνα διὰ τὰ ὁποῖα μᾶς ἐβεβαίωσεν ὁ Κύριος, ὅτι θὰ ζήσωσιν αἰωνίως καὶ θὰ ἀκολουθήσωσι τὴν ἀθάνατον ψυχήν μας, εἰς τὸ τελευταῖον ἐκεῖνο «ταξείδιόν» της, ὅταν ὁ Κύριος δώσῃ ἐντολήν, ἵνα χωρισθῇ αὕτη ἐκ τοῦ σαρκίνου καὶ φθαρτοῦ σώματος! Ἅπαντα ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα ἐνήργησεν ὁ ἄνθρωπος, κατὰ τὴν διαμονήν του καὶ πορείαν του εἰς τὴν παροῦσαν ζωήν, … «πράξεις, ἔργα, λόγους, ἐνθυμίσεις», … ἅπασαν τὴν κατὰ Χριστόν, ἢ …. ἄνευ Χριστοῦ ζωήν του, θὰ μεταφέρῃ οὗτος πορευόμενος εἰς τὸ κριτήριον τῆς αἰωνίου ζωῆς! Ὁ Διδάσκαλος, κατ’ ἐπανάληψιν ἐδίδαξε καὶ ὑπεγράμμισε ταύτην τὴν ἀλήθειαν, καθιστῶν ἕκαστον ἄνθρωπον ὑπεύθυνον διὰ τὰ ἔργα του!

Εἰδικῶς, ἀναφερόμενος εἰς τὴν Μέλλουσαν Κρίσιν, … εἰς τὸ δικαστήριον ἐκεῖνο εἰς τὸ ὁποῖον ἅπαντες θὰ παρακαθίσωμεν κρινόμενοι ὑπὸ τοῦ Ἀδεκάστου Κριτοῦ, τὰ κριτήρια κινοῦνται περισσότερον, κατὰ τὴν ἐλεημοσύνην ἑκάστου … Ἀγάπην καὶ ἔλεος πρὸς τοὺς … ἐλαχίστους ἀδελφούς, καὶ διὰ τούτων πρὸς τὸν ἴδιον τὸν Χριστόν! «Ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε (ἢ … οὐκ ἐποιήσατε,) ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε» (Ματθ. ΚΕ΄ 40)! Ἀγάπην καὶ ἔλεος αἰτεῖται παρ’ ἡμῶν ὁ Δίκαιος Κριτής, καὶ ταῦτα μᾶς ὑπόσχεται … κατ’ ἐκείνην τὴν ἡμέραν!

 

Ἡ δικαιοσύνη τοῦ Κυρίου.

Δὲν πρόκειται νὰ … ἀποπειραθῶ καὶ νὰ «ἐξιχνιάσω» τὴν δικαιοσύνην τοῦ Κυρίου! Εἶμαι ὁ πλέον ἀναρμόδιος, ἐφ’ ὅσον … καὶ ὡς ἄνθρωπος, ἀλλὰ καὶ ὡς ἁμαρτωλός, μοῦ εἶναι ἀδύνατον νὰ διερευνήσω ταύτην! Τοῦτο βεβαίως ἰσχύει δι’ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους καὶ διὰ τοῦτο, Ὁ Ἴδιος μᾶς συνέστησε νὰ μὴν σπεύδωμεν καὶ κρίνωμεν οὐδένα εἰ μὴ μόνον τὸν ἑαυτόν μας! Ἐκεῖνος - ὁ «γινώσκων καρδίας καὶ νεφρούς», - ἀπηγόρευσεν εἰς ἡμᾶς, … καὶ μάλιστα μὲ πολὺ «δελεαστικὸν» ἀντάλλαγμα, νὰ ἀσχολούμεθα μὲ … «τὰ κάρφη τὰ ἐν τοῖς ὀφθαλμοῖς τῶν ἀδελφῶν ἡμῶν», καὶ νὰ «κατανοοῦμεν τὰς δοκοὺς τὰς ἐν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἡμῶν» (Ματθ. Ζ΄ 3)! «Μὴ κρίνετε ἵνα μὴ κριθῇτε», μᾶς ὑπεσχέθη, καὶ εἶναι αὕτη ἡ ὑπόσχεσις, ὄντως … ὅ,τι δελεαστικώτερον δι’ ἐκείνους οἵτινες θὰ τηρήσωσι τὴν τοιαύτην Θείαν ὑπόδειξιν! Ἡ δικαιοσύνη Αὐτοῦ, κινεῖται εἰς ἀκατανόητα … ἐπίπεδα, διὰ τὴν ἰδικήν μας κρίσιν καὶ «δικαιοσύνην» καὶ … ἀρκεῖ εἰς ἡμᾶς, μόνον, νὰ κατακρίνωμεν καὶ δικάζωμεν τὸν ἑαυτόν μας, καθὼς … αὐτὴν καὶ μόνην τὴν ἁμαρτίαν καὶ οὐχί, βεβαίως, τὸν ἁμαρτωλόν!

«Ὅταν θὰ εὑρεθῶμεν εἰς τὴν μετὰ θάνατον ζωήν, θὰ ἴδωμεν ἐκπληκτικὰ πράγματα καὶ θὰ ἀνατραποῦν τότε ἅπασαι αἱ … «προβλέψεις» ἡμῶν, περὶ σωτηρίας ἢ ἀντιστοίχως περὶ καταδίκης συγκεκριμμένων ἀνθρώπων», ἔλεγεν ὁ ἀείμνηστος σοφὸς γέρων τῆς ἐποχῆς μας, π. Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος! Θὰ διαψευσθῶμεν τότε, διὰ τὰς κρίσεις καὶ κατακρίσεις ἡμῶν, καὶ θὰ διαπιστώσωμεν, ὅτι τὴν σωτηρίαν τοῦ καθενός, τὴν κατεργάζεται καὶ διαχειρίζεται ΜΟΝΟΝ ΕΚΕΙΝΟΣ !!!

Ἡμεῖς, ἂς σπεύδομεν ἵνα ἐργαζώμεθα,  «καλλιεργοῦντες» τὰς ψυχὰς ἡμῶν, καὶ ἂς ἔχωμεν τὴν συνείδησιν, ὅτι … «Τὸ … καλὸν ποιοῦντες μὴ ἐκκακῶμεν (ἂς μὴ διαμαρτυρώμεθα)· καιρῷ γὰρ ἰδίῳ θερίσομεν μὴ ἐκλυόμενοι (ἂς μὴν ἀποκάμνωμεν). Ἄρα οὖν ὡς καιρὸν ἔχομεν, ἐργαζώμεθα τὸ ἀγαθὸν πρὸς πάντας» (Γαλ. ΣΤ΄ 9-10)! Ὁ Κύριος τοῦ ἐλέους καὶ τῆς ἀγάπης, θὰ ἐκτιμήσῃ τὴν ἀγάπην καὶ τὸ ἔλεος καὶ τὸν ἀγῶνα ἑκάστου, καὶ εἴθε νὰ τύχωμεν τοῦ τοιούτου Θείου ἐλέους εἰς τὴν Οὐράνιον Βασιλείαν. Ἀμήν!

 

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

      Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

 

Πρόγραμμα Ιερού Ναού Γενεσίου Τιμίου Προδρόμου Παραλίας Πατρών - Οκτώβριος 2023

 

Πρώτη φορά... Χρόνης Μίσσιος

 

Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2023

Εβδομαδιαίο  Φυλλάδιο 
«Για τους Γονείς της Ενορίας»

Ιερός Ναός Γενέσιον Τιμίου Προδρόμου Παραλίας Πατρών

Πατήστε πάνω στις φωτογραφίες για να διαβάσετε τα κείμενα

Ἡ ὑπεροχὴ τῶν … ἠγαπημένων! - π.Τιμόθεος Παπασταύρου

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΔΕΚΑΤΗΣ ΕΒΔΟΜΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ (1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2023) 

«καὶ ἔσομαι ὑμῖν εἰς πατέρα» (Β΄ Κορ. ΣΤ΄ 18).

 

Μοναδικαὶ καὶ ἀναμφισβήτητοι … ἀλήθειαι!

Εἰς τὸ σημερινὸν Ἀποστολικὸν ἀνάγνωσμα, ἀγαπητοί μου ἀναγνῶσται, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, - ὅστις καὶ θεωρεῖται ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας, ὡς τὸ … «στόμα τοῦ Θεοῦ», - καταθέτει ὑπερόχους ἀληθείας τὰς ὁποίας … ἐὰν συνειδητοποιήσωμεν καὶ ἀποδεχθῶμεν, θὰ εἴμεθα πάντοτε ἀσφαλεῖς ὑπὸ τὴν κραταιὰ χεῖρα τοῦ Παντοδυνάμου Θεοῦ. Ἐπὶ πλέον δέ, οὐδεὶς κίνδυνος, ὅθεν καὶ ἂν προέρχεται, δύναται ἵνα ἀπειλήσῃ ἢ ἀκόμη ἔστω καὶ ἀνησυχήσῃ ἡμᾶς! Τοῦτο, δὲν τὸ λέγομεν ἵνα ὑπερβάλωμεν εἰς τοὺς λόγους τοῦ Θεοκήρυκος, ἀλλ’ ἵνα κατανοήσωμεν τὴν … Ἀλήθειαν!

Εἰς μίαν ἐποχὴν ἐντόνου ἀμφισβητήσεως … ἁπάντων τῶν Θείων καὶ αἰωνίων ἀληθειῶν, καὶ θεοποιήσεως τῶν ὑλικῶν ἀπολαύσεων, καὶ ὑποταγῆς τοῦ κόσμου εἰς τὴν εἰδωλολατρείαν τῆς φιλαργυρίας καὶ φιληδονίας, ὁ Θεῖος οὗτος Ἀπόστολος, ἐπιχειρεῖ ἵνα ἀφυπνίσῃ καὶ καθοδηγήσῃ ἡμᾶς εἰς τὴν ἀσφάλειαν τῆς σκέπης καὶ ἐπιστασίας τοῦ Θεοῦ!

Πρώτη καὶ ὑπέροχος ἀλήθεια, εἶναι, ὅτι … εἰς τοὺς ἀγωνιζομένους ἵνα κρατῶσι τὴν ἠθικὴν καθαρότητα τῶν σωμάτων των, ὁ Κύριος καὶ Θεός, θὰ εἶναι πάντοτε ὁ … μόνιμος ἔνοικος τῶν καρδιῶν των! Θὰ εἶναι ὁ γλυκὺς πατὴρ καὶ κηδεμών, ὅστις καὶ θὰ προστατεύῃ καὶ θὰ ἁγιάζῃ τούτους, καὶ εἰς τὴν ἐπὶ τῆς γῆς πορείαν των, ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν αἰωνίαν Βασιλείαν Του! Δευτέρα, ἐπίσης, ἀλήθεια, - τὴν ὁποίαν παρεθεωρήσαμε καὶ ἀπεκρύψαμεν ἀπὸ τὴν ἀκολουθοῦσαν, ὄπισθεν ἡμῶν, γεννεάν, … ὅτι, «τὸ σῶμα ὑμῶν ναὸς τοῦ ἐν ὑμῖν Ἁγίου Πνεύματός ἐστιν, οὗ ἔχετε ἀπὸ Θεοῦ, καὶ οὐκ ἐστὲ ἑαυτῶν» (Α΄ Κορ. ΣΤ΄ 19)! Γνωρίζομεν ἀσφαλῶς, εἰς ποῖον ἔσχατον κατάντημα ἔχομεν φθάσει καί, βεβαίως, δὲν προτιθέμεθα ἵνα ἀναφερθῶμεν, ἐπὶ τοῦ τοιούτου, εἰς λεπτομερείας …! Τρίτη δὲ καὶ πλέον σαφὴς ἀλήθεια, εἶναι, ὅτι … ὀφείλομεν ἵνα ἀποστασιοποιούμεθα καὶ ἀποστραφώμεθα, τοῦ ἀρνητικοῦ καὶ ἀθέου κοσμικοῦ πνεύματος, καὶ ἔλθωμεν ὑποτασσόμενοι εἰς τὴν ἀγάπην καὶ τὸ ἔλεος τοῦ Κυρίου!

 

Ὁ Κύριος … πατὴρ ἡμῶν!

Τοῦτο δὲν τὸ λέγομεν ἡμεῖς! Ἀλλὰ καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὅστις καὶ τὸ ἀναφέρει εἰς τὴν σημερινὴν Ἀποστολικὴν περικοπήν, … ἐπαναλαμβάνει ἁπλῶς, ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον πρῶτος ὁ Ἴδιος ὁ Χριστὸς διεκήρυξε καὶ ἐβεβαίωσεν! Καὶ εἰς τὴν Κυριακὴν προσευχήν, (τὸ γνωστό … «Πᾶτερ ἡμῶν»), ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν ὑπέροχον παραβολὴν τοῦ «Ἀσώτου υἱοῦ», ἀλλὰ καὶ εἰς πλεῖστα ὅσα ἐπὶ πλέον σημεῖα τῆς οὐρανίου διδασκαλίας Του, τονίζει καὶ ἐπιβεβαιώνει τὴν οἰκείαν ταύτην σχέσιν ἥντινα ἐπιθυμεῖ Ἐκεῖνος πρῶτος, καὶ ἐπιδιώκει νὰ μᾶς πείσῃ ἵνα ἀποδεχθῶμεν καὶ ἡμεῖς! Παρ’ ὅτι ἡμεῖς, συστηματικῶς καὶ κατ’ ἐξακολούθησιν, ἀποστασιοποιούμεθα ἀπ’ Ἐκεῖνον καὶ ἐπιδιώκομεν τὴν ἐξάρτησίν μας ἀπὸ … ὅ,τιδήποτε ἄλλο, πρόσωπον ἢ καὶ πρᾶγμα, ὁ Κύριος καὶ Πατὴρ ἡμῶν θὰ τονίζῃ καὶ θὰ ἐπαναλαμβάνῃ ὅτι … «Ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν οὐδὲ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας, καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά· οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν;» (Ματθ. ΣΤ΄ 26)!

Ἐάν, εἷς κατὰ σάρκα πατὴρ οἵουδήποτε τέκνου, καυχᾶται ὅτι προσέφερεν εἰς τὸ τέκνον του πᾶν ὅ,τι ἠδύνατο, - καὶ ποῖος ἆραγε τοιοῦτος πατήρ, θὰ ἐτόλμα ἵνα ἰσχυρισθῇ τοιοῦτόν τι; - πόσῳ μᾶλλον ὁ «Πατὴρ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς», … «Ὅς γε τοῦ ἰδίου υἱοῦ οὐκ ἐφείσατο, ἀλλ᾿ ὑπὲρ ἡμῶν πάντων παρέδωκεν αὐτόν» (Ρωμ. Η΄ 32); Ποῖος δύναται ἵνα ἀντιπαρατάξῃ τὴν ἰδικήν του πατρικὴν ἀγάπην, πρὸς ἐκείνην τὴν τοῦ Θεοῦ; Ποῖος πατὴρ ἢ μήτηρ, θὰ ἐτόλμα ἵνα ἐπιδείξῃ τινὰς κόπους καὶ ἀνησυχίας καὶ δάκρυα καὶ ἀγρυπνίας διὰ τὰ τέκνα του, ἀντιπαραβάλλων ταῦτα πρὸς τὸ … σωτήριον αἷμα τοῦ Θεανθρώπου, τὸ ὁποῖον ἔρρευσεν διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν ἐκ τῆς ἀπείρου ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ πρὸς ἡμᾶς; Βεβαίως, δὲν ἐπιθυμοῦμεν ἵνα ἀμφισβητήσωμεν … κορυφαίας καὶ μοναδικὰς ἐκδηλώσεις ἀγάπης γονέων πρὸς τὰ τέκνα των! Οὔτε δικαιούμεθα ἵνα εἰσέλθωμεν εἰς … πατρικὰς καὶ μητρικὰς καρδίας, ἵνα ἀξιολογήσωμεν ταύτας! Ὅμως, οὐδεὶς πρέπει, ἀλλὰ καὶ δύναται, ἵνα ἀμφισβητήσῃ ἔστω καὶ πρὸς στιγμήν, τὴν Θείαν Ἀγάπην καὶ θεωρήσῃ ταύτην μικροτέραν οἵασδήποτε ἄλλης …!

 

Ἡ ὑπεροχὴ τῶν … ἠγαπημένων!

Ἅπαντες, φίλοι μου ἀναγνῶσται, θὰ ἔχωμεν ἴδῃ, νὰ περιπατοῦν γονεῖς μετὰ τῶν παίδων των! Εὐκόλως διακρίνομεν, ὅτι τὰ μικρὰ παιδία … χαίρουν καὶ «καμαρώνουν» πλησίον τῶν γονέων των! Αἰσθάνονται μίαν ὑπεροχὴν καὶ δύναμιν, κρατοῦντα τὴν χεῖρά των …! Ἀκόμη καὶ ἂν οἱ γονεῖς οὗτοι, εἶναι πτωχοὶ καὶ ἀδύναμοι˙ ἀκόμη καὶ ἂν εἶναι «ἀνυπόληπτοι» κατὰ τὴν κοινωνικὴν ἐκτίμησιν καὶ νοοτροπίαν˙ ὁποῖοι καὶ ἂν εἶναι, … τὰ τέκνα των βλέπουσι μόνον, τὸν πατέρα των καὶ τὴν μητέρα των! Τίποτε δὲν ὑπάρχει, τὸ ὁποῖον νὰ δύναται ἵνα ἀποσπάσῃ τὴν προσοχὴν καὶ τὴν ἀγάπην των, ἐκ τῶν γονέων των! Οὔτε χρήματα σκέπτονται, οὔτε κληρονομίας, οὔτε … ὅ,τιδήποτε ἄλλον ὑλικὸν στοιχεῖον οἵασδήποτε ἀξίας! Ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον ἐκτιμοῦσι καὶ εἰς τὸ ὁποῖον ἀρκοῦνται καὶ περιορίζονται, εἶναι ἡ σκιὰ καὶ ἡ ἐπιστασία τῶν γονέων των! Εἶναι τὸ … μεγάλο χέρι, ποὺ κρατᾷ μὲ ἀσφάλεια τὸ δικό τους μικρὸ καὶ ἀδύναμο χεράκι! Ἐὰν προσφέρῃς εἰς τὰ τοιαῦτα βρέφη ὅ,τιδήποτε … μικρὸ ἢ μεγάλο, μεγάλης ἢ ἀσημάντου ἀξίας, … δὲ θὰ δυνηθῇς ἵνα ἐξαπατήσῃς τοῦτο, προκειμένου νὰ ἔλθῃ εἰς τὴν ἰδικήν σου ἀγκάλην καὶ νὰ περιφρονήσῃ ἐκείνην … τὴν πατρικὴν ἢ μητρικὴν τοιαύτην!

Ὁ Διδάσκαλος καὶ Κύριός μας, ὅταν κάποτε εἶδε τὰ νήπια καὶ τὰ βρέφη, νὰ ἀφήνωσι τὰς μητρικὰς ἀγκάλας καὶ νὰ σπεύδωσι πρὸς τὴν Θείαν ἀγκάλην, … εἶπε πρὸς τοὺς μαθητάς Του, - οἵτινες προσεπάθουν ἵνα κρατήσωσι μακρὰν τοῦ Κυρίου ταῦτα, νομίζοντες ὅτι τὸν παρεμποδίζωσι, … - «ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ στραφῆτε καὶ γένησθε ὡς τὰ παιδία, οὐ μὴ εἰσέλθητε εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. ΙΗ΄ 3)! Ὁ λόγος οὗτος, δὲν ἀφοροῦσεν (ἀσφαλῶς) εἰς τὰς δικαιολογημένας ἀπερισκεψίας τῶν μικρῶν, οὔτε ἀκόμη εἰς τὰς δικαιολογημένας, ἐπίσης, ἰδιοτροπίας των! Ἀφοροῦσεν εἰς αὐτὸ τοῦτο ὅπερ καὶ ἤδη ἐτονίσαμεν˙ εἰς τὴν ἐμπιστοσύνην καὶ ἐξάρτησιν τούτων ἐκ τῶν γονέων των!

Ἐξετιμήσαμεν, ἆραγε, ποτέ, ποῖος εἶναι ὁ Θεὸς πατήρ μας; Ἐσκέφθημεν, … τὴν ἀγάπην καὶ τὴν ἀφοσίωσιν ποὺ ἔχει εἰς ἡμᾶς; Ἐπιστεύσαμεν, ἆραγε, ἔστω καὶ ἐπὶ στιγμήν, ὅτι εἶναι ὁ πλέον δυνατὸς καὶ ὁ πλέον πλούσιος καὶ οὐδεὶς δύναται νὰ ἀντιπαρατεθεῖ πρὸς Αὐτόν; Μᾶς ἔκανε καὶ μᾶς κάνει τὴν ὑψίστην τιμήν, καὶ θεωρεῖ ἡμᾶς … τέκνα Του! Δὲν εἶναι, ἆραγε, ἐκ μέρους ἡμῶν, … ἄπειρος ἡ ἀνοησία νὰ θέλομεν καὶ νὰ … στηριζώμεθα εἰς σαθρὰ ὑποστηρίγματα - ὅθεν καὶ ἂν μᾶς προσφέρωνται - καὶ ὄχι εἰς τὰς … παντοδυνάμους χεῖρας Του;;;

 

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

      Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

Σε ποια περιοχή της Ελλάδας ζούσαν μέχρι πριν λίγες δεκαετίες σε συνθήκες Νεολιθικής Εποχής; (φωτογραφικό υλικό)

 Η παράξενη Πολιτεία του Νερού στη λίμνη Κάρλα που χάθηκε με την αποξήρανση - Ιστορικές φωτογραφίες

(Όταν ήμασταν μικροί μας έμαθαν ότι η αποξήρανση της λίμνης ήταν για το καλό όλων μας. Ήταν πράγματι λοιπόν;)

Τον τελευταίο μήνα, εξαιτίας της κακοκαιρίας «Daniel» και τις τεράστιες πλημμύρες που προκάλεσε στη Θεσσαλία, ήρθε στο φως η ιστορία της λίμνης Κάρλας, της αρχαίας Βοιβηίδας. Μια ιστορία που για τις νέες γενιές είναι κυρίως άγνωστη και για τους παλαιότερους μακρινή ή ξεχασμένη.

Πλήθος δημοσιευμάτων έσπευσε να πει την ιστορία της Κάρλας, μιας λίμνης η οποία υπήρξε η μεγαλύτερη της χώρας και έπειτα χάθηκε. Η Κάρλα αποξηράνθηκε το 1962, ένα μέρος της ξαναδημιουργήθηκε, και τώρα πια έχει επιστρέψει στην μεγαλύτερη έκτασή της.

Μέχρι το, όχι και τόσο μακρινό, 1962, η ζωή γύρω από τη λίμνη ήταν πολύ διαφορετική απ’ ότι είναι σήμερα. Η Κάρλα ήταν μια από τις μεγαλύτερες λίμνες στα Βαλκάνια με μέγεθος που κυμαινόταν από 40.000 έως 180.000 στρέμματα.

Βρισκόταν στην ανατολική θεσσαλική πεδιάδα της Λάρισας. Το σχήμα της λίμνης ήταν τριγωνικό και οι δύο πλευρές της, νότια και ανατολική «ακουμπούσαν» στο Πήλιο ενώ η δυτική ήταν ελεύθερη σε πεδιάδα.

Η νέα λίμνη Κάρλα των 38.000 στρεμμάτων πριν τις πρόσφατες πλημμύρες, 2020, Φωτ. Μ. Εξαρχόπουλος

Ο Μάκης Εξαρχόπουλος, δημοσιογράφος – ερευνητής που έχει αφιερώσει μια δεκαετία στη μελέτη της λίμνης και των κατοίκων της, περιέγραψε στο makthes.gr τη ζωή πριν και μετά την αποξήρανση, αλλά και την παράξενη Πολιτεία του Νερού, όπως την αποκαλεί ο ίδιος, ενός κοινωνικού σχήματος που θύμιζε σε έναν βαθμό την νεολιθική κοινωνική οργάνωση. Μια μοναδική πτυχή του λαϊκού μας πολιτισμού που κινδυνεύει να χαθεί στη λήθη.

Λόγω της τοπογραφίας λοιπόν, οι κάτοικοι της δυτικής πλευράς είχαν στραφεί στη γεωργία γιατί από εκεί ξεκινούσε ο Θεσσαλικός κάμπος. Στην Ανατολική πλευρά, όπου οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις ήταν περιορισμένες, οι άνθρωποι στράφηκαν στη λίμνη και στην αλιεία.

Στο χωριό Κανάλια της Μαγνησίας, νοτιανατολικά της λίμνης, βρισκόταν η εποπτεία της Κάρλας. Ήταν το μεγαλύτερο παραλίμνιο χωριό και είχε τη μεγαλύτερη συμμετοχή στην οικονομία της Κάρλας.

Οι κάτοικοι του χωριού ζούσαν από τη λίμνη και πάνω σ’αυτήν. Η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού ήταν ψαράδες ενώ υπήρχε και ένα ποσοστό Βλάχων που ασχολούνταν με την κτηνοτροφία.

Φωτογραφία Καναλιωτών ψαράδων στην Κάρλα, δεκαετία 1950, Αρχείο Μ. Εξαρχόπουλου

Η παράξενη Πολιτεία του Νερού

Όπως αφηγείται ο κ. Εξαρχόπουλος, οι ψαράδες ζούσαν στη λίμνη σχεδόν εννέα μήνες τον χρόνο, μέσα σε στρογγυλές καλαμένιες καλύβες. Η Πολιτεία του Νερού ουσιαστικά ήταν ένα ψαροχώρι, με πάνω από 100 καλύβες στην επιφάνεια του νερού. Χίλιοι, περίπου, ψαράδες απ’ όλα τα παραλίμνια χωριά ασκούσαν αλιεία στην Κάρλα, από τους οποίους οι 500 ήταν από τα Κανάλια.

Οι καλύβες είχαν διαφορετικά μεγέθη ανάλογα με τον αριθμό των ψαράδων που έμεναν σε αυτές. ο οποίος δεν ξεπερνούσε τους 5 – 6. Οι ομάδες αυτές ονομάζονταν ντουκιάνια και αποκαλούσαν τις βάρκες τους καράβια.

Το κάθε ντουκιάνι είχε τη δική του καλύβα, μια ή δύο βάρκες και έναν επικεφαλής, τον καπετάνιο, συνήθως τον γηραιότερο ή εμπειρότερο της ομάδας.

Πίνακας του Καναλιώτη λαϊκού ζωγράφου Σωκράτη Ζιώγα που απεικονίζει τη Πολιτεία του Νερού, Αρχείο Μ. Εξαρχόπουλου

Οι ψαράδες έφευγαν από τα Κανάλια κάθε χρόνο μετά το διήμερο πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου και επέστρεφαν την Κυριακή των Βαΐων. Όλο τον δύσκολο χειμώνα τον περνούσαν στη λίμνη και κατά τη διάρκειά του, επισκέπτονταν τις οικογένειές τους κάθε δεύτερο Σαββατοκύριακο.

Την παράδοση διαιώνιζαν οι ίδιοι οι ψαράδες καθώς, όπως αναφέρει ο κ. Εξαρχόπουλος, υπήρχε ο άγραφος νόμος πως ο 16χρονος γιος του ψαρά θα γινόταν κι αυτός ψαράς. Ήταν ζωή και επάγγελμα μαζί.

Όπως ανέφερε ο κ. Εξαρχόπουλος είναι δύσκολο να προσδιοριστεί το πότε ξεκίνησε αυτός ο τρόπος ζωής των Καναλιωτών ψαράδων, ο οποίος έχει έντονα προϊστορικά χαρακτηριστικά που παραπέμπουν στην Νεολιθική Εποχή (περ. 10000 π.Χ – 2200 π.Χ.). Και τότε οι άνθρωποι ζούσαν δίπλα και πάνω στο νερό ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι η Θεσσαλία ήταν κοιτίδα του Νεολιθικού πολιτισμού στον Ελλαδικό χώρο.

Οι πληροφορίες και τα στοιχεία που κατάφερε να συλλέξει προέρχονται από τους τρεις τελευταίους αιώνες (18ος – 20ος αι.)

Φωτογραφία: Καναλιώτες γιορτάζουν την πρωτομαγιά στη λίμνη, δεκαετία 1950, Αρχείο Μ. Εξαρχόπουλου

Οι καλύβες κατασκευάζονταν σε ρηχά νερά, βάθους περίπου ενός μέτρου, από καλάμια και ραγάζια (ψάθα). Η δομή τής καλύβας και ο τρόπος κατασκευής της δεν συναντάται σε καμιά άλλη περιοχή στην Ελλάδα. Στο κέντρο της καλύβας υπήρχε μια εστία, που από πάνω της κρεμόταν ένα καζάνακι, η κακαβούλα, όπως λεγόταν, όπου μαγείρευαν την τροφή τους, η οποία κατά κανόνα ήταν ψαρόσουπα.

Οι ψαράδες έτρωγαν καθισμένοι στο πάτωμα γύρω από την εστία. Αυτή η φωτιά τους φώτιζε, τους ζέσταινε και το βράδυ κοιμόντουσαν κυκλικά γύρω της.

Χρησιμοποιούσαν το νερό της λίμνης όχι μόνο για ψάρεμα, αλλά και για καθαριότητα και πόση. Είχε κινητικότητα και ήταν καθαρό, όπως εξηγεί ο κ. Εξαρχόπουλος. Στη λίμνη υπήρχαν άφθονα ψάρια τα οποία μάλιστα φημίζονταν για τη γεύση τους.

Πίνακας του Καναλιώτη λαϊκού ζωγράφου Σωκράτη Ζιώγα που απεικονίζει τη Πολιτεία του Νερού, Αρχείο Μ. Εξαρχόπουλου

Τα κύρια είδη ψαριών που ζούσαν στην Κάρλα ήταν το γριβάδι (ο κυπρίνος), το τσιρώνι, η κοκκινοφτέρα, το σίρκο, το μουστακάτο, η πεταλούδα, το σύρτι, ο γωβιός, η ταινία, και το χέλι.

Οι ψαράδες έβγαζαν τα ψάρια σε τρεις σκάλες που είχε περιμετρικά η λίμνη, μία σε κάθε πλευρά της, από όπου τα έπαιρναν οι έμποροι.

Σχηματικά και η κάθε σκάλα τροφοδοτούσε τις αντίστοιχες, γεωγραφικά, περιοχές. Η δυτική σκάλα, που ήταν στην Πέτρα, τροφοδοτούσε τη Λάρισα, τα Φάρσαλα, τον Τύρναβο, την Καρδίτσα και τα Τρίκαλα. Η νότια τα χωριά του Βόλου και του Πηλίου, του Βελεστίνου και του Αλμυρού. Η ανατολική σκάλα τροφοδοτούσε τα χωριά της Αγιάς, τον Κίσσαβο και τον Όλυμπο.

«Η Κάρλα είχε μια αρμονικά οργανωμένη δομή στην οικονομία τους» σημειώνει ο κ. Εξαρχόπουλος.

Φωτογραφία: Καναλιώτης ψαράς μέσα στη βάρκα του, Κάρλα, δεκαετία 1950, Αρχείο Μ. Εξαρχόπουλου

Ο κ. Εξαρχόπουλος έχει γράψει αναλυτικά για τον τρόπο ψαρέματος: «Ψάρευαν με τα περίφημα κατίκια. Άλλωστε η καλύβα, ουσιαστικά, δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα στοιχείο ενός συγκεκριμένου τρόπου αλιείας. Η καλύβα, με τη ζωή που αναπτυσσόταν σ’ αυτήν, προσέλκυε τα ψάρια, τα οποία συγκεντρώνονταν γύρω της και στη συνέχεια παγιδεύονταν σ’ ένα ολόκληρο δίκτυο από ψαροπαγίδες, στημένες μέσα στις καλαμιές, γύρω από κάθε καλύβα. Υπήρχαν διαφόρων ειδών παγίδες, σύμφωνα με το μέγεθος των ψαριών.

Έπειτα, τα μάζευαν με τις απόχες και τα τοποθετούσαν ζωντανά μέσα σε ειδικές, ωοειδείς στην κάτοψή τους, αποθήκες, περίκλειστες, κατασκευασμένες από καλάμια βυθισμένα κάθετα στη λίμνη, που ονομάζονταν γυροβόλια. Η λέξη, που χρησιμοποιούσαν, για να δηλώσουν το μάζεμα των ψαριών από τις παγίδες και τη μεταφορά τους στα γυροβόλια, ήταν κυνήγι. Από τα γυροβόλια μετέφεραν καθημερινά τα ψάρια στις ιχθυόσκαλες, όπου έρχονταν οι έμποροι για να τα πάρουν».

Όλα αυτά συνέβαιναν μέχρι το 1962. Τότε ήταν που για μικροπολιτικές σκοπιμότητες η κυβέρνηση Καραμανλή, σταματώντας τα έργα της μελέτης Παπαδάκη που είχε υιοθετηθεί το 1955, και αφορούσε εγγειοβελτιωτικά έργα στην περιοχή της λίμνης, οδήγησε τελικά στην ολική αποξήρανσή της. Διανοίχθηκε μια σήραγγα δέκα χιλιομέτρων που συνέδεσε την Κάρλα με τον Παγασητικό όπου διοχετεύεθηκε το νερό της λίμνης.

Χαρακτηριστικό είναι ότι δεν άφησαν τους ψαράδες να πιάσουν τα τελευταία ψάρια, τα οποία ήταν καταδικασμένα να πάψουν να ζουν όταν θα έφταναν στη θάλασσα. Υπάρχει μάλιστα και φωτογραφία-ντοκουμέντο, που παραχώρησε στο makthes.gr o κ. Εξαρχόπουλος η οποία δείχνει η οποία δείχνει την σκασμένη γη και τους ψαράδες βυθισμένους μέχρι το γόνατο μέσα στη λάσπη να κάνουν πορεία διαμαρτυρίας.

Πορεία διαμαρτυρίας των Καναλιωτών ψαράδων στον πυθμένα τής Κάρλας, Αρχείο Μ. Εξαρχόπουλου

Η Κάρλα χάθηκε το 1962 και μαζί της η ζωή όπως την ξέρανε οι κάτοικοι των Καναλίων.

Μετά την αποξήρανση, πολλοί μετανάστευσαν. Οι περισσότεροι έγιναν οικοδόμοι στον Βόλο, στην Αθήνα, και στη Θεσσαλονίκη. Κάποιοι άλλοι ασχολήθηκαν με την καλλιέργεια της γης.

Σήμερα, από την Πολιτεία του Νερού, έχουν απομείνει μόνο μερικά εργαλεία, όπως απόχες, καμάκια και βαλτοσίδερα. Οι στρογγυλές καλαμένιες καλύβες, οι ψαροπαγίδες, τα γυροβόλια, τα καράβια, χάθηκαν για πάντα. Έμειναν μόνον οι τελευταίοι ψαράδες τής Κάρλας, φορείς ενός τρόπου ζωής και μιας τεχνογνωσίας που επέζησε μέσα στους αιώνες.

Φωτογραφία: Καναλιώτες ψαράδες που ψαρεύουν ομαδικά στην Κάρλα, δεκαετία 1940, Αρχείο Μ. Εξαρχόπουλου

Τη ζωή των Καναλιωτών ψαράδων αποτύπωσε ο Σωκράτης Ζιώγας, ένας ψαράς της Κάρλας που μετά την αποξήρανση έφυγε και έγινε οικοδόμος στον Βόλο. Όταν συνταξιοδοτήθηκε επέστρεψε στα Κανάλια και άρχισε να ζωγραφίζει την Πολιτεία του Νερού.

Στα έργα του αποτύπωσε στιγμές από τη ζωή των ψαράδων ενώ φτιαξε ακόμα και αρχιτεκτονικά σχέδια με όψεις και τομές της καλύβας. Οι πίνακές του δίνουν σημαντικές πληροφορίες για τη ζωή των Καναλιωτών ψαράδων και αποτελούν τεκμήρια για μια «μπροστά σε μια πτυχή του λαϊκού μας πολιτισμού που χάνεται» όπως λέει και ο κ. Εξαρχόπουλος.

Πίνακας του Καναλιώτη λαϊκού ζωγράφου Σωκράτη Ζιώγα που απεικονίζει τη Πολιτεία του Νερού, Αρχείο Μ. Εξαρχόπουλου

Εθελοντική αιμοδοσία

 

Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2023

Εβδομαδιαίο  Φυλλάδιο 
«Για τους Γονείς της Ενορίας»

Ιερός Ναός Γενέσιον Τιμίου Προδρόμου Παραλίας Πατρών

Πατήστε πάνω στις φωτογραφίες για να διαβάσετε τα κείμενα

Ἐξέλιπεν ἡ πίστις …! - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΚΥΡΙΑΚΗ ΔΕΚΑΤΗ ΕΚΤΗ (24 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2023)

«ἀπὸ βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἶδας» (Β΄ Τιμ. Γ΄ 15). 

Ἡ γνῶσις τῶν … «ἱερῶν γραμμάτων». 

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ἀπευθυνόμενος πρὸς τὸν μαθητήν του Ἀπόστολον Τιμόθεον, θὰ ἐλέγωμεν ὅτι τὸν θεωρεῖ προνομιοῦχον, καὶ τοῦτο, διότι ἠξιώθη οὗτος ἵνα διδαχθῇ τὴν Ἁγίαν Πίστιν τοῦ Χριστοῦ, ἀπὸ τὴν βρεφικὴν καὶ νηπιακὴν ἡλικίαν του! Πρῶται διδασκάλισσαι καὶ παιδαγωγοί του, εἶναι ἡ μήτηρ του Εὐνίκη καὶ ἡ μάμμη (γιαγιά) του Λωίς, αἵτινες ἐδίδαξαν εἰς τοῦτον τὴν Ἁγίαν Πίστιν τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἀνεμόρφωσαν τοῦτον, … ὡς ἀκριβῶς περιγράφει καὶ ἀναφέρει ὁ Παῦλος, ὀλίγον πρίν, εἰς ταύτην τὴν ἐπιστολήν του! «Ὑπόμνησιν λαμβάνων τῆς ἐν σοὶ ἀνυποκρίτου πίστεως, ἥτις ἐνῴκησε πρῶτον ἐν τῇ μάμμῃ σου Λωΐδι καὶ τῇ μητρί σου Εὐνίκῃ, πέπεισμαι δὲ ὅτι καὶ ἐν σοί» (Β΄ Τιμ. Α΄ 5)! Ἡ ἀναμόρφωσις δὲ αὕτη, ἦτο τοσοῦτον καθοριστικὴ διὰ τὸν νεαρὸν Τιμόθεον, ὥστε νὰ παραμένῃ οὗτος πιστὸς καὶ ἀμετακίνητος, ἀντικρούων καὶ παλαίων πρὸς τὰς δαιμονικὰς δυνάμεις τῆς εἰδωλολατρείας, αἱ ὁποῖαι ἐκυριάρχουν κατ’ ἐκείνην τὴν ἐποχήν, … ὅτε «ἐβλάστανεν» καὶ ἐκκολάπτετο ἡ Ἁγία Πίστις τοῦ Χριστοῦ!  

Σκοπὸς τῆς τοιαύτης ἐπισημάνσεως τοῦ Θείου Ἀποστόλου Παύλου, δὲν εἶναι μόνον ἡ προβολὴ τῆς προσωπικότητος τοῦ μαθητοῦ του Τιμοθέου, οὔτε, ἀσφαλῶς καὶ μόνον, ἡ πνευματικὴ ἐργασία καὶ κατήχησις τῶν δύο τούτων ὑπερόχων γυναικῶν, καὶ ἡ δραστικὴ καὶ καθοριστικὴ συμβολή των, εἰς τὴν κατὰ Χριστόν, διαπαιδαγώγησίν του! Σκοπός, καὶ τοῦτο εἶναι ἰδιαιτέρως διακριτὸν καὶ ἐμφανές, εἶναι, ἵνα ἀντιληφθῶμεν οἱ διάφοροι καὶ … ποικίλοι «παιδαγωγοί», ὅτι τὸ νὰ … «παρεμβαίνωμεν» διὰ τῆς παιδαγωγίας, εἰς τὰς ψυχὰς τῶν παίδων, – κατὰ σάρκα καὶ κατὰ πνεῦμα, - δὲν εἶναι … ὑπόθεσις «ρουτίνας» καὶ «παιδαγωγικῶν προγραμμάτων», ἀλλὰ ἀναφορὰ καὶ τῶν παιδαγωγῶν καὶ τῶν παιδαγωγουμένων εἰς τὴν χάριν καὶ ἀσφάλειαν τοῦ Κυρίου! 

«Ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους … Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα»! 

Πολλάκις, ἀκούομεν τὴν τοιαύτην «παραγγελίαν» καὶ ὑπόδειξιν καὶ κατὰ τὴν Θείαν Λειτουργίαν, ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴν ἐπιτέλεσιν ὅλων τῶν ἄλλων Μυστηρίων καὶ ἱερῶν ἀκολουθιῶν! Τὸ λέγομεν καὶ τὸ παραγγέλομεν ἡμεῖς οἱ κληρικοί, … τὸ ἀκούουν δὲ καὶ ἴσως τὸ … σιγοψάλλουν καὶ οἱ λαϊκοί, οἱ συμμετέχοντες εἰς τὰς ἱερὰς ἀκολουθίας, ἀλλὰ φοβοῦμαι ὅτι … κατὰ συνήθειαν ἐνεργοῦμεν καὶ τυπικῶς ψάλλομεν, μὴ προσέχοντες εἰς τὰ … ψαλλόμενα Θεῖα Λόγια τῆς Ἐκκλησίας μας! Τοῦτο ἀκριβῶς ὑπογραμμίζει καὶ διδάσκει, … ὕμνός τις κατανυκτικός, διὰ τῶν λόγων, «πολλάκις τὴν ὑμνωδίαν ἐκτελών, … τῇ μὲν γλώττῃ ἄσματα φθεγγόμενος, τῇ δὲ ψυχῇ ἄτοπα λογιζόμενος»! Διὰ ταύτης τῆς ἱερᾶς ὑποδείξεως, καλούμεθα ἵνα ἐμπιστευώμεθα, καὶ τοὺς ἑαυτούς μας, καὶ ἅπαντας τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, … ἀλλὰ καὶ πᾶσαν λεπτομέρειαν τῆς ζωῆς ἡμῶν, εἰς τὰς ἀσφαλεστάτους καὶ παντοδυνάμους χείρας τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ ἡμῶν! Ταύτην τὴν ἐμπιστοσύνην ἐπέδειξαν, ἅπαντες οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ καὶ οὐδεὶς διεψεύσθῃ! Οὐχὶ μόνον κατὰ τοὺς παλαιοτάτους χρόνους, ἀλλὰ καὶ μέχρις τῶν ἐσχάτων, … ἕως καὶ τῆς σήμερον, ἐπιβεβαιώνει ὁ Κύριος, τὴν πίστιν καὶ ἐμπιστοσύνην τὴν ὁποίαν τοῦ ἐπιδεικνύομεν! 

Ἡ ζωὴ ἁπάντων τούτων, μαρτυρεῖ ἀκόμη καὶ διὰ λεπτομερειῶν, ὅτι … ἔστω καὶ ἂν εὑρέθησαν οὗτοι εἰς δυσκόλους ἐποχάς, ἀκόμη καὶ ἐὰν ὑστερήθησαν καὶ τούτων τῶν ἀναγκαίων, ἀκόμη καὶ ἂν ἠπειλήθησαν ἢ καὶ ἂν ἐζητήθῃ παρ’ αὐτῶν, ἀκόμη καὶ ἡ θυσία τῆς ζωῆς των, … ὁ Θεός, καὶ ἐνεδυνάμωνε τούτους, καὶ ἐνίσχυεν, καὶ συνέδραμε, καὶ ὡς εἶχεν ὑποσχεθεῖ, ἀλλὰ καὶ ἔτι ὑπόσχεται, … «μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε καὶ τί πίητε, μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε· … Ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, … ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά· οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν;», καὶ ἐν συνεχείᾳ, … «Καὶ περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε; …  Εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ, σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον, ὁ Θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι; … Ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν» (Ματθ. ΣΤ΄ 25-34)! 

Ἐξέλιπεν ἡ πίστις …! 

Εἶναι, δυστυχῶς, ἀλήθεια πικρά, ἥτις καὶ ἐπιβεβαιοῦται ἐκ τῆς καθημερινῆς πραγματικότητος, ὅτι διάγωμεν ἡμέρας ἐσχάτους καὶ ἀποκαλυπτικάς! Ζῶμεν καὶ βιοῦμεν ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα δὲν θὰ ἠδύνατο νὰ φαντασθῇ ἀκόμη καὶ ὁ πλέον εὐφάνταστος νοῦς πρὶν ἀπὸ ὀλίγα ἔτη! Τὰ «ἱερὰ γράμματα» τὰ ὁποῖα, πρὶν ἀπὸ τριάκοντα ἢ τεσσαράκοντα ἔτη, ἀπετέλουν τὴν βασικὴν ὕλην διὰ τῆς ὁποίας ἠνδρώνοντο τὰ παιδία καὶ οἱ νέοι, πρωτίστως εἰς τὰς ἰδίας οἰκογενείας καὶ ὑπ’ αὐτῶν τούτων τῶν γονέων καὶ γερόντων καὶ γεροντισσῶν, σήμερον περιῆλθον ταῦτα εἰς … περιφρόνησιν καὶ ἀνυποληψίαν! Ταῦτα τὰ «ἱερὰ γράμματα», ἐνῶ κάποτε, ἦσαν τὸ «γλυκύτατον θρεπτικὸν μέλι», εἰς τὰ σχολεῖα ὅλων τῶν ἐκπαιδευτικῶν βαθμίδων, καὶ ἀπετέλουν τὴν κυρίαν πνευματικὴν ἀγωγὴν τῶν νέων καὶ νεανίδων, σήμερον ἀποδιώκονται μετὰ βδελυγμίας ἀπὸ τὴν ἐκπαίδευσιν, καὶ οὐδὲ τὴν ἀνάμνησιν τῶν λαμπρῶν τούτων ἐκπαιδευτικῶν περιόδων, θέλομεν ἵνα ἀναπολῶμεν καὶ φέρομεν εἰς τὸν νοῦν ἡμῶν! Ὅμως, ἡ ζοφερὰ πραγματικότης, παρ’ ὅτι κραυγάζει καὶ διαμαρτύρεται, καὶ ἅπαντες τὴν ὁμολογοῦσι, … ἐν τούτοις καθίσταται ὁλονὲν καὶ ζοφοδεστέρα, καὶ ἡ ἀποστροφὴ καὶ ἀποστασιοποίησις τῆς πλειονότητος τῶν ἀνθρώπων, ἐκ τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ ἐξ οἵουδήποτε πνευματικοῦ καὶ θρησκευτικοῦ καὶ «ὑγιοῦς» ὑποβάθρου, μᾶς διαβεβαιοῖ ὅτι ἐγγίζει ἡ … καταστροφὴ ἡμῶν! 

Ἡ τοιαύτη θλιβερὰ διαπίστωσις, δὲν ἀποτελεῖ προσωπικὴν ἐκτίμησιν τοῦ γράφοντος, - εἴθε νὰ ἦτο τοιαύτη καὶ … νὰ ἀνεκάλουν ταύτην, - ἀλλὰ … ἐπιβεβαίωσιν τοῦ Ἁγιογραφικοῦ Θείου Λόγου ὅτι, «οἱ μακρύνοντες ἑαυτοὺς ἀπὸ σοῦ ἀπολοῦνται» (Ψαλμ. ΟΒ΄ 27)! Τὸ ἀκόμη δὲ θλιβερώτερον καὶ ὀλεθριώτερον εἶναι ὅτι … οὐδεὶς σχεδὸν ἀνησυχεῖ, ἔστω καὶ ἂν γνωρίζωμεν, ὅτι καὶ ἡ λύσις καὶ διόρθωσις τῆς τραγικῆς ταύτης καταστάσεως εὑρίσκεται   «εἰς τὰς χείρας» μας, ἀλλὰ καὶ … ὅτι ἤδη «ἀπολαμβάνομεν» τοὺς καρποὺς τῶν ἐπιλογῶν μας! Ἅπαντες, ἄρχοντες καὶ ἀρχόμενοι, ἐκκλησιαστικοὶ καὶ πολιτικοί, ἀγωνιζόμεθα ἵνα προσαρμοσθῶμεν καὶ συμβιώσωμεν, μὲ τὰς τοιαύτας τρομακτικὰς καταστάσεις! Δυστυχῶς, «τῶν οἰκιῶν ἡμῶν ἐμπιπραμένων, ἡμεῖς ἄδομεν», κατὰ τὸν γνωστὸν Αἴσωπον, καὶ ἀναζητοῦμεν τοὺς ἐνόχους, καὶ δὲν θέλομεν ἵνα ἐπιστρέψωμεν εἰς ἐκεῖνα τὰ … «ἱερὰ γράμματα τὰ δυνάμενα  σοφίσαι ἡμᾶς εἰς σωτηρίαν διὰ πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Β΄ Τιμ. Γ΄ 15)! Τί νὰ εἴπωμεν, παρὰ μόνον … «ἄξια ὧν ἐπράξαμεν καὶ ἐπελέξαμεν, … ἀπολαμβάνομεν»! 

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

       Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν