Κυριακή 19 Μαρτίου 2023

Εβδομαδιαίο  Φυλλάδιο 
«Για τους Γονείς της Ενορίας»

Ιερός Ναός Γενέσιον Τιμίου Προδρόμου Παραλίας Πατρών

Πατήστε πάνω στις φωτογραφίες για να διαβάσετε τα κείμενα

Η προϊστορία και η ιστορία του Σταυρού

Η ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Μια όμορφη διδακτική ιστορία για μικρούς και μεγάλους

π. Δημητρίου Μπόκου

α. Η φιλοξενία του Αβραάμ

Στα πολύ παλιά χρόνια ζούσε ο Αβραάμ. Ήταν άνθρωπος του Θεού. Έκανε το καλό σε όλους τους ανθρώπους, αλλά είχε και ένα μεγάλο καημό. Αν και ο Θεός τού είχε υποσχεθεί πως θα αποκτήσει απογόνους, ο Αβραάμ γέρασε και παιδί δεν είχε ακόμα. Ανάμεσα στα άλλα του καλά είχε και το μεγάλο χάρισμα της φιλοξενίας. Κάθε μέρα καθόταν μπρος στη σκηνή του και προσκαλούσε όποιον περνούσε στον δρόμο να του δώσει φαγητό και νερό.

Έτσι μια μέρα τον επισκέφτηκαν τρεις παράξενοι άνθρωποι που έμοιαζαν με αγγέλους. Η Εκκλησία μας λέει πως ήταν η ίδια η Αγία Τριάδα. Ο Πατέρας, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα. Ο Τριαδικός Θεός. Και πράγματι οι τρεις άγγελοι μιλούσαν σαν να ήταν ένας, ο μοναδικός Κύριος, ο Θεός. Ο Αβραάμ τους περιποιήθηκε πλούσια.

Τότε ο Κύριος τον ευλόγησε και του είπε ότι οι απόγονοί του θα γίνουν ένα μεγάλο έθνος, απ’ το οποίο θα ευλογηθούν όλοι οι άλλοι λαοί της γης. Και ότι τον άλλο χρόνο που θα τον επισκεπτόταν πάλι, η Σάρρα, η γυναίκα του Αβραάμ, θα έχει αποκτήσει παιδί. Η Σάρρα μέσα απ’ τη σκηνή άκουσε τα λόγια αυτά και γέλασε. Ήταν ήδη ενενήντα χρονών. Και ο Αβραάμ εκατό. Σε μια ηλικία δηλαδή που φυσιολογικά ήταν αδύνατο να κάμουν παιδιά. Μα ο Κύριος είπε στον Αβραάμ:

– Γιατί γέλασε η Σάρρα; Μήπως είναι αδύνατο στον Θεό να κάνει ό,τι θελήσει;

Φοβισμένη η Σάρρα είπε πως δεν γέλασε. Μα ο Κύριος της είπε:

– Όχι, γέλασες.

β. Η καταστροφή των Σοδόμων 

Μετά οι τρεις άγγελοι (ο Τριαδικός Θεός) σηκώθηκαν. Έριξαν το βλέμμα μακριά, προς το μέρος που βρισκόντουσαν δυο μεγάλες πόλεις. Τα Σόδομα και τα Γόμορρα, που μαζί με άλλες τρεις μικρότερες αποτελούσαν την περιοχή της Πεντάπολης. Ο Αβραάμ βγήκε λίγο παραέξω μαζί τους να τους ξεπροβοδίσει. Ο Κύριος τότε του είπε:

– Ακούω πως σ’ αυτές τις πόλεις γίνονται μεγάλες αμαρτίες και θα τις καταστρέψω. Θα πάω λοιπόν ως εκεί να δω, αν είναι ή δεν είναι έτσι που ακούω.

Άφησαν στον Αβραάμ για ευλογία τα τρία τους ραβδιά και αμέσως οι δυο απ’ τους αγγέλους τράβηξαν για την περιοχή της Πεντάπολης. Στα Σόδομα κατοικούσε και ο Λωτ, ο ανεψιός του Αβραάμ με τη σύζυγό του και τις δυο κόρες του. Τότε ο Αβραάμ είπε στον τρίτο άγγελο που είχε μείνει μαζί του:

– Άραγε, αν υπάρχουν πενήντα καλοί άνθρωποι μέσα στους κακούς, θα καταστρέψεις όλη την πόλη; Δεν θα την σώσεις για χάρη των πενήντα καλών;

Και ο Κύριος του είπε ότι, εξ αιτίας των λίγων καλών, θα έσωζε και τους κακούς. Όχι πενήντα, μα και δέκα μόνο καλούς να εύρισκε, θα έδινε χάρη σε όλους τους ασεβείς. Όμως δεν βρέθηκαν ούτε δέκα δίκαιοι, παρά μόνο ο Λωτ με την οικογένειά του.

Έτσι οι δυο άγγελοι πήγαν στο σπίτι του στα Σόδομα και του έδωσαν εντολή να φύγει αμέσως με τους δικούς του. Να τρέξουν στο όρος που βρισκόταν μπροστά τους για να σωθούν απ’ την καταστροφή που θα ξεσπούσε, χωρίς να γυρίσουν να κοιτάξουν πίσω τους καθόλου. Μα ο Λωτ είπε πως δεν θα προλάβαινε, γέρος άνθρωπος, να ανεβεί στο βουνό και ζήτησε να καταφύγουν στην πρώτη μικρή πόλη μπροστά τους, τη Σηγώρ. Ο Κύριος το δέχτηκε και έσωσε για χάρη τους τη μικρή πόλη.

Τότε οι ουρανοί άνοιξαν και ο Θεός έβρεξε φωτιά και θειάφι πάνω στα Σόδομα και Γόμορρα, που κάηκαν ολόκληρα. Η γυναίκα του Λωτ νικήθηκε από την περιέργεια και κοίταξε πίσω να δει τί γίνεται. Αμέσως όμως έγινε στήλη άλατος.

Καταστενοχωρημένος ο Λωτ με τις θυγατέρες του, φοβήθηκε να μείνει ανάμεσα στους ξένους ανθρώπους. Ανέβηκαν στο βουνό και κατοίκησαν σε ένα σπήλαιο. Οι κόρες του τότε, βλέποντας πως μέσα στο ξένο εκείνο περιβάλλον θα έμεναν ανύπαντρες, χωρίς απογόνους, κατέφυγαν σε ένα σατανικό τέχνασμα. Πότισαν τον πατέρα τους με δυνατό μεθυστικό ποτό, που έφτιαξαν από άγρια βατόμουρα που φύτρωναν στο βουνό, τον κοίμισαν και, χωρίς εκείνος να καταλάβει, αμάρτησαν μαζί του για να τεκνοποιήσουν. Από την αμαρτία τους αυτή προήλθαν τα έθνη των Μωαβιτών και των Αμμανιτών. 

γ. Το τρισύνθετο δέντρο

Όταν ο Λωτ συνήλθε και κατάλαβε τι είχε γίνει, στενοχωρήθηκε πολύ. Θεώρησε εξίσου και δική του αμαρτία το σφάλμα των κοριτσιών του. Πήγε στον θείο του τον Αβραάμ, να τον συμβουλευτεί τι να κάμει. Ο Αβραάμ του έδειξε τα τρία ραβδιά που του είχαν δωρίσει οι τρεις άγγελοι. Η Σάρρα τα είχε βάλει πολλές φορές στη φωτιά, μα εκείνα δεν καίγονταν. Κάπνιζαν μόνο βγάζοντας μια ωραία ευωδιά. Γι’ αυτό ο Αβραάμ τα είχε φυλάξει σαν ιερά κειμήλια.

Ο ΑΒΡΑΑΜ ΔΙΔΩΝ ΤΩ ΛΩΤ ΤΟΥΣ ΔΑΥΛΟΥΣ

– Πάρε αυτά τα τρία κατάξερα καμένα δαυλιά και φύτεψέ τα, του είπε. Θα κουβαλάς νερό απότον Ιορδάνη ποταμό, μια μέρα δρόμο μακριά, και θα τα ποτίζεις. Αν στον δρόμο σου συναντάς διψασμένο, θα του δίνεις να πιει. Αλλά θα χύνεις το υπόλοιπο και θα γυρνάς πάλι στον Ιορδάνη να ξαναγεμίσεις τα δοχεία σου. Θα τα ποτίζεις μόνο όταν δεν βρεθεί κανένας στον δρόμο σου να σου ζητήσει νερό. Αν αυτά τα καμένα δαυλιά βλαστήσουν, θα είναι σημάδι ότι σε έχει συγχωρέσει ο Θεός.

Ο ΔΙΑΒΟΛΟΣ ΠΙΝΩΝ ΤΟ ΥΔΩΡ ΤΟΥ ΛΩΤ

Ο Λωτ έκανε όπως τον συμβούλεψε ο καλός και σοφός θείος του. Φύτεψε μαζί τα τρία ξερά ραβδιά και έφερε νερό από τον Ιορδάνη να τα ποτίσει. Την πρώτη μέρα τα κατάφερε. Κανένας διψασμένος δεν βρέθηκε στον δρόμο του να του ζητήσει να πιει. Μα έπειτα, κάθε μέρα, όλο και κάποιος του ζητούσε νερό και ο Λωτ αναγκαζόταν να γυρίζει ξανά και ξανά στον Ιορδάνη. Ήταν ο ίδιος ο διάβολος που μεταμορφωνόταν πότε σε κουρασμένο οδοιπόρο, πότε σε ανήμπορο γέροντα και πότε σε άρρωστη γυναίκα και έπινε το νερό, για να μην τον αφήσει να εξιλεωθεί για την αμαρτία του. Τρία ολόκληρα χρόνια παιδεύτηκε ο Λωτ, μέχρι που έδωσε ο Θεός και κάποια μέρα κανένας δεν βρέθηκε να του ζητήσει νερό στη διαδρομή του. Κατάφερε έτσι να ξαναποτίσει τα τρία του ραβδιά. Κοιτάζει τότε, μα τι να δει; Τα τρία κατάξερα ραβδιά είχαν βλαστήσει. Πέταξαν φύλλα και κλαδιά, ψήλωσαν και έθρεψαν τα τρία μαζί σε έναν κορμό. Θέριεψαν κι έγιναν δέντρο πανύψηλο. Κάτω τα ’βλεπες ενωμένα αξεχώριστα σε έναν σφριγηλό κορμό, πάνω κατέληγαν σε τρεις καταπράσινες κορφές: Σε κέδρο, σε πεύκο και κυπαρίσσι.

Τα είδε ο Λωτ και θαύμασε. Δεν είχε ξαναδεί τέτοιο πράγμα στη ζωή του. Κατάλαβε πως ο Θεός τον συγχώρεσε για το βαρύτατο σφάλμα του. Το δέντρο εκείνο ονομάστηκε δέντρο της αμαρτίας. 

Ο ΛΩΤ ΠΟΤΙΖΩΝ ΤΟ ΔΕΝΔΡΟΝ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

δ. Ο ναός του Σολομώντα

Πέρασαν κάπου χίλια χρόνια από τότε. Ήρθε η εποχή του σοφού βασιλιά Σολομώντα, που θέλησε να χτίσει τον πρώτο ναό του Θεού. Για την ανέγερσή του συγκεντρώθηκαν πολλά υλικά και ακριβή ξυλεία από πολλά μέρη.

ΚΟΠΤΩΝ ΤΟ ΔΕΝΔΡΟΝ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Ακόμα και ο βασιλιάς Χιράμ της Τύρου έστειλε από τα ονομαστά κέδρα, πεύκα και κυπαρίσσια του Λιβάνου. Έτσι έγινε ο περίφημος ναός του Σολομώντα, ένα μεγαλόπρεπο μνημειακό οικοδόμημα, μοναδικό για την εποχή του.

Ανάμεσα στα πολλά δέντρα που κόπηκαν τότε για το χτίσιμο του ναού ήταν και το παράξενο δέντρο του Λωτ. Το είδαν ίσιο και δυνατό και σκέφτηκαν πως θα γινόταν κατάλληλο δοκάρι για τη στέγη. Το έκοψαν, το μέτρησαν και το μετέφεραν ψηλά στη σκεπή του ναού. Μα όπου και αν δοκίμασαν, πουθενά δεν ταίριαξε. Αλλού ερχόταν μακρύτερο, αλλού έπεφτε κοντύτερο από ό,τι ήθελαν. Οι τεχνίτες το θεώρησαν καταραμένο ξύλο και το πέταξαν σε μιαν άκρη αγανακτισμένοι.

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

ε. Ο Σταυρός του Χριστού

Και πάλι κύλησαν άλλα περίπου χίλια χρόνια. Ο Χριστός, ο Υιός του Θεού, ο ένας απ’ τους τρεις αγγέλους που φιλοξενήθηκαν από τον Αβραάμ, ήρθε στη γη. Γεννήθηκε ως άνθρωπος με θαύμα από την Παρθένο Μαρία. Κήρυξε την αλήθεια στους ανθρώπους, τους κάλεσε σε μετάνοια από την αμαρτία και τους υποσχέθηκε αιώνια ζωή στην ουράνια Βασιλεία του. Για να γίνει αυτό πραγματικότητα, σταυρώθηκε αυτός αντί για μας και μετά από τρεις ημέρες αναστήθηκε.

Η ΕΙΣ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟΝ ΚΑΘΗΛΩΣΙΣ

Όταν οι Εβραίοι πήγαιναν τον Χριστό να τον σταυρώσουν, έψαχναν να βρουν ξύλο για τον σταυρό. Μη βρίσκοντας πουθενά αλλού κατάλληλο ξύλο, ανακάλυψαν κάπου το καταραμένο και πεταμένο εκείνο κούτσουρο από το δέντρο του Λωτ. Τους φάνηκε καλό για τη δουλειά που ήθελαν. Το πήραν λοιπόν, το έκαμαν σταυρό και πάνω σ’ αυτό καθήλωσαν, κάρφωσαν δηλαδή με ήλους, με καρφιά, τον Ιησού Χριστό μας.

(Μια λαϊκή παράδοση λέει πως αυτό έγινε, γιατί κανένα δέντρο δεν θέλησε να δώσει το ξύλο του να σταυρωθεί ο Χριστός. Όποιο δέντρο και να έκοβαν οι Εβραίοι, με την πρώτη τσεκουριά τα ξύλο του έσπαζε και σκιζόταν).

Έτσι το δέντρο που σήκωσε κάποτε την αμαρτία του Λωτ, σήκωσε τώρα την αμαρτία όλου του κόσμου, μια και ο Χριστός που σταυρώθηκε πάνω του είναι «ο αίρων (αυτός που σηκώνει στην πλάτη του) την αμαρτίαν του κόσμου».

Από εκεί και πέρα έπαψε πια το ξύλο εκείνο να είναι καταραμένο. Έγινε «τίμιο ξύλο». Βάφτηκε με το αίμα του Χριστού και έγινε ευλογημένο. Και αγιάζει και σώζει κάθε άνθρωπο που επικαλείται την προστασία του. Ο διάβολος τώρα το τρέμει. Δεν αντέχει να το βλέπει. Είναι το τρομερότερο όπλο μας εναντίον του. Μας το χάρισε ο Χριστός για να νικάμε την αμαρτία, τον θάνατο της ψυχής. Να διαλύουμε δηλαδή τα έργα του διαβόλου. Γι’ αυτό παντού και πάντα κάνουμε (με τον σωστό τρόπο βέβαια) τον σταυρό μας.

Η Εκκλησία μάς θυμίζει πάντα αυτή την όμορφη ιστορία του δέντρου του Σταυρού μέσα στους ύμνους της λατρείας μας. Στηρίζεται στην αρχαία προφητεία του προφήτη Ησαΐα: «Και η δόξα του Λιβάνου προς σε ήξει εν κυπαρίσσω και πεύκη και κέδρω άμα, δοξάσαι τον τόπον τον άγιόν μου και τον τόπον των ποδών μου δοξάσω» (Ησ. 60, 13). Ο Σταυρός του Κυρίου ονομάζεται γι’ αυτό τριμερής: «Σύ μου σκέπη κραταιά υπάρχεις ο τριμερής Σταυρός του Χριστού».

Σε πλήθος ύμνων αναφέρεται η τριπλή σύνθεσή του: «Εν κυπαρίσσω και πεύκη και κέδρω υψώθης ο αμνός του Θεού…». «Κέδρω ανυψώθης, πεύκη τε και κυπαρίσσω, Δέσποτα, της Τριάδος εις υπάρχων…». «Εν τη κυπαρίσσω, ως ηυδόκησας, και τη πεύκη και κέδρω συνανυψούμενος…».

Από τη σταύρωση του Χριστού και μετά ο Σταυρός, αντί για κατάρα, είναι το «τρισμακάριστον ξύλον».

«Σταυρέ του Χριστού, σώσον ημάς τη δυνάμει σου»!

(Τα στοιχεία της ιστορίας προέρχονται από την Αγία Γραφή και από (συριακή) παράδοση. Η εικονογραφία είναι από παρεκκλήσι της Ιεράς Μονής Τιμίου Σταυρού στα Ιεροσόλυμα, όπου κατά την παράδοση είχε φυτρώσει το δέντρο του Σταυρού)

Η είσοδος στο παρεκκλήσι, όπου βρίσκεται το μέρος που φύτρωσε το δέντρο του Τιμίου Σταυρού. Ιερά Μονή του Τιμίου Σταυρού στα Ιεροσόλυμα.

Οι εικόνες περιμετρικά του τοίχου εικονογραφούν την παράδοση περί της προέλευσης του ξύλου του Τιμίου Σταυρού.

Το θαύμα!!! Προζύμι δίχως μαγιά με το βασιλικό του Τιμίου Σταυρού!

Πώς να φτιάξετε προζύμι δίχως μαγιά με το βασιλικό του Τιμίου Σταυρού!

Η παρασκευή του προζυμιού

Με ιερή ευλάβεια και πίστη παίρνουμε το κλαδί του βασιλικού που λάβαμε από τα χέρια του ιερέως μετά τον εκκλησιασμό μας την ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου).  

Αν έχουμε  αγιασμό από την Εκκλησία βάζουμε μέσα στο δοχείο πρώτα λίγο απ΄αυτόν. 

Αλλιώς, βάζουμε λίγο χλιαρό νερό και στη συνέχεια εμβαπτίζουμε το βασιλικό μέσα στο νερό σταυρώνοντάς το τρεις φορές και ψάλλοντας τα παρακάτω:

Απολυτίκιον της Εορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού

Σῶσον Κύριε τὸν λαόν σου καὶ εὐλόγησον τὴν κληρονομίαν σου, νίκας τοῖς Βασιλεῦσι κατὰ βαρβάρων δωρούμενος καὶ τὸ σὸν φυλάττων διὰ τοῦ Σταυροῦ σου πολίτευμα.

Κοντάκιον της Εορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού

Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ ἑκουσίως, τῇ ἐπωνύμῳ σου καινὴ πολιτεία, τοὺς οἰκτιρμούς σου δώρησαι, Χριστὲ ὁ Θεός, Εὔφρανον ἐν τῇ δυνάμει σου, τοὺς πιστοὺς Βασιλεῖς ἡμῶν, νίκας χορηγῶν αὐτοῖς, κατὰ τῶν πολεμίων, τὴν συμμαχίαν ἔχοιεν τὴν σήν, ὅπλον εἰρήνης, ἀήττητον τρόπαιον.

Στη συνέχεια ρίχνουμε στο δοχείο σκληρό αλεύρι και το ανακατεύουμε, μέχρι να γίνει παχύρευστος χυλός. Σκεπάζουμε το δοχείο με μια καθαρή πετσέτα ή με σελοφάν και το αφήνουμε μπροστά από μια εικόνα.

Από πάνω τοποθετούμε σε σχήμα σταυρού δύο κλωνάρια του βασιλικού που πήραμε από την εκκλησία την ημέρα του Σταυρού.

Την επομένη ημέρα αναπιάνουμε το προζύμι με λίγο χλιαρό νερό και λίγο αλεύρι ακόμη και το αφήνουμε και πάλι τυλιγμένο στο ίδιο μέρος λέγοντας τα παραπάνω ψαλμικά.

Το ίδιο επαναλαμβάνουμε και τρίτη φορά.

Το προζύμι μας με τη Χάρη του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού θα φουσκώσει θαυματουργικά, οπότε μπορούμε να ζυμώσουμε τα πρόσφορά μας.

Φροντίζουμε από το ζυμάρι του προσφόρου να κρατήσουμε ένα μικρό κομμάτι για προζύμι. Θα το χρειαστούμε στο επόμενο ζύμωμα. 

Το τοποθετούμε μέσα σε μικρό ειδικό δοχείο να φουσκώσει καλά και στη συνέχεια το φυλάσσουμε στο ψυγείο.

Καλή επιτυχία!!!

ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΜΗΝΥΣΕΩΣ κατά του δημοσιογράφου Κων. Φλαμή

 

π. Ἀναστάσιος Γκοτσόπουλος

Ἐφημέριος Ἱ. Ν. Ἁγ. Νικολάου Πατρῶν

τηλ. 6945-377621

Πάτρα   15 . 3 . 2023

 

ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΜΗΝΥΣΕΩΣ

κατά του δημοσιογράφου Κων. Φλαμή.

 

Δεν ήταν στις προθέσεις μου η παρούσα ανακοίνωση αλλά για την πληρότητα και ακρίβεια της ενημερώσεως του λαού μετά το χθεσινό άρθρο του κ. Φ3λαμή με τίτλο  «Όλα όσα έγιναν στη δίκη με κατηγορούμενο τον Κ. Φλαμή» (14.3.23) οφείλω να δηλώσω:

Ο δημοσιογράφος κ. Κων. Φλαμής την 13.3.2023, κατά την εκδίκαση της εναντίον του μηνύσεώς μου, κατέθεσε στα Πρακτικά του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πατρών την ακόλουθη δήλωση:

 

«ΔΗΛΩΣΗ 

Ο κατηγορούμενος [Κων. Φλαμής] δηλώνει ότι τιμά και εκτιμά ως κληρικό τον εγκαλούντα π. Αναστάσιο Γκοτσόπουλο.

Στην αρθρογραφία του προέβη από δημοσιογραφικό δικαιολογημένο ενδιαφέρον και δεν είχε την πρόθεση να εξυβρίσει ή να συκοφαντήσει τον εγκαλούντα.

Αποδέχεται ότι οι συγκεκριμένοι χαρακτηρισμοί και ισχυρισμοί που εμπεριέχονται στο κατηγορητήριο στο πρόσωπο του εγκαλούντος δεν θα επαναληφθούν στο μέλλον.

Πάτρα, 13-3-2023

Ο δηλών

[υπογραφή Κων. Φλαμής]».

 

Οι εμπεριεχόμενοι στο κατηγορητήριο χαρακτηρισμοί και ισχυρισμοί ήταν μεταξύ άλλων: «ταλιμπάν παπάς», «ταλιμπάν ορθοδόξων», «ταλιμπανέζος», «φανατικών ορθοδόξων», «μισούν περισσότερο τον Πάπα από τον Αλλάχ», «αντιπαπικός», «δεν θέλουν να βλέπουν τον Πάπα», «λέει τέτοιες ιστορίες για αγρίους», «λέει παπάτζες», «έλεγε εκείνος ο παπά-Τάσος και ξανάλεγε για το εμβόλιο “είναι του διαβόλου”, “είναι του 666”, “δεν υπάρχει κορονοϊός”». Σημειώνεται ότι οι ανωτέρω προσβλητικές και συκοφαντικές φράσεις αφορούν χρονική περίοδο ενός μόνο τριμήνου (9.9.-8.12.21) προ της καταθέσεως της μηνύσεως. Δυστυχώς στη συνέχεια οι ανυπόστατοι αυτοί ισχυρισμοί και οι απαράδεκτοι χαρακτηρισμοί συνεχίστηκαν, πολλαπλασιάστηκαν και εμπλουτίστηκαν και με άλλους δημιουργώντας μια ζοφερή αχλή εναντίον μου χωρίς όμως να προβώ σε συμπληρωματική καταγγελία κατά του δημοσιογράφου. Είναι προφανές ότι τέτοιοι χαρακτηρισμοί και ισχυρισμοί μονότονα επαναλαμβανόμενοι  προσβάλλουν όχι μόνο το πρόσωπό μου -μικρό το κακό- αλλά κυρίως τον θεολογικό λόγο που με πολλή προσοχή και αγωνία προσπαθώ να εκφέρω.

Με διάταξη της αρμοδίου Εισαγγελέως ο κ. Φλαμής παραπέμφθηκε να δικαστεί στις 13.3.2023 για τα αδικήματα: 1. δημόσιας εξύβρισης κατ’ εξακολούθηση δια του τύπου και του διαδικτύου και 2. δημόσιας συκοφαντικής δυσφήμησης κατ’  εξακολούθηση δια του ραδιοφώνου. Μάλιστα, κατά το κατηγορητήριο «ο κατηγορούμενος ανέφερε όλα τα παραπάνω σε ένδειξη περιφρόνησης προς το πρόσωπο του εγκαλούντος προσβάλλοντας με τον τρόπο αυτό την τιμή και την υπόληψή του» και «έπραξε τα παραπάνω ο κατηγορούμενος παρόλο που γνώριζε ότι τα παραπάνω γεγονότα που ισχυρίστηκε και διέδωσε κατά τη διάρκεια των ραδιοφωνικών του εκπομπών… ήταν ψευδή… και μπορούσαν να βλάψουν την τιμή και την υπόληψη του εγκαλούντος, καθώς διαμόρφωναν στους ακροατές την εικόνα μη σοβαρού πολίτου-κληρικού για το πρόσωπό του».

Είναι προφανές ότι για να σταματήσει μια τέτοια συμπεριφορά που δηλητηριάζει το δημόσιο λόγο και ακυρώνει τον όποιο διάλογο για κρίσιμα και σοβαρά θεολογικά και κοινωνικά ζητήματα ήταν απαραίτητη η συνδρομή της παιδαγωγικής διάστασης και λειτουργίας της δικαιοσύνης, στην οποία αναγκάστηκα να προσφύγω καταθέτοντας τη μήνυση μετά από δέκα και πλέον χρόνια ανοχής απέναντι σε τέτοιου επιπέδου δημοσιογραφικό λόγο. Και -δόξα τω Θεώ- λειτούργησε η παιδαγωγία της δικαιοσύνης, διότι ο κατηγορούμενος ενώπιον του Δικαστηρίου δήλωσε μεταξύ άλλων ότι «αποδέχεται ότι οι συγκεκριμένοι χαρακτηρισμοί και ισχυρισμοί… δεν θα επαναληφθούν στο μέλλον». Αποδέχθηκα τη δήλωσή του και ανακάλεσα την μήνυση, διότι δεν υπήρχε πλέον λόγος συνέχισης της ακροαματικής διαδικασίας.

Τα σχετικά έξοδα της ανακλήσεως κατέβαλε ο κατηγορούμενος.

Είναι προφανές ότι όχι μόνο τώρα, μετά τη θετική εξέλιξη της υποθέσεως, αλλά και πριν δεν υπήρξε εμπάθεια κατά του προσώπου του κ. Φλαμή ^. πικρία ναι, εμπάθεια όχι!

Αυτά για την πληρότητα και ακρίβεια της ενημέρωσης για «όλα όσα έγιναν στη δίκη με κατηγορούμενο τον Κ. Φλαμή»…

π. Αναστάσιος Γκοτσόπουλος

 

 

 

Ο Παπουλάκος επί θύραις! - Γέρων Μάξιμος Ιβηρίτης

Ὑπό τοῦ Γέροντος Μαξίμου Ἰβηρίτου: Ὁ Παπουλᾶκος ἐπί θύραις!

Ἐν δυσχειμέροις καιροῖς καί χρόνοις διά τόν σύμπαντα Ἑλληνισμόν κατά τήν

προεπαναστατικήν περίοδον, καί ἐν ἡμέραις χαλεπαῖς διά τό νεοσύστατον

μικρόν Ἑλληνικόν Ἔθνος κατόπιν τετρακοσίων ἐτῶν Ὀθωμανικῆς δουλείας,

ἐφάνη ὡς ἀστήρ ἑωθινός ἐν Πελοποννήσῳ ἀνήρ ἰσχυρός κατά τήν ψυχήν, ὁ

περιώνυμος Μοναχός Χριστοφόρος Παναγιωτόπουλος ἤ Παπουλᾶκος μέ τό

λαϊκόν παρωνύμιον (†1861).

Ὁ ἀπό Θεοῦ ἀπεσταλμένος ἱερός ἀνήρ ἦτο ἰσχνός τῷ σώματι, ἀλλ’ ὅμως

χαλκέντερος τῇ ψυχῇ. Ὁ Παπουλᾶκος, ὁρμώμενος ὡς ἀκράτητος χείμαῤῥος

ἀπό τό μικρόν ὀρεινόν χωρίον Ἄρμπουνα Καλαβρύτων, περιῆλθεν ἅπασαν

τήν Πελοποννησιακήν χώραν, τήν Ἀττικήν καί διαφόρους παρακειμένους

νήσους, κηρύττων καί σπείρων μετά ζήλου τόν εὐαγγελικόν σπόρον καί

ἐπιστρέφων εἰς θεοσέβειαν τούς ἐκ τῆς ὁδοῦ τῆς ἀληθείας ἀποσκιρτήσαντας

κατά τά πρῶτα ἔτη τῆς ἐλευθέρας Ἑλλάδος.

Ὁ λόγος αὐτοῦ ἅλατι ἠρτυμένος καί ὁ ζῆλός του ἔνθεος ὡς τοῦ Προφήτου

Ἠλιού, διέῤῥηξε τόν τότε Βαυαρικόν ἰστόν τῆς ἀράχνης, εἰς σημεῖον ὥστε νά

πολεμηθῇ ἀπηνῶς ὑπό τοῦ συστήματος καί νά ἀγαπηθῇ σφοδρῶς ὑπό τοῦ

ἀδικηθέντος Ἑλληνικοῦ λαοῦ. Τό κήρυγμά του ἔκαμνε ζωηράν ἐντύπωσιν εἰς

τόν λαόν καί συνεκέντρωνε πέριξ αὐτοῦ χιλιάδας ἀκροατῶν.

Ὁ Παπουλᾶκος ὑπῆρξε συνεχιστής τοῦ ἔργου τοῦ Ἐθνοϊερομάρτυρος Ἁγίου

Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ καί στενός συνεργάτης τοῦ λογίου καί Ὁμολογητοῦ

Διδασκάλου Κοσμᾶ Φλαμιάτου, Προέδρου τῆς Ἑταιρείας Φιλορθοδόξων,

καθώς καί ἄλλων ἁγνῶν ἀγωνιστῶν· μεταξύ αὐτῶν καί τοῦ Ἀρχιμανδρίτου

Ἰγνατίου Λαμπροπούλου, εἶτα Καθηγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Μεγάλου

Σπηλαίου Καλαβρύτων. Ὁ Παπουλᾶκος ἠναντιώθη εἰς τήν Βαυαροκρατίαν

τοῦ Μάουερ καί τοῦ Ὄθωνος Α ́, καθώς καί εἰς τόν Θεόκλητον Φαρμακίδην

καί ἄλλους, οἵτινες ἠθέλησαν νά εἰσαγάγουν εἰς τήν καθ’ ἡμᾶς ἀνατολήν τό

πνεῦμα τοῦ Προτεσταντισμοῦ καί τοῦ Ῥωμαιοκαθολικισμοῦ.

Ὡς ἐκ τούτου, ἐστοχεύθη οὐχί μόνον ὑπό τῶν ξενοφέρτων Βαυαρῶν, ἀλλά καί

ὑπό τῶν ἐντοπίων δυτικοφρόνων Διαφωτιστῶν, θεωρηθείς ὡς ἐμπόδιον εἰς τά

βέβηλα σχέδια αὐτῶν διά τήν Ἑλληνορθοδοξίαν καί τήν Ἐλευθέραν Ἑλλάδα.

Αἱ δικαστικαί ἐπίσης ἀρχαί καί τά ἐκτελεστικά ὄργανα τοῦ Κράτους τῆς

Βαυαροκρατίας, ἐκινήθησαν μέ σφοδρότητα ἐναντίον αὐτοῦ, μέ τήν δῆθεν

κατηγορίαν τῆς «καθοσιώσεως» [= ἐσχάτης προδοσίας].

Τά Κρατικά ὄργανα, μέ τήν σύμφωνον γνώμην καί αὐτῆς τῆς δυστύχου τότε

Ἐκκλησιαστικῆς ἀρχῆς, ἔκαμον ἔρευναν παντοῦ διά τήν σύλληψιν αὐτοῦ,

ἀκόμη καί εἰς τήν οἰκίαν τοῦ λογίου Κωνσταντίνου Οἰκονόμου, πρᾶξις ἥτις

ἐχαρακτηρίσθη «ὡς ἐσχάτη ἠθική σμικρότης καί πολιτική ἀσυνεσία, ἄδικος

καί ἀναιδεστάτη προσβολή». Ἐπίσης, ἀρκετοί λαϊκοί, μοναχοί καί κληρικοί

ἐῤῥίφθησαν μέ τήν βίαν εἰς τάς φυλακάς τῆς Πάτρας, τοῦ Ῥίου καί ἀλλαχοῦ,

θεωρούμενοι ὡς ὁμοϊδεάται καί προστάται τοῦ Παπουλάκου.

Ὁ φιλόθεος, φιλάγιος καί φιλόπατρις οὗτος Ἀπόστολος τῆς Ῥωμιοσύνης,

διωχθείς ἕως ἐσχάτων ὑπό τῆς εἰρημένης συνομοταξίας, ἐγεύθη καί τό πικρόν

ποτήριον τῆς ἀχαριστίας καί προδοσίας ἀκόμη καί παρ’ ὁμογαλάκτων

ψευδαδέλφων, διά νά ἐκπληρωθῇ καί εἰς αὐτόν ὁ ἀδιάψευστος προφητικός

λόγος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ: «εἰ ἐμέ ἐδίωξαν, καί ὑμᾶς διώξουσιν»

(Ἰω. ιε ́, 20).

Διά τήν ἀντιμοναρχικήν του δραστηριότητα συνελήφθη ἐν Καλάμαις ὑπό

στρατιωτῶν τήν 22 Ἰουνίου 1852, κατόπιν προδοσίας τοῦ γραικύλου ἱερέως

Ἀθανασίου Βασίλαρου ἐκ τῆς Λαγκάδας τῆς Δυτικῆς Μάνης. Ὁ ἴδιος δέ ὁ

Παπαβασίλαρος ἐτελειώθη ἀργότερον δι’ ἀποκεφαλισμοῦ, πληρώσας τό

τίμημα τῆς προδοσίας. Ἀπόγονος δέ τοῦ ἰδίου, ἐπισκεφθείς πρό τινων ἐτῶν

τήν ἡμετέραν Ἱεράν Μονήν τῶν Ἰβήρων, μοί ἐξεμυστηρεύθη ὅτι οὐδείς ἐκ τοῦ

οἰκογενειακοῦ δένδρου τοῦ ἱερέως ἐκείνου εἶδε προκοπήν μέχρι σήμερον, καί

μοί ἐζήτει συμβουλάς περί τοῦ πρακτέου.

Ἀκολούθως ὁ Παπουλᾶκος ἐνεκλείσθη εἰς τάς φυλακάς τοῦ Ῥίου Πατρῶν,

ὅπου παρέμεινεν ἐκεῖ εἰς τελείαν ἀπομόνωσιν ἐπί δύο ἔτη. Μετά ταῦτα τοῦ

ἐδόθη ἀμνηστεία, ἀλλά τήν 22 Ἰανουαρίου 1854 μετεφέρθη εἰς τήν Ἱεράν

Μονήν τοῦ Προφήτου Ἠλιού Θήρας ὅπου ἐφυλακίσθη, διά νά καταλήξῃ ἐν

τέλει εἰς τήν Ἱεράν Μονήν τῆς Παναχράντου Ἄνδρου, ὅπου καί ἐτελεύτησεν

ὀγδοηκοντούτης τό 1861 εἰς ἕν σκοτεινόν ὑπόγειον κελλίον.

Συμφώνως μέ τά ὅσα μοί διηγήθη ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ὁ ἐξ Ἄνδρου ὁρμώμενος

Ἱερομόναχος Κυπριανός, ὁ Παπουλᾶκος, ὡρισμένας φοράς ἐχάνετο ἀπό τήν

φυλακήν· πολλάκις δέ κατά τό θέρος ἐπέστρεφε μέ σῦκα εἰς τάς χεῖρας, τά

ὁποῖα ἐμοίραζεν εἰς τούς φρουρούς του, ἱστάμενος ἔξωθεν τῆς θύρας. Καί

ἀφοῦ τούς τά ἔδιδε, τούς ἔλεγε: «τώρα ἀνοῖξτε νά μπῶ μέσα». Κατά τόν ἴδιον

πάλιν ἀφηγητήν, ἕν χωρίον κείμενον εἰς τό ἀπέναντι μέρος, ἦτο ἀφιλόξενον.

Καί ὁ Παπουλᾶκος προεφήτευσεν, ὅτι: «τοῦτο τό χωριό δέν θά ἔχῃ μέλλον».

Πράγματι, ἠρήμωσε παντελῶς!

Ὁ ἐθνικός Ἥρως καί μέγας Ἱεραπόστολος κατέλιπεν εἰς τό διάβα του μνήμην

Προφήτου καί Ὁσίου ἀνδρός, διά τοῦτο καί τιμᾶται εἰς τάς συνειδήσεις τῶν

Ὀρθοδόξων πιστῶν ὡς Ἅγιος. Ἀπ’ ὅπου διήρχετο ἐγίνοντο σημεῖα καί τέρατα,

ὁμολογούμενα μέχρι σήμερον. Εἰς ἕν χωρίον τῆς Γορτυνίας Πελοποννήσου, εἰς

τό ὁποῖον ἐλοιδορήθη καί μάλιστα κατεδιώχθη ὑπό διατεταγμένων κυνῶν [=

σκύλων], οἱ ὑπεύθυνοι εἶχον ἄσχημον τέλος καί αἱ ὄψεις αὐτῶν ἔλαβον ἐπί

τῆς νεκρικῆς κλίνης τήν μορφήν βοός [= βοδιοῦ].

Ἤκουσα παιδιόθεν, ὅτι ἐπεσκέφθη καί τό ἡμέτερον χωρίον, τούς Καμενιάνους

Ἀροανίας Καλαβρύτων, καί ἐφιλοξενήθη εἰς τήν οἰκίαν τῆς Βασιλάκαινας [=

τήν σημερινήν τοῦ Νικολάου Β. Καλογεροπούλου, κάτωθεν τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ

Ἁγίου Ἀθανασίου]. Μάλιστα εἰς μίαν στιγμήν παρεκάλεσε τήν οἰκοκυράν νά

τοῦ φέρῃ ὀλίγον ὕδωρ. Ἐκείνη μετέβη προθύμως εἰς τό ἐγγύς ποτάμιον ῥεῦμα,

ἐκ τοῦ ὁποίου ἐλάμβανον πόσιμον ὕδωρ ὅλαι αἱ γυναῖκες τοῦ χωρίου, καί τό

προσέφερεν εἰς τόν ἁπλοῦν Γέροντα Μοναχόν. Ὅμως ἐξεπλάγη, διότι τῆς

εἶπε: «Καημένη, φοβήθηκες (ἦτο νύξ) καί δέν ἐπῆγες ἐκεῖ πού ἔπρεπε».

Ἐκείνη ἔῤῥιψεν εὐθύς τό ὕδωρ εἰς τήν γῆν καί μετέβη ὑψηλότερον ἀπό τό

ἀρχικόν μέρος. Ὅταν δέ ἐπέστρεψε, τῆς εἶπε καί πάλιν: « Ἔ !, δέν σοῦ εἶπα

νά πᾶς ἐκεῖ πάνω πού πῆγες». Ὅλα τά ἔβλεπε!

Ὁ Χριστοφόρος Παπουλᾶκος τιμᾶται ὡς Ἅγιος εἰς ἅπασαν σχεδόν τήν

Πελοπόννησον, τήν Στερεάν, τάς Κυκλάδας καί ἀλλαχοῦ. Εἰς τόν νεόκτιστον

Ἱερόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Νεοσιομάρτυρος Παύλου εἰς τό Σοπωτόν ἤ Ἀροανίαν

Καλαβρύτων, οὗτος ἀπεικονίζεται εἰς τοιχογραφίαν μέ φωτοστέφανον εἰς τήν

κεφαλήν· καί τοῦτο, ἐξ ἀποφάσεως τῶν κτητόρων Αἰκατερίνης καί Ἰωάννου

Ἀναγνωστοπούλου καί ἐμοῦ προσωπικῶς, ὅστις εἶχον πλήν τῶν ἄλλων καί

τήν εὐθύνην τῆς ἱστορήσεως τῶν τοιχογραφιῶν. Πρός τοῦτο εἴχομεν τότε καί

τήν ἀμέριστον εὐλογίαν τοῦ οἰκείου Σεβ. Μητροπολίτου Καλαβρύτων καί

Αἰγιαλείας κ. Ἀμβροσίου. Ἀνάλογοι τοιχογραφικαί ἀπεικονίσεις τοῦ Ὁσίου

μέ φωτοστέφανον εἰς τήν κεφαλήν αὐτοῦ ἀπαντῶνται καί εἰς ἄλλους Ἱερούς

Ναούς καί Μονάς τῆς χώρας, καθώς καί εἰς πλείστας φορητάς του Εἰκόνας.

Εἰς τό χωρίον ἐπίσης τοῦ Ὁσίου, τόν Ἄρμπουνα Καλαβρύτων, ἔχει συσταθῆ

Ἰνστιτοῦτον, μέ τήν ἐπωνυμίαν: «Χριστοφόρος Παπουλᾶκο»ς, Πρόεδρος τοῦ

ὁποίου τυγχάνει ὁ φιλόσιος καί φιλάγιος Ἀρχιμανδρίτης Νεκτάριος Ν.

Πέττας, γόνος Ἁγίων γονέων, ὅστις ἔχει παρουσιάσει ἄχρι τοῦδε ἕν ἀξιόλογον

καί πολύπλευρον κτητορικόν καί συγγραφικόν ἔργον διά τόν Ὅσιον καί

ἄλλους Ἁγίους. Εἴμεθα πάντως βέβαιοι, ὅτι ἐν καιρῷ εὐθέτῳ καί ἡ καθ’ ἡμᾶς

Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος καί ἡ Μεγάλη τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία θά προβοῦν

καθηκόντως εἰς τήν ἐπίσημον Ἁγιοκατάταξιν τοῦ Παπουλάκου.

Ἡ Ἁγιοκατάταξις τοῦ Παπουλάκου ἀσφαλῶς θά εἶχε ἐπιτευχθῇ πρό πολλοῦ,

ἀλλά δυστυχῶς, εὑρέθησάν τινες ἐκ τῶν κύκλων τῶν λεγομένων ὀρθολογιστῶν

ἤ καί ὀπαδῶν τοῦ ἐπαράτου Δυτικοῦ Διαφωτισμοῦ, οἵτινες ἠμπόδισαν καί

συνεχίζουν ἕως σήμερον τήν πανίερον ταύτην Ἐκκλησιαστικήν πρᾶξιν, πρός

βλάβην τῶν εὐαισθήτων συνειδήσεων τοῦ πιστοῦ λαοῦ.

Μεγάλην ἔκπληξιν προεκάλεσεν εἰς τό κοινόν ἡ ἐπίμονος θέσις τοῦ ἄρτι

ἀποβιώσαντος Σεβ. Μητροπολίτου Ἠλείας καί Ὠλένης Γερμανοῦ ἐναντίον

τοῦ Παπουλάκου, ὅστις μέ τήν γραπτήν εἰσήγησιν αὐτοῦ πρός τήν Μόνιμον

Συνοδικήν Ἐπιτροπήν ἐπί τῶν Δογματικῶν καί Νομοκανονικῶν ζητημάτων

τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος κατά τήν Συνεδρίαν τῆς 20

Ἰαν. 2005, ἀνέτρεψε τό εὔλογον καί δίκαιον αἴτημα τῆς Ἁγιοκατατάξεως τοῦ

Παπουλάκου, ὑποβληθέν ὑπό τοῦ ἐν ἐνεργείᾳ τότε Σεβ. Μητροπολίτου

Καλαβρύτων καί Αἰγαλείας κ. Ἀμβροσίου.

Τό 2013 ὁ γηραιός Ἱεράρχης ἐδραστηριοποιήθη καί πάλιν διά σχετικῶν του

δημοσιευμάτων ἐναντίον τοῦ Παπουλάκου, γεγονός τό ὁποῖον προεκάλεσε

πλείστας ἀντιδράσεις. Τότε ἠγέρθη μεγάλη ὀργή εἰς ἅπαν τόν Καλαβρυτινόν

κόσμον καί πέραν αὐτοῦ, καί ἐπηκολούθησαν ψηφίσματα διά τόν Ὅσιον

Καλαβρυτινόν Μοναχόν Χριστοφόρον Παπουλᾶκον ἀπό τόν κ. Κωνσταντῖνον

Κατσιάρην, Πρόεδρον τῆς Ὁμοσπονδίας Πολιτιστικῶν Συλλόγων: «Ὁ

Ἀρχαῖος Κλείτωρ». Ὁ δέ Γερμανός, ἀντιστεκόμενος καί ἐκεῖνος, προέβη εἰς

Ἐξώδικον Διαμαρτυρίαν-Δήλωσιν τήν 23.4. 2013, δι’ ὅσα τοῦ κατελογίζοντο.

Ὁμολογουμένως, ὁ ἄρτι κοιμηθείς πρῴην Μητροπολίτης Ἠλείας καί Ὠλένης

Γερμανός, ἐνῷ ὑπῆρξε μία χαρισματική, ἰσχυρά καί ἐξέχουσα προσωπικότης·

ὅμως, τά ἐπιχειρήματα αὐτοῦ κατά τῆς Ἁγιοκατατάξεως τοῦ Καλαβρυτινοῦ

Ἱεραποστόλου Χριστοφόρου Παπουλάκου τυγχάνουν λίαν ἐπιθετικά καί

ὀρθολογιστικά, μή δυνάμενα νά ἐξηγηθοῦν μέ τό μέτρον τοῦ ἀνδρός.

Ἀπ’ ὅ,τι πάντως δυνάμεθα νά συμπεράνωμεν, ὁ μακαριστός Γερμανός, ἕλκων

ἐκ γονέων καί ὁ ἴδιος τήν καταγωγήν ἐκ Καλαβρυτινοῦ χωρίου, προφανῶς

ἔφερεν οἰκογενειακά κατάλοιπα ἐξ ἀρῶν ἐνδεχομένως τοῦ Παπουλάκου πρός

παρεκτραπέντας προγόνους του, τάς ὁποίας ἀράς = κατάρας δέν ἠδυνήθη νά

διαχειρισθῇ. Ὁ δέ Ὅσιος Παπουλᾶκος ἦτο αὐστηρός εἰς τάς περιοδείας του:

πρός διόρθωσιν ἐπάτασσε λόγοις καί ἔργοις τάς λῃστείας, τάς ζῳοκλοπάς,

τάς ὕβρεις πρός τά θεῖα καί ὅλας τάς ἐν γένει παρεκτροπάς, καί δέν ἔκαμνεν

ἐκπτώσεις εἰς οὐδένα, ὅπως καί ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός.

Ὁ Χριστοφόρος Παπουλᾶκος εἰς τήν τεταραγμένην αὐτοῦ ἐποχήν ὑπῆρξε

σημεῖον ἀντιλεγόμενον διά πολλούς, καί ἀπετέλεσε πιστόν ἀντίγραφον τῶν

δύο Προφητῶν τῆς Νέας Ἐποχῆς: Ἐνώχ καί Ἠλιού τοῦ Θεσβίτου. Ὅπως

ἀσήμως ἐνεφανίσθη οὗτος εἰς τόν καιρόν τῆς Βαυαροκρατίας, παρομοίως

ἀσήμως θά ἐμφανισθοῦν καί οἱ δύο Προφῆται, καθώς ὑποστηρίζουν οἱ Ἅγιοι

Πατέρες: ὁ Ἀρέθας, ὁ Ἀνδρέας Καισαρείας, ὁ Ἱππόλυτος Ῥώμης, ὁ Ἐφραίμ ὁ

Σῦρος, ὁ Κύριλλος Ἱεροσολύμων, ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὁ Ἰωάννης ὁ

Δαμασκηνός κ.ἄ., μέ σκοπόν ὅπως ἐλέγξουν τόν κόσμον ἐπί τῆς ἐποχῆς τοῦ

Ἀντιχρίστου. Ἀμφότεροι θά γίνουν πιστευτοί κυρίως ἀπό τούς ἀσήμους καί

ταπεινούς ἀνθρώπους, τό λεγόμενον «λεῖμμα».

Οἱ δύο Προφῆται τῆς Ἀποκαλύψεως Ἐνώχ καί Ἠλίας ἀποτελοῦν τύπον τῆς

Ἀναστάσεως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, καί ἀπόδειξιν τῆς μελλούσης ἰδικῆς μας

ἀναστάσεως. Εἰς τό σχετικόν δέ χωρίον τῆς Ἀποκαλύψεως ἀναφέρεται, ὅτι:

«οὗτοί εἰσιν αἱ δύο ἐλαῖαι καί αἱ δύο λυχνίαι αἱ ἐνώπιον τοῦ Κυρίου τῆς γῆς

ἑστῶσαι» (Ἀποκ. ια ́ 4),

Οἱ δύο Προφῆται οὐχί μόνον δέν θά πιστευθοῦν ἀπό τόν κόσμον, ἰδίως τούς

πλουσίους καί τούς ἰσχυρούς τῆς γῆς, ἀλλ’ οὔτε καί ἀπό τούς Ἀρχιερεῖς, τούς

Κληρικούς, τούς Θεολόγους καί τούς Ἐπιστήμονας, ἐκτός τινων φωτεινῶν

ἐξαιρέσεων. Ἅπαντες, λοιπόν, θά τούς ἐκλάβουν ὡς ἀνοήτους ἤ ἀσημάντους,

ἕνεκα τῆς ἀσήμου ἐμφανίσεως αὐτῶν μέ τήν μορφήν τοῦ Παπουλάκου, καί

τοῦ σφοδροῦ ἐλέγχου τόν ὁποῖον θά ἐξασκοῦν ἰδίως ἐναντίον τῶν ἀρχόντων

τῆς Πολιτείας καί αὐτῆς τῆς Ἐκκλησίας τῆς ἐποχῆς. Ἐν τέλει, ἀφοῦ τούς

κατηγορήσουν καί στοχοποιήσουν ὡς «θορυβοποιούς καί μανιακούς», θά τούς

παραδώσουν οἱ ἴδιοι ὡς πρόβατα ἐπί σφαγήν εἰς τάς χεῖρας τοῦ Δολομήτου

σατάν πρός θανάτωσιν· ἐκεῖ εἰς τόν τόπον ὅπου ὁ Κύριος Ἐσταυρώθη, εἰς τήν

πλατεῖαν ἔξωθεν τῆς εἰσόδου τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως τῶν

Ἱεροσολύμων (Ἀποκ. ια ́, 3-7).

Περί τῶν λεκτέων τούτων καί πῶς μέλλει ταῦτα γενέσθαι, σαφῆ εἰκόνα

λαμβάνομεν καί ἀπό τήν παροῦσαν ἐποχήν. Ἀναφερόμεθα εἰς τήν ὑπόθεσιν

τοῦ ἐνσκύψαντος Κορωνοϊοῦ, ὅτε ἐνώπιον τοῦ τεθέντος ἠθικοῦ ζητήματος διά

τήν σύστασιν τῶν ἐμβολίων, ὁ κόσμος εἰς μέγα ποσοστόν «ἐμετρήθη, ἐζυγίσθη

καί εὑρέθη ἐλλιπής» (Δαν. ε ́ 25-29).

Ἡ στάσις τῶν ἰσχυρῶν ἀρχόντων ἔναντι τῶν ὀλίγων ἀντιδρόντων ἀρχομένων

τῆς ἐνεστώσης δυστύχου ἐποχῆς, καθώς καί ἡ ἀγαστή συνεργασία Πολιτείας

καί Ἐκκλησίας εἰς ἡγετικόν ἐπίπεδον, ἀποτελοῦν δεῖγμα καί προεικόνισμα διά

τήν μέλλουσαν πεπροφητευμένην Ἀντίχριστον ἐποχήν. Ἀψευδεῖς μάρτυρες

εἶναι οἱ ἄδικοι ἐκτοπισμοί χιλιάδων εὐσεβῶν ὑγειονομικῶν, τά ἐπιβληθέντα

πρόστιμα καί οἱ ἐστοχευμένοι ἀποκλεισμοί τῶν ἀνεμβολιάστων εἰς ὁρισθέντας

χώρους, ἐδημιούργησαν αὐθωρεί μέγαν διχασμόν εἰς τούς οἰκογενειακούς καί

κοινωνικούς ἱστούς τῶν Κρατῶν.

Ἀκόμη καί ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ὑπῆρξεν μερικοί μεγαλοσχήμονες, οἵτινες ἄκουσον-

ἄκουσον ἐζήτουν εἰσαγγελικήν παρέμβασιν πρός ἐκφοβισμόν καί ἐκτοπισμόν

μεγάλου πλήθους Ἁγιορειτῶν Μοναχῶν, ἀντιταχθέντων σθεναρῶς τε καί

εὐσεβῶς εἰς τάς συστημικάς ἐντολάς, προσβαλλούσας τήν ἐλευθερίαν τοῦ

ἀνθρώπου.

Ἀλλά καί ταῦτα δέν ἀπέχουν πολύ ἀπό μίαν ἄλλην προγενεστέραν ἐποχήν,

ἐκείνην τοῦ γνωστοῦ ἀρχηγοῦ τοῦ ΕΛΑΣ Ἄρη Βελουχιώτου. Ὁ ἴδιος καί οἱ

ὀπαδοί του ἐπρέσβευον, ὅτι ἀπό τό σύνολον τῶν ὑπαρχόντων Ἑλλήνων τῆς

δεκαετίας τοῦ 1940, ἤρκουν νά ἔμενον μόνον ὀλίγοι· οἱ δέ λοιποί ἔπρεπε νά

σφαγοῦν, διότι δέν ἦσαν ὁμοϊδεάται τοῦ κινήματός του.

Ἐπανερχόμενοι εἰς τά περί τοῦ θεμουργοῦ κήρυκος Μοναχοῦ Χριστοφόρου

Παπουλάκου, ὅστις «ἀπεστάλη ὑπό Θεοῦ ἐν ζήλῳ Ἠλιού διά νά κηρύξῃ τά

θεῖα διακιώματα, νά διδάξῃ τήν πατρῴαν πίστιν καί νά ἐλέγξῃ ὀθνείας

ἐπιδράσεις εἰς τήν λειτουργίαν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ καί κοινωνικοῦ σώματος»

(Πατριαρχικόν Γράμμα πρός τόν Ἀρχιμ. Νεκτάριον Ν. Πέτταν, ἀπό 24 Δεκ.

2009), παρατηροῦμεν ὅτι καίτοι παρῆλθον χρόνοι πολλοί ἀπό τήν πρός

Κύριον ἐκδημίαν τοῦ Ὁσίου Μοναχοῦ Χριστοφόρου Παπουλάκου, ἐν τούτοις

τό κήρυγμα αὐτοῦ, τά πολλά θαύματα, αἱ διδαχαί καί αἱ προητεῖαι αὐτοῦ

παραμένουν μέχρι σήμερον ἀνεξιτήλως κεχαραγμένα εἰς τήν μνήμην πολλῶν

εὐσεβῶν ἀνθρώπων. Ἀνεξαρτήτως δέ ἀπό τήν ἐπίσημον αὐτοῦ ἀναγνώρισιν

ὡς Ὁσίου, τό πρόσωπόν του θά συνεχίσῃ νά εἶναι σημεῖον ἀναφορᾶς εἰς τήν

σύγχρονον πραγματικότητα.

[Β ́ Κυριακή Νηστειῶν 2023]

Ὄνειδος …! - π. Τιμόθεος Παπασταύρου

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ (5 ΜΑΡΤΙΟΥ 2023)

«μείζονα πλοῦτον ἡγησάμενος … τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ» (Ἑβρ. ΙΑ΄ 26). 

Ὄνειδος …! 

Λέξις τῆς γλυκυτάτης Ἀρχαίας Ἑλληνικῆς γλώσσης, ἥτις καὶ σημαίνει, … τὴν ἐντροπὴν καὶ τὴν περιφρόνησιν! Πολλάκις, ὑπὸ ταύτης τῆς λέξεως, χαρακτηρίζονται καὶ συγκεκριμμένα πρόσωπα, τὰ ὁποῖα προσέβαλον εἴτε τὴν πίστιν εἰς τὸν Θεόν, εἴτε τὴν ἀγάπην πρὸς τὴν πατρίδα, εἴτε τοὺς ἠθικοὺς νόμους καὶ τὰ ἱερὰ θέσμια, εἴτε, ἀκόμη, καί τινας εὐλογημένας ἀρχὰς καὶ συνηθείας, αἵτινες ἀπετέλουν … τοὺς «θεμελίους λίθους» εἰς τὴν εὐλογημένην Πατρίδα μας! Ἴσως καὶ μέχρι σήμερον, ἀκούομεν τὸν τοιοῦτον λεκτικὸν ὅρον, ὡς τὸν ἀπαίσιον ἐκεῖνον χαρακτηρισμόν, διὰ πρόσωπα τὰ ὁποῖα κατέλυσαν καὶ «κατεπάτησαν» τὰς ὡς ἄνω ἀρχάς! 

Καὶ ἐνῶ ἡ λέξις … «ὄνειδος», μόνον ὡς προσβολὴ καὶ ἀπαξίωσις δύναται νὰ προφέρεται καὶ νὰ ἀκούεται, ἡ ἔννοια ταύτης, χάνει ἴσως τὸ νόημά της, ὅταν προφέρεται ἀπὸ «μικροὺς καὶ ἀναξίους», ἀλλὰ καὶ ἐκτοξεύεται ἐναντίον ἀξίων καὶ Ἁγίων προσώπων! Ἐπὶ παραδείγματι, ὅταν ἄνθρωποι κοσμικοὶ καὶ ἀσεβεῖς, προσάπτουσι τοιούτους χαρακτηρισμούς, ἐναντίον Ἁγίων καὶ ἐναρέτων προσώπων, θὰ ἐλέγωμεν ὅτι … οἱ τοιοῦτοι χαρακτηρισμοὶ προσιδιάζουσι μᾶλλον, εἰς ἐκείνους, … τοὺς ἰδίους τοὺς κατηγοροῦντας! Τὸ ἴδιον συμβαίνει, καὶ ὅταν ὁ τοιοῦτος χαρακτηρισμός, λέγεται, ἵνα καταδείξῃ, - ὡς ἐν προκειμένῳ συμβαίνει, - τὴν «δύσκολον» ἐκείνην ἐπιλογήν, ἥντινα ὁ κόσμος ἔχει περιφρονήσει, καὶ ὡς ἐκ τούτου χαρακτηρίζει ταύτην, ὡς … ὄνειδος καὶ ἐντροπήν! Περὶ τοῦ τοιούτου … «ὀνείδους» ὁμιλεῖ, ἐν προκειμένῳ ὡς προείπωμεν, ὁ θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, ἀναφερόμενος μάλιστα εἰς τὴν ἐπιλογήν, τῆς κορυφαίας ἐκείνης Ἁγίας μορφῆς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τὸν Προφήτην Μωϋσῆν! 

Οὗτος ὁ δίκαιος, ὡς διδασκώμεθα ἐκ τοῦ βιβλίου τῆς «Ἐξόδου», γεννηθεὶς ἐξ Ἰσραηλιτῶν γονέων καὶ διασωθεὶς θαυμαστῶς ἐκ τῆς παιδοκτόνου μανίας τοῦ Φαραώ, ἀνετράφη εἰς τὰ ἀνάκτορα αὐτοῦ τούτου τοῦ Φαραὼ ὡς θετὸς υἱὸς τῆς θυγατρὸς τούτου καὶ ὡς πρίγκιψ! Ἔχων ὅμως καὶ τὴν παιδαγωγίαν καὶ τὴν ἀνατροφὴν ἐκ τῆς γνησίας μητρός του, αὐξάνεται καὶ ἀνδρώνεται ὡς … Ἑβραῖος! Παρ’ ὅτι δέ, εὑρίσκεται εἰς τὰ ἀνάκτορα, καὶ παρ’ ὅτι τὸ κλῖμα ποὺ ἐπικρατεῖ ἐκεῖ, εἶναι ἐχθρικὸν κατὰ τῶν Ἰσραηλιτῶν, καὶ παρ’ ὅτι, ἡ ζωή του ἐκεῖ τοῦ … ἐγγυᾶτο ἕνα μέλλον ἰδιαιτέρως λαμπρὸν καὶ φωτεινόν, … οὗτος (ὁ Μωϋσῆς), «ἠρνήσατο λέγεσθαι υἱὸς θυγατρὸς Φαραώ, μᾶλλον ἑλόμενος συγκακουχεῖσθαι τῷ λαῷ τοῦ Θεοῦ ἢ πρόσκαιρον ἔχειν ἁμαρτίας ἀπόλαυσιν» (Ἑβρ. ΙΑ΄ 24-25)! 

Ὁ Μωϋσῆς ἐπιλέγει τὸν … μέγιστον πλοῦτον, τὸν «ὀνειδισμὸν» τῆς ἁγίας καὶ ἐναρέτου ζωῆς καὶ τῆς πειθαρχίας πρὸς τὸν Θεόν! Τὴν πειθαρχίαν δὲ ταύτην καὶ τὴν ἀφοσίωσιν, ἀλλὰ καὶ τὸν «ὀνειδισμόν», ὁ Παῦλος τὸν παραβάλλει πρὸς τοὺς ὀνειδισμοὺς καὶ τὰς θλίψεις τὰς ὁποίας, ἀργότερον ὑπέστη ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός! 

Οἱ «βιασταὶ» … ἁρπάζουσι τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν! 

Πρῶτος ὁ Κύριος καὶ Διδάσκαλος, ἀλλὰ καὶ ἐν συνεχείᾳ οἱ Ἀπόστολοι καὶ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὁμιλοῦντες περὶ τῆς Αἰωνίου ζωῆς καὶ μακαριότητος, «ἀνατρέπουσι» τὰς ψευδεῖς καὶ ἀστηρίκτους κοσμικὰς θεωρίας, καὶ ὑποδεικνύουσι … κόπους καὶ ἀγῶνας καὶ ἀγωνίας, διὰ τὴν κληρονομίαν ταύτης! Οὕτω, ὁ μὲν Ραββί, δεικνύων τὸν τραχὺν δρόμον τῆς σωτηρίας, μεταξὺ τῶν πολλῶν ἄλλων ἀναφορῶν Του εἰς ταύτην τὴν Οὐράνιον Βασιλείαν, εἶπεν καὶ τοῦτον τὸν λόγον: «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν» (Ματθ. ΙΑ΄ 12)! Εὐκόλως κατανοεῖ ὁ κάθε νοήμων μελετητὴς τοῦ Θείου Νόμου, ὅτι διὰ ταύτης τῆς φράσεως φαίνεται … ἡ βία τὴν ὁποίαν ὀφείλομεν ἵνα καταβάλωμεν εἰς ταύτην τὴν ἐπίγειον ζωήν μας! Βίαν διὰ τὴν τήρησιν τῶν Θείων ἐντολῶν, … βίαν διὰ τὴν κατανίκησιν τῶν ἐχθρῶν μας, (ἑαυτοῦ μας, κοσμικοῦ φρονήματος, καὶ δαιμονικῶν δυνάμεων), καὶ βίαν διὰ τὴν κατεύνασιν τῶν παθῶν ἡμῶν, ἅτινα καὶ ἀποτελοῦσι τὴν … τροχοπέδην εἰς τὴν ὡς ἄνω πορείαν μας! 

Μετὰ δὲ τὸν Κύριον, διδάσκαλοι ταύτης τῆς βίας καὶ τοῦ «ὀνειδισμοῦ τοῦ Χριστοῦ», ἔγιναν οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ μαθηταί Του, ἀλλὰ καὶ ἅπαντα τὰ πλήθη τῶν Ἁγίων τῆς Πίστεώς μας! Οὗτοι, διά τε τῶν λόγων καὶ τῶν ἔργων, ἐβάδισαν «τὴν στενὴν καὶ τεθλιμένην ὁδὸν τὴν ἀπάγουσαν εἰς τὴν ζωήν», καί, εἴτε διὰ τῶν φρικτῶν μαρτυρίων καὶ τοῦ ὀδυνηροῦ θανάτου, εἴτε διὰ τῆς ὁσιακῆς ζωῆς καὶ τῆς ἀσκήσεως, ἀλλὰ καὶ τῆς στερήσεως, ἀκόμη καὶ τῶν στοιχειωδῶν ἀνέσεων καὶ τῆς ἐλαχίστης σωματικῆς παρρηγορίας, … εἴτε, ἀκόμη, διὰ τῶν ὀνειδισμῶν καὶ ποικίλων ἀδικιῶν, ἅτινα ὑπέστησαν ἐκ τοῦ κόσμου καὶ … διὰ τὴν δόξαν τοῦ Χριστοῦ, ἔφθασαν εἰς τὴν ζωὴν τὴν αἰώνιον καὶ εὐφραίνονται τὴν μετὰ τοῦ Κυρίου δόξαν καὶ μακαριότητα! 

Συνεπῶς, ὁ «ὀνειδισμὸς» καὶ ἡ θλίψις καὶ ἡ βία, εἶναι τὰ ἀπολύτως ἀπαραίτητα ἐκεῖνα στοιχεῖα, διὰ τῶν ὁποίων θὰ δυνηθῶμεν ἵνα βαδίσωμεν τὸν δρόμον τῆς σωτηρίας! 

Ἡ πορεία τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ. 

Εἶπεν ὁ Κύριος καὶ Σωτὴρ καὶ Διδάσκαλος˙ «Ὅς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ, οὗτος σώσει αὐτήν» (Λουκ. Θ΄ 24). Ἐὰν προσέξωμεν εἰς τοῦτο τὸ Θεῖον λόγιον τοῦ Χριστοῦ μας, θὰ διαπιστώσωμεν ὅτι, ὁ Διδάσκαλος μᾶς καλεῖ ἵνα … ἀπωλέσωμεν «τὴν ψυχήν» μας! Διὰ νὰ μὴν παρανοήσωμεν, ἐν προκειμένῳ, «ψυχήν μας» ἐννοεῖ, τὰς ἁμαρτωλὰς ψυχικὰς ἐπιθυμίας καὶ προσκλίσεις, αἵτινες καὶ ἀποσυντονίζουσι τὴν πρὸς τὰ οὐράνια καὶ αἰώνια, πορείαν καὶ προσκόλησίν μας! Συνεπῶς, ὅστις θυσιάσει ταύτας τὰς ψυχοφθόρους ἐπιθυμίας τῆς κοσμικῆς ταύτης ζωῆς, αὐτὸς οὗτος θὰ σώσῃ τὴν ψυχήν του! 

Ὅμως, - καὶ τοῦτο εἶναι τὸ ἰδιαιτέρως θλιβερόν, - ἐλάχιστοι ἦσαν καὶ εἶναι ἐκεῖνοι, οἵτινες προετίμησαν ἵνα θυσιάσωσι τὰς τοιαύτας ματαίας καὶ ἁμαρτωλὰς ἀπολαύσεις τοῦ «σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου»! Ἐλάχιστοι προετίμησαν «τὴν στενὴν πύλην καὶ τὴν τεθλιμμένην ὁδὸν τὴν ἀπάγουσαν εἰς τὴν ζωήν», ἐν ἀντιθέσει πρὸς τούς, ἀπείρως περισσοτέρους οἵτινες ἐπέλεξαν καὶ ἐπιλέγουσι τὰς προσκαίρους ἡδονὰς καὶ ἀπολαύσεις, ἀδιαφοροῦντες διὰ τήν, μετὰ θάνατον, αἰωνίαν ζωὴν καὶ μακαριότητα! Ἀπείρως περισσότεροι, ὅλοι ἐκεῖνοι οἵτινες ἐθυσίασαν καὶ θυσιάζουσι καὶ περιφρονοῦσι τὸν … «χρυσὸν καὶ τοὺς πολυτίμους λίθους», καὶ προτιμοῦσι τοὺς … «χάλικας καὶ τὴν κόπρον»! 

«Στῶμεν», ὅμως ἀδελφοί μου, «καλῶς, στῶμεν μετὰ φόβου»! Ἂς περιφρονήσωμεν τὰς ἀπατηλὰς … «σειρήνας» τοῦ κόσμου τούτου, καὶ ἂς προτιμήσωμεν τὴν βίαν καὶ κακοπάθειαν εἰς τὸν παρόντα αἰῶνα! «Φοβήθητε δὲ μᾶλλον τὸν δυνάμενον καὶ ψυχὴν καὶ σῶμα ἀπολέσαι ἐν γεέννῃ», ὡς εἶπεν ὁ Κύριός μας, καὶ ἂς μὴν ἀδιαφορῶμεν διὰ τὴν μετὰ τοῦ Κυρίου ζωὴν καὶ μακαριότητα! 

              Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου 

        Ἱεροκῆρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν

Κυριακή 12 Μαρτίου 2023

Εβδομαδιαίο  Φυλλάδιο 
«Για τους Γονείς της Ενορίας»

Ιερός Ναός Γενέσιον Τιμίου Προδρόμου Παραλίας Πατρών

Πατήστε πάνω στις φωτογραφίες για να διαβάσετε τα κείμενα

Εφημερίδα "ΔΙΨΩ" ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2023

Δ Ι Ψ Ω

Από την Ελληνορθόδοξη Κοινωνία Προσώπων «ΔΙΨΩ»

Ιανουάριος 2023

Διαβάστε ολόκληρη την Εφημερίδα του Ιανουαρίου. 

Θα την βρείτε ΕΔΩ σε μορφή ψηφιακού εντύπου, το οποίο μπορείτε να... ξεφυλλίσετε!

Ο Τριαδικός Θεός και πτυχές της Φυσικής (βίντεο) - Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου Προδρόμου Παραλίας Πατρών

 Την Κυριακή 12 Μαρτίου 2023 στο πνευματικό κέντρο του Ιερού Ναού Γενεσίου Τιμίου Προδρόμου Παραλίας Πατρών ο κ. Σπυρίδων Σκιαδόπουλος παρουσίασε το θέμα "Τριαδικός Θεός και πτυχές Φυσικής".

Ο κ. Σπ. Σκιαδόπουλος είναι δρ. Ιατρικής Φυσικής, Φυσικός Νοσοκομείων - Ακτινολόγος Ιατρικής, Εμπειρογνώμονας Ιατρικής Φυσικής, Εμπειρογνώμονας Ακτινοπροστασίας.

Αναστάσιμη κηδεία; - Οἱ πραγματικοί χριστιανοί εἶναι κατεξοχήν ἀκατανόητα ὄντα, στά μάτια τοῦ κόσμου.

Ὑπόκλιση στό μεγαλεῖο τῆς πίστης: Ἡ οἰκογένεια τοῦ Κυπριανοῦ μας ἔδειξε πῶς ὁ σταυρός τοῦ πένθους γίνεται ἐλπίδα ἀνάστασης!

Γράφει ὁ Ἐλευθέριος Ἀνδρώνης

Ἡ Ἀναστάσιμη εἰκόνα στήν κηδεία τοῦ Κυπριανοῦ πού ἔχασε τή ζωή του στά Τέμπη, εἶναι μιά δυνατή «σφαλιάρα» σέ ὅσους μᾶς καταπλάκωσε ἡ σκιά τοῦ θανάτου.

Τραγωδία στά Τέμπη: Μέσα σέ αὐτές τίς μαῦρες μέρες γιά τόν λαό μας, ἀξιωθήκαμε νά γίνουμε μάρτυρες ἑνός μεγάλου θαύματος πού μᾶς γέμισε ἀναστάσιμη ἐλπίδα. Τό νά θεραπεύεται θαυματουργικῶς τό σῶμα ἀπό μιά σοβαρή ἀρρώστια, μπορεῖ νά μοιάζει μέ μεγάλο θαῦμα στό κοσμικό πνεῦμα, ἄλλα δέν εἶναι μεγάλο θαῦμα στή συνείδηση τῆς ἐκκλησίας. Τά μεγαλύτερα θαύματα εἶναι τά θαύματα τῆς πίστης. Τό νά σηκώνει ἕνας γονιός τόν βαρύ σταυρό τοῦ... χαμοῦ τοῦ παιδιοῦ του μέ δοξολογία πρός τόν Θεό, αὐτό εἶναι θαῦμα θαυμάτων. Μιά ὄαση ἀναστάσιμης εὐφροσύνης, μέσα σέ μιά ἔρημο ἀπιστίας καί ὀλιγοπιστίας. Μιά σταυροαναστάσιμη ἀχτίνα ἐλπίδας πού ξεπάγωσε τίς ψυχές μας.

Αὐτοῦ τοῦ ὑπερκόσμιου θαύματος γίναμε μάρτυρες, στήν ἐξόδιο ἀκολουθία τοῦ Κυπριανοῦ. Μιά ἀκολουθία πού περισσότερο ἔμοιαζε μέ γάμο, παρά μέ κηδεία. Γάμος μιᾶς ἁγνῆς ψυχῆς μέ τόν Νυμφίο Χριστό, πού βρῆκε τόν Κυπριανό γρηγοροῦντα καί τόν στεφάνωσε ὡς ἀθλητῆ,ἀθλητή τῆς πίστης.

Ὁ 23χρονος Κυπριανός Παπαϊωάννου μέ καταγωγή ἀπό τήν Κύπρο ἦταν ἕνας ἀπό τούς φοιτητές πού ἔχασαν τή ζωή τους στό φρικτό δυστύχημα στά Τέμπη. Ἄριστος μαθητής, ἀφοσιωμένος ψάλτης καί λαμπρός φοιτητής τῆς Νομικῆς, πού ἐπρόκειτο νά παντρευτεῖ τήν ἀγαπημένη του στίς 27 Αὐγούστου. Ἦταν ἕνα ἀπό τά ἕξι παιδιά τοῦ πατέρα Χριστόδουλου, ἑνός ἱερέα μέ πύρινη πίστη πού μαζί μέ μιά πανάξια πρεσβυτέρα γαλούχησαν τήν οἰκογένεια τους στά ἀστείρευτα νάματα τῆς Ὀρθοδοξίας.

Σύσσωμος ὁ κλῆρος τῆς Κύπρου βρέθηκε στήν ἐκκλησία Πέτρου καί Παύλου τοῦ Αὐγόρου Κύπρου γιά νά στηρίξει τήν οἰκογένεια τοῦ ἀδικοχαμένου Κυπριανοῦ. Καί τελικά αὐτή ἡ ἁγιασμένη οἰκογένεια λιγότερο ἔλαβε στήριξη καί ἀσυγκρίτως περισσότερο στήριξε ὅλους ἐμᾶς, ἀνοίγοντας τά θολωμένα μάτια μας πού τά ἔχει σκιάξει τό κράτος τοῦ θανάτου.

Ἡ Ἀνάσταση «ἔσβησε» τόν θάνατο

Ἕνα φωτογραφικό στιγμιότυπο, πού ἀντιστοιχεῖ σέ χιλιάδες νοήματα παρηγοριᾶς καί οὐράνιας ἐλπίδας. Μιά εἰκόνα πού μοσχοβολᾶ αἰωνιότητα, πού ζωντανεύει συναξάρια ἁγίων, πού ἰσοπεδώνει τό κοσμικό φρόνημα καί πλημμυρίζει τίς καρδιές μέ τό μήνυμα τῆς Ἀνάστασης. Χαμόγελα! Φωτεινά πρόσωπα! Πουθενά ἡ ἀντάρα τοῦ θανάτου!

Παραφροσύνη μοιάζει στό κοσμικό μάτι μιά τέτοια παράδοξη εἰκόνα. «Ἀπρέπεια» θά ἔλεγε κανείς! Παράταιρη! Ἀφύσικη! Καί πράγματι, μοιάζει πολύ μακρινή κοιτῶντας τήν μέσα ἀπό τό φάσμα τῆς ἐλεεινότητας μᾶς. Ἡ πίστη στήν ἀνάσταση, ἡ βεβαιότητα γιά τόν παράδεισο πού βρίσκεται πέρα ἀπό τό κατώφλι τοῦ θανάτου, εἶναι βίωμα. Εἶναι προσωπική ἀποκάλυψη. Δέν μεταφέρεται μέ λόγια. Ἀντανακλᾶ τό μεγαλεῖο της ὅμως σέ τέτοιες στάσεις ζωῆς, ἀνεκτίμητες γιά ὅποιους διαβάζουν τά νοήματα τούς.

Ποτέ ἡ ἁγιότητα δέν ἦταν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου. Οἱ πραγματικοί χριστιανοί εἶναι κατεξοχήν ἀκατανόητα ὄντα, στά μάτια τοῦ κόσμου.

Μήπως ἡ χοϊκή ἀντίληψη μᾶς μπορεῖ νά «χωνέψει» τίς θυσίες τῶν μαρτύρων τῆς Ὀρθοδοξίας, πού ἔπεφταν στή φωτιά καί στό σπαθί καί στά ἄγρια θηρία, δοξολογῶντας τόν Θεό;

Μήπως τό κοσμικό πνεῦμα τῆς ἐποχῆς μας μπορεῖ νά «χωνέψει» τούς ἡρωικούς θανάτους τῶν ἐθνομαρτύρων μας, πού ἔστηναν γιορτές καί πανηγύρια πρίν ἀνταμωθοῦν μέ τόν Χάρο;

Ἄλλα καί ἀπό τόν ἴδιο τόν Χριστό οἱ Ἰουδαῖοι δέν ζητοῦσαν κοσμική δικαιοσύνη; Καί Ἐκεῖνος τούς ἐξόργιζε γιατί ἀντιπαρέθετε τόν δρόμο τῆς μακροθυμίας καί τῆς συγχώρεσης.

Δέν εἶναι αὐτά ἀκατανόητα γιά τήν ὑλιστική ἐποχή μας; Δέν φαντάζουν παράλογα; Κι ὅμως ἔγιναν. Καί τό αἷμα τῶν μαρτύρων ἄλλαξε τόν κόσμο. Ἡ πίστη ἀλλάζει τόν κόσμο καί δίνει λόγο ὕπαρξης στήν γῆ γιά νά συνεχίσει νά γυρίζει. Πέρα καί πάνω ἀπό τή κοσμική δικαιοσύνη ὑπάρχει τό ὑπερκόσμιο μήνυμα τοῦ «ἐσφαγμένου ἀρνίου», τοῦ πάναγνου Χριστοῦ πού θυσιάστηκε γιά ἐμᾶς. Καί μέ τήν ἐπανάσταση τοῦ ἀπέναντι στούς ἀνθρώπινους κώδικες ὑπερέβη τή λογική τοῦ κόσμου καί μετουσίωσε τόν ἑκούσιο θάνατο σέ πηγή ἀτελεύτητης ζωῆς. Εἴτε μποροῦμε νά τό κατανοήσουμε - εἴτε ὄχι, αὐτή ἡ Θεία ἀρχή ὑφίσταται καί παραμένει στό κέντρο τῶν πνευματικῶν νόμων.

Ποιά ἄλλη δύναμη στόν κόσμο μπορεῖ νά σοῦ δώσει λόγο εὐφροσύνης μπροστά στό σκότος τοῦ θανάτου; Κανένας πλοῦτος, καμία δόξα, καμία κοσμική ἰδεολογία δέν εἶναι ἱκανή νά σοῦ προσφέρει ἐλπίδα καί χαρά μπροστὰ σέ ἕνα παγωμένο φέρετρο. Ὅλοι οἱ μεγάλοι τῆς γῆς μπροστά στό σαρωτικό χτύπημα τοῦ θανάτου, γίνονται ἕνα ταπεινωμένο κουρέλι, μιά δυστυχισμένη ὕπαρξη γεμάτη ἀγωνία καί ἐρωτηματικά. Μόνο ἡ πίστη, καί συγκεκριμένα ἡ Ὀρθόδοξη πίστη μπορεῖ νά φυσήξει σέ ἕναν πενθοῦντα πνοή ἀνάστασης καί ζωῆς αἰώνιας.

Αὐτή τήν ὑπερκόσμια αὔρα, νοιώσαμε νά χαϊδεύει λίγο τίς ψυχές μας, βλέποντας τήν πίστη αὐτῆς τῆς οἰκογένειας. Ἕνα γραμμάριο ἄν εἴχαμε ἀπό τήν πίστη αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων, θά εἶχε δοξαστεῖ ἡ Ἑλλάδα στά πέρατα τῆς οἰκουμένης.

Αὐτό πού βλέπουμε ἐμεῖς, εἶναι μόνο ἕνα στιγμιότυπο ἀπό τόν σταυρό πού σηκώνουν αὐτοί οἱ ἄνθρωποι, ὅπως καί οἱ δεκάδες οἰκογένειες πού βιώνουν ἕναν πόνο πού ἐμεῖς δέν μποροῦμε οὔτε κατά διάνοια νά ψηλαφίσουμε. Μήπως αὐτοί οἱ ἄνθρωποι δέν πόνεσαν ἐπειδή τούς βλέπουμε ἐμεῖς νά χαμογελοῦν; Καί πόνεσαν καί ἔκλαψαν καί ἔνιωσαν μέσα τους τό σαράκι τῆς ἀδικίας, ἀναρωτώμενοι τό ἀμείλικτο «γιατί». Βάρος φοβερό θά σηκώνουν σέ ὅλη τή ζωή τους. Ἐπέλεξαν ὅμως νά μετατρέψουν αὐτό τό πένθος σέ ἀμόνι γιά νά σφυρηλατήσουν τήν πίστη τους, τώρα πού εἶναι τόσο καυτός ὁ πόνος. Ἀσύλληπτο καί ὅμως τό καταφέρνουν, μέ τή δύναμη τοῦ Θεοῦ. Μόνο ἔτσι γίνεται.

Ἐμεῖς ζητοῦμε δικαιοσύνη - Ἐκεῖνοι συγχωροῦν

Ὁ πατέρας Χριστόδουλος ἐμπιστεύτηκε τόν γιο του στήν ἑλληνική πολιτεία γιά τίς σπουδές του καί ἡ ἑλληνική πολιτεία του ἐπέστρεψε ἕνα φέρετρο μέ ἕνα μαρτυρικό σῶμα. Ἦταν ἕνας ἀπό τούς δεκάδες μάρτυρες πού ἔχασαν τήν ζωή τους, ἐπειδή ὁ δρόμος τους διασταυρώθηκε μέ τά γρανάζια μιᾶς διεφθαρμένης πολιτείας.

«Εἶναι δύσκολο γιά ἕναν γονιό νά χάνει τό παιδάκι του πού τό μεγαλώνει ὥρα τῆς ὥρας, μέρα τή μέρα. Ὁ χειρότερος ἐφιάλτης τῆς ζωῆς μου ἦταν νά χάσω παιδί. Κι ὅμως τό βιώνω τώρα, καί δέν μπορῶ νά ἀκούω αὐτό τό κυνηγητό πού γίνεται. Ἄνθρωποι εἶναι ὅλοι. Ὅλοι μπορεῖ νά κάνουμε λάθη. Ἄν τούς συγχωροῦμε, ἐκεῖ βρίσκω μέσα μου στήριγμα», εἶπε ὁ πατέρας Χριστόδουλος.

Ὅλοι ἐμεῖς, ἀκόμη καί ἐνῶ δέν χάσαμε κάποιο στενό πρόσωπο μᾶς στά Τέμπη, διψᾶμε γιά ἀνθρώπινη δικαιοσύνη, βράζει τό αἷμα μᾶς ἀπό ἀγανάκτηση καί ἀπαιτοῦμε δικαίωση γιά ὅλα αὐτά τά θύματα. Ἐκεῖνος καίτοι ἔχασε τό σπλάχνο του, εἶναι προσηλωμένος στόν δρόμο τοῦ Σταυροῦ, τῆς αὐταπάρνησης καί τῆς συγγνώμης. Σέ αὐτούς πού τοῦ στέρησαν τό παιδί του, ἔδωσε ἔλεος ἀπό τό περίσσευμα τῆς ἀστείρευτης ἀγάπης του. Μιμήθηκε ἄξια αὐτόν τόν οὐράνιο λόγο πού ἀκούστηκε πρίν ἀπό δύο χιλιάδες χρόνια στόν Γολγοθᾶ: «Συγχώρεσε τους γιατί δέν ξέρουν τί κάνουν».

Τί νά πεῖ κανείς γι' αὐτό τό ἄφταστο μεγαλεῖο ψυχῆς; Ἁπλά σαστίζει καί τό ἀτενίζει μέ δέος. Εἶναι πέρα ἀπό τή σαρκική λογική μας. Μοιάζει βγαλμένο ἀπό τόν βίο τοῦ Ἁγίου Διονυσίου, πού συγχώρεσε τόν φονιᾶ τοῦ κατά σάρκα ἀδερφοῦ του.

Τί θά λέγατε στόν γιο σας ἄν μπορούσατε νά τοῦ πεῖτε μιά τελευταία κουβέντα, ρώτησε ἕνας δημοσιογράφος τόν πατέρα Χριστόδουλο. «Καλή ἀνάσταση, αὐτό θά τοῦ ἔλεγα», ἀπάντησε. Ἐκεῖ ξεκινοῦν, ἐκεῖ καί τελειώνουν ὅλα. Στό «προσδοκῶ ἀνάσταση νεκρῶν καί ζωήν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος». Στό μεγάλο ἀντάμωμα τῆς ἀνθρωπότητας, πού θά ἔρθει νά συμπληρώσει τό παιάνισμα τοῦ «Χριστός Ἀνέστη».

Θά ἀναρωτηθεῖ κανείς, μέ τή συγχώρεση τελειώνουν ὅλα σέ αὐτόν τόν κόσμο; Οἱ ὑπεύθυνοι θά μείνουν ἀτιμώρητοι; Δέν θά ζητήσουμε ἀποκατάσταση αὐτῆς τῆς ἀβάσταχτης ἀδικίας; Δέν θά ζητήσουμε δικαιοσύνη; Ἀσφαλῶς καί θά ζητήσουμε, δεδομένου ὅτι δέν ἔχουμε ἐκείνη τήν πίστη νά ἀφεθοῦμε στούς πνευματικούς νόμους, θά καταφύγουμε στή σκιά τους, τούς ἀνθρώπινους νόμους. Ἤ μᾶλλον ὅτι ἔχει ἀπομείνει ἀπό αὐτούς, δηλαδή τή σκιά τῆς σκιᾶς.

Ἡ λύπη, ἡ κραυγή, ἡ ὀργή καί το πένθος εἶναι ἀπολύτως ἀνθρώπινα καί ἡ κάθε οἰκογένεια περνᾶ διαφορετικά τόν σταυρό της, μετά ἀπό αὐτήν τήν ἐθνική τραγωδία. Ἰδιαίτερα ἡ λύπη χωρίς Θεό εἶναι ἡ πιό ἀβάσταχτη. Καί κάθε λύπη, ὅπως καί ἄν βιώνεται αὐτή, ὀφείλουμε νά τήν βλέπουμε μέ συντριβή, μέ σιωπή καί μέ δέος.

Ὅμως μέ τήν στάση αὐτῆς τῆς ἁγιασμένης οἰκογένειας, θά θυμόμαστε πώς κάπου πέρα ἀπό τά ἀνθρώπινα ὅρια, μᾶς καρτερεῖ τό ὑπέρλογο. Αὐτό πού φωτίζει τίς ζωές μας, ὅσο ἐμεῖς κοιτοῦμε χαμηλά, στή γῆ.

sportime

Τα σαράντα μανιτάρια που δεν ξαναφύτρωσαν ποτέ στην πανήγυρη των Αγίων Τεσσαράκοντα. Γιατί;

Τά 40 μανιτάρια ποὺ φύτρωναν κατὰ τὴν πανήγυρη τῶν Ἁγίων Τεσσαράκοντα κάτω ἀπὸ τὴν Ἁγία Τράπεζα δὲν ξαναβγῆκαν, ὅταν στὴν Μονή Ξηροποτάμου συλλειτούργησαν μέ τούς παπικούς

Ἀπὸ τὸ βιβλίο: «Ἄθως, ὅρος τὸ Ἅγιον», τοῦ Μητροπολίτου Κινσάσα, Ὑπερτίμου καὶ Ἐξάρχου Κεντρώας Ἀφρικῆς κ. Νικηφόρου

Ὁ Μιχαὴλ Η΄ Παλαιολόγος (1259-1282) ἐλευθέρωσε τὴν Κωνσταντινούπολη ἀπὸ τοὺς σταυροφόρους καὶ κατέλυσε τὴν Λατινοκρατία στὴν Ἀνατολή. Ὁ ἐκδιωχθείς ὅμως λατίνος αὐτοκράτορας ποὺ εἶχε καταφύγει στὴ Δύση προσπάθησε νὰ συνεννοηθεῖ καὶ νὰ πείσει τοὺς ἡγεμόνες τῆς Δύσεως γιὰ νὰ ἀνακαταλάβουν τὴν Κωνσταντινούπολη. Ὁ Μιχαὴλ βλέποντας τὴν κίνηση αὐτὴ καὶ γνωρίζοντας τὰ κατακτητικὰ σχέδια τοῦ βασιλείου τῆς Σικελίας, θεώρησε ὅτι θὰ ἀποσοβοῦσε τὸν κίνδυνο αὐτὸ καὶ θὰ ὠφελοῦνταν στὴν προσπάθειά του γιὰ βελτίωση τῆς βυζαντινῆς κυριαρχίας στὰ Βαλκάνια, μὲ τὴν ἕνωση τῶν Ἐκκλησιῶν. Ἦλθε, λοιπόν, σὲ συνεννόηση καταρχὴν μὲ τὸν Πάπα Οὐρβανὸ (Κλήμεντα Δ΄) καὶ κατόπιν...μὲ τὸν Πάπα Γρηγόριο Ι΄.

Συνέταξε ἱστορικοδογματικὸ τόμο τὸ 1273 ἀναφερόμενο στὴν ἕνωση τῶν Ἐκκλησιῶν, τὸν ὁποῖο ἀπέστειλε σὲ ὅλους τούς ἐπισκόπους καθὼς καὶ στοὺς ἁγιορεῖτες. Σ΄ αὐτὸν ἀνέλυε τοὺς λόγους οἱ ὁποῖοι ἐπέβαλαν τὴν ἕνωση.

Τὸ ἑπόμενο ἔτος 1274 συνῆλθε ἡ σύνοδος στὴν Λυὼν κατὰ τὴν ὁποία ἔγινε ἡ ἕνωση τῶν Ἐκκλησιῶν· ἡ Ἀνατολικὴ Ἐκκλησία εἰσήγαγε τὸ Filioque καὶ παραδέχθηκε τὸ πρωτεῖο καὶ τὴν ἐξουσία τοῦ Πάπα, δηλαδὴ ὑποδουλώθηκε στὸν Πάπα.

Ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ἰωσὴφ στὶς 2 Σεπτεμβρίου 1275 παραιτεῖται ἀπὸ τὸν θρόνο, ἐνῶ ὁ Μιχαὴλ ἀνεβάζει σὲ αὐτὸν τὸν Ἰωάννη Βέκκο, μορφωμένο ἀλλὰ παλίμβουλο ἄνδρα, πρώην ἄσπονδο ἐχθρό τῆς ἑνώσεως, ἐνῶ τώρα ὑπέρμαχο ὑποστηρικτή της.

Οἱ ἁγιορεῖτες ἀπέστειλαν στὸν αὐτοκράτορα δογματικὴ ἐπιστολὴ στὴν ὁποία μὲ σεβασμὸ ἀλλὰ καὶ μαχητικότητα ἀπάντησαν ὅτι ἡ ἕνωση δὲν μπορεῖ νὰ πραγματοποιηθεῖ ἐφόσον οἱ λατίνοι παραμένουν στὶς αἱρετικὲς δοξασίες τους.

Ὁ λαὸς ἀκολούθησε τοὺς ἁγιορεῖτες καὶ δὲν δέχθηκε τὴν ἕνωση. Ὁ αὐτοκράτορας ποὺ πειζόταν ἀπὸ τὸν Πάπα τῆς Ρώμης γιὰ νὰ ἐφαρμόσει τοὺς ὅρους τῆς ἑνώσεως μεταχειρίστηκε βία γιὰ νὰ τὴν ἐπιβάλει. Ἐξορίες, δημεύσεις περιουσιῶν, φυλακίσεις καὶ κάθε εἶδος βασανιστηρίων τέθηκαν σὲ ἐνέργεια.

Οἱ ἑνωτικοί, δηλαδὴ οἱ ὑποστηρικτὲς καὶ ἀποδεχόμενοι τὴν ἕνωση, ἦλθαν στὸ Ἅγιον Ὅρος (1278-1282) καὶ προσπάθησαν νὰ ἐπιβάλουν διὰ τῆς βίας τὴν ἀπόφαση τῆς Λυῶνος. Οἱ ἁγιορεῖτες ἀντιστάθηκαν μὴ δεχόμενοι νὰ ἑνωθοῦν μὲ τοὺς Λατίνους καὶ νὰ προδώσουν τὴν Ὀρθοδοξία.

Ὁ χρονογράφος ἀναφέρει ὅτι τότε πολλοὶ «βασανίσθηκαν καὶ ἐτελειώθησαν διὰ μαρτυρικοῦ θανάτου». Εἰκοσιέξι μοναχοί τῆς Ἱ. Μονῆς Ζωγράφου κάηκαν ἀπὸ τοὺς ἑνωτικοὺς μέσα στὸν πύργο τῆς Μονῆς ὅπου εἶχαν καταφύγει.

Ὁ Πρῶτος του Ἁγίου Ὅρους Κοσμᾶς ἐπικεφαλῆς λαϊκῶν καὶ Μοναχῶν τῶν Καρυῶν ποὺ δὲν δέχθηκαν τὴν ἕνωση, ἀλλὰ ἀντίθετα ἔλεγχαν τοὺς ἑνωτικούς, μαρτύρησε.

Στὴν Μονὴ τῶν Ἰβήρων ἐπιβίβασαν πετέρες τῆς Μονῆς ἐπάνω σ΄ ἕνα πλοῖο τὸ ὁποῖο, ἀφοῦ τὸ ὁδήγησαν ἀνοικτά τῆς Μονῆς, τὸ βύθισαν αὔτανδρο. Στὸ Βατοπαίδι ἀλλὰ καὶ σὲ ἄλλα μοναστήρια βασάνισαν καὶ σκότωσαν μοναχοὺς καὶ λαϊκούς.

Μόνο ἡ Μ. Λαύρα καὶ ἡ Ξηροποτάμου δέχθηκαν τὴν ἕνωση καὶ τοὺς ἑνωτικούς. Ὁ συναξαριστὴς ἀναφέρει ὅτι κατὰ τὴν ὥρα τῆς Θ. Λειτουργίας στὴν Μονὴ Ξηροποτάμου ὅταν συλλειτουργοῦσαν μὲ τοὺς ἑνωτικοὺς ἔγινε ἰσχυρὸς σεισμὸς καὶ γκρεμίστηκε τὸ μοναστήρι. Τὰ δὲ σαράντα μανιτάρια ποὺ φύτρωναν κατὰ τὴν πανήγυρη τῶν ἁγίων Τεσσαράκοντα κάθε χρόνο κάτω ἀπὸ τὴν Ἁγία Τράπεζα δὲν ξαναβγῆκαν.

Μου έμαθαν να κρατιέμαι από τον...