ΚΥΡΙΑΚΗ ΕΝΑΤΗ ΛΟΥΚΑ (20 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2022)
«ἄφρον, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν
ἀπὸ σοῦ» (Λουκ. ΙΒ΄ 20).
Ἡ ἀβεβαιότης τοῦ μέλλοντος.
Εἰς τὴν σημερινὴν Εὐαγγελικὴν περικοπήν, ὁ Κύριος καὶ Διδάσκαλος, μᾶς διδάσκει καὶ μᾶς συγκρατεῖ, - θὰ ἔλεγον, - ἀπὸ τοὺς ρυθμοὺς μὲ τοὺς ὁποίους κινούμεθα εἰς τὴν ζωὴν ταύτην. Ἅπαντες σχεδὸν, - πλὴν ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων, – παρασυρρόμεθα ἀπὸ τὰ μάταια «κάλη» τοῦ ἐπίσης φθαρτοῦ καὶ ματαίου τούτου κόσμου, καὶ ἀποσυντονιζόμεθα πνευματικῶς! Σκεπτόμεθα, ἀπερισκέπτως, τὰ ὅσα ὑπολογίζομεν ἵνα συναντήσωμεν εἰς τὴν μέλλουσαν πορείαν καὶ ζωήν μας, καὶ ἀδιαφοροῦμεν ἢ καὶ σκοπίμως παρακάμπτομεν, ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα ἀνατρέπουν ἐν πολλοῖς, ταύτην τὴν φανταζομένην πορείαν. Ἀντὶ νὰ ζῶμεν ὡς πάροικοι καὶ παρεπίδημοι καὶ ἔχοντες ὡς βασικὸν προορισμόν, τὴν μέλλουσαν ζωὴν καὶ μακαριότητα, καὶ ἁπλῶς νὰ ἐπιβιώνωμεν μὲ τὰς ἀπολύτως ἀπαραιτήτους ἀνησυχίας, … ἀνησυχοῦμεν δι’ ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα … οὔτε ἦλθον, οὔτε γνωρίζομεν ἐὰν ἔλθωσι, καὶ τὰ ὁποῖα, ὅταν καὶ ἐὰν ἔλθωσι, … ἴσως νὰ μὴν μᾶς προλάβωσι! Ὡς χαρακτηριστικῶς λέγει ὁ Θεῖος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος, «ἄγε νῦν οἱ λέγοντες· σήμερον καὶ αὔριον πορευσόμεθα εἰς τήν δε τὴν πόλιν καὶ ποιήσομεν ἐκεῖ ἐνιαυτὸν ἕνα καὶ ἐμπορευσόμεθα καὶ κερδήσομεν· οἵτινες οὐκ ἐπίστασθε τὸ τῆς αὔριον· ποία γὰρ ἡ ζωὴ ὑμῶν; ἀτμὶς γὰρ ἔσται ἡ πρὸς ὀλίγον φαινομένη, ἔπειτα δὲ καὶ ἀφανιζομένη· ἀντὶ τοῦ λέγειν ὑμᾶς, ἐὰν ὁ Κύριος θελήσῃ, καὶ ζήσομεν καὶ ποιήσομεν τοῦτο ἢ ἐκεῖνο» (Ἰακ. Δ΄ 13-15).
Ταύτην τὴν ματαιότητα τῶν ἐγκοσμίων πραγμάτων καὶ «θησαυρῶν», ἀλλὰ καὶ τὴν προσκόλλησίν μας εἰς αὐτά, θέλων ὁ Διδάσκαλος ἵνα κατακρίνῃ, μᾶς δεικνύει διὰ τῆς τοιαύτης παραβολῆς, ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον οἱ πάντες βιοῦμεν, ἀλλὰ δὲν ἐπιθυμοῦμεν, οὔτε νὰ τὸ βλέπωμεν, ἀλλ’ οὔτε κἂν καὶ νὰ τὸ ἐνθυμούμεθα!
Ὁ ἄφρων πλούσιος τῆς παραβολῆς.
Εἰς πολλὰς κακὰς καὶ ἀνοήτους ἐπιλογὰς καὶ κινήσεις προβαίνει ὁ ἐν λόγῳ πλούσιος! Ἀφ’ ἧς στιγμῆς ἐπέτρεψεν ὁ Θεός, ἵνα καρποφορήσωσιν οἱ σιτοβολῶνες του, καὶ τὰ εἰσοδήματά του πολλαπλασιασθῶσιν εἰς ἀμυθήτους τόνους, καὶ τὰ ἔσοδά του … πλημμυρίσωσι τὰ ταμεῖα του, … θεωρεῖ ὅτι τὸ πρόβλημά του εἶναι … ἕν! Πῶς, δηλαδή, θὰ ἀποθηκεύσῃ πᾶσαν ταύτην τὴν ἐσοδείαν καὶ οὕτω νὰ ἐξασφαλίσῃ ἕνα μέλλον … ἀτελείωτον, μέσα εἰς τὴν χλιδὴν καὶ τὴν εὐμάρειαν!
Καὶ ἐν πρώτοις, αἰσθάνεται τρισευτυχισμένος μὲ τὴν τοιαύτην ὑπέρογκον συγκομιδήν! Ἕως ἐδῶ, ἴσως, θὰ ἠδυνάμεθα ἵνα κατανοήσωμεν τὸν ἐνθουσιασμὸν καὶ τὴν χαράν του! Τοιαύτας χαράς, πολλοὶ ἔχομεν δοκιμάσει καὶ ἀσφαλῶς δὲν θὰ ἠδυνάμεθα ἵνα κατηγορήσωμεν διὰ ταύτην, τὸν ἐν λόγῳ πλούσιον. Ὅμως, ἐν συνεχείᾳ, προβαίνει εἰς μίαν ἀπερίσκεπτον καὶ ἀνόητον … κίνησιν! «Καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω»! Ὡς προείπωμεν, θεωρεῖ ὅτι τὸ μέλλον τοῦ … ἀνήκει καὶ ὅτι δύναται ἵνά το … καθορίζῃ! Βλέπει τὸν ἑαυτόν του, ἀπολαμβάνοντα τὰ ἀτελείωτα εἰσοδήματά του καὶ δὲν ἐπιτρέπει εἰς οὐδένα ἕτερον ἵνα γευθῇ καὶ ἀγγίξῃ ταῦτα!
Ἓν ἀκόμη τεράστιον λάθος του εἶναι ὅτι … οἰκειοποιεῖται ταῦτα τὰ ὑλικὰ στοιχεῖα καὶ θεωρεῖ ὅτι ταῦτα τοῦ ἐξασφαλίζουν … ἰσχυρὸ μέλλον καὶ τὸν καθιστοῦν πανίσχυρον: «ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου»! Δὲν θέλει ἵνα σκέπτεται τὸν αὐτονόητον … θάνατον, ἢ καὶ πολλὰς ἀκόμη ἀγνώστους καὶ ἀφαντάστους καὶ … ἀνατρεπτικὰς συγκυρίας, αἵτινες δημιουργοῦσι τὴν πλήρη ἀνατροπήν, τῶν ὅσων, συνήθως, σχεδιάζομεν διὰ τὸ μέλλον!
Ποῖος, ἀληθῶς, ἄνθρωπος, ἠθέλησεν ἵνα ἐντάξῃ εἰς τὰ ἐπερχόμενα δι’ αὐτόν, ἀρνητικὰς καταστάσεις καὶ συντριβάς, καὶ ἀσθενείας, καὶ θανάτους, καὶ ἀτυχήματα, καὶ σεισμούς καὶ καταποντισμούς, καὶ ἄλλα ἀκόμη χειρότερα καὶ θλιβερότερα;;; Ποῖος ἠθέλησεν ἔστω καὶ νὰ φαντασθῇ, ὅτι ἡ ἑπομένη ἡμέρα, δὲν θὰ εἶναι αὐτὴ τὴν ὁποίαν ἐπιθυμεῖ καὶ προσδοκᾷ, ἀλλὰ πιθανῶς νὰ ἐπιφυλάσσῃ εἰς αὐτόν, θλιβερὰς ἐξελίξεις καὶ ὀδυνηρὰς καταστάσεις αἱ ὁποῖαι ἴσως ἀνατρέψωσι πλήρως τὴν ἐπιθυμητὴν … διαβίωσίν του;;; Ποῖος τολμᾷ ἵνα διανοηθῇ ἔστω, ὅτι πιθανόν, ἀντὶ νὰ εὑρεθῇ εἰς τὴν ἐργασίαν του, εὑρεθῇ εἰς κάποιο νοσοκομεῖον, ἢ καὶ ἀκόμη χειρότερα …;;;
Ἡμεῖς εἴμεθα οἱ … «ἄφρονες»!
Δὲν εἶναι ἡ μόνη παραβολὴ καὶ ἡ μόνη ἀναφορὰ τοῦ Κυρίου, εἰς τὸ … ἄδηλον τῆς αὔριον! Κατ’ ἐπανάληψιν ὁ Ραββί, ἐπεσήμανεν εἰς τοὺς μαθητάς Του καὶ εἰς τοὺς ἀκροατὰς τῶν Θείων Λόγων Του, ἀλλὰ καὶ εἰς ἅπαντας ἡμᾶς, ἵνα … ἀνησυχῶμεν μόνον διὰ τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ ἐμπιστευώμεθα Τοῦτον διὰ τὴν καθημερινήν μας μέριμναν! Εἶναι ἰδιαιτέρως συγκινητικαὶ αἱ ἐπισημάνσεις τὰς ὁποίας ἐδίδαξεν ἐκεῖ εἰς τὴν «ἐπὶ τοῦ ὄρους» ὁμιλίαν Του! «Μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε καὶ τί πίητε, μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε· … Μὴ οὖν μεριμνήσητε λέγοντες, τί φάγωμεν ἢ τί πίωμεν ἢ τί περιβαλώμεθα; … οἶδε γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρῄζετε τούτων ἁπάντων. Ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν. Μὴ οὖν μεριμνήσητε εἰς τὴν αὔριον» (Ματθ. ΣΤ΄ 26-34)!
Ὅμως θὰ πρέπῃ ἵνα προσέξωμεν ἰδιαιτέρως, διότι, συνήθως, ἀκούομεν εὐχαρίστως τοὺς τοιούτους Θείους Λόγους, πλὴν ὅμως περιοριζόμεθα, εἴτε νὰ τοὺς παραποιοῦμεν προκειμένου νὰ πλανῶμεν τοὺς ἑαυτούς μας, ἢ καὶ νὰ τοὺς συμβουλεύωμεν καὶ τοὺς διδάσκωμεν εἰς ἄλλους … ὑπερασπιζόμενοι τούτους!
Οἱ ἄφρονες εἴμεθα ἡμεῖς! Ἡμεῖς προσκολώμεθα εἰς τοὺς γηΐνους καὶ ματαίους ὑλικοὺς «θησαυρούς»! Ἡμεῖς, χάριν τούτων τῶν «θησαυρῶν», ἐστρέψαμεν τὰ νῶτα εἰς τὴν ἀγάπην καὶ τὴν μέριμναν τὴν ὁποίαν μᾶς ὑπόσχεται ὁ Φιλάνθρωπος Κύριος! Ἡμεῖς κατελύσαμεν καὶ καταλύομεν, ἁπάσας σχεδὸν τὰς Θείας ἐντολάς, προκειμένου νὰ ἀπολαύσωμεν - ὡς οὗτος ὁ ἄφρων πλούσιος, - πᾶσαν κοσμικὴν καὶ γήϊνον καὶ ματαίαν ἀπόλαυσιν, καὶ οὕτω ἀπεμακρύνθημεν πλήρως, ἀπὸ τὴν ἐμπιστοσύνην τὴν ὁποίαν μᾶς ἐδίδαξεν ὁ Κύριος, τὴν ὁποίαν καὶ προανεφέραμεν!
Βεβαίως, ὡς εἴπωμεν, «ἐξειδικεύθημεν» … εἰς τὴν παραποίησιν καὶ παραχάραξιν τῶν Κυριακῶν Διδασκαλιῶν, προκειμένου ἵνα θεωρῶμεν ἑαυτούς, … συμφώνους καὶ τηρητάς πρὸς ταύτας, καὶ τοιουτοτρόπως ζῶμεν ἐπαναπαυόμενοι εἰς τὰς ἰδικάς μας ἐπιλογάς! Ὅμως ἂς γνωρίζωμεν, ὅτι … ὡς εἰς ἐκεῖνον τὸν ἄφρονα πλούσιον, ἡ εἴδησις τοῦ θανάτου του, ἐπανέφερε τοῦτον εἰς τὴν στυγνὴν πραγματικότητα, οὕτω καὶ δι’ ἡμᾶς τοὺς φρονοῦντας τὰ μάταια καὶ ἐξαρτωμένους ἐκ τῶν ὑλικῶν καὶ γηΐνων καὶ φθαρτῶν καὶ ἁμαρτωλῶν, ἐν πολλοῖς, πραγμάτων, θὰ ἔλθῃ ἡ πληροφορία αὕτη, καὶ εἴθε … ἔστω καὶ τὴν τελευταίαν στιγμήν, ἐπιλέξωμεν καὶ κάμωμεν τὰς … σωστὰς κινήσεις!
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν