Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου 2020

Ποιος είναι ο υποκριτής; - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

 

ΚΥΡΙΑΚΗ ΔΕΚΑΤΗ ΛΟΥΚΑ (6 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2020)

«ὑποκριτά» (Λουκ. ΙΓ΄ 15). 


Ἡ … «πικρὴ» ἀλήθεια! 

Βαρὺς ὁ χαρακτηρισμὸς διὰ τοῦ ὁποίου ἐπέπληξεν ὁ Κύριος τὸν ἀρχισυνάγωγον, φίλοι μου ἀναγνῶσται! Βαρύς, καὶ σὰν χαρακτηρισμός, ἀλλὰ καὶ ἀκόμη … βαρύτερος, διότι ἐξέρχεται ἀπὸ τὰ χείλη τοῦ γινώσκοντος «καρδίας καὶ νεφρούς», τοῦ ἀλανθάστου Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐλαχίστους χαρακτηρισμούς, πρὸς τοὺς εὐσεβεῖς καὶ δικαίους, ἀλλὰ καὶ πρὸς τοὺς ἀσεβεῖς καὶ ἀδίκους, ἔκανε ὁ Κύριος, ἐν ὅσῳ εὑρίσκετο εἰς τὸν κόσμον τοῦτον. Ὅμως, τοῦτον τὸν χαρακτηρισμόν, κατ’ ἐπανάληψιν ἐπέρριψεν εἰς τοὺς Γραμματεῖς καὶ τοὺς Φαρισαίους μὲ τὴν χαρακτηριστικὴν ἐκείνην φρᾶσιν καὶ ἀπειλήν, «οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί» (Ματθ. ΚΓ΄ 13, 14, 15, 16, 23, 25, 27, 29)! 

Ἀλλὰ, ποῖος εἶναι ὁ … «ὑποκριτής»; Γνωρίζομεν, ἀλλὰ καὶ συνάγομεν συμπερασματικῶς ἐκ τῆς ἀλανθάστου κρίσεως τοῦ Κυρίου, ὅτι, «ὑποκριτὴς» σημαίνει, ὁ διπρόσωπος ἄνθρωπος! Εἶναι ἐκεῖνος, ἀφ’ ἑνός, ὁ ὁποῖος ἀσκεῖ τὴν ὑποκριτικὴν κατ’ ἐπάγγελμα (ἠθοποιός - ὑποκριτική - ἠθοποιΐα), ἀφ’ ἑτέρου δε, ὁ, κατὰ τὸν χαρακτῆρα καὶ τὴν διαγωγήν, διπλοπρόσωπος καὶ ὑποκριτής! Εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος εἶναι ἀποκρουστικὸς πρὸς τοὺς … πάντας, ὅμως «γλυκαίνονται» οἱ … πάντες (σχεδόν), ἵνα ὑποδυθοῦν τὸν βδελυκτὸν ρόλον του, τὸ ὁποῖον καὶ πράττουν συστηματικῶς! Εἶναι ἐκεῖνος, - δὲν εἶναι … ἕνας, ἀλλὰ δυστυχῶς, πάρα πολλοί˙ οἱ περισσότεροι … - ὁ ὁποῖος προσπαθεῖ πάντοτε, ἵνα ἀποκρύπτῃ ἀπὸ τοὺς ἄλλους τὸν πραγματικόν του χαρακτῆρα, ἀρέσκεται εἰς τὸ ψεῦδος καὶ τὰς ὑπερβολὰς ὑπὲρ τοῦ … ἑαυτοῦ του καὶ προσπαθεῖ διὰ τούτων, ἵνα πείσῃ καὶ αὐτὸν τοῦτον τὸν … ἑαυτόν του!!! 

Εἶναι ὁ φαρισαῖος τῆς γνωστῆς παραβολῆς (τοῦ τελώνου καὶ τοῦ φαρισαίου), ὅστις παριστᾷ τὸν δίκαιον ἐνῶ παραβιάζει συστηματικῶς τὸν Θεῖον Νόμον, ὑποδύεται τὸν … ἐλεήμονα ἐνῶ «κατεσθίει τὰς οἰκίας τῶν χηρῶν καὶ προφάσει μακρὰ προσεύχεται» (Ματθ. ΚΓ΄ 13), ἐκζητεῖ τὸν ἔπαινον καὶ τὴν κολακείαν διὰ τὴν δῆθεν … ἀρετήν του, ἀλλὰ … διδάσκει τὴν ταπείνωσιν! Εἶναι ὁ ἀπαράδεκτος ἐκεῖνος ὑβριστὴς τοῦ, ἐν μετανοίᾳ, τελώνου, ὅστις παρουσιάζει εἰς τοὺς ἀνθρώπους τὰς … ἀνυπάρκτους ἀρετάς του, ἀλλά, ἐπιμελῶς ἀποκρύπτει, τὴν δυσώδη καὶ παράνομον βιοτήν του! Ὅμως, ὁ καρδιογνώστης Κύριος, τὸν γνωρίζει … ! Συνιστᾷ εἰς τὸν λαόν, … «πάντα οὖν ὅσα ἐὰν εἴπωσιν ὑμῖν (οἱ φαρισαῖοι!) τηρεῖν, τηρεῖτε καὶ ποιεῖτε, κατὰ δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν μὴ ποιεῖτε· λέγουσι γάρ, καὶ οὐ ποιοῦσι» (Ματθ. ΚΓ΄ 3). 


Τὸ θαῦμα, ἡ δοξολογία καὶ ἡ … ἀντίδρασις! 

Ἂς ἴδωμεν, ὅμως, τὸ ἱστορικὸν τοῦ θαύματος, ὅπως τὸ περιγράφει τὸ ἱερὸν κείμενον! 

Εἶναι ἡμέρα Σάββατον καὶ πέραν τῆς ἀργίας ἥτις ἐπεβάλλετο κατὰ τὸν Μωσαϊκὸν νόμον, ὅλοι οἱ Ἑβραῖοι πρέπει νὰ εὑρίσκωνται εἰς τὰς συναγωγάς, διὰ τὴν ἀπαραίτητον προσευχὴν καὶ λατρείαν εἰς τὸν Θεόν. Ἐκ τῶν πρώτων προσελθόντων … ὁ Κύριος μετὰ τῶν μαθητῶν του. Ὅμως ἐκπλήσσονται, διότι πρὶν ἀπ’ αὐτούς, ἔχει προσέλθει εἰς τὴν συναγωγήν μία γυναίκα βαρέως ἀσθενής …! «Καὶ ἰδοὺ γυνὴ ἦν πνεῦμα ἔχουσα ἀσθενείας ἔτη δέκα καὶ ὀκτώ, καὶ ἦν συγκύπτουσα καὶ μὴ δυναμένη ἀνακῦψαι εἰς τὸ παντελές»! Ἐπὶ δέκα καὶ ὀκτὼ ἔτη εἶναι διαρκῶς «συγκύπτουσα», καὶ δὲν δύναται νὰ σταθῇ ἔστω καὶ δι’ ὀλίγον, εἰς τὴν ὀρθίαν φυσιολογικὴν στᾶσιν! Ἐκπλήσσονται δε, ὡς προείπωμεν, διότι ἡ γυνὴ αὕτη, ἔχουσα πᾶσαν δικαιολογίαν διὰ νὰ ἀπουσιάσῃ ἀπὸ τὸ ἱερὸν καθῆκον τοῦ ἐκκλησιασμοῦ, παρακάμπτει ταύτην καὶ προσέρχεται, καὶ μάλιστα … ἐγκαίρως! 

Ὁ Κύριος βλέπων αὐτὴν καὶ ἐκτιμῶν τὸ ζῆλον της καὶ τὴν θυσιαστικήν της διάθεσιν, τὴν καλεῖ ἐνώπιον ὅλων τῶν παρισταμένων, καὶ … θαυματουργικῶς τὴν θεραπεύει! Ἐκείνη, βλέπουσα τὸ Θεῖον τοῦτο δῶρον τῆς θεραπείας της νὰ ἐνεργῇται αὐτοστιγμεί … καὶ ἀφοῦ «ἀνωρθώθη», ἐδοξολόγει καὶ ηὐχαρίστει τὸν Θεὸν διὰ τὴν μεγίστην ταύτην δωρεάν. Ὅμως ὁ … ὑποκριτὴς φαρισαῖος ἀρχισυνάγωγος, παρεμβαίνει καὶ … καταφέρεται, εὐθέως μὲν κατὰ τῆς ἰαθείσης, πλαγίως δε κατὰ τοῦ Κυρίου! «Διαβλέπει», δῆθεν, ἀσέβειαν καὶ προσβολὴν κατὰ τῆς Σαββατινῆς ἀργίας καὶ διδάσκει τὸν παρεστῶτα λαόν νὰ τηρῇ καὶ νὰ σέβεται ταύτην τὴν ἀργίαν! 

Ἴσως κάποιοι ἠπατήθησαν ἐκ τῆς τοιαύτης παρεμβάσεως! Ὁ Κύριος, ὅμως, … ὄχι! Εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Ἀληθινὸς Θεός, καὶ γνωρίζει ἑκάστου, τὰ κρυπτὰ τῆς καρδίας του. Γνωρίζει, συνεπῶς, καὶ τὰς ὑποκριτικὰς προθέσεις τοῦ ἀρχισυναγώγου! Ἀμέσως, προλαμβάνει τὴν … παραπληροφόρησιν καὶ ἐπιπλήττει τὸν φαρισαῖον. «Ὑποκριτά» …! 


Ἡ ἀργία τοῦ Σαββάτου. 

Ἡ Τετάρτη ἐντολὴ τοῦ Νόμου τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν Μωϋσῆν, εἶναι σαφὴς καὶ δὲν ἐπιδέχεται παρερμηνείας καὶ παραχαράξεις! «Μνήσθητι τὴν ἡμέρα τῶν σαββάτων ἁγιάζειν αὐτήν. … οὐ ποιήσεις ἐν αὐτῇ πᾶν ἔργον, σὺ καὶ ὁ υἱός σου καὶ ἡ θυγάτηρ σου, … ἐν γὰρ ἓξ ἡμέραις ἐποίησε Κύριος τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς καὶ κατέπαυσε τῇ ἡμέρᾳ τῇ ἑβδόμῃ· διὰ τοῦτο εὐλόγησε Κύριος τὴν ἡμέραν τὴν ἑβδόμην καὶ ἡγίασεν αὐτήν» (Ἐξοδ. Κ΄ 8-11). Μέχρι τῆς σήμερον δε, τηρεῖται ἀπαρεγκλήτως ἀπὸ τοὺς ζηλωτὰς Ἑβραίους! Ὅμως, ἐν τῷ παρόντι θαύματι, ποῦ καὶ ἀπὸ ποῖον παρεβιάσθῃ ἡ συγκεκριμμένη ἐντολή; Προέβη, μήπως, ὁ Κύριος εἰς κάποιαν χειρωνακτικὴν ἐργασίαν; ἢ μήπως προέτρεψε κάποιον εἰς τὴν παραβίασιν τῆς τετάρτης ταύτης ἐντολῆς; ἢ μήπως ἡ, διὰ τοῦ Θείου Λόγου, θεραπεία τῆς συγκυπτούσσης, συνιστᾷ ἁμάρτημα; 

Ὄχι! Τίποτε ἀπὸ αὐτά! Τὸ κίνητρον τῆς τοιαύτης ἀδίκου ἀντιδράσεως καὶ ἐπιθέσεως, εἶναι τὸ μῖσος καὶ ἡ κακότης τὴν ὁποίαν εἶχον εἰς τὰς καρδίας των οἱ … τοιοῦτοι ὑποκριταί, κατὰ τοῦ Κυρίου! Ὁ Διδάσκαλος τοὺς … ἀπεκάλυπτε, εἰς τὸν λαόν˙ τοὺς ἀπεδείκνυεν ὑποκριτὰς καὶ ψεύτας˙ «κατεκρήμνιζεν» τὴν ἁπατηλὴν εἰκόνα τῆς  … «ἁγιότητός» των˙ προελάμβανεν τὴν ἐξαπάτησιν τῶν ἀφελῶν καὶ πιστῶν Ἰουδαίων! 


Ἡ ὑποκρισία … ἡ «μᾶσκα» μας! 

Προείπομεν, ἤδη, ὅτι, ὅσον καὶ ἂν «ἐνοχλούμεθα» ἀπὸ τὴν παρουσίαν τῶν ὑποκριτῶν πλησίον μας, ἀρεσκόμεθα, … εὐκαίρως τε καὶ ἀκαίρως, νὰ δημιουργῶμεν καὶ ἡμεῖς τὰς ἐπιπλάστους καὶ ψευδεῖς καὶ ὑποκριτικὰς εἰκόνας, ὄχι τόσον πρὸς τὸ ἄμεσον περιβάλον μας, - ἐκεῖ εἶναι ἀδύνατον νὰ … ἐξαπατήσωμεν! - ὅσον πρὸς τοὺς ἔχοντας, πλήρη ἢ ἔστω μερικήν, ἄγνοιαν ἡμῶν! Ἐλάχιστοι εἶναι ἐκεῖνοι, οἵτινες, ἔχουσι τὸ σθένος καὶ τὴν παρρησίαν νὰ παρουσιάζωσι, μετὰ ταπεινώσεως καὶ θλίψεως, τὴν … ἄσχημον καὶ πικρὰν πραγματικότητα τοῦ … ἑαυτοῦ μας! Ἂς ἔχωμεν, ὅμως, κατὰ νοῦν, ὅτι, … τοὺς πάντας δυνάμεθα ἵνα ἁπατήσωμεν˙ τὸν Κύριον, ὅμως, … οὐδέποτε! Ὅταν δε, … «καθίση ὁ Κριτὴς ἐπὶ θρόνου φοβεροῦ!» καὶ «βίβλοι ἀνοίγονται, καὶ πράξεις ἐλέγχονται, καὶ τὰ κρυπτὰ τοῦ σκότους δημοσιεύονται» (στιχ. αἴνων Κυρ. Ἀπόκρεω), τότε - ὁ Θεὸς φυλάξοι! – θὰ ἀποκαλυφθῶσι καὶ πάντα τὰ ἐπιμελῶς ἀποκεκρυμμένα … τῆς καρδίας ἡμῶν, καὶ πᾶσα ἡ ὑποκρισία ἡμῶν! Μὴ γένοιτο, Κύριε! 


Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου 


       Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν


Δεν υπάρχουν σχόλια: