Σκανδαλισμός - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΕΩ (3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019)

"ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς ... εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε" (Α' Κορ. Η΄ 12).

Σκανδαλισμός.

Ὅταν, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, καλούμεθα ὡς ἄνθρωποι, νὰ ἐρευνήσωμεν τὴν ψυχήν μας καὶ νὰ ἀναζητήσωμεν τὰς ἁμαρτίας τὰς ὁποίας διεπράξαμεν, "εἴτε ἐν λόγῳ, ἢ ἔργῳ, ἢ διανοίᾳ", ἐκεῖ ποὺ δύσκολα ἐρευνοῦμε καὶ ἀποφεύγομεν νὰ "σκαλίσωμεν", εἶναι ὁ σκανδαλισμὸς τοῦ πλησίον μας. Εὐκόλως θὰ ἔλθωσιν εἰς τὸν νοῦν ἡμῶν, αἱ ἄτοποι καὶ ἁμαρτωλαὶ πράξεις μας, θὰ ὁμολογήσωμεν τὰ τόσα καὶ τόσα λόγια τὰ ὁποῖα, ἀδιακόπως σχεδόν, ρέουσιν ἐκ τοῦ στόματος ἡμῶν καὶ διὰ τῶν ὁποίων καθιστῶμεν ἑαυτούς, "ἐνόχους τῷ κριτηρίῳ", ἀλλὰ καὶ αἱ ἀτελείωτοι καὶ ρυπαραὶ σκέψεις ἡμῶν, διὰ τῶν ὁποίων, ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, ἐνοχοποιούμεθα ὡς διαπράξαντες τὸ κακὸν τὸ ὁποῖον ἐλογισάμεθα καὶ αὗται σπεύδουσιν ὅπως ἐξαγορευθῶσι πρὸ τοῦ Πνευματικοῦ ἡμῶν Πατρός, ὅπως εὕρωμεν ἔλεος καὶ συγχώρησιν, ἀλλὰ καὶ εἰρήνην καὶ ψυχικὴν ἀνάπαυσιν.

Ὁ σκανδαλισμὸς ὅμως; Τὸ φοβερὸν ἐκεῖνο ἁμάρτημα περὶ τοῦ ὁποίου ὡμίλησεν ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος καὶ μάλιστα διὰ πολὺ σκληρῶν φράσεων; Τὸ ἁμάρτημα ἐκεῖνο διὰ τοῦ ὁποίου σύρρομεν εἰς τὴν ἀπώλειαν καὶ κολάζομεν, τὸν πλησίον μας καὶ τὸν "ἀσθενῆ τῇ πίστει"; Ἐκεῖνο τὸ κακόν, περὶ τοῦ ὁποίου εἶπεν ὁ Διδάσκαλος, "῝Ος δ’ ἂν σκανδαλίσῃ ἕνα τῶν μικρῶν τούτων τῶν πιστευόντων εἰς ἐμέ, συμφέρει αὐτῷ ἵνα κρεμασθῇ μύλος ὀνικὸς εἰς τὸν τράχηλον αὐτοῦ καὶ καταποντισθῇ ἐν τῷ πελάγει τῆς θαλάσσης. Οὐαὶ τῷ κόσμῳ ἀπὸ τῶν σκανδάλων· ἀνάγκη γάρ ἐστιν ἐλθεῖν τὰ σκάνδαλα· πλὴν οὐαὶ τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ δι᾿ οὗ τὸ σκάνδαλον ἔρχεται" (Ματθ. ΙΗ΄ 6-7); Τοῦτο, δυστυχῶς, ὡς προείπωμεν, δὲν θέλομεν νὰ μᾶς ἐνοχλῇ καὶ ἀρκούμεθα νὰ λέγωμεν αὐταρέσκως εἰς τὸν ἑαυτόν μας: "Ὅποιος ἐνοχλεῖται ἀπὸ ’μένα ... ἂς μὴν μὲ κοιτάζῃ"! Ἂν, ὅμως, ἐξετάσωμεν τὴν ὡς ἄνω φρᾶσιν, θὰ καταλάβωμεν, ὅτι αὕτη κρύπτει, ἀφ’ ἑνὸς μέν, ἀσύστολον καὶ γιγάντιον ἐγωϊσμὸν καὶ ἀφ’ ἑτέρου, μῖσος καὶ κακότητα κατὰ τοῦ πλησίον ἡμῶν.

Τὴν ὁμοίαν πρὸς τὴν πρώτην καὶ μεγάλην ἐντολήν, - "ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς ἑαυτόν" (Μάρκ. ΙΒ΄ 31) - ἡμεῖς τὴν παραχαράσσομεν καὶ παριστάνομεν ὅτι εἴμεθα καὶ ... ἀθῶοι εἰς τὰς μεταξὺ ἡμῶν καὶ τῶν ἄλλων διαπροσωπικὰς σχέσεις.

Ἡ, εἰς Χριστόν, ἁμαρτία.

Εἶναι γεγονός, ὅτι ἡ κάθε ἁμαρτία ἡμῶν, ἔχει τεραστίας διαστάσεις καὶ συνεπείας καὶ πρὸς ἡμᾶς τοὺς ἰδίους καὶ φυσικοὺς αὐτουργοὺς καὶ πρὸς τὸν συνάνθρωπόν μας καὶ πρὸς τὴν κοινωνίαν ἀλλὰ καὶ τὸν κόσμον ὁλόκληρον, τέλος δέ, πρὸς Αὐτὸν τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν. Ἡ ἁμαρτία, δὲν εἶναι ἁπλῶς, μία πρᾶξις, ἢ ἕνας λόγος, ἢ μία συνειδητὴ ἢ ἀσυνείδητος σκέψις καὶ διάθεσις. Εἶναι ἡ προσωπικὴ ἐπίθεσις καὶ ἀνταρσία ἡμῶν κατὰ τοῦ Θεοῦ! Εἶναι ἡ συμφιλίωσις καὶ συνεργασία τοῦ ἀνθρώπου μετὰ τοῦ μυσαροῦ δαίμονος! Εἶναι, τὸ ἄπειρον, ἐκεῖνο, κακὸν τὸ ὁποῖον ὅταν πρωτοσυνέβη ἐκεῖ εἰς τὸν Παράδεισον τῆς τρυφῆς ὑπὸ τῶν πρωτοπλάστων, ἐπέφερεν συντριμμὸν καὶ πνευματικὴν ταλαιπωρίαν εἰς ἁπάσσας τὰ γενεὰς τῶν ἀπογόνων των. Εἶναι, ἐν κατακλεῖδι, ὁ "σταυρικὸς θάνατος" τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ διὰ τοῦ ὁποίου καὶ συμβαίνει αὐτὸ τοῦτο τὸ ὁποῖον λέγει ἐν τῷ παρόντι, ὁ Θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, "εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε"!

Περισσότερον ὅμως, ἡ κάθε ἁμαρτία ἡμῶν, ἔχει θλιβερὸν ἀντίκρυσμα, ἀλλὰ καὶ συνεπείας εἰς τὸν Ἴδιον τὸν Κύριον, ὅταν αὕτη ἔχει ὡς στόχον τὸ συνάνθρωπόν μας, "δι’ ὃν Χριστὸς ἀπέθανεν". Ἡμεῖς μέν, ὡς ἀνόητοι καὶ ἐγωϊσταὶ καὶ πλήρεις κακότητος κατὰ τοῦ πλησίον ἡμῶν, ἀδιαφοροῦμεν διὰ τὰς "πληγὰς" ποὺ ἐπιφέρομεν κατὰ τοῦ πλησίον διὰ τῶν ἐγωϊστικῶν συμπεριφορῶν μας καὶ ἁμαρτωλῶν μας κινήσεων˙ ὁ Κύριος, ὅμως, - ὡς ἠκούσαμεν σήμερον παρὰ τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου - θὰ ἐνεργήσῃ τὴν κρίσιν κατὰ τὴν δευτέραν Αὐτοῦ παρουσίαν, μὲ κριτήριον τὴν πρὸς αὐτὸν τὸν πλησίον στᾶσιν καὶ ἀγάπην μας. Ἡ, πρὸς τὸν Κύριον, σωστὴ ἢ λανθασμένη, στᾶσις μας, ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν συμπεριφορὰν ἡμῶν πρὸς τὸν πλησίον. Ἂς προσέξωμεν τοὺς λόγους τοῦ Κυρίου, "Ὁ λέγων ἐν τῷ φωτὶ εἶναι, καὶ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ μισῶν, ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστὶν ἕως ἄρτι. Ὁ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐν τῷ φωτὶ μένει, καὶ σκάνδαλον ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν· ὁ δὲ μισῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστὶ καὶ ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ, καὶ οὐκ οἷδε ποῦ ὑπάγει, ὅτι ἡ σκοτία ἐτύφλωσε τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ" (Α΄ Ἰωάν. Β΄ 9-11).

"Ἐμοὶ ἐποιήσατε", θὰ εἴπῃ ὁ Κύριος, εἰς τούς, ἐκ δεξιῶν, Αὐτοῦ ἰσταμένους, ἀλλὰ καὶ εἰς τούς, ἐξ εὐωνύμων. Δύο λέξεις, τόσον βαρυσήμαντοι καὶ τόσον χαρακτηριστικαί. Ὅ, τι ἐπράξαμεν, ἀγαθὸν ἢ κακὸν καὶ ἐθεωρήσαμεν ὅτι τοῦτο ἐβάρυνεν καὶ ἐπλήγωσεν τόν, ἔνοχον ἢ μή, πλησίον ἡμῶν, εἰς Χριστὸν ἡμαρτήσαμεν. Πᾶσα κακία καὶ πᾶς πικρὸς λόγος καὶ πᾶς ἐπαίσχυντος καὶ ἐφάμαρτος λογισμός, ἔχουσιν ὡς τελικὸν ἀποδέκτην καὶ θῦμα, τὸν Κύριον Ἰησοῦν. Τὸ ἴδιο, βεβαίως, ἰσχύει καὶ διὰ τὰ ἀντίστοιχα ἐνάρετα ἔργα μας. Εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνομεν ἀλλὰ καὶ εἰς Χριστὸν πράττομεν τὴν οἵανδήποτε εὐλογημένην πρᾶξιν ἡμῶν.

Ἡ, πρὸς τὸν πλησίον, ἀγάπη.

Ὅλα ὅσα προείπαμεν, φίλε μου ἀναγνῶστα, ὡς τελικὸν συμπέρασμα ἔχουσι, τήν, πρὸς τὸν πλησίον, ἀγάπην. Ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον εἶπεν ὁ Ραββὶ καὶ εἰς τὸ ὁποῖον, φοβοῦμαι, ὅτι δὲν ἐδώσαμεν ποτὲ τὴν δέουσαν σημασίαν˙ δηλαδή, τὸ "ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν˙" (Ματθ. ΚΒ΄ 39). Ὄχι μόνον ἀνοχήν, ὄχι μόνον συγχώρησιν, ὄχι μόνον "ἀγάπην", ἀλλὰ ἀγάπην, ὡς ἐκείνην τὴν ὁποίαν ἐπιδεικνύομεν εἰς τὸν ... ἑαυτόν μας καὶ διὰ τῆς ὁποίας προσφέρομεν εἰς αὐτὸν τὰ πάντα. Ἀγάπην, χωρὶς κερδοσκοπίαν, χωρὶς ὑπολογισμούς, χωρὶς "τσιγγουνιές", ἀλλὰ μὲ πάθος, μὲ ἀνιδιοτέλειαν, μὲ θυσίαν, ὡς εἰς ἑαυτὸν καὶ ὄχι ὡς εἰς πρός τινα ... ἄλλον.

Ἀγάπην, μὲ σκοπὸν νὰ προφυλάξωμεν τὸν ... ἄλλον ἀπὸ τὴν πτῶσιν τῆς ἁμαρτίας! Ἀγάπην μὲ κέντρον τὸν Χριστὸν καὶ τὴν ἑκουσίαν θυσίαν Αὐτοῦ ἐπὶ τοῦ Γολγοθᾶ! Ἀγάπην χωρὶς τέρμα, ἀλλὰ μὲ τέλος (σκοπόν), τὴν τοῦ Κυρίου ἀγάπην, τὴν ὁποίαν εἴθε νὰ ἀπολαμβάνωμεν καὶ βιώνωμεν καὶ "νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰώνας τῶν αἰώνων". Ἀμήν.

                                                                                                Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

                                                                                          Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν