Τετάρτη 10 Μαρτίου 2021

Ἡ συμβουλὴ καὶ ἡ … ἀξία της! π. Τιμόθεος Παπασταύρου

 

ΚΥΡΙΑΚΗ ΛΓ΄, ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ (21 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2021)

«Σὺ δὲ μένε ἐν οἷς ἔμαθες καὶ ἐπιστώθης» (Β΄ Τιμ. Γ΄ 14) 


Ἡ συμβουλὴ καὶ ἡ … ἀξία της! 

Οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι, διακρίνονται διὰ δύο χαρακτηριστικὰ καὶ κοινότυπα στοιχεῖα. Τὸ πρῶτον εἶναι, ὅτι ἀρέσκονται εἰς τὸ νὰ συμβουλεύουν τοὺς ἄλλους. Χαίρονται νὰ αἰσθάνωνται ὅτι κρύπτουν μέσα τους «θησαυροὺς» καὶ γνώσεις, τὰ ὁποῖα προθυμοποιοῦνται νὰ προσφέρουν, ἀνὰ πᾶσαν στιγμήν, εἰς … ἅπαντας˙ εἴτε ἀνωτέρους των εἴτε κατωτέρους … Θέλουν νὰ εὑρίσκονται πάντοτε εἰς θέσιν … διδασκάλου καὶ νὰ νιώθουν ὅτι ὑπάρχουν πάντοτε γύρω τους, … μαθηταὶ καὶ ἀκροαταί, ἕτοιμοι νὰ ἀποδεχθοῦν τὴν κάθε … λέξη ποὺ θὰ ἐξέλθῃ ἐκ τοῦ … στόματός των! 

Ὑπάρχει ὅμως καὶ ἕνα ἀκόμη χαρακτηριστικὸν εἰς τοὺς … ἰδίους τούτους ἀνθρώπους. Ἐνῶ ἀρέσκονται εἰς τὴν … διδασκαλίαν καὶ τὴν συμβουλὴν πρὸς τοὺς ἄλλους, τόσον … ἀπεχθάνονται καὶ μισοῦν, τὸ νὰ εὑρίσκονται οἱ ἴδιοι εἰς τὴν θέσιν τοῦ … μαθητοῦ καὶ τοῦ ἀκροατοῦ! Ὅσον πρόθυμοι εἶναι εἰς τὴν συμβουλὴν καὶ τὴν ἐπίδειξιν τῶν «γνώσεών» των καὶ τῆς «ἐμπειρίας» των, ἀκόμη περισσότερον ἀποστρέφονται τὸ νὰ δεχθοῦν συστάσεις ἢ ἀκόμη καὶ ταπεινὰς ὑποδείξεις, ἀκόμη καὶ ἀπὸ ἀνωτέρους των, ἀκόμη καὶ ἀπὸ γέροντας καὶ πεπειραμμένους, ἀκόμη καὶ ἀπὸ ἐξειδικευμένους καὶ γνώστας τοῦ … ἀντικειμένου περὶ τοῦ ὁποίου διαλλέγονται! 

Συμφώνως, συνεπῶς, πρὸς τὰς δύο ταύτας «ἀδυναμίας» τῶν πολλῶν … χάνει τὴν ἀξίαν της ἡ … συμβουλή! Ποῖοι δύνανται νὰ συμβουλεύωσι καὶ ποῖοι εἶναι εἰς θέσιν νὰ δέχωνται συμβουλάς;;; 


Ἡ συμβουλὴ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. 

Σήμερον, συμβουλεύει ὁ Θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος τὸν μαθητή του Τιμόθεον. Εἰς τὴν προκειμένη περίπτωσιν, ἡ τοιαύτη συμβουλὴ εἶναι ἀπαραίτητος, διότι … τοῦτο πρέπει νὰ συμβαίνῃ μεταξύ διδασκάλου καὶ μαθητοῦ. Ὁ διδάσκαλος ὀφείλει νὰ διδάσκῃ καὶ νὰ παιδαγωγῇ τοὺς μαθητάς του! Καὶ τὸν Τιμόθεον διδάσκει, καὶ τὸν Τίτον διδάσκει, ἀλλὰ καὶ τόσους ἄλλους μαθητάς του εἰς ὅλον τὸν τότε γνωστὸν κόσμον, Κορινθίους, Ρωμαίους, Γαλάτας, Ἐφεσίους, Κρῆτας, Ἑβραίους, Κολασσαεῖς κ.ο.κ. Τοὺς διδάσκει, διότι αὐτὴ τὴν ἀποστολὴ ἔλαβε ἀπὸ τὸν Κύριο, καθὼς καὶ οἱ λοιποὶ Ἀπόστολοι! «οὐ γὰρ ἀπέστειλέ με Χριστὸς βαπτίζειν, ἀλλ᾿ εὐαγγελίζεσθαι, οὐκ ἐν σοφίᾳ λόγου, ἵνα μὴ κενωθῇ ὁ σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ» (Ρωμ. Α΄ 17). 

Διδάσκει, μὲ ἀπολύτως περιοριστικοὺς ὅρους, ὅπως ἀκριβῶς καὶ οἱ λοιποὶ Ἀπόστολοι, «διδάσκοντες αὐτοὺς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν» (Ματθ. ΚΗ΄ 19). Δὲν διδάσκει τὴν ἰδικήν του σοφίαν καὶ τὰς δικάς του γνώσεις – καὶ εἶχε πάρα πολλάς! - οὔτε μὲ τὴν ἰδικήν του δύναμιν καὶ πειθώ. «Θέσθε οὖν εἰς τὰς καρδίας ὑμῶν μὴ προμελετᾶν ἀπολογηθῆναι· ἐγὼ γὰρ δώσω ὑμῖν στόμα καὶ σοφίαν, ᾗ οὐ δυνήσονται ἀντειπεῖν οὐδὲ ἀντιστῆναι πάντες οἱ ἀντικείμενοι ὑμῖν» (Λουκ. ΚΑ΄ 14-15). Διδάσκει καὶ συμβουλεύει, συνεπῶς, - καὶ ὁ Παῦλος καὶ οἱ λοιποὶ Ἀπόστολοι, - μὲ τὴν ἄδειαν καὶ τὴν ἐξουσίαν, ἀλλὰ καὶ τὴν πειθαρχίαν καὶ τοὺς περιορισμούς, ποὺ «ἐδεσμεύθησαν» ἀπὸ τὸν Ραββί! Αὐτὸς εἶναι ὁ … καθαυτὸ διδάσκαλος καὶ καθηγητής, καὶ Αὐτὸς εἶναι ἡ Σοφία καὶ ἡ Τελειότης! 

Καὶ τί συμβουλεύει ὁ Παῦλος τὸν Τιμόθεον; Τοῦτο ἀκριβῶς τὸ ὁποῖον παρέλαβεν ἀπὸ τὴν … πηγὴν τῆς Σοφίας! «Σὺ δὲ μένε ἐν οἷς ἔμαθες καὶ ἐπιστώθης» (Β΄ Τιμ. Γ΄ 14), δηλαδή, «ἐσὺ νὰ παραμένῃς (πιστός), εἰς ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα ἔμαθες καὶ διὰ τὰ ὁποῖα ἔχεις βεβαιωθεῖ». Ἡ σύστασις αὕτη, «κινεῖται» εἰς δύο παραμέτρους, τὴν Θείαν καὶ τὴν ἀνθρωπίνην. Καὶ ἡ μὲν ἀνθρωπίνη εὑρίσκεται εἰς τὴν λέξιν «ἔμαθες», διότι διδάσκαλός του εἶναι ὁ Παῦλος. Ἡ Θεία ὅμως παράμετρος, εὑρίσκεται εἰς τὴν λέξιν «ἐπιστώθης»˙ διότι, πάντοτε ἡ βεβαιότης καὶ ἡ ἐμπιστοσύνη εἰς ὅσα διδασκόμεθα, εἶναι ἔργον τῆς Θείας Χάριτος. Ἑπομένως, ὁ Θεῖος Παῦλος συμβουλεύει κατ’ ἀρμοδιότητα, ὁ δὲ μαθητής του Τιμόθεος δέχεται τὴν συμβουλὴν καθ’ ὑποχρέωσιν. 


Ποῖοι οἱ ἀρμόδιοι διὰ νὰ διδάσκουν καὶ νὰ συμβουλεύουν; 

Ἡ συμβουλὴ καὶ ἡ διδαχή, δὲν εἶναι εὔκολος ὑπόθεσις! Βεβαίως, ὡς προείπωμεν, οἱ … πάντες, σχεδόν, θεωροῦσι τὴν διδαχὴν … προσωπικήν των ὑπόθεσιν καὶ νομίζουν ὅτι εἶναι ἱκανοὶ νὰ συμβουλεύωσι τοὺς … πάντας. Ὅμως τὴν διδαχήν, ὁ Μέγας καὶ Μοναδικὸς Διδάσκαλος, τὴν ἀνέθεσεν εἰς συγκεκριμμένα πρόσωπα. Πρωτίστως, εἰς τοὺς Ἀποστόλους καὶ τοὺς διαδόχους των, δηλαδὴ τοὺς Ποιμένας˙ περισσότερον δε καὶ κυρίως, τοὺς Πνευματικούς μας πατέρας˙ «αὐτοὶ γὰρ ἀγρυπνοῦσιν ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ὑμῶν ὡς λόγον ἀποδώσοντες» (Ἑβρ. ΙΓ΄ 17). Μετὰ τούτους, λόγον διδακτικὸν καὶ συμβουλευτικόν, ἔχουσιν οἱ φυσικοὶ γονεῖς πρὸς τὰ τέκνα των, διὰ τὰ ὁποῖα ὁρίζει ὁ Θεῖος Νόμος, «τά τέκνα ὑπακούετε τοῖς γονεῦσιν ὑμῶν ἐν Κυρίῳ· τοῦτο γάρ ἐστι δίκαιον» (Ἐφεσ. ΣΤ΄ 1). Εἰς τὸ σημεῖον τοῦτο, ὑπογραμμίζομεν τὰς λέξεις, «ἐν Κυρίῳ», διὰ νὰ τονίσωμεν, ἀφ’ ἑνός, τὴν προσοχὴν τῶν γονέων εἰς τὴν … διδασκαλίαν των, ἀλλὰ καὶ τὴν διακριτικὴν δεκτικότητα ταύτης τῆς διδαχῆς, ἐκ μέρους τῶν τέκνων. 

Ἀρμόδιοι, ἀκόμη, διὰ τὴν διδαχὴν τῆς Ἀληθείας, εἶναι καὶ οἱ, κατὰ τὴν ἰδιότητα, διδάσκαλοι τῶν παιδίων καὶ τῶν νέων ἀλλὰ καὶ κάθε ἕνας ὅστις … πρῶτος τηρεῖ καὶ ἐφαρμόζει τὰς Θείας ἐντολάς. Δὲν ἀπαγορεύεται εἰς οὐδένα ἵνα συμβουλεύῃ καὶ παροτρύνῃ - διακριτικῶς καὶ ἐν ταπεινώσει, πάντοτε! - πρὸς τὸ ἀγαθόν!  Πλὴν ὅμως, «Ὁ οὖν διδάσκων ἕτερον σεαυτὸν οὐ διδάσκεις; Ὁ κηρύσσων μὴ κλέπτειν κλέπτεις; ὁ λέγων μὴ μοιχεύειν μοιχεύεις; Ὁ βδελυσσόμενος τὰ εἴδωλα ἱεροσυλεῖς; Ὅς ἐν νόμῳ καυχᾶσαι, διὰ τῆς παραβάσεως τοῦ νόμου τὸν Θεὸν ἀτιμάζεις;» (Ρωμ. Β΄ 21-23). Ἂς λέγωμεν, συνεπῶς, καὶ ἂς διδάσκωμεν … Ὅμως καὶ ἐπειδὴ ἡ διδασκαλία περιέχει πάντοτε καὶ τὸν … ἔλεγχον, ἂς γνωρίζωμεν ὅτι, «Ὅς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. Ε΄ 19). 

Ὁ Θεῖος Παῦλος … διδάσκει, διότι εἶναι ἀκέραιος εἰς τὴν … ζωήν του! Πολλάκις ἔφερεν ἑαυτὸν ὡς παράδειγμα … διδάσκων, ὄχι ἐξ ἐγωϊσμοῦ κινούμενος, ἀλλὰ διὰ νὰ ἔχωσι καλυτέραν καρποφορίαν καὶ ἀπόδοσιν, ἡ συμβουλὴ καὶ ὁ λόγος του! Πρῶτον, βλέποντες εἰς ἑαυτούς, καὶ ἀκολούθως εἰς τοὺς ἄλλους, θὰ ἀντιληφθῶμεν συντόμως … ἢ ὅτι πρέπει νὰ ἁγιαζώμεθα καὶ νὰ τελειούμεθα - ἐφ’ ὅσον θέλομεν νὰ κηρύττωμε καὶ νὰ διδάσκωμεν - κατὰ τὸν Νόμον τοῦ Χριστοῦ, ἢ μᾶλλον νὰ … σιωπῶμεν! 


      Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου 


Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν 


Δεν υπάρχουν σχόλια: