Πέμπτη 12 Ιουλίου 2018

"Ποιος καλός άνεμος σε φέρνει εδώ;" ρώτησε ο σοφός ερημίτης τον οδοιπόρο...


«Ποιος καλός άνεμος σε φέρνει εδώ;» ρώτησε ο σοφός ερημίτης τον οδοιπόρο που ζητούσε απεγνωσμένα να τον συναντήσει.
«Εγώ θέλω γαλήνη» απάντησε μελαγχολικά εκείνος. 
Ο ερημίτης πήρε ένα ξύλο κι έγραψε στο χώμα :
Εγώ θέλω γαλήνη…
«Κοίταξε τώρα πόσο απλό είναι», είπε στον οδοιπόρο και διέγραψε με μια κίνηση το «Εγώ».
«Σβήνεις πρώτα το «εγώ». Είναι αδύνατον να βρει γαλήνη αυτός που έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στον εαυτό του και νομίζει πως μπορεί να την βρει μόνος του, μακριά από τον Θεό.
Το εγώ πάντα θα νιώθει ότι απειλείται από όλους γύρω του κι έτσι πάντα θα φοβάται. Θα μετατρέπεται σε εγωισμός για να επικρατεί, και θα διώχνει τον Θεό και την γαλήνη Του.»
Με μια δεύτερη κίνηση διέγραψε το «θέλω».
«Πρέπει να σβήσεις τη λέξη «θέλω». Το θέλω δηλώνει επιθυμία, ανάγκη και προσκόλληση.
Όταν τρέχεις πίσω από τις μάταιες επιθυμίες σου, ποτέ δεν θα βρεις χρόνο να γαληνέψεις και να γίνεις ευτυχισμένος.
Είναι η γνωστή «επίδραση του κουνουπιού».
Αν σε ένα δωμάτιο υπάρχουν δέκα κουνούπια κι εσύ σκοτώσεις τα εννιά, το δέκατο κουνούπι δεν θα σε αφήσει να κοιμηθείς.
Έτσι είναι και οι επιθυμίες. Όσες και να ικανοποιήσεις πάντα θα υπάρχει κάποια που δε θα σε αφήνει να κοιμηθείς.»
Ο οδοιπόρος τότε κοιταξε τις διαγραμμένες λέξεις στο χώμα και λένε πως τότε βίωσε την πρώτη του αφύπνιση.

Είχαν σβηστεί το «Εγώ» και το «θέλω» και είχε μείνει η … Γαλήνη…

Δευτέρα 9 Ιουλίου 2018

Σεμινάριο "Η ισορροπία της οικογένειας μετά την αναχώρηση των παιδιών"



Γράφει ο π. Χρήστος Αιγίδης
Αφορμή για τις σκέψεις που θα ακολουθήσουν στάθηκε η είδηση για την πραγματοποίηση Σεμιναρίου Επιμόρφωσης των Κληρικών μιας Μητροπόλεως της Πελοποννήσου, σχετικά με θέματα της οικογένειας και του γάμου.
Μια εισήγηση είχε θέμα «Η ισορροπία της οικογένειας μετά την αναχώρηση των παιδιών» που πραγματοποίησε ένας διακεκριμένος Εισηγητής – Κληρικός, που όμως είναι ΑΓΑΜΟΣ.
Θα ήθελα εξ’ αρχής να σημειώσω δυο πράγματα για να προλάβω τυχόν λανθασμένες εντυπώσεις ή παρανοήσεις:
α) πως δεν έχω καμία προσωπική αντιπαράθεση ή αντιπάθεια με τον Άγαμο κλήρο (και ο Πνευματικός μου Πατέρας είναι Ιερομόναχος – όχι όμως Αρχιμανδρίτης – σε Μοναστήρι του Αγίου Όρους) και
β) σε κάτι που συμφωνούν όλοι οι Πατέρες είναι πως η Πνευματική Ζωή κυρίως είναι βίωμα και όχι γνώση, κάτι που θεωρείται ουσιαστικό και οντολογικό στοιχείο μιας υγιούς Εκκλησιαστικής Ζωής. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως η συγκεκριμένη, τη θέση αυτή την αγνοούμε ή επιλεκτικά την προσπερνούμε.
Θα ήθελα ακόμα να ζητήσω Συγνώμη αν κάποιους σκανδαλίσω ή αδικήσω, σίγουρα δεν είναι αυτή η διάθεσή μου, μα μόνο να καταθέσω ταπεινά τον λογισμό μου και τις σκέψεις μου.
Είμαι πεπεισμένος πως ένας Κληρικός μπορεί να έχει και πρέπει να έχει θέση για όλα τα θέματα της Ζωής.
Υπάρχουν παραδείγματα στην Ιστορία της Εκκλησίας που αποδεικνύουν περίτρανα πως ένας άγαμος μπορεί να συμβουλεύσει πολύ όμορφα και εύστοχα στα θέματα της Οικογενειακής ζωής.
Μου έρχεται στο νου το γράμμα του Αγ. Γρηγορίου του Θεολόγου προς την Ολυμπιάδα.
Ή ακόμα οι σύγχρονοι Άγιοι της Εκκλησίας μας (Αγ. Παίσιος, Αγ. Πορφύριος και Αγ. Ιάκωβος) μιλούσαν πολύ λογικά και εύστοχα στα θέματα της Οικογενειακής ζωής.
Αναρωτιέμαι όμως αν οι σύγχρονες αυτές Οσιακές μορφές συμμετείχαν ποτέ σε Συνέδρια και αν ναι, θα εισηγούνταν θέματα σχετικά με την Οικογενειακή ζωή.
Άλλο δηλαδή είναι η προσωπική άποψη – Συμβουλή που κατατίθεται μέσα στο Εξομολογητήριο και άλλο είναι η γενικευμένη κατάθεση της άποψης.
Νομίζω πως τα περισσότερα, μην πω όλα, τα παραδείγματα στην Ιστορία της Εκκλησίας μας ανταποκρίνονται στην πρώτη περίπτωση και όχι στη δεύτερη.
Αν όλα τα παραπάνω σας φαίνονται λίγο ακραία ή παρατραβηγμένα ας αντιστρέψουμε λίγο την εικόνα για να δούμε πώς δεν είναι έτσι.
Πώς θα σας φαινόταν λοιπόν αν σε κάποιο Μοναχικό Συνέδριο ανέπτυσσε Εισήγηση ένας Έγγαμός Κληρικός και σαρκικός πατέρας πολλών παιδιών με θέμα «Το κάλλος της Παρθενίας» ή «Τα Μοναχικά Ιδεώδη».
Μόνο που το βλέπω ή το ακούω μου φαίνεται πολύ παράξενο ή ακόμα και παράταιρο.
Αναρωτιέμαι αν συμβαίνει και τώρα κάτι αντίστοιχο.
Αναρωτιέμαι ακόμα πώς ένας άνθρωπος, όσο μορφωμένος και να είναι, που ΔΕΝ ερωτεύτηκε μια γυναικεία παρουσία, που ΔΕΝ αγάπησε, που ΔΕΝ παντρεύτηκε, που ΔΕΝ έκανε παιδιά, που ΔΕΝ ξαγρύπνησε, που ΔΕΝ έτρεξε στα Νοσοκομεία, που ΔΕΝ αγχώθηκε για το μεγάλωμα των παιδιών, που ΔΕΝ ένοιωσε την ταπείνωση και την αμφισβήτηση των παιδιών του, που ΔΕΝ πέρασε την Εφηβεία τους, που ΔΕΝ πόνεσε και ΔΕΝ έκλαψε για τα παιδιά του (και ΔΕΝ κάνω λόγο για τις οικονομικές δυσκολίες...) μπορεί να μιλήσει για το πώς θα είναι η οικογένεια μετά το φευγιό των παιδιών...
Τελικά αναρωτιέμαι αρκεί άραγε μόνο η γνώση;
Συγχωρέστε με.

Κυριακή 8 Ιουλίου 2018

Κυριακή 8 Ιουλίου 2018

Εβδομαδιαίο  Φυλλάδιο 
«Για τους Γονείς της Ενορίας»
Ιερός Ναός Γενέσιον Τιμίου Προδρόμου Παραλίας Πατρών




Πατήστε πάνω στις φωτογραφίες για να διαβάσετε τα κείμενα.

Το "κατά νουν" αμάρτημα που δεν συνειδητοποιούμε - π. Τιμόθεος Παπασταύρου



ΚΥΡΙΑΚΗ  ΕΚΤΗ  ΜΑΤΘΑΙΟΥ  (8  ΙΟΥΛΙΟΥ  2018)

ἰδὼν ὁ ᾿Ιησοῦς τὰς ἐνθυμήσεις αὐτῶν” (Ματθ. Θ΄ 4).

Ἡ ἀπαραβίαστη σκέψη.

Ὅταν ὁ Πανάγιος Θεός, ἐδημιούργησε τὸν ἄνθρωπο, τοῦ ἔδωσε ἐκεῖνο τὸ ὁποῖο τὸν διαφοροποιοῦσε ἀπὸ ὅλα τὰ ἄλλα ἔμβια κτίσματα. Τοῦ ἔδωσε τὸν λόγον, δηλαδὴ τὴν λογικήν, μὲ τὴν ὁποίαν τὸν καλοῦσε νὰ κυριεύσῃ ὅλης τῆς κτίσεως καὶ νὰ δραστηριοποιεῖται καὶ νὰ ἐπικοινωνεῖ μὲ τὸ Θεῖον ἀλλὰ καὶ μὲ τὸν συνάνθρωπόν του. Τοῦ ἔδωσε τὴν λογικὴν γιὰ νὰ μπορῇ νὰ σκέπτεται καὶ νὰ διανοῇται, νὰ διαλογίζεται καὶ νὰ προμελετᾷ τὶς πράξεις του, νὰ κρίνῃ καὶ νὰ διακρίνῃ τὸ καλὸν καὶ τὸ κακὸν καὶ ἐν τέλει διὰ νὰ ἀποφασίζῃ τὸ πρέπον. Μὲ τὴ λογική, ὁ Θεὸς δίδει εἰς τὸν ἄνθρωπον καὶ τὴν ἐλευθερία, νὰ ἀποφασίζῃ καὶ νὰ πράττῃ ὅ, τι θέλει καὶ νὰ κινῇται ἀκόμη καὶ ἐχθρικὰ ἀπέναντι στὸν Θεόν.
Μαζί, ὅμως, μὲ ὅλα αὐτά, ἔδωσε ὁ Κύριος εἰς τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸ ἀπόρρητον καὶ ἀπαραβίαστον εἰς τοὺς λογισμούς του. Τοῦ ἔδωσε, δηλαδή, τὸ δικαίωμα νὰ σκέπτεται καὶ νὰ μὴν γνωρίζῃ κάποιος δίπλα του, τί ἀκριβῶς σκέπτεται. Οὔτε κἂν καὶ αὐτὸς ὁ Διάβολος δὲν μπορεῖ νὰ γνωρίζῃ τὴν σκέψη τοῦ ἀνθρώπου. Νὰ δημιουργῇ λογισμοὺς καὶ ἔννοιες ... μπορεῖ˙ νὰ γνωρίζῃ ὅμως τὴν σκέψιν ... δὲν μπορεῖ. Μόνος ὁ Θεός, ὁ “ἐτάζων καρδίας καὶ νεφροὺς” (Ψαλμ. Ζ΄ 10), εἶναι Ἐκεῖνος ποὺ μπορεῖ νὰ γνωρίζῃ μὲ ἀπόλυτον ἀκρίβειαν τοὺς λογισμοὺς τῶν ἀνθρώπων. Μόνον ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ὁ ἄνθρωπος δὲν δύναται νὰ κρυβῇ, ἀλλὰ θὰ πρέπῃ νὰ γνωρίζῃ ὅτι, “οὐκ ἔστι κτίσις ἀφανὴς ἐνώπιον αὐτοῦ, πάντα δὲ γυμνὰ καὶ τετραχηλισμένα τοῖς ὀφθαλμοῖς αὐτοῦ” (Ἐβρ. Δ΄ 13).

Τό, “κατὰ νοῦν”, ἁμάρτημα.

Ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ ὁ ἄνθρωπος ἁμάρτησε μέσα εἰς τὸν Παράδεισον, ἔχασε ὅλη ἐκείνη τὴν Οὐράνια δόξα ποὺ τοῦ εἶχε δώσει ὁ Κύριος ἀπὸ τὴ στιγμὴ τῆς δημιουργίας του. Δὲν ἦταν αὐτὸς ποὺ βλέπουμε σήμερα. Σήμερα ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὁ “πεπτωκώς”, ὁ φιλαμαρτήμων, ὁ κλίνων πρὸς τὸ κακὸ καὶ τὴν ἁμαρτία, εἶναι, ὁ μονίμως “ρερυπωμένος” ποὺ ἔχει ἀνάγκην τῆς ἐκ Θεοῦ καθάρσεως. Τότε, ὅμως, ὁ ἄνθρωπος ἦταν ὁ ἀναμάρτητος καὶ τέλειος καὶ εἶχε μόνο τὴν δυνατότητα νὰ ἁμαρτήσῃ, δυνάμει τῆς ἐλευθερίας του. Συνεπῶς ἡ ἁμαρτία, πολυειδῶς καὶ πολυτρόπως, μολύνει τὸν ἄνθρωπο καὶ οὐδεμίαν στιγμὴν δύναται οὗτος νὰ αἰσθανθῇ ἀπολύτως καθαρὸς ἀπέναντι τοῦ Κυρίου. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ Θεῖος Λόγος μᾶς βεβαιώνει, τίς καυχήσεται ἁγνὴν ἔχειν τὴν καρδίαν; ἢ τίς παρρησιάσεται καθαρὸς εἶναι ἀπὸ ἁμαρτιῶν;” (Παροιμ. Κ΄ 9).
Περισσότερον, ὅμως καὶ βαρύτερον, ἁμαρτάνει οὗτος διὰ τῆς σκέψεως καὶ τῶν λογισμῶν. Ἁμαρτάνει διὰ τῶν μελῶν τοῦ σώματος, ἀλλ’ αὗται αἱ ἁμαρτίαι περιστέλλονται κάπως ἐκ τοῦ γεγονότος, ὅτι ... φαίνονται καὶ γίνονται ἀντιληπταὶ καὶ ἀπὸ τοὺς γύρω μας. Ὅταν ὅμως ἡ ἁμαρτία συντελεῖται εἰς τὸν νοῦν του καὶ κανεὶς δὲν δύναται νὰ γνωρίζῃ περὶ ταύτης, ὁ ἄνθρωπος αἰσθάνεται μίαν ἀσφάλειαν ἀλλὰ καὶ μίαν ἄνεσιν καὶ νομίζει κάποιες φορές, ὅτι οὔτε κἂν ... ἁμάρτησε! Αἰσθάνεται ὅτι οὐδεὶς δύναται νὰ τὸν ἐπιπλήξῃ, οὔτε κἂν καὶ αὐτὴ ἡ ἰδία ἡ σύζυγός του, ἀφοῦ δὲν μπορεῖ νὰ γνωρίζῃ τὸ περιεχόμενο τῆς ἁμαρτωλῆς φαντασίας του. Νομίζει ὅτι, - “ἐκ τοῦ ἀσφαλοῦς” - μπορεῖ νὰ ποδοπατεῖ ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα, ἐμφανῶς καὶ ἐκφώνως, ἴσως ὑπερασπίζεται καὶ μάχεται ὑπὲρ αὐτῶν! Ὅμως ἡ εὐθεῖα παρέμβασις τοῦ Κυρίου εἰς τοὺς ἁμαρτωλοὺς λογισμοὺς τῶν γραμματέων ποὺ παρακολουθοῦν τὸ θαῦμα, μᾶς δίδει νὰ καταλάβωμεν, ὅτι ὑπάρχει ὁ Παντογνώστης Θεός, ποὺ ὅπως προείπωμεν γνωρίζει ἀκόμη καὶ τὴν παραμικροτέραν λεπτομέρειαν τῶν λογισμῶν καὶ τῶν ἐπιθυμιῶν μας.
“Καὶ ἰδὼν ὁ ᾿Ιησοῦς τὰς ἐνθυμήσεις αὐτῶν εἶπεν· ἵνα τί ὑμεῖς ἐνθυμεῖσθε πονηρὰ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν;” (Ματθ. Θ΄ 4). Ἁμαρτάνομεν, συνεπῶς καὶ διὰ τῆς σκέψεως! Καὶ ὄχι ἁπλῶς ἁμαρτάνωμεν, ἀλλά, κατὰ τὸν Θεῖον Λόγον, ἁμαρτάνομεν, ἰσαξίως καὶ ἰσοβαρῶς μὲ τὴν πραγματουμένην ἁμαρτίαν. Δὲν ἁμαρτάνει μόνον ὁ κλέπτης ἀλλὰ καὶ ἐκεῖνος ποὺ ἐπιθυμεῖ τὴν κλοπὴ καὶ ἁπλᾶ δὲν δύναται νὰ τὴν πραγματοποιήσῃ. Δὲν παραβαίνει τὸν Θεῖον Νόμον, ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος βλασφημεῖ καὶ αἰσχρολογεῖ, ἀλλὰ καὶ ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἐπιτρέπει εἰς τὸν νοῦν καὶ τὴν σκέψιν του, νὰ δέχωνται βλασφήμους λογισμοὺς καὶ πρόστυχες ἐκφράσεις. “Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ.” (Ματθ. Ε΄ 28).

Ἡ διόρθωσις τοῦ ἁμαρτήματος.

Εἰς τὰς πτώσεις του καὶ τὰς ἁμαρτίας του, ὁ ἄνθρωπος, καὶ πέραν τῶν τόσων “ἀρνητικῶν” ποὺ δημιουργεῖ ἡ παράβασις τοῦ Θείου Νόμου εἰς τὸ ἐσωτερικόν του ἀλλὰ καὶ ἐν γένει εἰς τὴν ζωή του, ἔχει καὶ ἕνα πολὺ ἰσχυρὸ πλεονέκτημα. Ὁ Κύριος, τοῦ ἔχει δώσει τὴν δυνατότητα, νὰ δύναται νὰ διορθώνῃ τὰς ἁμαρτίας του καὶ διὰ τῆς χάριτος τοῦ μυστηρίου τῆς Μετανοίας καὶ Ἐξομολογήσεως, νὰ ἐπανέρχεται εἰς τὴν τέλειαν ἀναμαρτησίαν, ἐκείνην ποὺ τοῦ ἐδόθη κατὰ τὴν ὥραν τῆς Βαπτίσεώς του. Διὰ τῆς συγχωρήσεως ποὺ δίδεται ἐκ τοῦ Κυρίου καὶ μέσῳ τοῦ πνευματικοῦ Πατρός, ὁ ἁμαρτωλὸς ἀναγεννᾶται καὶ καθαρίζεται ἐκ τοῦ ρύπου τῆς ἁμαρτίας. Τοῦτό δε,  δὲν γίνεται μόνον μίαν φορὰν ἢ δύο, ἀλλὰ ὅσες φορὲς θέλει ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος. “Ὁσάκις ἂν πέσῃς, ἔγειραι καὶ σωθήσει”, λέγει διά τινος εὐχῆς τοῦ Μυστηρίου τοῦ Εὐχελαίου, ἡ Ἐκκλησία μας εἰς τὸν ἑκάστοτε ἁμαρτάνοντα. Ἡ ὅποιαδήποτε ἁμαρτία, δὲν ἔχει πλέον κυριαρχικὴν ἐξουσίαν εἰς τὸν ἄνθρωπον – ὅπως συνέβαινεν τοῦτο εἰς τὴν πρὸ Χριστοῦ ἐποχήν, - ἀλλὰ ὁ ἄνθρωπος κυριαρχεῖ ἐπὶ τῆς ἁμαρτίας καὶ δύναται, διὰ τῆς μετανοίας, νὰ τὴν σβύνῃ καὶ τὴν ὑπερνικᾷ.
Τοῦτο, συνεπῶς, ἂς εἶναι τὸ διαρκὲς βίωμά μας, διὰ νὰ ἐπιτύχωμεν τήν κατὰ τὸ δυνατόν, ἐν παρρησίᾳ ἀπολογίαν μας “ἐπὶ τοῦ φοβεροῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ”!
                                                                                              
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
                                                                                          
Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

Τρίτη 3 Ιουλίου 2018

Η ασφάλεια που χαρίζει η υπακοή στον Πνευματικό!!!



Μία εξαιρετική ομιλία του π. Θεμιστοκλή Χριστοδούλου για την σχέση του Πνευματικού Πατέρα και του Πνευματικού Τέκνου που τόσο πολεμείται στις μέρες μας ακόμα και μέσα στον χώρο της Εκκλησίας.

Κυριακή 1 Ιουλίου 2018

Ρωμανία και Εθνικά κράτη - "Βόρεια" και "Νότια" Μακεδονία - του μητροπολίτου Ναυπάκτου



Τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου
Στήν συζήτηση πού ἔγινε καί γίνεται αὐτόν τόν καιρό στήν Ἑλλάδα καί στά Σκόπια γιά τήν ἐπίλυση τοῦ θέματος τῆς ὀνομασίας τῆς «γείτονος χώρας», ὅπως ἔλεγαν οἱ περισσότεροι, ἐτέθησαν πολλά ζητήματα, τά ὁποῖα δέν εἶναι σκοπός τοῦ ἄρθρου αὐτοῦ. Ἐτέθησαν, δηλαδή θέματα ἱστορικά, ἰδεολογικά, ἐθνικά, κοινωνικά, πολιτικά, πολιτιστικά, κομματικά, ἐμπορικά κ.ἄ.
Δέν εἶναι πρόθεσή μου νά ἀσχοληθῶ μέ ὅλα αὐτά τά ζητήματα. Ἁπλῶς θέλω νά ἐνημερώσω τούς ἀναγνῶστες ὅτι ὑπηρέτησα ὡς Ἱεροκήρυξ στήν Ἱερά Μητρόπολη Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας γιά 18 χρόνια (1969-1987), μαζί μέ τόν τότε Ἱεροκήρυκα π. Ἰωήλ Φραγκάκο καί σημερινό Μητροπολίτη Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας, καί γνωρίζω πολλές πτυχές τοῦ σοβαροῦ καί εὐαίσθητου αὐτοῦ θέματος.
Ὁ μακαριστός Γέροντάς μου Μητροπολίτης Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας κυρός Καλλίνικος πέρασε μέσα ἀπό πολλές μαρτυρικές δοκιμασίες ἀπό τούς Σκοπιανούς καί φιλοσκοπιανούς, τούς «Σλαβομακεδόνες», ὅπως τούς ἔλεγαν τότε, οἱ ὁποῖες δοκιμασίες τόν ἐξαγίασαν κυριολεκτικά.
Ἀφήνω πρός τό παρόν αὐτό τό θέμα καί θά θίξω μόνον μερικά ἄλλα ζητήματα πού παρατήρησα κατά τήν πορεία τῶν συζητήσεων.
1. Ρωμανία καί Ἐθνικά Κράτη
Θά σημειωθοῦν μερικές ἱστορικές ἀπόψεις, ὅπως μᾶς τίς δίδαξε ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, ὕστερα ἀπό ἔρευνα πού ἔκανε στίς πηγές σχετικά μέ τήν Ρωμηοσύνη.
Οἱ Φράγκοι πού ἤθελαν νά διασπάσουν τήν Ρωμαϊκή Αὐτοκρατορία, μᾶς ἀποκάλεσαν ἀπό Ρωμαίους Γραικούς τόν 8ο αἰώνα καί ἀργότερα τόν 19ο αἰώνα διέσπασαν τά Βαλκάνια γιά τήν μή ἐπανασύσταση τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας (Βυζάντιο).
Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ὁ Μέγας Ἀθανάσιος τόν 4ο αἰώνα σέ ἐπιστολή του, ἀναφερόμενος στίς ἀποφάσεις τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, γράφει ὅτι συμφώνησε μέ αὐτές τίς ἀποφάσεις «πᾶσα ἡ οἰκουμένη», δηλαδή ἡ τότε Χριστιανική Ρωμαϊκή Αὐτοκρατορία, καί ὅσοι κατοικοῦν στίς Ἐπαρχίες της, ἤτοι «κατά τήν Δαλματίαν καί Δαρδανίαν καί Μακεδονίαν, Ἠπείρους τε καί Ἑλλάδα καί Κρήτην καί τάς ἄλλας νήσους, Σικελίαν τε καί Κύπρον καί Παμφυλίαν, Λυκίαν τε καί Ἰσαυρίαν καί πᾶσαν τε τήν Αἴγυπτον καί τοῖς Λιβίοις καί πλεῖστοι τῶν ἐν τῇ Ἀραβίᾳ ταύτην ἐπέγνωσαν».
Ἀπό ὅλες τίς ἱστορικές μαρτυρίες γνωρίζουμε ὅτι ἡ Κύπρος, ἡ Ἑλλάδα, ἡ Ἤπειρος, ἡ Θράκη, ὁλόκληρη ἡ Μακεδονία ἦταν Ἐπαρχίες (Θέματα) τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας, ἀλλά εἶχαν Ὀρθόδοξη πίστη, ἀνῆκαν στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, εἶχαν Ἑλληνική παράδοση καί πολιτισμό καί οἱ κάτοικοί τους ἦταν δίγλωσσοι.
Οἱ Τοῦρκοι μέχρι τόν 19ο αἰώνα ὀνόμαζαν Ρούμελη ὁλόκληρη τήν Μακεδονία, τήν Ἤπειρο, ὅλες τίς ἐκτάσεις ἀπό τό Βελιγράδι ὡς τήν Πελοπόννησο, δηλαδή ὅλο τό Εὐρωπαϊκό μέρος τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας. Ἑπομένως, μέχρι τόν 19ο αἰώνα ἐπικράτησε ἡ Ρωμηοσύνη μέ τήν ἑνιαία πίστη, τήν Ἑλληνορθόδοξη παράδοση (μουσική, ἁγιογραφία κλπ.), παρά τίς γλωσσικές διαφορές.
Ἐπειδή ὑπηρέτησα στήν Ἱερά Μητρόπολη Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας καί διάβασα ὅλους τούς Κώδικες μέ τά Πρακτικά τῆς Δημογεροντίας τῶν Βοδενῶν, πού διασώζονται στό παλαιό Ἀρχεῖο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, βρῆκα ὅτι στήν Μητρόπολη Βοδενῶν (Ἐδέσσης) μέ τήν Ὀρθόδοξη παράδοση καί τήν Ἑλληνική αὐτοσυνειδησία της ὑπαγόταν καί ἡ Γευγελῆ, καί μάλιστα ὁ τότε Μητροπολίτης, κατά τήν διάρκεια τῆς Τουρκοκρατίας, ἄφησε τήν ἕδρα του καί πῆγε νά ἑορτάση τό Πάσχα ἐκεῖ, προφανῶς γιατί ὑπῆρχε ἀνάγκη.
Ἐπίσης, διάβαζα γιά τήν ἡρωική δράση καί στάση τῶν Ἐπισκόπων, τῶν Δημογερόντων καί τῶν κατοίκων τῆς περιοχῆς νά ἀνήκουν στό Οἰκουμενικό Πατριαρ¬χεῖο καί ἀντιδροῦσαν μέ ὅλες τίς δυνάμεις τους σέ ὅλες τίς ἐθνικιστικές προπαγάνδες.
Ἡ διάσπαση τῆς Ρωμηοσύνης τῶν Βαλκανίων σέ Κράτη καί τῆς Μακεδονίας ἔγινε τόν 19ο καί 20ό αἰώνα κάτω ἀπό τήν ἐπίδραση τοῦ δυτικοῦ διαφωτισμοῦ καί τῆς πολιτικῆς τῶν δυτικῶν δυνάμεων, τῆς Ρωσίας καί τῆς Σερβίας, καί ἀντέδρασε τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, μέ τήν Σύνοδο τοῦ 1872, πού ἀποφάσισε ἐναντίον τοῦ ἐθνοφυλετισμοῦ.
Ὁπότε, εἶναι φανερόν ὅτι ὅλοι οἱ ἄλλοι λαοί γράφουν τήν ἱστορία τους μέ ἱστορική ἀκρίβεια καί ἐμεῖς δυστυχῶς ὑποχρεωνόμαστε νά τήν περιγράψουμε μέ ψευδῆ ὀνόματα. Αὐτό εἶναι τό μεγάλο πρόβλημα τῶν ἡμερῶν μας.
2. Ἔλλειμμα δημοκρατικῆς διαδικασίας
Τό θέμα αὐτό, ἐκτός ἀπό ἱστορικό, εἶναι καί πολιτικό. Γιά μένα συνιστᾶ ἔλλειμμα δημοκρατικῆς διαδικασίας καί ἔλλειμμα πολιτικῆς διαχει¬ρίσεως ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ἡ ὑπεύθυνη Κυβέρνηση ἀντιμετώπισε τό θέμα αὐτό.
Νά θυμίσω ὅτι τό 1992 χαράχθηκε ἡ ἐθνική γραμμή ἀντιμετώπισης τοῦ θέματος, ὕστερα δύο Συμβούλια Πολιτικῶν Ἀρχηγῶν ὑπό τόν Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας. Ἀκόμη καί τό 2008 καθορίσθηκαν «οἱ κόκκινες γραμμές» γιά τό θέμα αὐτό ἀπό τήν τότε Κυβέρνηση καί τήν ἀξιωματική ἀντιπολίτευση, ἡ σύνθετη ὀνομασία μέ γεωγραφικό προσδιορισμό ἔναντι ὅλων, παρά τίς ὀξύτατες πολιτικές διαφωνίες πού εἶχαν μεταξύ τους σέ ἄλλα ἐσωτερικά ζητήματα.
Ὅμως, στήν παροῦσα φάση, οἱ διπλωματικές συζητήσεις γίνονταν ἐν ἀγνοία τῶν ἄλλων Κομμάτων, καί μάλιστα βρίσκονταν σέ κατάσταση ἔντονης ἀντιπαράθεσης πού δέν δημιουργοῦσαν τό μίνιμουμ ἐθνικῆς συναίνεσης. Ἐπίσης, δέν ὑπῆρχε ἑνιαία κυβερ¬νη¬τική γραμμή, δέν συζητήθηκε τό θέμα στήν Κοινοβουλευτική ὁμάδα τῆς Κυβερνητικῆς παράταξης. Οὔτε συζητήθηκε στήν Βουλή, παρά μόνον ἐμμέσως ὕστερα ἀπό πρόταση δυσπιστίας ἐναντίον τῆς Κυβερνήσεως. Δέν ἔγινε κάποιο δημοψήφισμα γιά νά ἀκουσθῆ ἡ γνώμη τοῦ λαοῦ κλπ. Ἀγνοήθηκαν δέ καί οἱ διαμαρτυρίες τοῦ λαοῦ μέ τίς μεγάλες κινητοποιήσεις. Ἀντίθετα, ὅλα αὐτά προβλέφθησαν νά γίνουν στό γειτονικό Κράτος καί ὕστερα νά ἀποφασίση ἡ Ἑλλάδα.
Αὐτό εἶναι ἀπρεπές, ἐκτός καί ἄν οἱ ὑπεύθυνοι διαχειριστές ἐκ μέρους τῆς Πατρίδας μας ἐνήργησαν κατά τέτοιο τρόπο ὥστε καί οἱ ἔξωθεν ἐνδιαφερόμενες δυνάμεις νά ἱκανοποιηθοῦν καί τό Κράτος τῆς «Βορείου Μακεδονίας» νά στηριχθῆ γιά νά μή διαλυθῆ, καί νά ψηφίση τελικά τήν συμφωνία ἡ ἑπόμενη Ἑλληνική Κυβέρνηση ἤ νά τήν καταψηφίση, ἄν ἐν τῷ μεταξύ οἱ Σκοπιανοί δέν τηρήσουν ὅλα τά σημεῖα τῆς συμφωνίας αὐτῆς.
Ἐν πάσῃ περιπτώσει τό νά μή ὑπάρχη συνεννόηση τῶν Πολιτικῶν Κομμάτων στά Ἐθνικά θέματα, ἄν καί ὑπῆρχαν οἱ δυνατότητες καί οἱ δεσμεύσεις νά τεθοῦν οἱ «κόκκινες γραμμές», καί ἀντίθετα νά ἀντιμετωπίζονται μικροκομματικά, τό νά μή λαμβάνεται ἡ γνώμη τοῦ λαοῦ, εἶναι, κατά τήν ἄποψή μου, ἔλλειμμα δημοκρατικῆς διαδικασίας καί πολιτικοῦ διαλόγου.
3. Ἡ «Βόρεια» καί ἡ «Νότια» Μακεδονία
Τελικά ἐπελέγη νά ὀνομασθῆ ἡ «πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία τῆς Μακεδονίας» σέ «Βόρεια Μακεδονία». Θεωρήθηκε ὅτι αὐτή εἶναι ἡ καλύτερη λύση καί γιά τήν Ἑλλάδα.
Ὅμως, ὁ ὅρος «Βόρεια Μακεδονία» συνειρμικά ὁδηγεῖ τήν σκέψη στήν «Νότια Μακεδονία», ἀφοῦ δέν ὑπάρχει προσδιορισμός Βόρεια ἄν δέν ὑπάρξη Νότια. Ἐπίσης, τό Βόρειο καί τό Νότιο παραπέμπει σέ ἕνα ἑνιαῖο λαό μέ κοινή γλώσσα, κοινή παράδοση, ἑνιαῖο πολιτισμό, ὅπως Βόρεια καί Νότια Κορέα, παρά τό ὅτι εἶναι χωρισμένα Κράτη. Στήν Πατρίδα μας γίνεται λόγος γιά Βόρεια Ἑλλάδα καί Νότια Ἑλλάδα, Βόρεια Πελοπόννησο καί Νότια Πελοπόννησο κλπ. καί ὄχι Βόρεια καί Νότια Μακεδονία.
Τελικά, ἀφοῦ προσδιορίσθηκε ἡ «Βόρεια Μακεδονία», ποιά εἶναι ἡ «Νότια Μακεδονία» καί ποιά εἶναι ἡ σχέση μεταξύ τῆς «Βόρειας Μακεδονίας» τῶν Σκοπίων καί τῆς Μακεδονίας πού ἀνήκει στήν Ἑλλάδα; Ἐφ’ ὅσον μέ τήν συμφωνία αὐτή ὑπάρχει «Βόρεια Μακεδονία», τότε πῶς μπορεῖ νά διευκρινισθῆ γιά τό ποιά περιοχή τῆς Ἑλλάδος θά χαρακτηρισθῆ ὡς «Νότια Μακεδονία» καί ποιά θά εἶναι ἡ σχέση μεταξύ τους;
Νομίζω ὅτι καί ὁ ὅρος «Βόρεια Μακεδονία» μέ τήν νοούμενη καί μή χαρακτηριζόμενη, πρός τό παρόν, «Νότια Μακεδονία» ὑπονοεῖ τούς ἰσχυρισμούς τῶν Σκοπιανῶν, πού τούς ἄκουγα πολλά χρόνια πρίν ἀπό τούς «Σλαβομακεδόνες», ὅτι οἱ Ἕλληνες κατέκτησαν τήν Μακεδονία καί ὑποδούλωσαν τούς «Μακεδόνες», οἱ ὁποῖοι πρέπει κάποτε νά ἀπελευθερωθοῦν!
Θυμᾶμαι, τήν δεκαετία τοῦ 1970 καί 1980, στήν Ἀριδαία Ἀλμωπίας μερικοί αὐτοχαρακτηριζόμενοι ὡς «Μακεδόνες» θεωροῦσαν ὅτι εἶναι ὑπόδουλοι στούς Ἕλληνες καί πολεμοῦσαν κάθε ἑλληνικό στοιχεῖο, καί μεταξύ αὐτῶν καί τόν Γέροντά μου Μητροπολίτη Καλλίνικο.
Τελικά, οἱ κάτοικοι τῆς Ἑλληνικῆς Μακεδονίας θά εἶναι «Νότιοι Μακεδόνες»; Καί ὅσοι δῆθεν «Σλαβομακεδόνες» κατοικοῦν στήν Ἑλληνική Μακεδονία, θά θεωροῦνται ὑπόδουλοι στούς Ἕλληνες; Ἤ ἀμφότεροι θά ἀγωνισθοῦν γιά νά ἑνώσουν τήν Βόρεια καί Νότια Μακεδονία σέ ἕνα «ἐλεύθερο Κράτος»;
Αὐτά εἶναι ζητήματα σοβαρά καί δέν μποροῦν νά ἀντιμετωπίζονται ἐπιπόλαια.
4. Κράτος, Ἐθνικότητα καί Ἰθαγένεια
Ἀπό ὅσους ἀσχολήθηκαν μέ τό θέμα αὐτό, ἄλλοι ὁμιλοῦσαν γιά «Μακεδονικό ζήτημα» καί ἄλλοι γιά «Σκοπιανό ζήτημα». Αὐτή ἡ διαφορά δέν εἶναι λεκτική, ἀλλά ἐννοιολογικά σημαντική.
Τό ἐρώτημα πού τίθεται εἶναι: Τί προσπαθοῦσαν νά κάνουν ἐπιχειρηματολογώντας; Νά ἀπαντήσουν στό τί σημαίνει ὁ ὅρος Μακεδονία καί Μακεδόνες ἤ στό τί εἶναι οἱ κάτοικοι τῆς περιοχῆς τῶν Σκοπίων; Τελικά, εἶναι ἀπό πλευρᾶς ἱστορίας ὑπαρξιακό θέμα τῶν Μακεδόνων ἤ τῶν Σκοπιανῶν; Ποιοί τέλος πάντων ἔχουν πρόβλημα ἐθνικό καί πρέπει νά τό ἐπιβεβαιώσουν ἤ νά τό ἀπορρίψουν;
Τό ὅτι ἡ πλειοψηφία τῶν Σκοπιανῶν πανηγύρισε ὅτι ἡ Ἑλλάδα τούς ἔδωσε τήν «μακεδονική γλώσσα» καί τήν «μακεδονική ἐθνότητα», καί οἱ ὑπεύθυνοι τῆς ἑλληνικῆς πολιτείας ἔλεγαν ὅτι δέν δώσαμε ἐθνικότητα, ἀλλά ἰθαγένεια, δείχνει ὅτι εἶναι θέμα ὑπαρξιακό. Φαίνεται ὅτι ὑπάρχει σύγχυση μεταξύ ἐθνικότητας καί ἰθαγένειας-ὑπηκοότητας.
Ὅπως ἔχει παρατηρήσει ὁ Δημήτριος Γάτης, ἐνῶ στήν ἀγγλική ἔκδοση τοῦ κειμένου τῆς συμφωνίας τό «Nationality Macedonia», πού ἀντιστοιχεῖ μέ τό «Ἐθνικότητα Μακεδονική», ἐν τούτοις στήν ἑλληνική γλώσσα μεταφράσθηκε σέ «ἰθαγένεια Μακεδονική», πού ἀντιστοιχεῖ στόν ἀγγλικό ὅρο «Citizen/Citizenship». Ἔτσι στό ἀγγλικό κείμενο στό σημεῖο αὐτό γράφεται: «Nationality Macedonia/Citizen of Republic of North Macedonia», ἐνῶ στήν ἑλληνική μετάφραση γράφεται: «Ἰθαγένεια Μακεδονική/ Πολίτης τῆς Δημοκρατίας τῆς Βόρειας Μακεδονίας».
Ἔτσι, στήν συμφωνία αὐτή, πού ὑπεγράφη μεταξύ τῶν Ὑπουργῶν τῶν Ἐξωτερικῶν τῶν δύο Κρατῶν, ὑπάρχει μιά πρωτοτυπία, ὡς πρός τό ὄνομα τοῦ Κράτους καί τό ὄνομα τῶν πολιτῶν του.
Γιά τό θέμα αὐτό κάνει εὔστοχες παρατηρήσεις ὁ Ἄγγελος Συρίγος, ἀναπληρωτής καθηγητής Διεθνοῦς Δικαίου καί Ἐξωτερικῆς Πολιτικῆς στό Πάντειο Πανεπιστήμιο, σέ πρόσφατο ἄρθρο του (Καθημερινή 24 Ἰουνίου 2018) μέ τίτλο «Νοτιοαφρικανοί, Νοτιοσουδανοί, Μακεδόνες».
Γράφει ὅτι ἡ ΠΓΔΜ θά εἶναι «τό πέμπτο Κράτος τοῦ ΟΗΕ μέ γεωγραφικό προσδιορισμό στό ὄνομά του». Τά ἄλλα τέσσερα Κράτη εἶναι ἡ Νότιος Ἀφρική, ἡ Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, τό Ἀνατολικό Τιμόρ καί τό Νότιο Σουδάν.
Στά τέσσερα αὐτά Κράτη «τό ὄνομα τοῦ Κράτους ταυτίζεται μέ τό ὄνομα τῶν πολιτῶν τῆς Χώρας», δηλαδή γράφεται: «ὁ λαός τῆς Νότιας Ἀφρικῆς», «ὁ Κεντροαφρικανικός λαός», «ὁ λαός τοῦ Νοτίου Σουδάν», «ὁ λαός τοῦ Ἀνατολικοῦ Τιμόρ».
Ἀντίθετα, μέ τήν συμφωνία τῶν δύο Ὑπουργῶν Ἐξωτερικῶν, ἐνῶ ἡ ΠΓΔΜ «θά ὀνομάζεται Βόρεια Μακεδονία», «οἱ κάτοικοί της δέν θά λέγονται "Βορειομακεδόνες", ἀλλά "Μακεδόνες" μέ παῦλα "πολίτες τῆς Βόρειας Μακεδονίας"». Καί φυσικά θά ἐπικρατήση τό πρῶτο. Ἔτσι, θά εἶναι τό μόνο Κράτος στόν ΟΗΕ μέ αὐτήν τήν διαφοροποίηση μεταξύ ὀνόματος τοῦ Κράτους καί ὀνόματος τῶν πολιτῶν του.
Στό ἐπιχείρημα μερικῶν ὅτι ὑπάρχει τό δικαίωμα τοῦ αὐτοπροσδιορισμοῦ κάθε λαοῦ, στό ὁποῖο δέν μποροῦμε νά παρέμβουμε, ὁ καθηγητής παρατηρεῖ ὅτι «τό ὄνομα τῶν πολιτῶν τοῦ Κράτους, –ἡ ἰθαγένεια/ὑπηκοότητα– δέν ἀποτελεῖ δικαίωμα αὐτοπροσδιορισμοῦ.
Εἶναι ὁ νομικός δεσμός μέ τό Κράτος». Αὐτό σημαίνει ὅτι ἀφοῦ ἐπελέγη νά ὀνομασθῆ τό γειτονικό Κράτος «Βόρεια Μακεδονία», ἡ ἰθαγένεια-ὑπηκοότητα θά ἔπρεπε νά χαρακτηρίζεται ὡς «Βορειομακεδονική», πού δείχνει τήν σχέση τοῦ πολίτη μέ τό Κράτος καί ὄχι νά ἔχη ἕνα ὄνομα πού προσδιορίζεται «βάσει τῆς εὐρύτερης γεωγραφικῆς περιφέρειας, στήν ὁποία κατοικεῖ».
Μάλιστα χρησιμοποιεῖ καί ἕνα ἐπιχείρημα. «Οἱ ἐναπομείναντες Ἕλληνες τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἤ τῆς Ἴμβρου, ὅσο καί νά θέλουν νά αὐτοπροσδιορισθοῦν, Τοῦρκοι πολίτες θά εἶναι. Ἐκεῖ πού ὑπάρχει δικαίωμα αὐτοπροσδιορισμοῦ εἶναι ὡς πρός τήν ἐθνοτική τους ταυτότητα. Εἶναι Τοῦρκοι πολίτες ἑλληνικῆς καταγωγῆς (ἤ Ἕλληνες ὡς πρός τήν ἐθνότητα)».
5. Διαφωτισμός καί Ἀριστερά
Κατά τήν πρόσφατη συζήτηση πού ἔγινε γιά τό θέμα αὐτό, διατυπώθηκε ἡ ἄποψη ὅτι οἱ ἀριστεροί πολιτικοί εἶναι ἀπαλλαγμένοι ἀπό τόν ἐθνικισμό, τόν ὁποῖο φορτώνουν στούς ἀντιπάλους τους, καί γι’ αὐτό εἶναι ἐλεύθεροι, ἐπηρεασμένοι ἀπό τίς ἀρχές τοῦ διαφωτισμοῦ καί τοῦ ὑπερεθνικισμοῦ.
Τό θέμα εἶναι ὅτι ὁ διαφωτισμός συνδέεται μέ τόν ἐθνικισμό. Μέ τήν ἐμφάνιση τοῦ διαφωτισμοῦ στήν Εὐρώπη ἀφυπνίσθηκαν οἱ ἐθνικισμοί καί πραγματοποιήθηκε ἡ δημιουργία μικρῶν Κρατῶν γιά νά ἐλέγχονται οἱ καταστάσεις καί νά κυριαρχοῦν οἱ τοπικές παραδόσεις. Ἡ διάσπαση τῶν Βαλκανίων σέ πολλές ἐθνικότητες καί σέ πολλά μικρά Κράτη ἦταν ἀπόρροια τῶν ἰδεῶν τοῦ διαφωτισμοῦ.
Ὁ Μέγας Ναπολέων μέ τό ἐπιτελεῖο του, καί οἱ τότε Εὐρωπαϊκές δυνάμεις, ἐπηρεασμένες ἀπό τόν διαφωτισμό καί τόν ρομαντισμό θέλησαν νά διασπάσουν τήν πολυεθνική Ρωμανία, τήν δυναμική Ρωμηοσύνη, καθώς ἐπίσης ἔκαναν τά πάντα γιά νά ἀποτρέψουν στό μέλλον τήν ἀνασύσταση τῆς Χριστιανικῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας (Βυζάντιο) μέ τήν ἑνότητα ὅλων τῶν λαοτήτων σέ μιά ἑνιαία Αὐτοκρατορία. Ἡ Χριστιανική Ρωμανία ἦταν διαιρεμένη σέ «θέματα» μέ ἑνότητα πολιτιστική, ἐκκλησιαστική, παρά τήν διαφορά τῶν γλωσσῶν, ἐνῶ οἱ ἀρχές τοῦ διαφωτισμοῦ τήν διέσπασαν.
Ὅμως, σπάνια ἀκούγονται τά σχετικά μέ τήν πολιτιστική ἑνότητα τῆς Χριστιανικῆς Ρωμανίας (Βυζάντιο), παρά τήν γλωσσική διαφορετικότητα, καθώς ἐπίσης σπάνια ἀκούγεται ὅτι ὁ διαφωτισμός χαρακτηρίζεται ἀπό τόν ἐθνικισμό καί δυστυχῶς οἱ ἀριστεροί θεωροῦνται δῆθεν τέκνα τοῦ διαφωτισμοῦ, καί παράλληλα εἶναι διεθνιστές.
Ὕστερα ἀπό τά ἀνωτέρω διερωτῶμαι: Τό θέμα αὐτό εἶναι «Μακεδονικό» ἤ «Σκοπιανό»; Ὑπάρχει «Βόρεια Μακεδονία» χωρίς «Νότια Μακεδονία»; Ὑπάρχει «Βόρεια ἐλεύθερη Μακεδονία» καί «Νότια ὑπόδουλη Μακεδονία»; Συνδέεται ὁ διαφωτισμός μέ τόν διεθνισμό ἤ συνδέεται ὁ διαφωτισμός μέ τόν νεοφιλελεύθερο ἐθνικισμό;
Μέσα στήν θλίψη τῶν ἡμερῶν αὐτῶν καί τήν ἀδράνεια πολλῶν ἤ τήν πενία ἑνός συγκροτημένου λόγου, παρέδωσα ὅλη τήν μέριμνά μου καί τήν ἐλπίδα μου στόν Θεό, τόν «ὑπερασπιστή» τῆς ζωῆς μας, τόν ἄρχοντα τῆς εἰρήνης, τόν Κύριο τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς.

Οι χοιροβοσκοί που ζήτησαν από τον Χριστό να φύγει μακρυά τους...



ΚΥΡΙΑΚΗ  ΠΕΜΠΤΗ  ΜΑΤΘΑΙΟΥ  (1  ΙΟΥΛΙΟΥ 2018)

“ Καὶ ἰδοὺ πᾶσα ἡ πόλις ἐξῆλθεν εἰς συνάντησιν τῷ ᾿Ιησοῦ, καὶ ἰδόντες
αὐτὸν παρεκάλεσαν ὅπως μεταβῇ ἀπὸ τῶν ὁρίων αὐτῶν”.

Τὸ θαῦμα.

Ὁ Κύριος εὑρίσκεται σὲ μία παραθαλάσσια περιοχὴ τῆς Γαλιλαίας καὶ πλησιάζοντας πρὸς τὴν πόλη, συναντᾷ δύο ἀνθρώπους σὲ ἔξαλλη κατάσταση. Εἶναι δύο δαιμονισμένοι οἱ ὁποῖοι, διωγμένοι ἀπὸ τοὺς κατοίκους τῆς πόλεως, μένουν καὶ κατοικοῦν μέσα στὰ μνήματα. Ἡ Θεϊκὴ δύναμη τοῦ Χριστοῦ μας, “ξεσηκώνει” τοὺς δαίμονες ποὺ κατοικοῦν μέσα στοὺς δύο αὐτοὺς ταλαίπωρους ἀνθρώπους καὶ τοὺς φέρνει μπροστὰ στὸν Κύριο καὶ τοὺς μαθητές Του. Δὲν ἀπειλοῦν – δὲν τολμοῦν ἄλλωστε! - δὲν ἔρχονται διὰ νὰ κακοποιήσουν, ὅπως ἔκαναν συνήθως στοὺς περαστικοὺς ἀπὸ ἐκείνη τὴν περιοχή, ἀλλὰ ἔρχονται σπρωγμένοι ἀπὸ τὴν δύναμη τοῦ Κυρίου. “τί ἡμῖν καὶ σοί, Ἰησοῦ υἱὲ τοῦ Θεοῦ; ἦλθες ὧδε πρὸ καιροῦ βασανίσαι ἡμᾶς;” (Ματθ. Η΄ 29). Αὐτὸ μόνον, τολμοῦν νὰ ρωτήσουν οἱ δαίμονες καὶ ἐπειδὴ βλέπουν καὶ ξέρουν ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἔρχεται διὰ νὰ σώσῃ ἀπὸ τὴν δαιμονικὴ δυναστεία, τοὺς δύο ἐκείνους ταλαίπωρους ἀνθρώπους, τὸν παρακαλοῦν νὰ τοὺς ἐπιτρέψῃ νὰ εἰσέλθουν εἰς τοὺς χοίρους ποὺ ἔβοσκον ἐκεῖ πλησίον.
Ὁ Κύριος, θέλοντας νὰ πατάξῃ τὸ κακὸν τὸ ὁποῖον ἐγίνετο εἰς τὴν πόλιν ἐκείνην, – μὲ τὸ ἐμπόριον τῶν χοίρων, ποὺ ὡς γνωστόν, ἀπηγορεύετο ἐκ τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου – ἐπιτρέπει εἰς τοὺς δαίμονας νὰ εἰσέλθουν εἰς τοὺς χοίρους. Ἀμέσως δὲ ὕστερον, συνέβη φοβερὸν θέαμα! Ἀφ’ ἑνὸς μέν, οἱ δύο ἄνθρωποι ἐλευθερώθησαν ἀπὸ τοὺς δαίμονας, οἱ δὲ χοῖροι, δαιμονισθέντες, ὥρμησαν εἰς τὸν γκρεμὸν καὶ ἐπνίγοντο εἰς τὴν λίμνην τῆς Τιβεριάδος. Οἱ χοιροβοσκοί, ὅμως, βλέποντες τὴν φοβερὰν αὐτὴν ἐξέλιξιν, “ἔφυγον, καὶ ἀπελθόντες εἰς τὴν πόλιν ἀπήγγειλαν πάντα καὶ τὰ τῶν δαιμονιζομένων” (Ματθ. Η΄ 33).
Ἐνῶ δέ, θὰ ἐπερίμενε ὁ καθένας, οἱ κάτοικοι τῆς πόλεως νὰ ἔλθουν καὶ νὰ εὐχαριστήσουν τὸν Χριστὸν ποὺ τοὺς ἀπήλλαξεν ἀπὸ τοὺς δύο ἐκείνους τρομακτικοὺς δαιμονισμένους, συμβαίνει τὸ ἐντελῶς ἀντίθετον. Θεωροῦντες τὴν ἀπώλειαν τῶν χοίρων ὡς “φοβερὰν” οἰκονομικὴν ζημίαν, ἔρχονται πρὸς τὸν Κύριον μὲ φόβον μέν, ἕνεκα τοῦ φοβεροῦ θαύματος, ἀλλὰ καὶ ζητοῦντες νὰ φύγῃ ἀπὸ τὴν περιοχή τους. “Καὶ ἰδοὺ πᾶσα ἡ πόλις ἐξῆλθεν εἰς συνάντησιν τῷ ᾿Ιησοῦ, καὶ ἰδόντες αὐτὸν παρεκάλεσαν ὅπως μεταβῇ ἀπὸ τῶν ὁρίων αὐτῶν” (Ματθ. Η΄ 34).

Ἡ ἐπιλογή.

Εἶναι, ὄντως, ἡ στάσις καὶ ἡ συμπεριφορὰ τῶν κατοίκων τῶν Γεργεσηνῶν, ἀκατανόητη καὶ ἀπαράδεκτη, ἀπέναντι στὸν Κύριο. Ὁ μὲν Κύριος εὐεργετεῖ τὴν πόλιν καὶ τοὺς κατοίκους της. Πρῶτον μέν, μὲ τὴν θεραπείαν τῶν δύο δαιμονιζομένων ἀφοῦ οὗτοι, πέραν τῆς φοβερᾶς καὶ ἀπεχθοῦς δαιμονικῆς παρουσίας, ἀποτελοῦσαν καὶ δημόσιον κίνδυνον διὰ τοὺς κατοίκους˙ καὶ δεύτερον, διότι ἐπάταξεν ὁ Χριστὸς τὴν ἀσέβειαν καὶ παρανομίαν ποὺ ἐγίνετο, μὲ τὸ νὰ ἐπιτρέψῃ εἰς τοὺς δαίμονας νὰ καταστρέψουν τὰ χοιρινά. Ὁ λαὸς ὅμως, - καὶ τοῦτο διακρίνεται ἐντονώτατα – ἐνοχλεῖται καὶ δυσφορεῖ ἀπέναντι στὸν Κύριο, διότι ὡς φαίνεται, ἀδιαφοροῦντες διὰ τὸ πρῶτον (δηλαδὴ τὴν ἀπαλλαγήν τους ἀπὸ τοὺς δαίμονας),  πικραίνονται διὰ τὸ δεύτερον, δηλαδὴ τὸ ὅτι ἐστερήθησαν τῶν χοίρων, ποὺ ἄλλοι ἐξ αὐτῶν ἔτρωγον τὸ παράνομον τοῦτο φαγητό, ἄλλοι δὲ ἐκέρδιζον ἀπὸ τὸ παράνομον τοῦτο ἐμπόριον. Ἐπιλέγουν δέ, - πάντως μὲ ἥπιον καὶ εὐγενῆ τρόπον, ἴσως φοβούμενοι τὴν Θείαν δύναμιν τοῦ Χριστοῦ – νὰ παρακαλέσουν τὸν Χριστόν, νὰ φύγῃ ἀπὸ τὴν πόλη τους. Ἐπιλέγουν τὴν παρανομίαν καὶ βεβήλωσιν τοῦ Θείου νόμου, ἀπὸ τὴν νόμιμον καὶ θεάρεστον καὶ πρωτίστως ὠφέλιμον διὰ τοὺς ἰδίους, μακρὰν τῆς ἁμαρτίας, Θείαν κατάστασιν.
Ἐὰν ὅμως τοῦτο, ἀκούεται, ἀπὸ τοὺς νομοταγεῖς ἀνθρώπους τοῦ Θεοῦ, ἀποκρουστικὸν καὶ ἀπαράδεκτον, δυστυχῶς, ὑπῆρξαν καὶ ὑπάρχουν πάντοτε καὶ σὲ κάθε ἐποχήν, καὶ ἐκεῖνοι ποὺ ... συμφωνοῦν μὲ τὴν κακίστην καὶ ἀγενῆ στάσιν τῶν κατοίκων καὶ θεωροῦν ὅτι ὁ Χριστὸς “ἀδίκησεν” τοὺς κατοίκους, ἀφοῦ ἐκεῖνοι ... ἤθελον νὰ παρανομοῦν καὶ ἦσαν ἐλεύθεροι πρὸς τοῦτο.

Ἡ τραγικότης τῆς ἁμαρτίας.

Βεβαίως, δὲν ἔχομεν τὴν πρόθεσιν νὰ εἰσέλθωμεν εἰς τὴν λογικὴν τῶν παρανόμων καὶ ἀποστατῶν τοῦ Θείου Νόμου, οὔτε φυσικὰ καὶ νὰ κρίνωμεν – ὁ Θεὸς φυλάξοι! - τὴν Θείαν ἐκείνην ἐνέργειαν. Ὁ Κύριος ἐνήργησεν κατὰ τὸν τέλειον τρόπον, ὄχι διὸτι ἡμεῖς κρίνωμεν τὴν ἐνέργειάν Του, ἀλλὰ διότι ἐμπιστευόμεθα τὴν Τελειότητά Του!
Μέσα, ὅμως, εἰς τὴν ἀποδοκιμαστικὴν κίνησιν ἐκείνων τῶν κατοίκων, ὀφείλομεν νὰ ἀναζητήσωμεν καὶ ἀντιστοίχους ἰδικάς μας κινήσεις καὶ ἐπιλογάς, αἱ ὁποῖαι διαπράττονται ἀπὸ ἡμᾶς εἰς καθημερινὴν βᾶσιν. Κατηγορῶμεν καὶ ἀποδοκιμάζομεν τὴν ἀπαράδεκτον στᾶσιν τῶν Γεργεσινῶν καὶ καλῶς πράττομεν, ἀλλὰ εἰς κάθε ἁμαρτωλὴν ἐπιλογήν μας ... τὸ ἴδιον πράττομεν καὶ ἡμεῖς! Τὸ Ἱερὸν κείμενον, ἐκθέττει τὴν ἀπάράδεκτον αὐτὴν συμπεριφοράν, ὄχι τόσον διὰ νὰ τὴν κατακρίνωμεν καὶ τὴν καταδικάσωμεν, ὅσον διὰ νὰ διδαχθῶμεν ἀπὸ αὐτήν – ἀρνητικῶς, βεβαίως – καὶ νὰ μὴν τὴν ἐπαναλάβωμεν. Πόσες φορὲς “διώκομεν” καὶ ἡμεῖς τὸν Χριστὸν καὶ τὸν Νόμον Του καὶ ἐπιλέγωμεν παράνομες καταστάσεις; Πόσες φορὲς δὲν διώκομεν τὸν Ἰησοῦν ἀπὸ πλησίον μας, διότι θέλομεν νὰ ἁμαρτάνωμεν; Ἀκόμη δὲ χειρότερον, πόσες φορές, ἐνῶ ὁ Κύριος δημιουργεῖ κάποιες “ἀναποδιὲς” καὶ δὲν μᾶς ἀφήνει νὰ ἁμαρτήσουμε, ἡμεῖς ἐπιμένομεν καὶ πικραινόμαστε διότι ἀποτύχαμε εἰς τὴν ἁμαρτωλὴ ἐπιδίωξή μας;
Οἱ Ἱεροὶ Πατέρες τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, συμφωνοῦν εἰς τὴν κοινὴν διαπίστωσιν, ὅτι ἡ πρώτη καὶ κορυφαία ἁμαρτία, “ἡ πρώτη τῶν πρώτων”, εἶναι ἡ ... ἠθελημένη καὶ ἐσκεμμένη! Τὸ ὅτι εἴμεθα ἁμαρτωλοὶ καὶ δὲν δυνάμεθα νὰ ... ΜΗΝ ἁμαρτήσωμεν, εἶναι γεγονὸς θλιβερότατον! Τὸ νὰ ἁμαρτάνωμεν ὅμως ἠθελημμένως, τοῦτο μᾶς καθιστᾷ, - φρικτὸν καὶ νὰ τὸ εἴπωμεν! - ὁμοίους μὲ τὸν τρισκατάρατον διάβολον. Τοῦτο μόνον, ἐὰν σκεφθοῦμεν, θὰ διαπιστώσωμεν ὅτι εἰς οὐδὲν διαφέρομεν τῶν κακίστων Γεργεσινῶν! Θὰ ἐλέγωμεν δὲ μᾶλλον, ὅτι εὑρισκόμεθα εἰς χειροτέραν ἀπὸ ἐκείνους κατάστασιν, διότι ἡμεῖς, πλέον εἴμεθα εἰς τὴν σωτήριον, περίοδον τῆς Χάριτος. Ἐκεῖνοι, τότε, εὑρίσκονται εἰς τὴν πρὸ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου κατάστασιν χωρὶς τὴν Χάριν καὶ τὸν φωτισμὸν ποὺ ἡμεῖς διαθέτομεν.
Τραγικόν, ἡ ἁμαρτία˙ τραγικώτερον ὅμως, ἡ ἐσκεμμένη ἁμαρτία!
                                                                                                                       
                                                                                                                    
 Ἀρχιμ. Τιμόθεον Γ. Παπασταύρου
                                                                                                                
Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

Σάββατο 30 Ιουνίου 2018

Κυριακή 30 Ιουνίου 2018

Εβδομαδιαίο  Φυλλάδιο 
«Για τους Γονείς της Ενορίας»
Ιερός Ναός Γενέσιον Τιμίου Προδρόμου Παραλίας Πατρών




Πατήστε πάνω στις φωτογραφίες για να διαβάσετε τα κείμενα.

Παρασκευή 29 Ιουνίου 2018

Απόστολος Παύλος, δούλος Ιησού Χριστού.



Του Σεβασμωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ, Υπερτίμου και Εξάρχου Άνω Μακεδονίας
«Παύλος, δούλος Ιησού Χριστού, κλητός απόστολος»1.
«Ο του Παραδείσου πολίτης,
Ο εις τρίτον αρπαγείς ουρανόν,
Ο των απορρήτων τω Θεώ κοινωνήσας,
Ο πλέον των Αποστόλων απάντων κοπιάσας,
Το σκεύος της εκλογής,
Ο κήρυξ των εθνών,
Ο γην και θάλατταν περιδραμών και πανταχού τρόπαια στήσας της ιδίας ανδρείας»2,
Παύλος, ο Απόστολος της Ελλάδος και φωτιστής της Μακεδονίας, μαζί με τον πρωτοκορυφαίο Απόστολο Πέτρο μονοπωλούν και πάλι τη σκέψη όλων μας, μα πολύ περισσότερο την καρδιά μας, αφού αξιωνόμαστε έπειτα από πολυήμερη νηστεία σχεδόν άγνωστη στους πολλούς, να γιορτάσουμε την πάμφωτη μνήμη τους. Είναι αδύνατο κανείς να μιλήσει για την ουρανομήκη αυτή μορφή χρησιμοποιώντας δικό του λεξιλόγιο και δικές του εκφράσεις, γιατί απλούστατα θα μειώσει κατά πολύ τη μορφή του Αποστόλου. Γι’ αυτό και πάλι θα χρησιμοποιήσουμε ως οδηγό στον άτεχνο αυτό λόγο μας τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, αφού «στόμα Χριστού Παύλος, στόμα δε Παύλου Χρυσόστομος»3.
Τι ήταν ο Απόστολος Παύλος για τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο; Άνθρωπος με πολλή αγάπη. Η αγάπη στο πρόσωπο του Χριστού τον έκανε επίγειο άγγελο και ουράνιο άνθρωπο. «Και ο Παύλος ήταν άνθρωπος έχοντας την ίδια με μας φύση και όλα τα άλλα κοινά, αλλ’ επειδή έδειξε πολλή αγάπη για το Χριστό, ξεπέρασε τους ουρανούς και στάθηκε μαζί με τους αγγέλους. Επομένως αν θελήσουμε και εμείς να εγερθούμε λίγο και ν’ ανάψουμε μέσα μας τη φωτιά εκείνη, θα μπορέσουμε να μιμηθούμε τον άγιο εκείνον. Γιατί βέβαια, αν ήταν αδύνατο αυτό, δε θα φώναζε “γίνεσθε μιμητές μου, όπως είμαι και εγώ του Χριστού”»4.
Μάλιστα, ο ιερός πατήρ προσπαθεί να βρει ένα στοιχείο με το οποίο να συγκρίνει την ψυχή του Αποστόλου, την οποία ονομάζει χρυσή και αδαμάντινη. «Και γαρ αδάμαντος ην παντός στερρωτέρα και χρυσού και λίθων τιμίων τιμιωτέρα»5. Και συμπεραίνει πως με κανένα από αυτά που υπάρχουν δεν μπορεί να συγκριθεί η ψυχή του χριστοκήρυκος Παύλου.
«Σύγκρινε όλο τον κόσμο και τότε θα δεις ότι η ψυχή του Παύλου έχει περισσότερη αξία. … Πραγματικά ήταν πιο άξιος απ’ όλους. Εάν λοιπόν ο κόσμος δεν ήταν ισάξιος του Παύλου, ποιός ήταν ισάξιός του; Μήπως ο ουρανός; Αλλά και αυτό είναι μικρό. Γιατί αφού αυτός από τον ουρανό και τα ευρισκόμενα στους ουρανούς προτίμησε την αγάπη του Κυρίου, πολύ περισσότερο ο Κύριος που είναι τόσο αγαθότερος απ’ αυτόν όσο η αγαθότητα από την πονηρία, θα τον προτιμήσει αυτόν από άπειρους ουρανούς»6.
Εκείνο όμως το οποίο μας συγκινεί ιδιαίτερα κάθε φορά που τον ακούμε να μας εκφράζει την δική του αποστολική εμπειρία μέσα από τα αποστολικά αναγνώσματα, τα οποία σαν πολύτιμη παρακαταθήκη κρατάει η αγία μας Εκκλησία, είναι τα στίγματα του Ιησού Χριστού.
«Του λοιπού κόπους μοι μηδείς παρεχέτω· εγώ γαρ τα στίγματα του Κυρίου Ιησού εν τω σώματί μου βαστάζω»7.
1. Τα στίγματα του Ιησού Χριστού
Είναι το επιχείρημα, το οποίο επιστρατεύει για να πείσει τους Γαλάτες να επιστρέψουν στο Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού. Και όπως πολλές φορές στο παρελθόν, προκειμένου να τους δείξει ότι προσέφερε αδάπανα το Ευαγγέλιο χρησιμοποιεί ως παράδειγμα την ενασχόλησή του με την τέχνη του σκηνοποιού, τώρα τους αποκαλύπτει τις πληγές και τα τραύματα από τα βασανιστήρια που υπέμεινε για το όνομα του Χριστού.
Πόσο συγκλονιστική είναι η απολογία του στους Κορινθίους της εποχής του! «Τρις ερραβδίσθην, άπαξ ελιθάσθην, τρις εναυάγησα, νυχθημερόν τν τω βυθώ πεποίηκα· οδοιπορίαις πολλάκις, κινδύνοις ποταμών, κινδύνοις ληστών, κινδύνοις εκ γένους, κινδύνοις εξ εθνών, κινδύνοις εν πόλει, κινδύνοις εν ερημία, κινδύνοις εν θαλάσση, κινδύνοις εν ψευδαδελφοίς· εν κόπω και μόχθω, εν αγρυπνίαις πολλάκις, εν λιμώ και δίψει, εν νηστείαις πολλάκις, εν ψύχει και γυμνότητι»8. Και όπως ο Χριστός, για να πείσει του Μαθητές Του, έδειξε τα χέρια Του και τους τύπους των ήλων λέγοντας : «ψηλαφήσετέ με και ίδετε»9· όπως προσκαλεί τον απιστούντα Θωμά «να βάλει την χείρα του εις την πλευράν Του»10, έτσι και ο Απόστολος, για να κάνει πιστευτό το Ευαγγέλιο, φανερώνει τις πληγές και τα στίγματά του.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος είναι αποκαλυπτικός και πάλι : «Λαμπρότερον από κάθε λόγον, από κάθε φωνήν απολογούμαι δι’ αυτών (των στιγμάτων), λέγει. Διότι αυτά εκβάλλουν φωνήν ισχυροτέραν από την φωνήν της σάλπιγγος προς εκείνους οι οποίοι αντιλέγουν και λέγουν ότι υποκρίνομαι ως προς την πίστιν και ότι λέγω κάτι δια να αρέσω στους ανθρώπους. Διότι ούτε εάν κανείς έβλεπε στρατιώτην να εξέρχεται της παρατάξεως αιματωμένος και να έχει αμέτρητα τραύματα θα ηνείχετο να κατηγορή αυτόν ως δειλόν και προδότην ενώ φέρει εις το σώμα του την απόδειξιν της ανδραγαθίας»11.
2. Τα στίγματα του Ιησού Χριστού
Τα στίγματα του Χριστού είναι η αγάπη του Αποστόλου για τον Εσταυρωμένο · Αυτόν που συνάντησε στο δρόμο της Δαμασκού και ο Οποίος, αφού τον έβγαλε από την αγνωσία και το σκότος στο οποίο βρισκόταν, τον κάλεσε να γίνει Απόστολος και κήρυκας των Εθνών, «του βαστάσαι το όνομά μου»12.
Τα στίγματα του Χριστού είναι η προσπάθεια του Αποστόλου να αντιγράψει στη ζωή του τη ζωή του Χριστού και ιδιαίτερα τη Σταύρωση αλλά και την Ανάστασή Του : «Ει γαρ σύμφυτοι γεγόναμεν τω ομοιώματι του θανάτου αυτού, αλλά και της αναστάσεως εσόμεθα»13. Για να μπορεί κανείς δηλαδή να αναστηθεί, θα πρέπει προηγουμένως να σηκώσει το δικό του σταυρό, να φθάσει στην ώρα της σταυρώσεως, να πεθάνει για τον κόσμο και την αμαρτία του κόσμου, να υπομείνει θλίψεις και δοκιμασίες για τη Βασιλεία των Ουρανών και συγχρόνως να συναναστηθεί με το Δεσπότη Χριστό.
Ο Άγιος Κλήμης Επίσκοπος Ρώμης, λίγο μετά το μαρτύριο του Αποστόλου Παύλου, περιγράφει λιτά αυτά τα στίγματα του Αποστόλου καθώς και τους πόνους του Αποστόλου Πέτρου : «δια ζήλον και φθόνον οι μέγιστοι και δικαιότατοι στύλοι εδιώχθησαν και έως θανάτου ήθλησαν. Λάβωμεν προ οφθαλμών ημών τους αγαθούς αποστόλους• Πέτρον, ός δια ζήλον άδικον ουχ ένα ουδέ δύο, αλλά πλείονας υπήνεγκεν πόνους και ούτω μαρτυρήσας επορεύθη εις τον οφειλόμενον τόπον της δόξης. Δια ζήλον και έριν Παύλος υπομονής βραβείον υπέδειξεν, επτάκις δεσμά φορέσας, φυγαδευθείς, λιθασθείς, κήρυξ γενόμενος εν τε τη ανατολή και εν τη δύσει, το γενναίον της πίστεως αυτού κλέος έλαβεν. Δικαιοσύνην διδάξας όλον τον κόσμον, και επί το τέρμα της δύσεως ελθών και μαρτυρήσας επί των ηγουμένων, ούτως απηλλάγη του κόσμου και εις τον άγιον τόπον ανελήφθη, υπομονής γενόμενος μέγιστος υπογραμμός»14. Άλλωστε «μόνο εκείνοι που είναι απολύτως πεπεισμένοι ότι αυτό που κηρύττουν και διδάσκουν είναι αλήθεια, μόνο αυτοί αποδέχονται να διωχθούν και να πάθουν δι’ αυτή»15.
3. Τα στίγματα του Ιησού Χριστού
Ο φοβερός λόγος του Αποστόλου Παύλου για τα στίγματα του Χριστού που φέρει στο σώμα του, μάς υποβάλλει συγχρόνως και πολλά ερωτήματα για την εποχή μας, κατά την οποία επικρατεί η ραθυμία, η καλοπέραση, η φιλαυτία, ο εγωισμός, το αντιπατερικό και αντιησυχαστικό πνεύμα, η παγκοσμιοποίηση και όλα εκείνα τα μέσα τα οποία χρησιμοποιεί ο κόσμος της αμαρτίας, με σκοπό να μας πείσει να εγκαταλείψουμε το ομολογιακό φρόνημα και την αγάπη στο πρόσωπο του Χριστού.
Είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε τη λοιδορία και τις προσβολές του κόσμου και να ομολογούμε Ιησούν «Χριστόν εσταυρωμένον»16;
Είμαστε έτοιμοι να υποβληθούμε σε κόπους, προσφορές και θυσίες μέσα από το πνεύμα της ανιδιοτελούς αγάπης το οποίο διδάσκει η Εκκλησία ώστε να ανακουφίσουμε τον κουρασμένο οδοιπόρο αυτής της ζωής, χωρίς βέβαια να περιμένουμε κανέναν έπαινο, πολύ δε περισσότερο καμία ανταπόδοση;
Είμαστε έτοιμοι να ομολογήσουμε την «άπαξ παραδοθείσαν τοις αγίοις πίστιν»17, την μοναδικότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, την εμμονή μας στη ζωογόνο Παράδοσή μας, τον τρόπο ζωής και τη μέθοδο θεραπείας που προσφέρει στον πεπτωκότα και ασθενή άνθρωπο;
Είμαστε έτοιμοι να φέρουμε στο σώμα μας, μα πολύ περισσότερο στην καρδιά μας, τα στίγματα του Ιησού Χριστού;
Είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε τη θέση, την οποία κατέχουμε, προκειμένου να μην προδώσουμε τις αρχές μας, τις ιδέες μας και κυρίως το Ευαγγέλιο, που είναι για τον καθένα μας γνώμονας σωτηρίας;
Αυτά τα στίγματα αποτελούν τεκμήρια αγάπης στο πρόσωπο του Χριστού, αλλά και απόδειξη της πίστεώς μας, μια πίστη που οφείλει να μην είναι πλασματική, θεωρητική, ψεύτικη και νεκρή, αλλά ζώσα, έμπρακτη και σώζουσα, ώστε να μπορούμε να εισέλθουμε θριαμβευτές στη Βασιλεία των Ουρανών και να συμβασιλεύσουμε μαζί Του. «Ει γαρ συναπεθάνομεν και συζήσομεν· ει υπομένομεν και συμβασιλεύσομεν»18. Άλλος δρόμος εκτός από αυτόν δεν υπάρχει.
Φωστήρα τρισμέγιστε της οικουμένης, Απόστολε Παύλε, συ, «ο πυρός θερμότερος, ο σιδήρου ευτονώτερος και ο αδάμαντος στερρότερος»19, ικέτευε τον Δεσπότη Χριστό να παράσχει στις ψυχές μας άφεση αμαρτιών.
Είναι το μόνο που μπορούμε να ζητήσουμε την ώρα αυτή…
1 Ρωμ. 1,1
2 Άγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Ομιλία λεχθείσα εν τω Ναώ της Αγίας Ειρήνης, ΕΠΕ 33,268
3 Παρασκευή Τάτση, Ο Απόστολος Παύλος κατά τον Άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο – Διδακτορική Διατριβή, Θεσσαλονίκη, 2008, σελ. 32
4 Άγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Στην προς Ρωμαίους επιστολή – Ομιλία ΛΓ’, ΕΠΕ 17,735
5 Του ιδίου, Εις τον Άγιον Απόστολον Παύλον – Ομιλία Β’, ΕΠΕ 36,427
6 ο.π.
7 Γαλ. 6,17
8 Β’ Κορ. 11,25-27
9 Λκ. 24,39
10 πρβλ. Ιω. 20,27
11 Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Εις την προς Γαλάτας – Κεφάλαιο ΣΤ’ 1-18, ΕΠΕ 20,407
12 Πρξ. 9,15
13 Ρωμ. 6,5
14 Κλήμης Ρώμης, Πρώτη Κλήμεντος προς Κορινθίους, κεφ. 5, Αποστολικοι Πατέρες ΕΠΕ 3,270
15 αυτόθι
16 Α’ Κορ. 1,23
17 Ιούδα 3
18 Β’ Τιμ. 2,11-12
19 Άγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Ομιλία λεχθείσα εν τω Ναώ της Αγίας Ειρήνης, ΕΠΕ 33,270