Ἡ ἀγάπη μας πρὸς τόν, ἐν πνεύματι, ἀδελφὸν ἡμῶν - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΕΩ (19 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023) 

«… ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω» (Α΄ Κορ. Η΄ 13).

 

Ὁ … ἀδελφός μου!

 

Ἐλάχιστοι, ἢ ἐν πάσει περιπτώσει, … πολὺ ὀλίγοι ἐκ τῶν ἀνθρώπων εἶναι ἐκεῖνοι, οἵτινες δὲν ἐγνώρισαν εἰς τὴν ζωὴν ταύτην … τὸν κατὰ σάρκα ἀδελφόν! Οἱ περισσότεροι ηὐτύχησαν ἵνα … ζήσωσι τὴν παροῦσαν βιολογικὴν ζωήν, ἔχοντες τὴν παρρηγορίαν καὶ συντροφίαν τῶν … ὀλίγων ἢ πολλῶν ἀδελφῶν. Οὗτοι δέ, θὰ ἠδύναντο ἵνα ἐπιβεβαιώσωσιν, - ἐκτὸς καὶ πάλιν ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων, - ὅτι, μετὰ τὸν Θεὸν καὶ τοὺς γονεῖς, ὁ πλέον ἰσχυρὸς δεσμὸς μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων, εἶναι ἡ … ἀδελφικὴ σχέσις καὶ συγγένεια! Ὁ ἀδελφὸς θὰ μὲ … στηρίξῃ, θὰ μὲ ὑπερασπισθῇ, θὰ μὲ πονέσῃ! Ὁ ἀδελφὸς μὲ ἀγαπᾷ, προσεύχεται γιὰ μένα, συντρέχει καὶ κοπιάζει εἰς τὰς δυσκολίας μου καὶ μαζὶ μὲ τοὺς γονεῖς μου, ἀποτελοῦσι τὸ καταφύγιόν μου καὶ τὴν … οἰκογένειάν μου!

Ὅμως, πέραν τοῦ οἰκογενειακοῦ δεσμοῦ, ὅπου τὸ «συγγενικὸν αἷμα» … καθορίζει καὶ τὴν συναισθηματικὴν σχέσιν, ὑπάρχει καὶ ἡ πνευματικὴ συγγένεια, εἰς τὴν ὁποίαν οἱ δεσμοὶ εἶναι ἀκόμη ἰσχυρότεροι καὶ τὸ … Ἅγιον Πνεῦμα ὑπερισχύει τοῦ … αἵματος! Εἰς τὴν πνευματικὴν ταύτην σχέσιν, ὁ ἄνθρωπος δὲν εἶναι … μόνος ἢ μοναχικός, ἀλλὰ ἔχει ἀδελφούς …! Ἀδελφοί του εἶναι, πρωτίστως, ἐκεῖνοι οἵτινες «ἐγεννήθησαν» ἐκ τῆς αὐτῆς «πνευματικῆς μήτρας καὶ κοιλίας», δηλαδὴ τῆς ἁγίας κολυμβήθρας εἰς τὴν ὁποίαν ἐβαπτίσθημεν καὶ ἐκ τῆς ὁποίας ἐνετάχθημεν εἰς τὴν Ἁγίαν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν! Ὅμως, … ἀδελφοὶ ὑπὸ τὴν εὑρυτέραν ἔννοιαν, εἴμεθα καὶ … ἅπαντες οἱ ἄνθρωποι, ὡς δημιουργηθέντες ὑπὸ τοῦ Κτίστου καὶ Δημιουργοῦ τῶν ἁπάντων, καὶ ὡς υἱοὶ καὶ ἀπόγονοι τῶν … πρωτοπλάστων Ἀδὰμ καὶ Εὔας!

Αὕτη ἡ πνευματικὴ σχέσις ἡ, - ὡς προείπωμεν, - ἀπείρως ἰσχυροτέρα τῆς σαρκικῆς, εἶναι ἐκείνη ἥτις … βλέπει τὸν … «ἄλλον» ὡς ἀδελφόν, καὶ συμφώνως πρὸς τὸν Θεῖον Λόγον, ὡς ἀδελφὸν καὶ εἰκόνα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ˙ «ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε» (Ματθ. ΚΕ΄ 40).  Εἶναι ἐκείνη ἥτις καθορίζει καὶ τὴν … ἔννοιαν καὶ ἀναφορὰν τοῦ Ἀποστόλου Παύλου εἰς τὴν σημερινὴν Ἀποστολικὴν περικοπήν! «Ἀδελφός», ἐν προκειμένῳ, εἶναι ὁ κάθε χριστιανὸς ἢ μή, … ὅστις, ἔχων ἀσθενῆ πίστιν καὶ ἐλαφρὰν γνῶσιν τῶν πνευματικῶν θεμάτων καὶ καταστάσεων, ἐνοχλεῖται καὶ σκανδαλίζεται ἐκ τῆς ἰδικῆς μας βιοτῆς καὶ συμπεριφορᾶς.

 

Ἡ ἀγάπη μας πρὸς τόν, ἐν πνεύματι, ἀδελφὸν ἡμῶν.

 

Ἐάν, ὡς προείπωμεν, ἡ ἀγάπη «ἔρχεται» αὐτονόητος, πρὸς τοὺς ἐξ αἵματος συγγενεῖς, καὶ μόνον εἰς σπανίας περιπτώσεις αὕτη ἐλλείπει, … εἰς τὴν πνευματικὴν συγγένειαν, ἡ τοιαύτη ἀγάπη, εἶναι ἀκόμη ἐντονωτέρα …! Εἰδικῶς, εἰς ἐκείνους οἵτινες βιοῦσι συνειδητῶς τὴν Θείαν καταγωγήν των, ἀλλὰ καὶ τὸν ἐκ ταύτης, Θεῖον προορισμόν των, ἡ πνευματικὴ αὕτη σχέσις καὶ συγγένεια, ἀπεδείχθη ἀλλὰ καὶ ἀποδεικνύεται ἐν τοῖς πράγμασιν, … ἀδιάσπαστος! Τοῦτο δυνάμεθα ἵνα διαπιστώσωμεν, ἐὰν ἀνατρέξωμεν εἰς τὰ ἱερὰ συναξάρια καὶ τοὺς βίους τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπου βλέπομεν … μαθηταὶ καὶ ἀκόλουθοι ἁγίων γερόντων καὶ ἀσκητῶν, νὰ «ἀνταλλάσσωσι» τὴν κατὰ σάρκα συγγένειαν καὶ αὐτονόητον ἀγάπην, ὑπὸ τῆς ἀντιστοίχου … πνευματικῆς! Βλέπομεν, ἐπίσης, … ὁ, κατὰ Χριστόν, διδάσκαλος νὰ ἀγαπᾶ καὶ νὰ πείθῃ καὶ καθοδηγῇ τὰ «πνευματικά» του τέκνα, μὲ ἀπείρως περισσότερον πάθος καὶ ζῆλον ἀπὸ τὰ «σαρκικά», καὶ νὰ ἀγαπᾶται ὑπ’ αὐτῶν ἀντιστοίχως!

Εἶναι, συνεπῶς, αὐτονόητον, ὁ τοιοῦτος πνευματικὸς σύνδεσμος καὶ ἡ τοιαύτη πνευματικὴ ἀγάπη, νὰ ἀναπτύσσεται καὶ μεταξὺ τῶν πνευματικῶν ἀδελφῶν (τῶν ἐχόντων τὸν αὐτὸν πνευματικὸν πατέρα), καί, ἐν συνεχείᾳ, τῶν … οἰκείων τῆς Πίστεως, ἀλλὰ καί, κατὰ τρίτον καὶ … ἀντιστοίχως, μεταξὺ ἁπάντων τῶν ἀνθρώπων! Βεβαίως, ἴσως εἴπωσί τινες, ὅτι εἴμεθα ἐν προκειμένῳ, ὑπερβολικοί! Ἂς ἐπιτραπῇ, ὅμως, εἰς ἡμᾶς, ἀναφερόμενοι εἰς τὴν τοιαύτην πνευματικὴν συγγένειαν, ἵνα, … πέραν τῶν προεκτεθέντων διδασκαλιῶν τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἐκθέτωμεν ἐνδεχομένως καί τινα προσωπικὰ ἡμῶν βιώματα ἅτινα ἐβιώσαμεν καὶ βιώνομεν, εἴτε ὡς πνευματικὰ τέκνα, εἴτε ἀντιστοίχως, ὡς πνευματικοὶ πατέρες!

 

Ἀγάπη, … ψυχικὴ καὶ πνευματική!

 

Εἰς ταύτην τὴν προεκτεθεῖσαν ἀγάπην, - τὴν ὄντως ἀνωτέραν τῆς σαρκικῆς, - δὲν προέχει τόσον ἡ μέριμνα διὰ τὴν σωματικὴν εὐμάρειαν καὶ ὑγείαν˙ δὲν προηγεῖται, ὡς ἐνδιαφέρον, ὁ πλοῦτος καὶ ἡ ἐργασία καὶ ἡ κοινωνικὴ προβολή˙ δὲν ὑπάρχει … «χῶρος» διὰ σταδιοδρομίας καὶ κοινωνικὰς ἀποκαταστάσεις! Δευτερευόντως καὶ τριτευόντως, … ἴσως, ὁ πνευματικὸς πατὴρ ἢ ἀδελφός, θὰ ἴδῃ καὶ εὐαισθητοποιηθῇ διὰ τὰ τοιαῦτα θέματα καὶ τὰς τοιαύτας μερίμνας! Πρωτίστως, εἰς τοὺς τοιούτους, τὰ ἐνδιαφέροντα καὶ αἱ ἀνησυχίαι «περιορίζονται» εἰς τὴν κατὰ Θεόν, πρόοδον καὶ σωτηρίαν τοῦ … «ἐν πνεύματι» τέκνου. Εἰς ἄλλας δὲ παλαιοτέρας καὶ δυσκολοτέρας ἐποχάς, εἰς τὰς ὁποίας «ἀνθοῦσαν καὶ εὐημεροῦσαν» οἱ διωγμοὶ τῶν χριστιανῶν, … πνευματικοὶ πατέρες καὶ ἀδελφοί, πολλάκις ἐνίσχυον καὶ καθωδήγουν τοὺς πνευματικοὺς υἱούς τε καὶ θυγατέρας, εἰς τὴν ὀδύνην τῶν μαρτυρίων καὶ εἰς αὐτὸν εἰσέτι τὸν θάνατον!

Ὑπὸ τῆς τοιαύτης ἀγάπης κινούμενος ὁ Θεῖος Παῦλος, καὶ «βλέπων» τὸν … ἄλλον ὡς ἀδελφόν του, ὁμιλεῖ ἐν προκειμένῳ πρὸς τοὺς Κορινθίους. Ἡ ἀγάπη του, τοῦ ὑπαγορεύει, – πρὸς χάριν τοῦ «ἀσθενοῦς» ἀδελφοῦ, καὶ «ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν (του σκανδαλίσῃ)», - ἵνα ὑποβάλῃ τὸν ἑαυτόν του, καὶ εἰς στερήσεις, ἀλλὰ καὶ εἰς ἄλλους …  περιορισμούς, τοὺς ὁποίους ἠκούσαμεν ἐκ τῆς σημερινῆς Ἀποστολικῆς περικοπῆς.

Ἐκεῖνό δε τὸ ὁποῖον εἶναι, κυριολεκτικῶς, συγκινητικόν, … εἶναι ἡ ὑπογράμμισις τὴν ὁποίαν κάμνει, λέγων: «καὶ ἀπολεῖται ὁ ἀσθενῶν ἀδελφὸς ἐπὶ τῇ σῇ γνώσει, δι᾿ ὃν Χριστὸς ἀπέθανεν» (Α΄ Κορινθ. Η΄ 11)! Βλέπει τὸν «ἀσθενοῦντα» ἀδελφόν, - τὸν οἷονδήποτε, εἴτε χριστιανὸν εἴτε εἰδωλολάτρην, - ὡς, τοσοῦτον ἄξιον ἀγάπης, ἐφ’ ὅσον δι’ αὐτὸν ὁ Χριστὸς ἀπέθανεν! Τολμῶ δὲ νὰ τονίσω ἐν προκειμένῳ, ὅτι τοιαύτην καὶ παρομοίαν ἀγάπην, συναντῶμεν μόνον εἰς … κάποιους ἐκ τῶν Ἁγίων, οἵτινες ἔβλεπον ἀκόμη καὶ τοὺς δημίους των … ἀλλὰ καὶ κατηγόρους των, ὡς ἀδελφοὺς καὶ ἀξίους ἀγάπης, ἔστω καὶ ἂν ἐκεῖνοι … ἐμαίνοντο κατὰ κυριολεξίαν ἐναντίον των!

 

Ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν … ἄλλον, κριτήριον διὰ τὴν Οὐράνιον Βασιλείαν!

 

Ἴσως, καὶ μόνον ὁ τίτλος τῆς τελευταίας ταύτης παραγράφου, ἦτο ἀρκετὸς καὶ … ἐδῶ συνεπληροῦτο τὸ παρόν! Ἂς ἔχομεν ὅμως κατὰ νοῦν, ὅτι εἰς τὴν σημερινὴν Εὐαγγελικὴν περικοπήν, - ὅπου ὁ Κύριος … εἰκονίζει καὶ περιγράφει τὸ … Δικαστήριον τῆς ἐσχάτης ἡμέρας, ἀφ’ ἑνὸς μὲν περιγράφει … Ἑαυτὸν ὡς τὸν … (κάθε) ἄλλον, καὶ ἀφ’ ἑτέρου, τὰς συμπεριφορὰς ἑκάστου ἐκ τῶν … κατηγορουμένων, ἐκλαμβάνει ὡς συμπεριφορὰς πρὸς τὸν … ἴδιον τὸν Ἑαυτό Του!

 Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

 Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν