Πολλοὶ … οἱ διδάσκαλοι! - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

 

ΚΥΡΙΑΚΗ  ΔΕΥΤΕΡΑ  (4  ΙΟΥΛΙΟΥ  2021)

«Οὐ γὰρ οἱ ἀκροαταὶ τοῦ νόμου δίκαιοι παρὰ τῷ Θεῷ, 

ἀλλ᾿ οἱ ποιηταὶ τοῦ νόμου δικαιωθήσονται» (Ρωμ. Β΄ 13). 

Ὁ Θεῖος Νόμος. 

Ὁ Θεῖος Νόμος, ἀγαπητοί μου, εἶναι ὅλα ἐκεῖνα τὰ Θεῖα Λόγια τὰ ὁποῖα μᾶς ἐδίδαξε καὶ μᾶς παρέδωσε ὁ Κύριος κατὰ τὴν διάρκεια τῶν τριῶν ἐκείνων χρόνων κατὰ τοὺς ὁποίους ἐκινήθη ἀναμέσον τῶν ἀνθρώπων. Εἶναι ἡ διδασκαλία ἐκείνη τοῦ Θεανθρώπου, κατὰ τὴν ὁποίαν, ἀφ’ ἑνὸς ἐπικυρώνει τὸν Μωσαϊκὸν νόμον – καὶ μερικῶς τὸν διορθώνει – καὶ ἀφ’ ἑτέρου μᾶς δίδει … νέας ἐντολάς. Εἶναι ὁ τέλειος Νόμος, ὅστις δὲν χρειάζεται περαιτέρω προσθήκας ἢ διορθώσεις καὶ τὸν ὁποῖον ὁ Διδάσκαλος, ὄχι μόνον ἐδίδαξεν ἀλλὰ καὶ ἐφήρμοσεν εἰς τὴν … τελειότητά του! Εἶναι ὁ Νόμος ἐκεῖνος, τὸν ὁποῖον ὀφείλομεν ἅπαντες νὰ ἐφαρμόζωμεν … μέχρι κεραίας, κατὰ τὴν ἐντολὴν Αὐτοῦ πρὸς τοὺς μαθητάς Του, … «διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν» (Ματθ. ΚΗ΄ 20). 

Εἰς τὸν Θεῖον τοῦτον Νόμον, ἰσχύει … ἡ ἀκρίβεια καὶ ἡ τελειότης. Ὁ Θεῖος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος, εἰς τὴν Καθολικήν του ἐπιστολήν, λέγει ἐν προκειμένῳ: «Ὅστις γὰρ ὅλον τὸν νόμον τηρήσῃ, πταίσῃ δὲ ἐν ἑνί, γέγονε πάντων ἔνοχος. Ὁ γὰρ εἰπὼν μὴ μοιχεύσῃς, εἶπε καὶ μὴ φονεύσῃς· εἰ δὲ οὐ μοιχεύσεις, φονεύσεις δέ, γέγονας παραβάτης νόμου» (Ἰακ. Β΄ 10-11). Κατὰ συνέπειαν, εἰς τοῦτον τὸν Θεῖον Νόμον … δὲν ἰσχύει ἡ μερικὴ ἐφαρμογή, ἀλλὰ τὸ … «Ἔσεσθε οὖν ὑμεῖς τέλειοι, ὥσπερ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς τέλειός ἐστιν» (Ματθ. Ε΄ 48). Εἰς τὴν Ἐκκλησίαν μας, δὲν ἰσχύει τὸ … «γίνε καλύτερος» ἢ «πρᾶξε λιγότερες ἁμαρτίες», ἀλλὰ τὸ … «ἀποθώμεθα … τὰ ἔργα τοῦ σκότους καὶ ἐνδυσώμεθα τὰ ὅπλα τοῦ φωτός» (Ρωμ. ΙΓ΄ 12). 

Ποῖος εἶναι ὁ τέλειος; 

Τέλειος ἐπὶ τῆς γῆς, … δὲν ὑπάρχει! Εἰς τοὺς αἰώνας οἱ ὁποῖοι παρῆλθον ἀλλὰ καὶ θὰ παρέλθουν, δὲν πρόκειται νὰ ὑπάρξῃ ἄνθρωπος, ἀναμάρτητος καὶ τέλειος! Μόνον ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας ὑπῆρξεν «ὁ μόνος ἀναμάρτητος» καὶ ἠδύνατο νὰ ἐρωτᾷ τοὺς κατηγόρους Αὐτοῦ, … «τίς ἐξ ὑμῶν ἐλέγχει με περὶ ἁμαρτίας;» (Ἰωάν. Η΄ 46). Ὅταν δε, ὡς προείπωμεν, ὁ Κύριος συνιστᾷ καὶ ὑποδεικνύει εἰς ἡμᾶς τὴν … τελειότητα, τὴν συνιστᾷ ὡς διεκδικουμένην καὶ οὐχὶ ὡς δυναμένην νὰ ἐπιτευχθῇ …! «Ἐὰν εἴπωμεν ὅτι ἁμαρτίαν οὐκ ἔχομεν, ἑαυτοὺς πλανῶμεν καὶ ἡ ἀλήθεια οὐκ ἔστιν ἐν ἡμῖν» (Α΄ Ἰωάν. Α΄ 8). 

Ὁ Κύριος συνέστησε καὶ συνιστᾷ τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ Θείου Νόμου διότι, ὡς εἶπεν εἰς τὸν πλούσιον ἐκεῖνον νεανίσκον, δι’ αὐτῆς δύναται ὁ ἄνθρωπος νὰ κληρονομήσῃ τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν. Συνήθως ἀρεσκόμεθα νὰ μελετῶμεν τὰς Γραφάς, νὰ τὰς διδάσκωμεν καὶ νὰ τὰς ὑποδεικνύωμεν εἰς τοὺς ἄλλους, νὰ καυχώμεθα διὰ τὴν τοιαύτην γνῶσιν, ἀλλὰ καὶ νὰ ἀρκούμεθα εἰς μόνην ταύτην …! Ὁ Διδάσκαλος, διδάσκων τοὺς μαθητάς Του ἐκεῖ εἰς τὸ ὄρος τῆς Καπερναούμ, περὶ τῆς ἀξίας τοῦ Θείου Λόγου, τονίζει ὅτι δὲν ἀρκεῖ ἡ γνῶσις καὶ ἡ διδασκαλία, ἐὰν πρῶτον δὲν ἔχει προηγηθεῖ ἡ ἐφαρμογὴ ἐκ μέρους τοῦ διδάσκοντος! «Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθ. Ε΄ 16). Τέλειος, ἑπομένως, θὰ ἐλέγωμεν ὅτι εἶναι, ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἀγωνίζεται νὰ ἐφαρμόζῃ εἰ δυνατὸν εἰς τὴν ἐντέλειαν, τὰς Θείας ἐντολάς. Τέλειος εἶναι ὁ ἀγωνιστὴς … ἁμαρτωλός! Τοιοῦτοι ὑπῆρξαν ἅπαντες οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας, οἵτινες, ὅσον προώδευον εἰς τὴν ἀρετὴν καὶ ἀνήρχοντο πνευματικῶς, τόσον διεπίστωνον ὅτι αἱ ἁμαρτίαι των … πολλαπλασιάζονται! Ἂς ἐνθυμηθῶμεν ἐν προκειμένῳ τὸν κορυφαῖον Παῦλον ὅστις, ἐνῶ τοῦ ἔδειχνε ὁ Κύριος διὰ σημείων καὶ θαυμάτων τὴν Θείαν εὐαρέσκειαν, ἐκεῖνος ἐπανελάμβανεν τό, … «Χριστὸς Ἰησοῦς ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον ἁμαρτωλοὺς σῶσαι, ὧν πρῶτός εἰμι ἐγώ» (Α΄ Τιμ. Α΄ 15). 

«Ὑμεῖς δὲ μὴ κληθῆτε ραββί» (Ματθ. ΚΓ΄ 8). 

Εὔκολος καὶ εὐχάριστος «ἐργασία» … ἡ διδασκαλία! Ἅπαντες θέλουσι νὰ εὑρίσκωνται εἰς τὴν θέσιν τοῦ … διδασκάλου! Ἅπαντες ἐπιθυμοῦσι νὰ … ἀγορεύουσι καὶ οἱ λοιποὶ νὰ τοὺς ἀκροῶνται μετὰ θαυμασμοῦ καὶ εὐχαριστήσεως! Ἐλάχιστοι ἐξαιρέσεις μόνον ὑπάρχουσι, τινῶν ταπεινῶν καὶ σεμνῶν, οἵτινες ἀρέσκονται εἰς τὴν μαθητείαν καὶ τὴν ἀκρόασιν! Ἀκόμη καὶ αὐτὰ τὰ μικρὰ παιδιὰ, δυσφοροῦσι καὶ ἀντιδρῶσι ὅταν … διδάσκωνται! Πόσῳ μᾶλλον οἱ μεγαλύτεροι … Ἅπαντες, πλὴν ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων, θεωροῦσι ὅτι κατέχουσι … πλήρη τὴν γνῶσιν ἐπὶ παντὸς ἐπιστητοῦ, καὶ δὲν χρήζουσι διδασκάλου! Τοῦτο δε, διότι, τὸ νὰ μαθητεύῃ κάποιος, σημαίνει ἀφ’ ἑνὸς μὲν ὅτι δὲν γνωρίζει, καὶ ἀφ’ ἑτέρου … ἡ μαθητεία ὑποχρεοῖ τὸν … μαθητὴν νὰ ταπεινοῦται καὶ νὰ συστέλλεται! 

Διὰ τοῦτο καὶ ὁ Κύριος, ὁ μόνος Διδάσκαλος, συνέστησεν εἰς τοὺς μαθητάς Του νὰ συμπεριφέρωνται πάντοτε - ἀκόμη καὶ ὅταν διδάσκουν - … ὡς μαθηταί! Ἀλλὰ καὶ ὅσους πιστεύσωσι εἰς τὸ Ἀποστολικὸν κήρυγμα, πάλιν ὡς μαθητὰς τοῦ ἑνὸς καὶ μόνου Διδασκάλου νὰ δεχθῶσιν. «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη» (Ματθ. ΚΗ΄ 19). Ἡ διδασκαλία ἐκτρέπει πολλάκις καὶ εἰς αὐθαιρεσίας ἀλλὰ καὶ παρανομίας, ἀντιθέτως ὅμως, ἡ μαθητεία ὑποχρεοῖ εἰς τὴν συνέπειαν καὶ ἐφαρμογὴν τοῦ Θείου Νόμου. 

Πολλοὶ … οἱ διδάσκαλοι! 

Ἐὰν παρακολουθήσωμεν, ἀδελφοί μου, τὴν ζωὴν τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας, κυρίως δε τῶν πατέρων καὶ διδασκάλων, θὰ διαπιστώσωμεν ὅτι ἐνῶ ἔφερον τὸν τίτλον τοῦ «πατρὸς καὶ διδασκάλου» ἐν καταχρηστικῇ ἐννοίᾳ, δὲν ἔπαυον νὰ συμπεριφέρωνται ὡς μαθηταὶ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ! Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἐπέτρεπεν ὁ Κύριος διὰ τῶν χειρῶν των, νὰ ἐνεργοῦνται πολλάκις, ὄχι ἁπλῶς θαύματα ἀλλὰ … «τέρατα καὶ σημεῖα» κατὰ κυριολεξίαν, ἡ πολιτεία καὶ αἱ κινήσεις των εἰς τὸν κόσμον, ἔδειχνον, ὅτι καὶ αὐτοὶ ἠσθάνοντο … μαθηταὶ τοῦ ἑνὸς καὶ μόνου Διδασκάλου! Ἀκόμη καὶ ὅταν οἱ ἄνθρωποι τοὺς ἐτίμων καὶ τοὺς ἐπήνουν, πολλάκις καὶ ὡς Θεούς, οὗτοι ἠρνοῦντο πᾶσαν τιμὴν καὶ δόξαν, ὁμολογοῦντες καὶ μαρτυροῦντες ὅτι … μόνον εἰς τὸν Θεὸν πρέπει «πᾶσα δόξα τιμὴ καὶ προσκύνησις» διότι Αὐτὸς ἐνεργεῖ τὰ θαύματα καὶ Αὐτὸς φωτίζει τοὺς κήρυκας καὶ Ἀποστόλους καὶ Πατέρας καὶ Διδασκάλους, καὶ … «χωρὶς Αὐτοῦ, δὲ δυνάμεθα νὰ πράξωμεν τὸ παραμικρόν», κατὰ τόν, Αὐτοῦ λόγον! 

Δυστυχῶς, ὅσον «παγώνουμε» ἔναντι τοῦ Θεοῦ, τόσον νομίζομεν ὅτι … μποροῦμε καὶ χωρὶς Αὐτόν! Τοῦτο δυστυχῶς σημαίνει τὸ ὅτι … ἀνεβάσαμεν τὸν ἑαυτόν μας εἰς τὴν θέσιν τοῦ Διδασκάλου καὶ διὰ τοῦτο κοντεύουμε νὰ ξεχάσουμε Αὐτὰ τὰ ἴδια Λόγια Αὐτοῦ! «Μὴ πολλοὶ διδάσκαλοι γίνεσθε, ἀδελφοί μου, εἰδότες ὅτι μεῖζον κρῖμα ληψόμεθα» (Ἰακ. Γ΄1). Ἂς περιοριζώμεθα νὰ τηροῦμεν μὲ εὐλάβειαν τὴν Θείαν Διδασκαλίαν καὶ τοῦτο ἀναμφιβόλλως εἶναι καὶ ἡ … καλυτέρα διδασκαλία! 

      Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου 

Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν