Τὰ ἔργα … «τοῦ σκότους»! - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

 

 ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΕΙΚΟΣΤΗΣ ΕΚΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ (3 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2023)

«μὴ συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους» (Ἐφεσ. Ε΄ 11).

 

Ἡ ἀξία τῶν ἔργων.

Εἶναι, ἀδελφοί μου, ἀπαίτησις, ὅλων τῶν ἀνθρώπων, ἵνα κρίνωσι τοὺς … πάντας, ὄχι τόσον ἀπὸ τὰς θεωρίας καὶ τὰ … «πιστεύω» των, ἀλλὰ ἐκ τῶν ὅσων πράττουσι καὶ ἐφαρμόζουσιν εἰς τὴν «καθημερινότητά» των! Καὶ τοῦτο, βεβαίως, ἅπαντες τὸ ἐκτιμῶσι, ἔστω καὶ ἐὰν διαφωνῶσι … θεωρητικῶς! Καλὴ ἡ διδασκαλία καὶ ἡ, ἀπὸ καθέδρας ἀγόρευσις καὶ πολλάκις καὶ … ἐπίπληξις, ἀλλὰ ὁ ἀκροατὴς ἐπιθυμεῖ ἵνα ἴδῃ τὸν διδάσκαλον «ὑποταττόμενον» εἰς τὰς ἑαυτοῦ διδαχὰς καὶ παρωτρύνσεις! Καλὸν καὶ εὔκολον εἶναι, ὁ γονεὺς ἵνα διδάσκῃ τὰ τέκνα του … οἵανδήποτε διδασκαλίαν! Τὰ τέκνα, ὅμως, ἀπαιτοῦσιν ὅπως οἱ διδάσκοντες γονεῖς, … πρῶτοι, οὗτοι, ἀκολουθοῦσι τὴν ἰδανικήν, ἐν πολλοῖς, διδασκαλίαν των! Πολὺ δὲ περισσότερον, ταῦτα ἰσχύουσιν, εἰς τοὺς κήρυκας καὶ διδασκάλους τῆς Ἐκκλησίας! «Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθ. Ε΄ 16), διεκήρυξεν ὁ Θεάνθρωπος Κύριος ἐκεῖ εἰς τὴν «ἐπὶ τοῦ ὄρους» ὁμιλίαν Του. Ἐπέστησε δὲ καὶ τὴν σημαντικότητα τοῦ ἐμπράκτου παραδείγματος, προσθέτων ὅτι, … «ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. Ε΄ 19). Ὁ δὲ Ἀπόστολος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος, ὑπερτονίζει, θὰ ἐλέγωμεν, τὴν ἀξίαν τῶν ἀγαθῶν ἔργων ὡς ἀπαραίτητον «συμπλήρωμα» τῆς ἐπιπολαίου καὶ θεωρητικῆς … πίστεως! «Ὥσπερ γὰρ τὸ σῶμα χωρὶς πνεύματος νεκρόν ἐστιν, οὕτω καὶ ἡ πίστις χωρὶς τῶν ἔργων νεκρά ἐστι» (Ἰακ. Β΄ 26)!

 

Τὰ ἔργα … «τοῦ σκότους»!

Εἰς τὸ σημερινὸν Ἀποστολικὸν Ἀνάγνωσμα, ὁ θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, μᾶς ἐφιστᾷ τὴν προσοχήν, εἰς τὰ … «ἔργα τοῦ σκότους»! Συγκεκριμμένως, μᾶς καταδεικνύει τὸν κίνδυνον ὅστις καιροφυλακτεῖ, ὅταν, ταῦτα τὰ ἔργα … τὰ δεχόμεθα μὲ ἐλαφρότητα καὶ ἐπιπολαιότητα, καὶ «συγκοινωνοῦμεν» μετὰ τούτων, ὡς νὰ μὴν κινδυνεύωμεν καὶ ἀπειλούμεθα, καὶ ἀποδεχώμεθα ταῦτα, καὶ πολλάκις συμφωνοῦμεν καὶ τὰ πράττωμεν …! Ποῖα, ὅμως, εἶναι ταῦτα; Ὁ Παῦλος δὲν τὰ κατονομάζει, διότι θεωρεῖ τοῦτο περιττόν, ἀλλὰ καὶ γνωρίζει ὅτι οἱ χριστιανοὶ οἵτινες ζῶσι μεταξὺ τῶν εἰδωλολατρῶν, γνωρίζουσι καὶ οὗτοι τὰ ἔργα ταῦτα! Βεβαίως, εἰς ἄλλην ἐπιστολήν του, τὰ ἐπισημαίνει ἓν πρὸς ἕν, ὡς ἐκεῖ εἰς τὴν «πρὸς Κολασσαεῖς»: «Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη ὑμῶν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, πορνείαν, ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, καὶ τὴν πλεονεξίαν, ἥτις ἐστὶν εἰδωλολατρία, δι’ ἃ ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας» (Κολασ. Γ΄ 5-6)! Ἀσφαλῶς δέ, οὐδεὶς δύναται ἵνα ἀρνηθῇ, ὅτι, ὄντως, τὰ ὡς ἄνω ἀπαριθμούμενα … εἶναι τὰ κατ’ ἐξοχὴν ἔργα τοῦ σκότους!

Λέγονται δὲ … «ἔργα τοῦ σκότους», πρῶτον μέν, διότι, διὰ τούτων τῶν ἔργων, ἡ ψυχὴ ἡμῶν ἥτις προορίζεται ὑπὸ τοῦ Δημιουργοῦ της διὰ τὴν αἰώνιον ζωὴν καὶ μακαριότητα, καὶ ἵνα φωτίζεται καὶ ἀπολαμβάνῃ τοῦ αἰωνίου καὶ ἀτελευτήτου φωτός τῆς Οὐρανίου Βασιλείας, ἐκπίπτει αὕτη εἰς τὸ … «σκότος τὸ ἐξώτερον˙ ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων» (Ματθ. Ε΄ 12, ΚΒ΄ 13)! Κατὰ δεύτερον, ὅμως, λέγονται «ἔργα τοῦ σκότους», διότι εἶναι ταῦτα τόσον ἀπεχθῆ καὶ δυσώδη πνευματικῶς, ὥστε οἱ πράσσοντες καὶ ἐνεργοῦντες ταῦτα, νὰ κινοῦνται εἰς τὸ σκότος καὶ τὴν ἀνυποψίαν, προκειμένου ἵνα ἀποφεύγωσι τὴν δυσαρέσκειαν καὶ ἀποστροφήν, ἀλλὰ καὶ τὸν στιγματισμόν των, ἐκ τοῦ κοινωνικοῦ συνόλου καὶ δὴ τῶν χριστιανῶν! Βεβαίως, σήμερον, ἐφθάσαμεν εἰς τὰς ἐποχὰς ἐκείνας, τὰς προφητευθείσας ὑπὸ τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ καὶ πολλῶν Ἁγίων, παλαιοτέρων τε καὶ νεωτέρων, κατὰ τὰς ὁποίας ἡ ἁμαρτία, ἀκόμη καὶ ἡ πλέον αἰσχρὰ καὶ ἀπεχθής, «περιβάλεται» μανδύαν ἐπίσημον καὶ «πομπώδη», καὶ θεωρεῖται αὕτη «νόμιμος καὶ ἀπαραίτητος», ἀλλὰ  καὶ οὐδόλως ἐπιπλήττεται καὶ ἐπιτιμᾶται πᾶς ὁ ποιῶν ταύτην καὶ μάλιστα κατὰ τὸν πλέον ἐμφανῆ καὶ ἀναιδῆ τρόπον! Τοῦτο, ἀκριβῶς, προφητεύεται ἀποκαλυπτικότατα, ἐκεῖ εἰς τὸ προφητικὸν ἁγιογραφικὸν βιβλίον τῆς «Ἀποκαλύψεως τοῦ Ἰωάννου», ὅπου ἡ ἁμαρτία ἀπεικονίζεται ὡς … βασίλισσα, καθήμενη ἐπὶ θρόνου δόξης καὶ τιμωμένη καὶ προσκυνουμένη ὑπὸ πλήθους βασιλέων καὶ λαῶν ἀνόμων, καὶ κυριαρχοῦσα ἐπὶ τοῦ κόσμου τῆς … ἁμαρτίας! (Ἀποκάλ. Ἰωάννου ΙΖ΄)!

 

«Υἱοὶ φωτός …»!

Ἀδελφοί μου, ἤδη ἀνεφέραμεν εἰς τὴν ἀρχὴν τοῦ παρόντος, ὅτι ὁ Διδάσκαλος Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ἀφ’ ἧς στιγμῆς ἐκάλεσε τοὺς μαθητάς Του εἰς τὸ ὕψιστον ἀποστολικὸν ἔργον, τοὺς κατέστησεν ἰδιαιτέρως προσεκτικούς εἰς τὴν «εἰκόνα» τὴν ὁποίαν θὰ ἔδιδον εἰς τὸν κόσμον τὸν ὁποῖον ἐκαλοῦντο ἵνα διδάξωσι … «Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. Οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη» (Ματθ. Ε΄ 14), ἦταν τὰ χαρακτηριστικὰ λόγια Του! Ἐφ’ ὅσον ἐκαλοῦντο ἵνα κηρύξωσι τὸ φῶς καὶ τὴν Ἀλήθειαν, ὤφειλον ἵνα … πρῶτοι οὗτοι φωτίζουσι διὰ τῆς ζωῆς καὶ τοῦ παραδείγματός των, … «τοὺς ἐν σκότει καὶ σκιᾷ θανάτου καθημένους»!

Τοῦτο, ὅμως, ἀκριβῶς, εἶναι τὸ ζητούμενον, καὶ εἰς ἐκείνους οἵτινες εἶναι ἐπιφορτισμένοι μὲ τὸ ἔργον τοῦ «εὐαγγελισμοῦ» καὶ τῆς κατηχήσεως, ἀλλὰ καὶ εἰς ἐκείνους οἵτινες ἔθεσαν ἑαυτούς, εἰς τὴν μαθητείαν καὶ πορείαν, τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καὶ ζωῆς! Ἅπαντες, ἡμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, πρέπει νὰ αἰσθανώμεθα τὴν ἱερὰν «δέσμευσιν», ὅπως κηρύσσωμεν πρωτίστως διὰ τοῦ τρόπου τῆς ζωῆς ἡμῶν καὶ ἐν συνεχείᾳ διὰ τῆς διδασκαλίας! «         

 

Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. Οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη·

15 οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασι αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ.

16 Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.

 πάντες ὑμεῖς υἱοὶ φωτός ἐστε καὶ υἱοὶ ἡμέρας. οὐκ ἐσμὲν νυκτὸς οὐδὲ σκότους.

17 Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι.

18 Ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου ἕως ἂν πάντα γένηται.

19 Ὅς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.

  

 

8 Ἦτε γάρ ποτε σκότος, νῦν δὲ φῶς ἐν Κυρίῳ· ὡς τέκνα φωτὸς περιπατεῖτε·

9 ὁ γὰρ καρπὸς τοῦ Πνεύματος ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καὶ δικαιοσύνῃ καὶ ἀληθείᾳ·

10 δοκιμάζοντες τί ἐστιν εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ.

11 Καὶ μὴ συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δὲ καὶ ἐλέγχετε·

12 τὰ γὰρ κρυφῆ γινόμενα ὑπ' αὐτῶν αἰσχρόν ἐστι καὶ λέγειν·

13 τὰ δὲ πάντα ἐλεγχόμενα ὑπὸ τοῦ φωτὸς φανεροῦται· πᾶν γὰρ τὸ φανερούμενον φῶς ἐστι.

14 Διὸ λέγει· ἔγειρε ὁ καθεύδων καὶ ἀνάστα ἐκ τῶν νεκρῶν, καὶ ἐπιφαύσει σοι ὁ Χριστός.

15 Βλέπετε οὖν πῶς ἀκριβῶς περιπατεῖτε, μὴ ὡς ἄσοφοι, ἀλλ' ὡς σοφοί,

16 ἐξαγοραζόμενοι τὸν καιρόν, ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσι.

17 Διὰ τοῦτο μὴ γίνεσθε ἄφρονες, ἀλλὰ συνιέντες τί τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου.

18 Καὶ μὴ μεθύσκεσθε οἴνῳ, ἐν ᾧ ἐστιν ἀσωτία, ἀλλὰ πληροῦσθε ἐν Πνεύματι,

19 λαλοῦντες ἑαυτοῖς ψαλμοῖς καὶ ὕμνοις καὶ ᾠδαῖς πνευματικαῖς, ᾄδοντες καὶ ψάλλοντες ἐν τῇ καρδίᾳ ὑμῶν τῷ Κυρίῳ,